
تعداد نشریات | 34 |
تعداد شمارهها | 1,334 |
تعداد مقالات | 9,634 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,822,080 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,033,595 |
نگرشی به کاربردها و کارکردهای دفاعی قاعده قرآنی «نفی سبیل» | ||
سیاست دفاعی | ||
دوره 34، شماره 130، مرداد 1404، صفحه 159-185 اصل مقاله (658.67 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
محمد تقی رکنی لموکی* | ||
استادیار پژوهشگاه امام صادق (ع) | ||
تاریخ دریافت: 21 آبان 1402، تاریخ بازنگری: 30 بهمن 1402، تاریخ پذیرش: 26 خرداد 1404 | ||
چکیده | ||
قرآن کریم دارای قواعد ارزشمند و کاربردی برای سامان دادن به تمام ساحت های زندگی بشر است که «قواعد قرآنی» نام دارد. از جمله این قواعد، قاعده «نفی سبیل» است که ماهیتی اثرگذار در عرصه های مختلف همچون دفاعی دارد. عدم توجه به چنین ظرفیتی، علاوه بر از دست دادن دستورات حیات بخش قرآنی، موجب خطا در تصمیم گیری های کلان مسئولان کشوری و لشکری میگردد. از آنجایی که حکومت اسلامی از یک سو داعیه احیاء، اجرا و دفاع از قوانین الهی را دارد و از سوی دیگر لاجرم به تعامل با دنیا است، بنابر این، درک عمیق قاعده «نفی سبیل» امری ضروری است. با این وصف، سوال اصلی این پژوهش آن است که کاربردها و کارکردهای قاعده «نفی سبیل» در عرصه دفاع چیست؟ هدف این نوشته که به روش تحلیلی – استنادی سامان یافته، آن است که کاربردهای قاعده «نفی سبیل» در برخی حوزه های دفاعی مانند سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی را بررسی کند. داده های این تحقیق نشان می دهد که «گسترش توحید، صیانت از احکام دین، لزوم مبارزه با دشمنان، دفاع از حقوق انسان، حفظ عزت و استقلال جامعه اسلامی، جلوگیری از ظلم و فساد، احیاء اسلام ناب» برخی از کارکردهای دفاعی مستفاد از قاعده «نفی سبیل» است. برای اثبات مدعا این پژوهش، به سخنان امامین انقلاب استناد خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
قواعد قرآنی؛ نفی سبیل؛ دفاع؛ حکومت اسلامی؛ امامین انقلاب | ||
عنوان مقاله [English] | ||
An attitude towards the applications and defensive functions of the Quranic rule "Nefation of Mustache" | ||
نویسندگان [English] | ||
mohammad taqi rokni lamouki | ||
Assistant Professor of Imam Sadegh Research Institute | ||
چکیده [English] | ||
The Holy Quran has valuable and practical rules to organize all areas of human life, which are called "Quranic Rules". Among these rules is the rule of "mustache negation" which has an effective nature in various fields such as defense. Failure to pay attention to such a capacity, in addition to losing the life-giving instructions of the Quran, causes errors in the decision-making of national and military officials. Since the Islamic government, on the one hand, claims to revive, implement and defend divine laws, and on the other hand, it is necessary to interact with the world, therefore, a deep understanding of the rule of "mustache negation" is essential. With this definition, the main question of this research is what are the uses and functions of the rule of "mustache negation" in the field of defense? The purpose of this article, organized in an analytical-citation method, is to examine the applications of the rule of "mustache negation" in some defense areas such as political, economic, cultural and military. The data of this research shows that "expansion of monotheism, protection of the rules of religion, the need to fight against enemies, defense of human rights, preservation of the dignity and independence of the Islamic society, prevention of oppression and corruption, revival of pure Islam" are some of the defensive functions used by The rule is "mustache negation". To prove the claim of this research, the words of the imams of the revolution will be cited. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Quranic rules, negation of mustache, defense, Islamic government, Imams of the revolution | ||
مراجع | ||
قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند
ابن بابویه، محمد بن على، (1413 ق) من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
ابن منظور، محمد بن مکرم، (1414 ق) لسان العرب ، بیروت دار صادر.
ارجینی، حسین، (زمستان 1386) نفی سلطهپذیری در سیاست خارجی دولت اسلامی، فصلنامه فقه و اصول، شماره 3، از 149 تا 168.
اصفهانى (فاضل هندى)، محمد بن حسن، (1416 ق) کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
بجنوردی، سید حسن بن آقا بزرگ موسوی، (۱۴۱۹ ق) القواعد الفقهیة، قم، نشر الهادی.
جوهرى، اسماعیل بن حماد، (1376 ق) الصحاح، بیروت، دار العلم للملایین.
حقى بروسوى، اسماعیل، (بی تا) تفسیر روح البیان، بیروت، دارالفکر.
حلّى (محقق)، نجم الدین، جعفر بن حسن، (1408 ق) شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، مؤسسه اسماعیلیان.
