تعداد نشریات | 38 |
تعداد شمارهها | 1,240 |
تعداد مقالات | 8,993 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,843,641 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,705,221 |
شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه فرهنگ وقف با رویکرد تحلیل مضمون در آستان قدس رضوی | ||
مدیریت اسلامی | ||
مقاله 7، دوره 27، شماره 2، شهریور 1398، صفحه 149-170 اصل مقاله (1.04 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سید مرتضی غیور باغبانی؛ مرتضی رجوعی؛ علی پورنگ* ؛ محسن مرادی؛ هادی نصرابادی | ||
گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران. | ||
تاریخ دریافت: 23 دی 1396، تاریخ بازنگری: 06 مرداد 1398، تاریخ پذیرش: 09 مهر 1398 | ||
چکیده | ||
وقف به عنوان یکی از مصادیق مهم خیرات در دین اسلام و ادیان دیگر به شمار میرود. وقف همواره پشتوانه نیرومندی برای تأمین زندگی مادی خصوصاً برای مردم کمدرآمد و مستضعفان و نیز توسعه فرهنگ دینی، معارف غنی قرآنی و اسلامی و بهبود وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بوده است. پژوهش حاضر در تلاش است با اتخاذ رویکرد کیفی مبتنی بر روش تحلیل مضمون که به دنبال خروجی مضامین پایه، سازماندهنده و فراگیر مرتبط با مسئله تحقیق است به این پرسش پاسخ دهد که آیا میتوان عواملی را درگستره سطوح فرهنگ شناسایی کرد که باعث توسعه سنت حسنه وقف در آستان قدس رضوی گردد؟ این پژوهش بر اساس هدف تحقیق از نوع اکتشافی و نحوه گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانهای و میدانی میباشد. جامعه آماری تحقیق جهت انجام مصاحبههای نیمهساختاریافته شامل اساتید، سیاستگذاران، عوامل اجرایی، متولیان و واقفین بودند. نمونهگیری به روش گلوله برفی انتخاب گردید و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار MAXQDA صورت پذیرفت که در مجموع 75 مضمون پایه و 13 مضمون سازماندهنده ذیل سه مضمون فراگیر ظواهر، ارزشها و باورها استخراج گردید. در سطح باورها 3 مقوله عامل ایجاد گفتمان وقف، اعتمادسازی و بسترسازی و در سطح ارزشها نیز 3 مقوله تکریم واقفین، تقویت ارزشهای اجتماعی و دینی توسعه وقف مشارکتی و در سطح ظواهر و مصنوعات 8 مقوله تخصصی کردن مقوله وقف، سیاستگذاران ومجریان، گسترش اشکال و زمینههای وقف، حذف موانع و تنگناهای وقف، بازسازی موقوفات، اطلاعرسانی و تبلیغات شناسایی گردید. | ||
کلیدواژهها | ||
توسعه فرهنگ وقف؛ پیشفرضها و باورها؛ ارزشها؛ ظواهر و مصنوعات؛ تحلیل مضمون | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Identifying Factors Affecting the Development of “Waqf” Culture Through a Content Analysis Approach at Razavi Holy Shrine | ||
نویسندگان [English] | ||
Seyed Morteza Ghayour Baghbani؛ Morteza Rojuie؛ Ali Pourang؛ Mohsen Moradi؛ Hadi Nasr Abadi | ||
Faculty of Management and Accounting, Imamreza International University, Mashhad, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
“Waqf” (mortmain) is one of the most important cases of charity in Islam and other religions. It has always been regarded as a serious protection for people, especially for low-income and poor ones. Moreover, it has been applied to the development of religious culture, the profound Qur’anic and Islamic teachings, and has improved economic, cultural, and social status of people. Employing a qualitative approach based on the thematic analysis method, which looks for principle, organizing and inclusive themes relating to the research problem, this research is aimed at finding out whether it can discover factors across a wide range of cultures which can promote the virtuous traditions of waqf in the holy shrine of Imam Reza. This exploratory research follows library and field methods for data collection. The statistical population for semi-structured interviews included professors, policymakers, executives, trustees, and benefactors. Snowball sampling was used to select the sample. Data were analyzed using MAXQDA software resulting in a total of 75 basic themes and 13 organizing themes as follows. Three comprehensive themes including appearance, values, and beliefs were identified. At the level of beliefs, three categories of factors affecting donation discourse, trust making and preparing the context were identified. At the level of values, categories including respecting the benefactors, strengthening social and religious values, developing shared endowment were discovered. Eight categories including specialization of waqf, policymakers and executives, expanding the bases of waqf, removing obstacles and challenges, reconstruction of mortmain, communicating and advertising were identified at the level of appearance and artifacts. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
