آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,579 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,988,717 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,032,573 |
ارائه الگوی رفتار مصرف در اسلام با رویکرد تحلیل مضمون با تمرکز بر آیات قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام | ||
| مدیریت اسلامی | ||
| مقاله 2، دوره 27، شماره 3، آذر 1398، صفحه 21-48 اصل مقاله (1.26 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| سید علی اکبر افجه* 1؛ غلامرضا مصباحی مقدم2؛ وحید خاشعی ورنامخواستی3؛ احمد ترابی4 | ||
| 1استاد، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| 2استاد، گروه الهیات، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| 4دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی گرایش رفتار و منابع، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 04 اردیبهشت 1398، تاریخ بازنگری: 31 تیر 1398، تاریخ پذیرش: 04 دی 1398 | ||
| چکیده | ||
| الگوی رفتار مصرف در هر جامعه، در تخصیص منابع برای تولید انواع کالا، توزیع آن و همچنین توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نقشی تعیین کننده دارد. در این مقاله با رویکردی اسلامی به این حوزه پرداخته شده است و تلاش بر این است که با تکیه بر آیات قرآن کریم به عنوان منبع اصلی دینی، الگوی اسلامی رفتار مصرفکننده تبیین و ارائه شود؛ به عبارت دیگر مسئله اصلی این پژوهش، پرسش از دلالت‌های عملی آیات قرآن کریم در رفتار مصرفکننده است. برای پاسخ به این مسئله همه آیات قرآن کریم، با روش تحلیل مضمون مورد مطالعه و شناسه‌گذاری قرار گرفت. در مرحله‌ی اول 300 آیه از آیات قرآن کریم که به نوعی با موضوع مقاله مرتبط بود جدا و در مرحله تحلیل، 900 شناسه احصا شد. شناسه‌ها در قالب مضمونها دسته بندی و پالایش و با توسعه‌ی دامنه‌ی مطالعه، به تفسیر المیزان مرحوم علامه طباطبایی و روایات تفسیری ذیل آیات، شواهد بیشتری برای مضمون‌های اصلی گردآوری و تحلیل شد. بر این اساس با استخراج 4 مضمون فراگیر، 8 مضمون یکپارچه ساز و 17 مضمون پایه، درخت‌واره مضامین رفتار مصرف در قرآن کریم استخراج و الگوی رفتار مصرف از منظر قرآن کریم ارائه شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "مصرف"؛ "رفتار مصرف"؛ "تحلیل مضمون"؛ "آیات قرآن کریم" | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Presenting a pattern of consumption behavior in Islam with a thematic analysis approach Focusing on the verses of the Holy Quran and the infallible traditions of Allah (AS) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Akbar Afjahi1؛ Gholam reza Mesbahi moghaddam2؛ vahid khashei3؛ Ahmad Torabi4 | ||
| 1Professor, Department of Business Management, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran | ||
| 2Professor, Department of Theology, Imam Sadegh University, Tehran, Iran | ||
| 3Associate professor, Department of Business Management, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran | ||
| 4PhD candidate of business management, behavior and resource, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| 1005/5000 The pattern of consumer behavior in each society has a crucial role in allocating resources for the production of different types of goods, distribution, as well as economic, social and political development. In this article, the Islamic approach to this area is discussed and the attempt is made to rely on Quranic verses as the main source of religion, the Islamic model of consumer behavior is explained; in other words, the main issue of this research is the question of implications The Qur'anic verses are practical in consumer behavior. To answer this question, all verses of the Holy Qur'an were studied and identified by the method of analysis of