آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,579 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,988,781 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,032,629 |
شناسایی مؤلفه‌های سازمان اخلاقی از دیدگاه قرآن و نهج‌البلاغه | ||
| مدیریت اسلامی | ||
| مقاله 7، دوره 28، شماره 1، اردیبهشت 1399، صفحه 149-174 اصل مقاله (1.18 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| گل ارا پورمجرب* 1؛ حسن زارعی متین2؛ علی اصغر پورعزت3؛ حمیدرضا یزدانی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری رشته مدیریت دولتی گرایش رفتار سازمانی پردیس بین‌المللی ارس دانشگاه تهران | ||
| 2استاد مدیریت دولتی پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
| 3استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران | ||
| 4استادیار مدیریت دولتی پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
| تاریخ دریافت: 05 مرداد 1398، تاریخ بازنگری: 18 فروردین 1399، تاریخ پذیرش: 18 فروردین 1399 | ||
| چکیده | ||
| تحقق سازمانهای اخلاقی نیازمند شناسایی مؤلفه‌هایی است که بتوان براساس آنها بایدها و نبایدهای رفتاری را تعیین کرد. مؤلفه‌های اخلاقی براساس جهان‌بینی افراد معنا پیدا می‌کند و والاترین تعریف نسبت به اخلاق در جهان‌بینی اسلامی قابل مشاهده است؛ از این‌رو شناسایی مؤلفه‌های سازمان اخلاقی نیز براساس مکتب اسلام انجام شده است؛ بدینمنظور با استفاده از تحلیل مضمون، آیات قرآن کریم و گزاره‌های نهج‌البلاغه مورد مطالعه و تدبر قرار گرفت و 68 مضمون پایه، 16 مضمون سازماندهنده و دو مضمون فراگیر مشخص شد. مضمون فراگیر عوامل سازمانی شامل مضمونهای سازماندهنده شایسته‌سالاری، آموزش اصول اخلاقی، تصمیم‌گیری مشارکتی، استفاده صحیح از منابع سازمانی، رعایت اعتدال، عدالت سازمانی، پیش‌بینیپذیری، ایجاد نظام تشویق و تنبیه براساس عملکرد و ایجاد واحدهای نظارتی را مورد توجه قرار داده است و مؤلفه‌های انسانی، مضمونهای سازماندهنده رفتار شهروندی سازمانی، پرهیز از رفتارهای آمرانه، عملکرد اخلاقی، حفظ احترام افراد، رعایت حریم خصوصی افراد، حفظ عزت‌نفس، سوءاستفاده نکردن از پست و مقام را مدنظر دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سازمان اخلاقی؛ مؤلفه‌های اخلاق در سازمان؛ اخلاق اسلامی در سازمانها؛ مدیریت سازمان و قرآن کریم و نهج البلاغه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Identifying the Components of Ethical Organizations from the Viewpoint of the Holy Qur’an and Nahj al-Balaghah | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Golara Pourmojarrab1؛ Hassan Zarei matin2؛ Ali Asghar Pourezzat3؛ Hamid Reza Yazdani4 | ||
| 1PhD candidate of public administration, organizational behavior, The University of Tehran, Aras Campus | ||
| 2Professor at Faculty of Management and Accounting, Farabi Campus, visiting professor at Aras International Campus of the University of Tehran | ||
| 3Corresponding author, professor at Faculty of Management and Accounting, visiting professor at Aras International Campus of the University of Tehran | ||