حلّى، جمال الدین، احمد بن محمد اسدى، (1407 ق) المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
خمینی (ره)، سید روح الله، تحریر الوسیله، (1392) تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
خمینی (ره)، سید روح الله موسوی، (1389) صحیفه امام (ره)، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
خمینی (ره)، سید روح اللّه موسوی، (۱۴۲۱ ق) کتاب البیع، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
داستانی بیرکی، علی، (1381) سیاست خارجی و روابط بینالملل از دیدگاه امام خمینی، تهران، انتشارات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(قدس سره).
رحمانی، محمد، (1424 ق) نفی السبیل منهج فی الاستقلال و مقاومة الهیمنة، دو فصلنامه فقه اهلالبیت (عربی)، سال هشتم، شماره ۳۲، از 167 تا 196.
رضائی اصفهانی، محمد علی، (1399) قواعد قرآنی، قم، دارالمبلغین.
زبیدی واسطی، محب الدین، (۱۴۱۴ ق) تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
سبحانی فرد، محمدجواد و دیگران، (1393) اندیشههای دفاعی از منظر مقام معظم رهبری، تهران، دانشگاه افسری امام علی(ع).
سیدنژاد، سید رضی، بخشیان، ابوالقاسم، قواعد قرآنی با تاکید بر جهاد تبیین، پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (ع)، 1400، ص 9)
شریف رضی، (1388) محمد بن حسین، نهج البلاغة، ترجمه حسین انصاریان، قم، دار العرفان.
شکوری، ابوالفضل، (1367) فقه سیاسی اسلام، قم، ستاد بزرگداشت پنجاهمین سالگرد شهادت مدرس.
صرّامی، سیف الله، (زمستان ۱۳۸۲) جایگاه قاعده «نفی سبیل» در سیاستهای کلان نظام اسلامی،ص۹۹، فصلنامه حکومت اسلامی، سال هشتم، شماره ۳۰، ص 97 تا 112.
طباطبایى، سید محمدحسین، (1417 ق) المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
طبرسی، فضل بن حسن، (1360) مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، فراهانی.
طوسی، محمد بن حسن، (۱۳۶۵) تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
عاملى (شهید ثانى)، زین الدین بن على، (1413 ق) مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة.
عاملى (شهید ثانى)، زین الدین بن على، (1410 ق) الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، قم کتابفروشى داورى.
عطار، داوود، (۱۳۷۵) دفاع مشروع در حقوق جزای اسلام، ترجمهی اکبر غفوری، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی.
عمید زنجانی، عباسعلی، (۱۳۶۸) قواعد فقه، بخش حقوق عمومی، تهران، انتشارات سمت.
عمید زنجانى، عباسعلى، (1421 ق) فقه سیاسى، تهران، انتشارات امیر کبیر.
فتحی، محمد؛ کوهی اصفهانی، کاظم، (1397) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران، شورای نگهبان(پژوهشکده شورای نگهبان).
قرشی، سید علی اکبر، (1371) قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
قیصری، نورالله و احسان خضری (1395)، سیاست دفاعی نظام جمهوری اسلامی ایران: بررسی اسناد کلان، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، سال دهم، شماره 37، صص57-74.
کلینى، محمد بن یعقوب، (1407 ق) الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
مصباح یزدی، محمدتقی، (1376) تهاجم فرهنگی، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مصطفی، ابراهیم و دیگران، (1425 ق) معجم الوسیط، قاهره، مکتبة الشروق الدولیه.
مطهرى، مرتضى، (1372) مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، قم، صدرا.
مکارم شیرازى، ناصر، (1427 ق) دائرة المعارف فقه مقارن، قم، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب علیه السلام.
مکارم شیرازى، ناصر، (1374) تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
ملتی، علیرضا و دیگران، (پاییز 1400) بررسی نفوذ فرهنگی دشمنان انقلاب اسلامی از مسیر ورزش های غیر همسو با ارزش های دینی با تکیه بر قاعده نفی سبیل، فصلنامه علمی پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 10، شماره 3، شماره پیاپی (38)، از 131 تا 146.
مهاجر نیا، محسن، (1394) اندیشه دفاعی اسلام، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
نجفى، محمد حسن، (1404 ق) جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
منابع اینترنتی
خامنه ای (مدطله)، سید علی، پیام به مناسبت فرارسیدن ایام حج، قابل دسترسی در:
https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=48289
28 تیر 1400
خامنه ای (مدظله)، سید علی، بیانات در مجمع عمومی سازمان ملل، قابل دسترسی در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=8089
31 خرداد 1366.
سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴، قابل مشاهده در:
https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=9034
12 آبان 1382
خامنه ای (مدظله)، سید علی، سخنرانی تلویزیونی در پایان محفل انس با قرآن کریم، قابل مشاهده در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=45426
2 اردیبهشت 1399
https://www.tademam.ir/
خامنه ای (مد ظله)، سید علی، بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفراس وحدت اسلامی، قابل دسترسی در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=19402
4 مهر 1387
خامنه ای (مد ظله)، سید علی، بیانات در دیدار جمعی از کارگزاران فرهنگی، قابل مشاهده در :
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2630
21 مرداد 1371
خامنه ای (مدطله)، سید علی، بیانات در دیدار مسؤولان وزارت امور خارجه و سفرا و کارداران جمهوری اسلامی ایران، قابل مشاهده در:
https://www.leader.ir/fa/speech/536
18/4/1370 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 112 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 14 |