تعداد نشریات | 38 |
تعداد شمارهها | 1,244 |
تعداد مقالات | 9,010 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,871,255 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,721,224 |
شناسایی عوامل مؤثر بر جذب و ماندگاری گردشگر مذهبی در کلانشهر مشهد با رویکرد داده بنیاد | ||
مدیریت اسلامی | ||
مقاله 6، دوره 28، شماره 2، مرداد 1399، صفحه 151-192 اصل مقاله (1.28 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
علی پورنگ* 1؛ سید مرتضی غیور باغبانی2؛ ناهید پورنگ3 | ||
1نویسنده مسئول: کارشناس ارشد، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه بینالمللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران | ||
2استادیار، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه بینالمللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران | ||
3کارشناس ارشد، گروه مدیریت، موسسه آموزش عالی بینالود، مشهد، ایران | ||
تاریخ دریافت: 05 اردیبهشت 1400، تاریخ پذیرش: 05 اردیبهشت 1400 | ||
چکیده | ||
گردشگری که در فرهنگ و تمدن اسلامی با اندیشه و باور مسلمانان پیوندی محکم دارد، یکی از سودآورترین صنایع در عرصه بینالمللی و یکی از مهمترین راههای درآمدزایی و برونرفت از مشکلات اقتصادی در عرصههای محلی، ناحیهای، منطقهای، ملی و بینالمللی است. کلانشهر مشهد، بهدلیل وجود بارگاه مقدس امام رضا (ع) ظرفیت قابل توجهی در جذب گردشگران مذهبی دارد، اما در دهههای اخیر تعداد زائرین و گردشگران آن افزایش و متوسط ماندگاری آنها کاهش یافته است. بر این اساس هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر در جذب و ماندگاری گردشگر مذهبی در کلانشهر مشهد است که بهمنظور دستیابی به این هدف از روش پژوهش کیفی و راهبرد دادهبنیاد با رویکرد گلیزری بهره گرفته شده است. در این راستا، نظر خبرگان در ارتباط با عواملی که میتواند در جذب و ماندگاری گردشگران مذهبی کلانشهر مشهد مؤثر باشد، طی مصاحبههای نیمهساختاریافته جمعآوری، و به کمک روش دادهبنیاد، شناسههای باز، انتخابی و نظری از مفاهیم مستخرج، استنباط شد. پس از 12 مصاحبه و بررسی و تفسیر دادهها، 37 شناسه اولیه در قالب 12 مقوله فرعی استخراج شد که در پنج مقوله اصلی ویژگیهای مقصد گردشگری، ویژگیهای جامعه میزبان، مدیریت مقصد گردشگری، ویژگیها و نیازهای زائر یا گردشگر مذهبی و ویژگیهای سفر طبقهبندی گردید. در پایان الگوی عوامل مؤثر بر جذب و ماندگاری گردشگر مذهبی در کلانشهر مشهد ارائه، و ارتباط مقولهها تبیین شد. | ||
کلیدواژهها | ||
گردشگری مذهبی؛ ماندگاری گردشگر؛ جذب گردشگر؛ کلانشهر مشهد | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Identifying the Effective Factors Influencing Attraction and Retention of Religious Tourists in Mashhad Metropolis Based on Grounded Theory | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Pourang1؛ Sayyed Morteza Ghayoor Baghbani2؛ Nahid Pourang3 | ||
1Corresponding author: master of management, Faculty of Management and Accounting, Imam Reza International University, Mashhad, Iran | ||
2Assistant professor at the Faculty of Management and Accounting, Imam Reza International University, Mashhad, Iran | ||
3Master of Management, Department of Management, Binalood Higher Education Institute, Mashhad, Iran | ||
چکیده [English] | ||
