تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,172 |
تعداد مقالات | 8,445 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,341,356 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,588,684 |
نقد نظریه تربیت اسلامی «نگاهی دوباره به تربیت اسلامی» در بوته نقد | ||
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 27، شماره 43، شهریور 1398، صفحه 5-26 اصل مقاله (386.15 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حسین باغگلی* 1؛ امیر غنوی2 | ||
1نویسنده مسئول: استادیار پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی؛ دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی | ||
تاریخ دریافت: 26 مرداد 1396، تاریخ بازنگری: 01 تیر 1398، تاریخ پذیرش: 22 اردیبهشت 1398 | ||
چکیده | ||
هدف مقاله حاضر، نقد و بررسی کتاب «نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، جلد اول» اثر آقای دکتر خسرو باقری است. روش مورد استفاده در نقد کتاب، نقد درونی بود و در این زمینه، کتاب در سه حوزه روششناختی، ساختاری و محتوایی مورد بررسی قرار گرفت. در نقد روششناختی، سه محور: عدم توجه قابلقبول به ارکان دینی در فهم رویکرد دین به «تربیت»؛ تأکید بر مبانی انسانشناختی و غفلت از سایر مبانی موردتوجه در جریان «تربیت اسلامی» و تفکیک «تعلیم» و «تربیت» و پذیرش اصالت برای هریک از آنها، مورد بررسی قرار گرفت. در نقد ساختاری، سه محور: بررسی ربط منطقی فصول، اصرار به مرحلهبندی سنی در تربیت و تحلیل و ترکیب نامناسب ویژگیهای انسان بررسی شد و در بخش محتوایی دو محور، تحدید تعریف «تربیت» و انحراف از معنای توافقی تربیت و خَلط میان «تربیت» و «اخلاق» مورد تحلیل و نقد قرار گرفت. یافتههای مطالعه انتقادی کتاب نشان داد، بهرغم اینکه ظاهراً الگوی جدید و بدیعی در پرداختن به تربیت، مطرح شده است، اما محدودیتهای موجود در حوزه روششناختی و الگوی مورداستفاده مؤلف در کشف تعریف تربیت و صورتبندی آن، نشاندهنده آن است که نهتنها نوآوریِ کارآمدی صورت نگرفته است، بلکه با نگاه محدود به عناصر مؤثر در تربیت و خَلط میان دو حوزه «تربیت» و «اخلاق»؛ کارکردهای دقیق «تربیت» نیز با چالش مواجه شدهاست، بهطوریکه مزیتهای رقابتی آن برای گفتگو با رویکردهای رقیب در دنیای معاصر را بهشدت با چالش مواجه نموده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تربیت اسلامی؛ تربیت؛ اخلاق؛ مطالعه انتقادی | ||
مراجع | ||
امیدوار، الف (1382)، مرور کتاب: نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، رشد معلم، شماره175: 63-62. ایمانی، محسن (1384)، معرفی کتاب نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، جلد دوم، نامه علومانسانی، (12): 212-209. باغگلی، حسین (1392)، مطالعه انتقادی تربیت معنوی در دنیای معاصر، دانشگاه فردوسی مشهد: پایاننامه دکتری. باغگلی، حسین؛ شعبانی ورکی، بختیار؛ غفاری، ابوالفضل و نهاوندی، علی(1391)، نقد مفهوم معنویت در تربیت معنوی معاصر، معنویت دینی و نوپدید (تشابهذاتی یا اشتراک لفظی)، پژوهش در مسائل تعلیموتربیت اسلامی، 16(20): 115-89. باغگلی، حسین؛ شعبانی ورکی، بختیار؛ نهاوندی، علی و غفاری، ابوالفضل (1394)، تحلیل و نقد رویکردهای معنوی نوپدید (بررسی الگوی معنویتباوری فارغ از دین)، مجله علمی- پژوهشی تربیت اسلامی، 10(20): 53-29. باقری، خسرو (1385)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، جلد اول، چاپ بیستوپنجم، تهران: انتشارات مدرسه. باقری، خسرو (1387)، هویت علم دینی: نگاهی معرفتشناختی به نسبت دین با علوم انسانی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. باقری، خسرو (1388)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، جلد دوم. چاپ سوم، تهران: انتشارات مدرسه. خدایاری فرد، محمد (1386)، معرفی و نقد کتاب «انتظارات بشر از دین»، مجله روانشناسی و علومتربیتی، 37 (1):200-185. داوودی، محمد (1383)، سیرة تربیتی پیامبر(ص) و اهلبیت(ع): تربیت دینی ،جلد دوم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. سعیدی رضوانی، محمود و غفاری، ابوالفضل(1384)، درآمدی بر بررسی و نقد کتاب اهداف تربیت از دیدگاه اسلام، نامه علومانسانی، (12): 160-145. سلدن، رامان (1375)، نظریه ادبی و نقد عملی، ترجمه جلال سخنور و سیما زمانی، پویندگان نور، مؤسسه فرزانگان پیشرو. سلطانی، محمدعلی (1369)، ضرورت و شیوه نقد کتاب، مجله آینه پژوهش، (1):17-10. شکوهی، غلامحسین (1378)، مبانی و اصول آموزشوپرورش، مشهد: انتشارات بهنشر. شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیرخانه کرسیهای نظریهپردازی (1387)، تعلیموتربیت اسلامی؛ چارچوب تئوریک و کاربرد آن (کرسی نظریهپردازی 7/4). صادقزاده قمصری، علیرضا (1387)، تحلیل و نقد الگوی تباین معرفتتربیتی با تعالیم دینی، مجله علمی-پژوهشی تعلیموتربیت، دوره جدید، (95):90-53. فوکویاما، فرانسیس (1385)، نقد در فرایند بررسی، ترجمه عباس انتظامی، تهران: نشر فقره. گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گال، جویس (1390)، روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی (جلد دوم)، ترجمه احمدرضا نصر و دیگران، تهران: انتشارات سمت. مصباح یزدی، محمدتقی (1390)، فلسفه تعلیموتربیت، تهران: انتشارات مدرسه. ملکی، حسن (1385)، نقد کتاب درسی (تعریف معیارها) مبانی و معیارهای نقد کتاب درسی دانشگاهی، مجله علمی ـ پژوهشی پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، (17):20-7. منصورنژاد، محمد (1384)، درآمدی بر چیستی و چرایی نقد، کتاب نقد، (34): 118-87. میلانی، حسن (1389)، نقدی بر کتاب سیر الیالله اثر سیدحسن ابطحی، نشریه سمات، (1): 156-135. نوذری، محمود (1380)، بایستههای اساسی پژوهش در تعلیموتربیت اسلامی، روششناسی علومانسانی، (28): 51-34. وزارت آموزش و پرورش (1390)، مبانی نظری سند تحول بنیادین نظام آموزشوپرورش جمهوری اسلامی ایران. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,505 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 968 |