the subject. In the first stage, 300 verses from Quranic verses related to the subject matter were isolated and at the analysis stage, 900 identities were counted. In the form of themes, categorization and refinement, and with the development of the scope of the study, the interpretation of the late Allamah Tabatabai's al-Mizan and the narratives of the following verses, more evidence was collected and analyzed for the main themes. Based on this, four main themes, eight integrated themes, and seventeen main themes, a theme tree of consumption behavior in the Holy Qur'an are extracted and a pattern of consumption behavior from the perspective of the Holy Quran is presented. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| "Consumption", "Behavioral Usage", "Theory Analysis", "Quranic verses" | ||
| مراجع | ||
|
ابن شعبه حرّانی، تحف العقول (1391). انتشارات کتابچی. ابنفارس، احمدبنزکریا (1387). ترتیب مقاییس اللغه. قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. اتوکلاینبرگ (1353). روانشناسی اجتماعی. ترجمه علی محمد کاردان. ج 2. نشر اندیشه. احسائی ابن ابی جمهور، محمد بن علی بن ابراهیم (1403). عوالی الئالی. تحقیق مجتبی عراقی. انتشارات سیدالشهداء. اخوی، محمد (1380). اقتصاد کلان. تهران: چاپ و نشر بازرگانی. اسحاقی، سیدحسین (1388). مدیریت مصرف در اسلام. انتشارات آموزش کشاورزی. اِلریتا اتکینسون و همکاران (1395). زمینه روانشناسی. ترجمه محمدنقی براهنی و همکاران. ج 1. انتشارات سینا. انصاری، محمدعلی (1379). موسوعة الفقهیه المیسره. انتشارات مجمع الفکر الاسلامی. آلن بیرو (1375). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه باقر ساروخانی. تهران: انتشارات کیهان. آمدی، عبدالواحد (1360). غررالحکم و دررالکلم. ترجمه میرسید جلالالدین ارموی. تهران: انتشارات بینا. چ دوم. باکاک رابرت (1381). مصرف. ترجمه خسرو صبری. تهران: نشر و پژوهش شیرازه. تارو، لستر (1375). آینده سرمایهداری. ترجمه عزیز کیاوند. تهران: نشر دیدار. توتونچیان، ایرج (1363). نظریه، تقاضا و تحلیل اقتصادی انفاق. تهران: چاپ مرکز اطلاعات علمی ایران. جوادیآملی، عبداله (1391). مفاتیح الحیاة. قم: مرکز نشر اسراء. چ نودودوم. الحرالعاملی، محمدبنالحسن (1416). وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة. مؤسسة آلالبیت علیهمالسلام لاحیاء التراث. ج 27. مؤسسه آلالبیت. حسینینسب، سیدداود، اقدم، علیاصغر (1375). فرهنگ واژهها، تعاریف و اصطلاحات تعلیموتربیت. انتشارات احرار. حسینی، سیدرضا (1379). الگوی تخصیص درآمد و رفتار مصرفکننده مسلمان. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. حلی (علامه)، حسنبنیوسف، (1404). قواعدالاحکام. انتشارات بینا. حمیری، عبداللهبنجعفر (1413). قرب الاسناد. قم: انتشارات مؤسسه آلالبیت. دادگر، یدالله؛ باقریتودشکی، مجتبی (1380). سطح مصرف در اسلام. انتشارات مفید، نشریه نامه مفید. دبلیوگوردن، آلپورت و دیگران (1371). روانشناسی اجتماعی از آغاز تاکنون. ترجمه محمدتقی منشی طوسی. مشهد: انتشارات آستان قدس. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (1372). درآمدی بر اقتصاد اسلامی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت). دقیق، معین (1384). جدایی عناوین اخلاقی از بحث فقهی مستدل. فصلنامه کوثر معارف. ش 43. راغباصفهانی (1416). مفردات الفاظ القرآن. بیجا، الدارالاسلامیه. رحمانی، تیمور (1386). اقتصاد کلان. تهران: انتشارات برادران. چ نهم. زرقا، انس (1375). وابستگی جزئی در تابع مطلوبیت مسلمان، اقتصاد خرد نگرش اسلامی. ترجمه حسین صادقی. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. زمخشری (1391). تفسیر کشاف. ج 3. انتشارات ققنوس. ساروخانی، باقر (1370). دائرةالمعارف علوم اجتماعی. تهران: انتشارات کیهان. سیف، علیاکبر (1370). روانشناسی پرورشی. تهران: انتشارات آگاه. شاهمرادی، اصغر (1378). بررسی انتقادی نظریه نئوکلاسیکی رفتار مصرفکننده با نگرش به ارزشهای اسلامی. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه امامصادق علیهالسلام. شوقی، احمد (1404). تمویل التنمیة فی الاقتصاد الاسلامی. بیروت: انتشارات مؤسسه الرساله. شومپیتر، حوزوف (1375). تاریخ تحلیل اقتصادی. ترجمه فریدون فاطمی. تهران: نشر مرکز. صدر، سیدکاظم (1374). اقتصاد صدر اسلام. تهران: مرکز چاپ و انتشار دانشگاه شهیدبهشتی. صدر، سیدمحمدباقر (1417). اقتصادنا. تهران: انتشارات مکتب الاعلامالاسلامی. صدوق. من لایحضره الفقیه. تحقیق علیاکبر غفاری. قم: مؤسسه نشر اسلامی. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1394). المیزان فیالتفسیر القرآن. تهران: دارالکتاب الاسلامیه. چ دوم. طریحی، فخرالدین (1403). مجمعالبحرین. بیروت: مؤسسه الوفاء. طریقی، عبدالله (1417). الاقتصاد الاسلامی. اساس، مبادی و اهداف. طوسی، محمدبنحسن (1417). الخلاف. بیجا: مؤسسه النشرالاسلامیه. عابدیجعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضمونها: روشی ساده و کارامد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. دوفصلنامهاندیشهمدیریت راهبردی. ش 10: 151 ـ 198. عالم، یوسفحامد (1975). النظام السیاسی و الاقتصادی فی الاسلام. بیروت: دارالقلم. عزتی، مرتضی (1383). نظریه رفتار مصرفکننده مسلمان. فصلنامه اقتصاد اسلامی. ش 18. غررالحکم و درالکلم (1390). چاپ دارالکتاب. ج 2. فتال نیشابوری (بیتا). محمدبنحسن. قم: منشورات الرضی. فخررازی، محمدبنعمر (1410). التفسیر الکبیر. بیروت: دارالفکر. فضلبنالحسنطبرسی (1381). مجمع البیان فی تفسیرالقرآن. ج 10. مشهد: انتشارات آستان قدس. فهیمخان، محمد (1375). نظریه رفتار مصرفکننده در چشمانداز اسلامی، اقتصاد خرد نگرش اسلامی. ترجمه حسین صادقی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس. قحف، منذر (1385). مروری بر الگوهای اقتصاد اسلامی. ترجمه سیدحسین میرمعزی. مجله اقتصاد اسلامی. ش 21. قدیری، باقر (1379). کلیات علم اقتصاد. تهران: مرکز نشر سپهر. کرومبولتز، جان؛ دی، هلن؛ بی، کرومبولتز (1368). تغییر دادن رفتارهای کودکان و نوجوانان. ترجمه و تألیف یوسف کریمی. تهران: انتشارات فاطمی. کلانتری، علیاکبر (1388). اسلام و الگوی مصرف. قم: بوستان کتاب. چ پنجم. کلینی، محمدبنیعقوب (1389). الکافی. تحقیق علیاکبر غفاری. قم: دارالکتابالاسلامیه. گرامی، محمدعلی (1379 ق). مالکیت خصوصی. قم: نشر روح. چ دوم. متولی، مختارمحمد (1409). احکام الشریعه و داله الاستهلاک فی الدول الاسلامیه. مجلة جامعة عبدالملک، الاقتصاد الاسلام. ج 1. مجلسی، محمدباقر (1385). بحارالانوار. ج 67. مؤسسه تحقیقات و نشر فرهنگ اهلالبیت. مجلسی، محمدباقر (1403). بحارالانوار. بیروت: مؤسسه الوفاء. چ دوم. محتشمدولتشاهی، طهماسب (1383). نظریهها و سیاستها در اقتصاد کلان. تهران: ویستا، نشر پشتوتن. محمدیریشهری، محمد (1388). اصلاح الگوی مصرف از نگاه قرآن و حدیث. قم: دارالحدیث. مختاریونس، عبدالله (بیتا). الملکیه فی الشریعه الاسلامیه و دورها فی الاقتصاد الاسلامی. اسکندریه: مؤسسة شباب الجامع. مشرفجوادی، محمدحسن (1365). نگرشی بر الگوی مصرف در جوامع اسلامی. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه تربیت مدرس. مشهور، امیر عبداللطیف (بیتا). الاستثمار فی الاقتصاد الاسلامی. قاهره: مکتبه مدبولی. مصباح، محمدتقی (1391). جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن. چاپ و نشر بینالملل. مطهری، مرتضی (1372). مجموعه آثار. قم: انتشارات صدرا. مکارمشیرازی، ناصر با همکاری جمعی از دانشمندان (1379). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتاب الاسلامیه. چ سی‌وچهارم. منطقی، مرتضی (1364). روانشناسی تربیتی. انتشارات سازمان برنامه و بودجه. موسویاصفهانی، سیدجمالالدین (1368). پیامهای اقتصادی قرآن. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. موسویخمینی، سیدروحالله (1400). تحریر الوسیله. قم: مؤسسه اسماعیلیان. چ دوم. موون، جان؛ ماینر، مایکل (1381). رفتار مصرفکننده. ترجمه کامبیز حیدرزاده. مؤسسه کتاب مهربان نشر. نجفی، محمدحسین (بیتا). جواهر الکلام. تهران: دارالکتب الاسلامیه. نراقی، مولیاحمد،(1375). عوائدالایام. قم: مکتب الاعلام الاسلام. وبلن، توریستین (1383). نظریة طبقة مرفه. ترجمه حمید عنایت. تهران: خوارزمی. هرگنهان، بی، آر، و همکاران (1374). مقدمهای بر نظریههای یادگیری. ترجمه علیاکبر سیف. تهران: نشر دانا. هرگنهان، بی، آر، و همکاران (1375). نظریه رفتار مصرفکننده در یک جامعه اسلامی، اقتصاد خرد نگرش اسلامی. ترجمه حسین صادقی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس. هرگنهان، بی، آر، و همکاران (1388). اصلاح الگوی مصرف. تهران: پژوهشکده مطالعات و تحقیقات بسیج. هرگنهان، بی، آر، و همکاران با همکاری سیدرضا حسینی (1380). التنمیة الاقتصادیة فی الکتاب و السنه. قم: دارالحدیث. هرگنهان، بی، آر، و همکاران (1385). تابع رفاه اجتماعی از دیدگاه اسلام. ترجمه مجتبی باقری تودشکی. فصلنامه تخصصی اقتصاد دینی. س 1. ش 2. هرگنهان، بی، آر، و همکاران (1386). سیره اقتصادی امامعلی(ع). تهران: انتشارات کانون اندیشه جوان. چ پنجم. هرگنهان، بی، آر، و همکاران (1372). مجموعه مقالات دومین سمپوزیم جایگاه تربیت در آموزش و پرورش دروه ابتدایی. تهران: انتشارات تربیت. هندی، علیالمتقی (1379). کنزالعمال. تحقیق صفوة السقا. بیروت: مکتبة التراث الاسلامی. یوسفی، محمدرضا (1386). در جستجوری آرمان شهر نبوی (رویکرد اقتصادی ـ سیاسی ابوذر). قم: دانشگاه مفید. منابع انگلیسی Bagheri, M. (2009). " Consumption Pattern Based on the Islamic Values ", Choi, Y.T.; Kale, R. & J. Shin. (2009). "Religiosity and Consumers’ Use of Dadgar, Y&M. Ezzati (2003). "Relation Between Religion and Consumer
Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: thematic analysis and code development. Sage Braun, Virginia
Braun, V, & Clarke, C. (2006). Using thematic analysis in psychology. Edward Arnold (Publishers) Ltd
Fahim khan, mohammad (1984), macro consumption function in Islamic framework, journal of research in Islamic economics. Vol.1, no 2.
FarahaniFard, S. (2009)." The Reform of Consumption Pattern and the Godazgar, H (2007), Islam versus consumerism and postmodernism in the context of Iran, Social Seyedinia, A. (2009). "Consumption and Consumerism from the Viewpoint of Islam and Economic Sociology ", Journal of Islamic Economy, No. 34, p.p. 151-178. [In Persian] Journal of Islamic Economy, No. 34, p.p. 39-65. [In Persian]
Hawkins, D.I. Best, R.J, Coney.K.A.2001, consumer behavior, 8th edition, New York, USA: McGraw-Hill,p,26.)
Hoogvelt, A (1997), Globalisation and the postcolonial world: the new political economy of development, Product Information Source Among Korean Consumers: An Exploratory London: McMillan, Compass, Vol.54: 3.
Hoseini, R. (2003). "Prehypothesis of Consumer Behavior Thesis in Islamic Economy", Journal of Islamic Economy, No. 9, p.p. 27-50. [In Persian] 20- Jahaniyan, Lau, T.C. (2010). "Toward Socially Responsible Consumption: An Evaluation of Religiosity and Money Ethics", International Journal of Trade, Economics and finance, Vol.1, No.1, pp. 32-35. Research", International Journal of Consumer Study, 1470-6423, pp. 61-68.
Jahaniyan, N. (2009). " Extensive and Persistent Consumption, in the Light of Islamic Guidelines of Development ", Journal of Islamic Economy, No. 34, p.p. 67-96. [In Persian] Environment " Journal of Islamic Economy, No. 34, p.p. 97-123. [In Persian]
Kahf, mohammad monzer (1981), a contribution to the theory of consumer behavior in an Islamic society, reading in microeconomics. Behavior in Other Religion (Except Islam)", Name Mofid Journal, No. 31, p.p. 71-100. [In Persian] | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,553 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 676 |
||