According to the Islamic culture and civilization, tourism is deeply linked to Islamic thought and belief. It is one of the most profitable industries in the international fields and an important way for producing income and getting out of economic challenges of the local, national, regional, and international situations. Because the holy shrine of Imam Reza (AS) is placed in Mashhad, it has a substantial capacity to attract religious tourists; yet, in recent decades, the number of pilgrims and tourists has increased, but their average stay in the city has decreased. Accordingly, the main purpose of this study is to identify the factors affecting the attraction and retention of religious tourists in Mashhad metropolis. In order to achieve this goal, the qualitative research method and grounded theory of Glaser’s approach have been employed. In this regard, the opinion of experts on the effective factors on attracting and retaining religious tourists in Mashhad metropolis were collected by semi-structured interviews. Through grounded method, they were categorized into open, selective and theoretical codes inferred from the identified concepts. The results of twelve interviews and reviewing and interpreting the data, led the researchers to 37 initial identifiers in the form of twelve sub-categories in five main categories including the characteristics of the destinations of the tourists and host community, tourist destination management, the characteristics and needs of pilgrims or religious tourists and the features of their travelling. Finally, the model of factors affecting the attraction and retention of religious tourists in Mashhad metropolis was presented, and the relations among categories were explained. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
religious tourism, tourism retention, tourist attraction, Mashhad metropolis | ||
مراجع | ||
ابراهیمزاده، عیسی؛ کاظمی، شمسالله؛ اسکندری ثانی، محمد (1390)، برنامهریزی راهبردی توسعه گردشگری با تأکید بر گردشگری مذهبی (مطالعه موردی: شهر قم)، پژوهشهای جغرافیای انسانی، ش 76: 141 ـ 115. اربابابیان، شیرین؛ زمانی، زهرا؛ رحیمی، معصومه (۱۳۹۳)، بررسی اثر گردشگری در توسعه کارافرینی، برنامهریزی و توسعه گردشگری، س 3، ش 10: ۱۲۶ ـ ۱۴۶. استعلاجی، علیرضا؛ خوشنیتبیانی، محمد (1391)، شناخت توانمندیهای گردشگری و ارائه الگوهای بهینه توسعه گردشگری از دیدگاه جغرافیای کاربردی (مطالعه موردی شهر ری)، جغرافیا، دوره 10، ش 34: 251 ـ 275. اسماعیلی، رضا؛ صابرحقیقت، اکرم؛ ملبوسی، شراره (1389)، ارزیابی شرایط اقلیم آسایشی بندر چابهار در جهت توسعه گردشگری، مجموعه مقالات چهارمین کنگره بینالمللی جغرافیدانان جهان اسلام. آقاجانی، معصومه؛ فراهانیفرد، سعید (1394)، گردشگری مذهبی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی ایران)، سیاستهای راهبردی و کلان، س 3، ش 9: 43 ـ 66. آقائی، واحد (1389)، نقش گردشگری در تحول اقتصادی ـ اجتماعی استان سیستانوبلوچستان، پایاننامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی توریسم دانشگاه سیستانوبلوچستان، زاهدان. امیدیکیا، کامران؛ مشبکی، اصغر؛ خدادادحسینی، سیدحمید؛ عزیزی، شهریار (۱۳۹۱)، شناخت توان سازمانی جایگاهسازی برند شرکت در صنعت مواد غذایی با استفاده از نظریه داده بنیاد، اندیشه مدیریت راهبردی، ش 72: 11 ـ 35. بابایی، غلامرضا؛ مسعودی، حمید (1393)، گردشگری مذهبی و اسکان موقت، تحلیلی بر ارائه خدمات رفاهی به زائرین مشهد مقدس، اولین همایش بینالمللی علمی راهبردی توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران، چالشها و چشماندازها، مشهد: پژوهشگاه گردشگری جهاد دانشگاهی. بانشی، عبادالله؛ بوستانی، حمیدرضا؛ ذکی، مهدی (1398)، واکاوری ابعاد بازاریابی داخلی از دیدگاه اسلام و سنجش رابطه آن با قصد بازدید مجدد گردشگران اماکن مذهبی، نشریه علمی مدیریت اسلامی، دوره 27، ش 1: 140 ـ 115. بدری، سیدعلی؛ طیبی، صدراله (1391)، بررسی عوامل مؤثر بر هزینههای گردشگری مذهبی (مطالعه موردی: مشهد مقدس)، برنامهریزی و توسعه گردشگری، دوره 1، ش 1: 153 ـ 177. جلیلیگندمانی، صدیقه (1393)، تحلیل تأثیر طول مدت اقامت و اندازة گروه گردشگران بر مخارج گردشگری داخلی شهر اصفهان، پایاننامة کارشناسی ارشد مدیریت، دانشگاه شیخ بهایی. حاجینژاد، علی؛ رحیمی، دانا؛ تقیزاده، زهرا (1392)، تدوین برنامه راهبردی توسعه گردشگری در مناطق نمونه گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستای نمونه گردشگری هجیج در شهرستان پاوه)، آمایش سرزمین، دوره 5، ش 1: 51 ـ 78. حسام، مهدی؛ آقاییزاده، اسماعیل (1397)، واکاوی دلایل تمایل اندک گردشگران به ماندگاری در شهر رشت، گردشگری شهری، دوره 5، ش 1: 35 ـ 51. حسام، مهدی؛ محمدییگانه، بهروز؛ چراغی، مهدی (1395)، تحلیل اثرات گردشگری مذهبی در توسعه پایدار نواحی روستایی از دیدگاه جامعه میزبان (مورد پژوهش: منطقه نمارستاقـشهرستان آمل)، فضای گردشگری، دوره 6، ش 21: 101 ـ 116. خبرگزاری جمهوری اسلامی (28 دیماه 1397)، چالشهای اقتصاد گردشگری مذهبی در مشهد، کد خبر 83174983، برگرفته از: https://www.irna.ir/news/83174983 داناییفرد، حسن؛ امامی، سیدمجتبی (1386)، راهبردهای پژوهش کیفی: تأملی بر نظریهپردازی دادهبنیاد، اندیشه مدیریت، س 1، ش 2: 69 ـ 97. دورانت، جی (1377)، تاریخ تمدن، احمد آرام، پاشایی، آریانپور، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. دهشیری، محمدرضا (1394)، ارزیابی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری مذهبی در ایران، برنامهریزی و توسعه گردشگری، دوره 4، ش 12: 72 ـ 92. رحمانسرشت، حسین؛ هرندی، عطاءالله (1396)، الگوی برای کنترل راهبردی حاکمیت شرکتی با استفاده از راهبرد نظریه داده بنیاد کلاسیک، پژوهشهای مدیریت عمومی، س دهم، ش 37: 29 ـ 58. رفیعی، هادی؛ پارساپور، سارا؛ رهنما، علی (1395)، عوامل اقتصادی اجتماعی مؤثر بر ماندگاری گردشگران داخلی (مورد مطالعه: شهر مشهد)، مطالعات اجتماعی گردشگری، س چهارم، ش 7: 8 ـ 35. رفیعی، هادی؛ شاهنوشی، ناصر؛ رحمانی، فاطمه؛ حاتمی، علیرضا؛ شاکری، مجتبی (1388)، بررسی وضعیت اقتصادی زائرین و عوامل مؤثر بر ماندگاری آنها، طرح پژوهشی به کارفرمایی معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی. رمضانی، بهمن؛ نیکدل، نسرین (1389)، شناخت عوامل مؤثر بر افزایش مدت ماندگاری گردشگران در شهرستان صومعهسرا، چشمانداز جغرافیایی، س 5، ش 13: 48 ـ 59. زیاری، کرامتالله؛ امانپور، سعید؛ امیریفهلیانی، محمدرضا (1392)، بررسی عوامل مؤثر در توسعه صنعت گردشگری شهری با تأکید برعوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگران (نمونه موردی، شهر نورآباد ممسنی)، سرزمین، ش 10(37): 15 ـ 32. سقایی، مهدی؛ خواجوی، محمد؛ اسلامی، علیرضا (1393)، واکاوی ضریب ماندگاری پایین گردشگران در استان گلستان با تأکید بر گردشگران عبوری، اولین همایش بینالمللی علمی راهبردی توسعة گردشگری جمهوری اسلامی ایران، چالشها و چشماندازها، مشهد: پژوهشگاه گردشگری جهاد دانشگاهی. سند راهبردی کلانشهر مشهد (1383)، شهرداری مشهد، معاونت برنامهریزی و توسعه. شریعتی، سیدصدرالدین؛ پورفرج، اکبر؛ حیدری، محمد (1391)، نقش تمدن اسلامی در توسعه گردشگری مقصدهای مذهبی (مورد مطالعه شهر مقدس قم)، مطالعات مدیریت گردشگری، س هفتم، ش 18: 1 ـ 23. شفیعی، زاهد؛ محمدی، امین (1393)، بررسی تأثیرات توسعه گردشگری بر جامعه میزبان: نمونه موردی شهر چادگان، جغرافیای سرزمین، دوره 11، پیاپی 41، ش1: 77 ـ 90. شیرخدایی، میثم؛ حسینی، ابوالحسن؛ ابراهیمزادهگنجی، سیدهزینب (1395)، تبیین نقش عوامل مؤثر بر اعتماد الکترونیک در وبسایتهای گردشگری، مطالعات مدیریت گردشگری، دوره 11، ش 34: 111 ـ 129. ضرغامبروجنی، حمید؛ محمودزاده، مجتبی؛ مروتیشریفآبادی، علی؛ اسدیاناردکانی، فائزه (1397)، گردشگری دینی، الزامات، راهبردها و پیامدها، فصلنامه علمی مدیریت اسلامی، دوره 26، ش 2: 213 ـ 237. عابسی، سعید؛ شمسالهی، سارا؛ شاهطهماسبی، اسماعیل (1392)، بررسی کارایی نسبی مدیریت گردشگری استانهای کشور در برنامه سوم و چهارم توسعه، راهبرد اقتصادی، دوره 2، ش 7: 179 ـ 198. عربشاهی، معصومه؛ بهبودی، امید؛ کشفی، سیدمحمدامین (1396)، تحلیل نقش عوامل رانشی و کششی در توسعه گردشگری مذهبی در شهر مقدس قم، گردشگری و توسعه، دوره 6، ش 3: 58 ـ 79. فروغزاده، سیمین؛ شریعتیمزینانی، سعید؛ داناییسیج، مجید (1391)، تحلیل جامعهشناختی مدت اقامت زائرین ایرانی در شهر مشهد، مطالعات اجتماعی ایران، دوره 6، ش 3 و4: 157 ـ 179. فیروزجائیان، علیاصغر؛ یوسفی، ندا؛ میرمحمدتبار، سیداحمد (۱۳۹۳)، تحلیل کارکردی گردشگری مذهبی در ایران (فراتحلیلی از تحقیقات موجود)، برنامهریزی و توسعه گردشگری، دوره 3، ش ۸: ۱۴۳ ـ ۱۶۵. فیضآبادی، مصطفیجهانگیر؛ وزیریمحبوب، سیدجمال (1390)، ضرورت مطالعات آیندهپژوهی و روشهای آن در توسعه گردشگری مذهبی، کنفرانس میقاتالرضا(ع)، مشهد. قنبریبرزیان، علی (1396)، تبیین ذایقه گردشگری مذهبی در جامعه ایران با تأکید بر جوانان: موانع و چالشها، برنامهریزی و توسعه گردشگری، دوره 6، ش 21: 116 ـ 135. کریمیعلویجه، محمدرضا؛ احمدی، محمدمهدی؛ نظری، مهسا (1394)، بررسی تأثیرات ارزشهای سنتی و ارزشهای اسلامی بر رضایت و وفاداری گردشگران خارجی شهر قم، مطالعات مدیریت گردشگری، دوره 10، ش 32: 21 ـ 42. گروه مطالعات اقتصادی (1389)، بررسی عوامل مؤثر بر تمایل به ماندگاری بیشتر زائران و گردشگران در شهر مشهد، شهرداری مشهد معاونت برنامهریزی و توسعه مدیریت توسعه و پژوهش. محمدییگانه، بهروز؛ احمدنژاد، محسن؛ ابراهیمزاده، مانیا؛ چراغی، مهدی (1392)، تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری در نواحی برگزاری جشنوارههای مذهبی، مطالعات مدیریت گردشگری، دوره 8، ش 23: 51 ـ 69. متقی، سمیرا؛ صادقی، محمد؛ دلالت، مراد (1395)، نقش امنیت در توسعة گردشگری بینالمللی (نمونة موردی: گردشگران خارجی شهر یزد، گردشگری شهری، دورة 3، ش 1: 77 ـ 91. موسوی، میرنجف؛ ابراهیمزاده، عیسی؛ کاظمیزاد، شمساله؛ قنبری، حکیمه (1392)، تحلیل عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگران خارجی از کارکردها و زیرساختهای گردشگری شهر قم، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، دوره 5، ش 18: 69 ـ 88. نادرپور، هوشیار؛ لطیفی، میثم؛ اکبری، رضا (1395)، بررسی تحلیلی معنای زندگی در اندیشه شهید مصطفی چمران با استفاده از روش نظریهپردازی دادهبنیاد، روانشناسی نظامی، دوره 7، ش 26: 47 ـ 66. موسوی، میرنجف؛ سلطانی، ناصر (۱۳۹۳)، تحلیلی بر نقش گردشگری مذهبی در توسعه شهری (مطالعه موردی: امامزاده جعفر(ع) یزد)، پژوهش و برنامهریزی شهری، س 5، ش 18: ۷۷ ـ ۹۴. واحدی، صدیقه (1390)، بررسی عوامل مؤثر در جذب و ماندگاری گردشگر در شهرها مدت ماندگاری گردشگران (مطالعة | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,795 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 963 |