| 4Assistant professor, Faculty of Management and Accounting, Farabi Campus, visiting professor at Aras International Campus of the University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| The formation of moral organizations entails identification of the components on the basis of which behavioral dos and don'ts can be identified. Moral components make sense on the basis of the worldview of individuals. The most profound definition of morality can be found in the Islamic worldview. Hence, the components of moral organization were identified on the basis of Islamic viewpoint. The verses of the Holy Qur’an and the content of Nahj al-balaghah were studied through thematic analysis resulting in 68 basic themes, 16 organizing themes and two integrative themes. The integrative theme of organizational factors included organizing themes, meritocracy, teaching ethical principles, participatory decision making, proper use of organizational resources, moderation, organizational justice, predictability, creating a system of reward and punishment on the basis of performance, and creating supervisory units. Human components included organize themes of citizenship organizational behavior, avoidance of authoritarian behavior, moral performance, respect for individuals, respect for privacy, keeping self-esteem, and non-abuse of official position. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| moral organizations, ethical components in organizations, Islamic ethics in organizations, management, organizations, the Holy Quran and Nahj al-Balaghah | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم (1387)، ترجمه مهدی الهیقمشه ای، تهران: انتشارات پیام عدالت. قرآن کریم (1417ق)، ترجمه محمدمهدى فوالدوند، دفتر مطالعات تـاریخ و معـارف اسـلامی، تهران. نهج‌البلاغه (1379)، ترجمه محمد دشتی، قم: انتشارات مشهور. نهج‌البلاغه (1386)، ترجمه آیت‌الله مکارمشیرازی، تهران: دارالکتبالإسلامیة. ابن‌شعبه، حسنبنعلی (1380)، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، ترجمه بهراد جعفری، تهران: دارالکتبالإسلامیة. افجه، سیدعلیاکبر؛ نقیپورفر، ولیالله؛ جعفرپور، محمود (1393)، ارائه الگو برای انجام پژوهشهای بنیادی در حوزه مطالعات مدیریت اسلامی (مورد مطالعه: عدالت توزیعی در سازمان)، مطالعات راهبردی بسیج، س 17، ش 62: 33 ـ 56. پورصادق، ناصر؛ بهاورنیا، وحیده؛ ذوالفقاریزعفرانی، رشید (1398)، الگوی توسعه اخلاق حرفه‌ای از طریق شناسایی عوامل مؤثر بر آن، مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، ج ۱۰، ش ۴۰: ۳۷ ـ ۶۴. جاویدان، فاطمه؛ دهقان، محمدصادق؛ شمسیگوشکی، احسان؛ عباسی، محمود (1391)، تحلیل نظریه رشد اخلاقی با رویکرد قرآنی، اخلاق زیستی، س دوم، ش 6: 11 ـ 48. خانبیگی، حمزه (1396)، مروری بر جایگاه اخلاق در اسلام، دانشنامه اسلامی تبیین، تاریخ انتشار 18/7/1396. خسروپناه، عبدالحسین (1391)، رابطه دین و اخلاق در قرآن، اخلاقوحیانی،س اول،ش 1: 29 ـ 52. خوراکیان، علیرضا؛ جهانگیر، مصطفی؛ نیکخواهفرخانی، زهرا؛ محمدیشهرودی، حامد (1396)، تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار اخلاقی کارکنان، اخلاق در علوم و فناوری، س دوازدهم، ش 2: 24 ـ 36. رستمزادهگنجی، اسماعیل؛ ضماهنی، مجید؛ فروزندهدهکردی، لطفالله؛ موغلی، علیرضا (1397)، طراحی الگوی سازمان ارزش بنیان با رویکرد اسلامی، مدیریت اسلامی، س 26، ش 1: 9 ـ 37. زارعیمتین، حسن؛ غریبییامچی، حمیده؛ نیکمرام، سحر؛ جهانی، حوریه (1390)، رابطه نهادینه‌سازی فرهنگ اخلاقی با زندگی کاری، اخلاق در علوم و فناوری، س ششم، ش 2. صیادیتورانلو، حسین؛ ثقفی، سپیده (1396)، پیامدهای اخلاق کار اسلامی، مدیریت اسلامی، س 25، ش 4: 175 ـ 202. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1378)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه محمدباقر موسوی، قم: دفتر انتشارات اسلامی. عابدیجعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخزاده، محمد (1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضمونها روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، اندیشه مدیریت راهبردی، س پنجم، پیاپی 10، ش 2: 151 ـ 198. عباسی، منصوره؛ فیضی، طاهره (1392)، سازمان اخلاقی و تأثیر آن بر مسئولیت اجتماعی سازمان در ستاد وزارت جهاد کشاورزی، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره یازدهم، ش 2: 33 ـ 54. عزیزآبادی، ابوالفضل؛ مرتضوی، سعید؛ انصاریاول، محمدعلی؛ رحیمنیا، فریبرز (1395)، مدخلی بر ویژگیهای رهبری اخلاقی در نهج‌البلاغه، مدیریت اسلامی، س بیست‌وچهار، ش 4: 11 ـ 41. فروزندهدهکردی، لطفالله؛ کیارزم، آمنه (1394)، شناسایی و سطح‌بندی عوامل مؤثر بر نهادینه‌سازی اخلاق در سازمانهای دولتی با استفاده از الگوی ISM، پژوهشهای مدیریت منابع سازمانی، دوره پنج، ش 3: 125 ـ 152. قرائتی، محسن (1383)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، چ یازدهم. کاظمی، علی؛ کنجکاومنفرد، امیررضا؛ محمودیمیمند، مرتضی؛ کنجکاومنفرد، علیرضا (1393)، واکاوی عوامل مؤثر بر اخلاق سازمانی با استفاده از الگویابی معادله ساختاری، فرایند مدیریت و توسعه، دوره ۲۷، ش ۴: ۴۷ ـ ۶۶. کعب‌عمیر، نوری؛ موسوی، منتهی؛ موسوی، سوسن؛ نعامی، عبدالزهرا (1397)، ارتباط بین عوامل درون‌سازمانی مؤثر بر رعایت اخلاق حرفه‌ای پرستاران، مدیریت پرستاری، س هفتم، ش 1: 9 ـ 17. لطیفی، میثم (1390)، روششناسی راهبردهای تدبر در قرآن کریم: استقرایی از پژوهشهای میان رشتهای مدیریت اسلامی در دهه اخیر، اندیشه مدیریت راهبردی، س پنجم، ش 2: 25 ـ 55. م‍ت‍ق‍ی، ع‍ل‍یب‍ن‌ح‍س‍ام‌ال‍دی‍ن (1419ق)، ک‍ن‍ز‌ال‍ع‍م‍ال فی س‍ن‍ن‌‌الاق‍وال و‌الاف‍ع‍ال، ج 3، لبنان، بیروت: دار الکتابالعلمیه. محمدی، ابوالفضل؛ حجازیفر، سعید؛ قاسمینژاد، یاسر (1395)، باورهای مؤثر در هدایت و کنترل رفتارهای سازمانی از دیدگاه آیات منتخب قرآن کریم، مدیریت اسلامی، دوره 24، ش 1: 131 ـ 158. محمدی، مسلم؛ گلوردی، مهدی (1392)، مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای در سازمان با الگو گرفتن از مبانی دینی، اسلام و مدیریت، دوره 2، ش 3: 161 ـ 180. محمدیسالاری، فرزاد (1395)، رائه الگویی برای تبیین عوامل مؤثر بر توسعه پایبندی کارکنان به رفتارهای اخلاقی در اداره کل امور مالیاتی استان آذربایجان شرقی، پژوهشنامه مالیات، س 24، ش 29: 205 ـ 229. محمودروشن‌ضمیر، سمیرا؛ ایرانی، حمیدرضا؛ یزدانی، حمیدرضا (1396)، شناسایی عوامل سازمانی مؤثر بر بروز رفتار انحرافی کارکنان مورد مطالعه: ستاد مرکزی دانشگاه تهران، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، س هفتم، ش 2: 183 ـ 204. مشایخیپور، محمدعلی (1390)، مبانی اخلاق کار از دیدگاه امام علی علیهالسلام، مدیریت اسلامی، س 19، ش 1: 37 ـ 65. معیدفر، سعید (1385)، اخلاق کار و عوامل مؤثر بر آن در کارکنان ادارات دولتی، رفاه اجتماعی، دوره ششم، ش 23: 321 ـ 341. موسوی، محمد؛ عربشاهیکریزی، احمد (1393)، رابطه اخلاق با تعالی سازمانی، اخلاق در علوم و فنّاوری، س نهم، ش 2: 86 ـ 96. موسویداوودی، سیدمهدی؛ حضوری، محمدجواد؛ نجاری، رضا؛ رستگار، عباسعلی (1396)، ارزیابی میدانی الگوی ارزشهای سازمانی مبتنی بر امروزه‌های نهج‌البلاغه، مدیریت اسلامی، س 25، ش 1: 91 ـ 121. میرمحمدتبار، سیداحمد؛ مجدی، علی‌اکبر؛ سهرابی، مریم (1396)، فراتحلیل عوامل مؤثر بر اخلاق سازمانی، راهبرد فرهنگ، دوره 10، ش 37: 187 ـ 211. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,767 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 986 |
||