تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,161 |
تعداد مقالات | 8,380 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,194,677 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,453,539 |
مؤلفههای افزایش قدرت نرم و عمق راهبردی ایران در سوریه و عراق پس از ظهور داعش | ||
فصلنامه آفاق امنیت | ||
مقاله 2، دوره 12، شماره 43، شهریور 1398، صفحه 33-55 اصل مقاله (737.83 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سجاد نجفی* 1؛ علیرضا خسروی2 | ||
1دانشجوی دکترای روابط بینالملل، دانشگاه تهران | ||
2استادیار گروه روابط بینالملل، دانشگاه تهران | ||
تاریخ دریافت: 12 مرداد 1398، تاریخ بازنگری: 14 مهر 1398، تاریخ پذیرش: 03 آذر 1398 | ||
چکیده | ||
قدرت و نفوذ جمهوری اسلامی ایران از زمان وقوع انقلاب اسلامی بهواسطة همتکمیلی عوامل داخلی و خارجی به میزان قابلملاحظهای افزایش یافته است. تقویت انسجام و خودآگاهی هویتی، احیاگرایی و بیداری اسلامی، طرح و بسط گفتمان مقاومت و مقابلهگرایی با نظام سلطه و الگودهی به جریانهای متعدد اسلامی را میتوان درزمرة جلوههای قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقهای دانست. سوریه و عراق را میتوان ازجمله عرصههایی دانست که جلوههای قدرت نرم و عمق راهبردی نرم ایران در آنها از برجستگی خاصی برخوردار بوده است. قدرت و نفوذ ایران نهتنها در دوران قبل از ظهور داعش در این دو کشور محسوس بوده، بلکه روند صعودی افزایش جایگاه نفوذ و قدرت ایران را میتوان بهخوبی در دوران پس از ظهور داعش نیز مورد ملاحظه قرار داد. دراینارتباط، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که افزایش قدرت نرم و عمق راهبردی ایران در سوریه و عراق پس از ظهور داعش در پرتو چه مؤلفههایی قابل تبیین است؟ یافتههای مقاله حاکی از آن است که افزایش قدرت نرم و عمق راهبردی نرم جمهوری اسلامی ایران در سوریه و عراق پس از ظهور داعش را میتوان در پرتو مؤلفههایی چون: تحکیم و بازتولید فرهنگ مقاومت، الهامبخشی و افزایش نقش ایران در عرصة سیاست و حکومت عراق و سوریه، تقویت تبادلات فرهنگی و اقتصادی و ائتلافسازی با قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای و تقویت جبهه مقابله با نظام سلطه مورد ملاحظه قرار داد. مقالة حاضر، توصیفی ـ تحلیلی بوده و اطلاعات موردنیاز هم به روش کتابخانهای گردآوری میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ قدرت نرم؛ داعش؛ عمق راهبردی؛ عراق؛ سوریه | ||
مراجع | ||
ـ اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق (1398)، صادرات روزانه معادل ۲۵ میلیون دلار کالا به عراق. قابل دسترسی در: https://ir-iqcc.com/?p=8070 ـ اسمعیلی، مرتضی (1396)، الگوی بومی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران؛ مدلی برای قدرتسازی بازیگران منطقهای، فصلنامه سیاست، دورة 47، ش 4: 871 ـ 853. ـ ایرنا (1396)، نقش کمک ایران به جلوگیری از سقوط اربیل از زبان نماینده کرد عراقی، کد خبر: 82859026، قابل دسترسی در: https://www.irna.ir/news/82859026/ (1397، 12 مرداد). ـ ایرنا (1397)، سال 97 و جهش در روابط راهبردی ایران و سوریه، کد خبر: 83249740، قابل دسترسی در: https://www.irna.ir/news/83249740/ ـ آبشناس، عماد (2019)، چرا امارات از یمن خارج میشود؟ خبرگزاری اسپوتنیک، قابل دسترسی در: https://ir.sputniknews.com/opinion/201907295024788- (دسترسی 1397، 14 شهریور). ـ برزگر، کیهان (1387)، ایران، خاورمیانه و امنیت بینالملل، فصلنامه سیاست خارجی، سال 22، ش 3: 666 ـ 653. ـ برزگر، کیهان (1397)، راهبرد سیاست خارجی ایران در توازن قوای منطقهای، فصلنامة مطالعات راهبردی، سال 21، ش 4: 205 ـ 183. ـ بصیری، انسیه و پانوچی، رافائلو (2016)، درک نقش ایران در بحران سوریه، ترجمه محسن محمودی و جواد عرب، تهران: مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری. ـ بوزان، باری و ویور، الی (1388)، مناطق و قدرتها: ساختار امنیت بینالملل، ترجمة رحمن قهرمانپور، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. ـ بیات، محسن؛ طاهری، ابراهیم و ذوالفقاری، مهدی (1397)، تبیین رابطه هویت اسلامی و سیاست امنیتی ایران در عراق و سوریه با روش تحلیل اسنادی، فصلنامة پژوهشهای راهبردی سیاست، سال 6، ش 24: 243 ـ 215. ـ بیبیسی فارسی (اوت 2017)، محمد باقری عالیترین مقام نظامی ایران به ترکیه رفت، قابل دسترسی در: https://www.bbc.com/persian/iran-40934083 / (1397، 25 بهمن). ـ پوراحمدی، حسین (1389)، قدرت نرم و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، قم: بوستان کتاب. ـ پورحسن، ناصر (1396)، تکوین عمق راهبردی هوشمند جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه، فصلنامه علوم سیاسی، سال 20، ش 79: 102 ـ 75. ـ تابناک (1396)، سردار سلیمانی چگونه اربیل را از چنگ داعش نجات داد؟، کد خبر: ۷۴۹۳۵۹، قابل دسترسی در: https://www.tabnak.ir/fa/news/749359// (1397، 10 اسفند). ـ جمشیدی، محمدحسین و محمدی، رسول (1393)، جمهوری اسلامی ایران و عراق نوین: تبیینی بر کاربرد قدرت نرم در عراق نوین درراستای تحقق ارزشهای انقلاب اسلامی، دوفصلنامة جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام، دورة 2، ش 1: 86 ـ 61. ـ جوادی ارجمند، محمدجعفر و طلوعی، هادی (1393)، تأثیر تهاجم نظامی امریکا به عراق بر قدرت هوشمند ایران در این کشور، فصلنامه سیاست، دورة 44، ش 4: 792 ـ 777. ـ حاجییوسفی، امیرمحمد (1388)، هلال شیعی: فرصتها و تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران، اعراب و امریکا، فصلنامه دانش سیاسی، سال 5، ش 1: 192 ـ 159. ـ خبرگزاری تسنیم (1393)، ابراهیم جعفری: هیچ مانعی برای حملات ایران علیه داعش در عراق وجود ندارد، قابل دسترسی در: https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/09/17/582426/ (1397، 12 مهر). ـ خبرگزاری فارس (1394)، «ابراهیم جعفری»: عراقیها کمکهای ایران را در زمان حمله داعش فراموش نمیکنند، قابل دسترسی در: https://www.farsnews.com/news/13940117000338/- (1398، 14 فروردین). ـ خبرگزاری فارس (1397)، اسد: قدردان رهبر معظم، دولت و ملت ایران هستیم، قابل دسترسی در: https://www.farsnews.com/news/13971109000835/ (1397، 26 بهمن). ـ خرمشاد، محمدباقر (1390)، بازتابهای انقلاب اسلامی ایران، تهران: نشر سمت. ـ خرمشاد، محمدباقر (1392)، بزرگترین چالش «عمق راهبردی» ایران، قابل دسترسی در: http://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=22393 (1397، 15 آذر). ـ دهقانیفیروزآبادی، سیدجلال (1389)، دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی در منطقة خلیج فارس، فصلنامة سیاست، دورة 40، ش 4: 122 ـ 103. ـ رحمانی، منصور و شمسآبادی، علی (1398)، بررسی مقایسهای دیپلماسی رسانهای ایران و ترکیه در عراق پساصدام، فصلنامة رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، دورة 10، ش3: 93 ـ 74. ـ ساژین، ولادیمیر (2017)، چشماندازهای بحران قطر و ایران، خبرگزاری اسپوتنیک، قابل دسترسی در: https://ir.sputniknews.com/near_east/201707222701454- (1397، 25 بهمن). ـ سانا (2016)، امضای تفاهمنامه تبادل دانشجو بین سوریه و ایران، خبرگزاری جمهوری عربی سوریه، قابل دسترسی در: https://sana.sy/fa/?p=70502 (1398، 25 فروردین). ـ ستوده، علیاصغر و کیانی، آذین (1397)، تأثیر منازعات داخلی سوریه و عراق بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامة پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، سال هشتم، شمارة 4: 209-171. ـ سوری، روحالله (1398)، عراق در سالی که گذشت؛ فرصتها و چالشهای پیش روی ایران، مرکز بینالمللی مطالعات صلح. ـ سیفی، یوسف (1391)، ژئوکالچر اسلامگرایی شیعی در خاورمیانه و تأثیر آن بر بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه آفاق امنیت، سال پنجم، ش 17: 93 ـ 63. ـ شکوری، ابوالفضل و وزیریان، امیرحسین (1398)، احیای قدرت منطقهای ایران (2017 ـ 2005)،فصلنامه تحقیقات سیاسی بینالمللی، ش38: 30 ـ 1. ـ شمسی، بهمن (1397)، پروژه خط آهن ایران، عراق، سوریه؛ امکان و پیامدها، اندیشکده راهبردی تبیین. ـ صادقی، سیدسعید و عسگرخانی، ابومحمد (1390)، بررسی عملکرد قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در عراق جدید، فصلنامه سیاست خارجی، سال 25، ش 4: 949 ـ 927. ـ عبداللهخانی، علی (1390)، امنیت منطقهای خاورمیانه (رویکردها و الزامات)، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی. ـ عطایی، فرهاد؛ قادریکنگاوری، روحالله و ابراهیمی، نبیالله (1390)، دیپلماسی عمومی و قدرت نرم؛ ایران و امریکا در عراق جدید، فصلنامه سیاست، دورة 41، ش 3: 203 ـ 189. ـ عنایتی، علی؛ اطهری، اسدالله و حاجیمینه، رحمت (1394)، بررسی تطبیقی دیپلماسی عمومی ایران و ترکیه در عراق و سوریه، فصلنامة مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال چهارم، شمارة 14: 93 ـ 73. ـ فیلیپس، کریستوفر (1396)، چرا بشار اسد سقوط نکرد؟ آتلانتیک، ترجمه دیپلماسی ایرانی، http://irdiplomacy.ir/fa/news/1978282/ ـ گلشنی، علیرضا و سهرابی، حمیدرضا (1393)، نقش جمهوری اسلامی ایران در قیف ژئوپلیتیک غرب آسیا، فصلنامه تحقیقات سیاسی بینالمللی، ش 18: 117 ـ 81. ـ متقی، ابراهیم و رشاد، افسانه (1390)، نقش قدرت نرم در گسترش بیداری اسلامی خاورمیانه، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال نهم، شمارة 33: 135 ـ 101. ـ محمدیان، علی و ترابی، قاسم (1394)، بسترها و عوامل مؤثر در شکلگیری گروهک تروریستی داعش، فصلنامه سیاست دفاعی، سال 24، ش 93: 266 ـ 231. ـ موسوی، سیدصدرالدین (1393)، الگوی تحلیلی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در جهان اسلام، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، سال اول، ش 1: 184 ـ 179. ـ ناجی، ناصر و فرجیراد، عبدالرضا (1394)، آینده سیاسی سوریه و منافع استراتژیک ایران، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال دوازدهم، ش 45: 66 ـ 51. ـ نیاکویی، سیدامیر و ستوده، علیاصغر (1394)، تأثیر منازعات داخلی عراق و سوریه بر مجموعه امنیتی خاورمیانه (2011 ـ 2015)، فصلنامه پژوهشهای راهبردی سیاست، سال چهارم، ش 15: 177 ـ 153. ـ نیاکویی، سیدامیر و پیرمحمدی، سعید (1398)، سیاستگذاری امنیتی ایران درقبال منازعات خاورمیانه پس از بهار عربی (2018 ـ 2011)، فصلنامه سیاستگذاری عمومی، دورة 5، ش 1: 194 ـ 167. وفاییفرد، فرهاد (1398)، نقشآفرینی اقتصادی عربستان در عراق؛ اهداف و پیامدها، اندیشکده راهبردی تبیین، شناسه خبر: ۳۱۴۸۲. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 825 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 663 |