اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 34 |
| تعداد شماره‌ها | 1,328 |
| تعداد مقالات | 9,547 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,641,642 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,874,909 |
ایران و نظم نوین جهانی پس از جنگ اوکراین: فرصت ها و چالش ها | ||
| دولت پژوهی ایران معاصر | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: سیاست خارجی ایران | ||
| نویسندگان | ||
| علی محمدشریفی1؛ پژمان الهامی طالشمیکائیل* 2 | ||
| 1استادیار علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی ، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی ، دانشگاه پیام نور، تهران ، ایران | ||
| 2گروه حقوق وعلوم سیاسی،دانشکده علوم انسانی،پیام نور،ایران،تهران،مدرس دانشگاه | ||
| تاریخ دریافت: 02 شهریور 1404، تاریخ بازنگری: 23 شهریور 1404، تاریخ پذیرش: 23 شهریور 1404 | ||
| چکیده | ||
| چکیده مبسوط مقدمه و اهداف: جنگ اوکراین را می‌توان یکی از تحولات ژئوپلیتیکی مؤثر در قرن بیست‌و‌یکم دانست که تأثیرات آن فراتر از مرزهای اروپا و روسیه، به‌سرعت ساختار نظم بین‌الملل را تحت‌تأثیر قرار داده است. تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، با واکنش شدید غرب و شکل‌گیری شکاف‌های ژرف میان قدرت‌های بزرگ، به‌گونه‌ای عمل کرد که نشانه‌های روشنی از تضعیف نظم لیبرال آمریکامحور و حرکت به‌سوی یک نظم جهانی چندقطبی را نمایان ساخت. این شرایط جدید، بازیگران منطقه‌ای را از موقعیت انفعالی پیشین خارج کرده و بستر نقش‌آفرینی فعال‌تر آن‌ها را فراهم آورده است. جمهوری اسلامی ایران نیز به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای با ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی بالا، از این تحولات تأثیر پذیرفته و در موقعیت راهبردی جدیدی قرار گرفته است. روش ها: پژوهش حاضر با بهره‌گیری از چارچوب نظری واقع‌گرایی، به‌ویژه واقع‌گرایی ساختاری، و روش توصیفی–تحلیلی، به‌دنبال بررسی فرصت‌ها و چالش‌های ایران در نظم نوین جهانی پس از جنگ اوکراین است. سؤال اصلی پژوهش آن است که: جمهوری اسلامی ایران در شرایط جدید بین‌المللی، با چه فرصت‌ها و تهدیدهایی مواجه است و چه راهبردهایی می‌تواند برای بهره‌گیری از این فرصت‌ها و مدیریت چالش‌ها اتخاذ کند؟ در این راستا، فرضیه تحقیق بر این اصل استوار است که: ایران در صورت اتخاذ سیاست خارجی متوازن، واقع‌گرایانه و چندجانبه‌گرا، می‌تواند از شکاف میان قدرت‌های بزرگ برای ارتقاء جایگاه ژئوپلیتیکی خود استفاده کند؛ اما در صورت تداوم وابستگی یک‌سویه به شرق و بی‌ثباتی داخلی، این فرصت‌ها می‌توانند به تهدید تبدیل شوند. یافته ها: افته‌های مقاله نشان می‌دهد که جنگ اوکراین موجب افزایش رقابت ساختاری میان آمریکا، روسیه و چین شده و در نتیجه، وزن ژئوپلیتیکی بازیگران میانه‌پایه مانند ایران افزایش یافته است. این وضعیت، زمینه‌ساز تقویت نقش ایران در ترتیبات منطقه‌ای و بین‌المللی، عضویت در نهادهای شرقی مانند سازمان همکاری شانگهای و بریکس، و گسترش روابط راهبردی با چین و روسیه شده است. همچنین، ایران می‌تواند با بهره‌گیری از بحران انرژی در اروپا، موقعیت خود را در بازارهای منطقه‌ای و جهانی تثبیت کند. از سوی دیگر، فضای دیپلماسی منطقه‌ای نیز پس از توافق با عربستان سعودی، شرایط جدیدی برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای و افزایش نفوذ اقتصادی فراهم آورده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایران؛ جنگ اوکراین؛ سیاست خارجی؛ نظم جهانی؛ واقع‌گرایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Iran and the Emerging Global Order after the Ukraine War: Strategic Opportunities and Challenges | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Mohammad sharifi1؛ pezhman elhami taleshmikaeil2 | ||
| 1Assistant Professor of Political Science, Department of Political Science, Faculty of Law and Social Sciences, Payame Noor University, Tehran, Iran | ||
| 2Department of Law and Political Science, Faculty of Humanities, Payam Noor University, Tehran, Iran, | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction:The Ukraine war has emerged as a defining moment in the evolution of the international system, signaling a shift away from the post-Cold War unipolar order toward a more fluid and multipolar structure. The Russian invasion of Ukraine in 2022 triggered a profound reconfiguration of global power alignments, exacerbated great power rivalries, and cast doubt on the continued viability of the U.S.-led liberal international order. In this transforming landscape, regional actors like the Islamic Republic of Iran have found themselves confronting a complex mix of new opportunities and looming challenges. Methods:This study adopts a realist theoretical framework—particularly structural realism—and employs a descriptive-analytical method to examine Iran's strategic positioning within the emerging global order shaped by the Ukraine crisis. The primary research question is: What are the key opportunities and challenges facing Iran in the post-Ukraine global order, and what strategies could best serve Iranian national interests under these new geopolitical conditions? The core hypothesis of this paper posits that Iran, through a balanced, pragmatic, and multipolar foreign policy, can leverage the structural rifts between global powers to enhance its geopolitical weight; however, continued internal instability and overreliance on Eastern powers may convert these opportunities into significant vulnerabilities. Results and Discussion: The findings suggest that the Ukraine war has catalyzed a realignment of global power, particularly by deepening competition between the United States, Russia, and China. In this context, middle-tier powers like Iran have gained new room to maneuver. Specifically, Iran has managed to strengthen its presence in Eastern-led institutions such as the Shanghai Cooperation Organization and BRICS, and to deepen its strategic partnerships with China and Russia. Additionally, the energy crisis in Europe has rekindled interest in Iran's vast oil and gas reserves, presenting a chance for Tehran to reassert its role in global energy markets. Regionally, Iran has also taken advantage of the changing geopolitical calculus to pursue de-escalation strategies, most notably by restoring diplomatic ties with Saudi Arabia through Chinese mediation. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Foreign policy, Global order, Iran, Realism, Ukraine war | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6 |
||