improving the culture of waqf, assumptions and beliefs, values, appearances and artifacts | ||
مراجع | ||
امام خامنهای، سید علی (1394). انتصاب حجتالاسلام رئیسی به تولیت آستان قدسرضوی. قابل دسترسی در: http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=32521. بزرگی، مهدی (1379). راههای ترویج فرهنگ وقف و ایجاد موقوفات جدید در جامعه. مجله وقف میراث جاویدان. ش 30: 117 ـ 106. حاجیدهآبادی، محمدعلی (1388). نقش وقف در پیشگیری از بزهکاری و بزهدیدگی. حقوق اسلامی. دوره 6. ش 22: 64 ـ 37. حائرییزدی، محمدحسن (1378). تأثیر وقف بر اقتصاد اسلامی. فصلنامه مشکوه. مشهد: انتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدسرضوی. ش 65 ـ 62. خنیفر، حسین؛ زروندی، نفیسه (1389). پژوهشی کیفی: رهیافتی نو در مطالعات مدیریت، راهبرد. دوره 19. ش 54: 256 ـ 243. دادگر، یدالله؛ سعادتفر، جواد (1386). امکانسنجی وقف پول ابزاری جدید در توسعه ادبیات و فعالیتهای اقتصادی. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی. دوره 7: 123 ـ 109. درخشه، جلال؛ افتخاری، اصغر؛ ردادی، محسن (1394). تحلیل مضمونی اعتماد در اندیشه آیتالله خامنهای. جستارهای سیاسی معاصر. دوره 6. ش 3: 72 ـ 53. دهقان، مرضیه (1384). نقش نهاد وقف و دگرگونیهای اجتماعی و فرهنگی شهر مشهد در دوره صفوی. پایاننامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا. رضایی، مهدیه؛ صدری، محمد؛ آقاجانیقناد، محمدرضا (1392). وقف پول. نشریه فقه و مبانی حقوق اسلامی. دوره 46. ش 2: 277 ـ 261. ریاحیسامانی، نادر (1388). چگونه وقف کنیم؟. فصلنامه وقف میراث جاویدان. دوره 17. ش 68: 65 ـ 55. سیدحسینی، سیدمحمد؛ ابراهیمیسالاری، تقی؛ مظلومخراسانی، آزاده (1392). بهبود روشهای مدیریت در سازمان اوقاف و اثر آن بر افزایش بهرهوری در حوزه وقف. مدیریت اسلامی. دوره 21. ش 1: 125 ـ 105. شاین، ادگار (1389). فرهنگ سازمانی. ترجمه محمدابراهیم محجوب. تهران: نشرفرا. صفاییپور، مسعود؛ سیاحی، زهرا؛ زرگرشوشتری، محمدامین؛ داریپور، نادیا (1393). بررسی تأثیر وقف بر توسعه اقتصادی شهر اهواز، مطالعه موردی: منطقه یک. مجله پژوهش و برنامهریزی شهری. دوره 5. ش 16: 104 ـ 89. عابدیجعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخزاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضمونها: روشی ساده و کارامد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی. دوره 5. ش 2: 198 ـ 151. عرب، حمیدرضا (1385). فرهنگ وقف و قشربندی اجتماعی واقفان در شهرستان اراک. میراث جاویدان. ش 54: 112 ـ 102. فلاح، ابراهیم (1390). نقش وقف در فقرزدایی از جامعه. تهران: انتشارات میراث جاویدان. فیضی، کامران؛ سرکیسیان، آلقرد (1387). تجزیهوتحلیل معیارهای کیفیت در روشهای تحقیق کیفی. فصلنامه مطالعات جهانگردی. ش 8: 23 ـ 1. قربانی، اکرم (1392). طراحی و تدوین راهکارهای مبارزه با وقوع تخلفات و جرائم و بررسی علل و عوامل آن در کاهش نقش و جایگاه وقف در حوزههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی استان خراسان شمالی. مرادیان، معصومه (1392). طراحی و تدوین راهکارهای ایجاد وقفهای جدید با توجه به نیازهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی استان خراسان شمالی. مرکزیامیدوار، احسان (1394). بررسی عوامل مؤثر بر تمایل رفتاری مردم مشهد نسبت به سنت وقف. پایاننامه دانشگاه بینالمللی امامرضا علیهالسلام. موسویداودی، سیدمهدی؛ حضوری، محمدجواد؛ نجاری، رضا؛ رستگار، عباسعلی (1395). طراحی و تبیین الگوی ارزشهای سازمانی مبتنی بر آموزههای نهجالبلاغه. مدیریت سازمانهای دولتی. دوره 5. ش 1: 48 ـ 33. میراحمدی، مریم (1371). پژوهشی در موقوفات عصر صفوی. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. ش 27: 236 ـ 217. میرافخمی، سعیده (1383). آثار تربیتی و اجتماعی وقف. قم. نادعلی، حسین (1391). بررسی موقوفات شهرستان شاهرود. پایاننامه دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود. پژوهشکده تاریخ. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,580 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,012 |