تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,170 |
تعداد مقالات | 8,437 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,310,274 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,558,905 |
تحلیل گفتمان انتقادی نامههای امام علی علیهالسلام به عبدالله بن عباس | ||
مدیریت اسلامی | ||
دوره 28، شماره 3، آبان 1399، صفحه 63-98 اصل مقاله (807.26 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سیده مریم موسویان1؛ لیلا نیرومند* 2؛ نازنین ملکیان3؛ ماندانا صنیعی3 | ||
1دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2نویسنده مسئول: استادیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
3استادیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
تاریخ دریافت: 01 آبان 1398، تاریخ بازنگری: 11 شهریور 1399، تاریخ پذیرش: 11 شهریور 1399 | ||
چکیده | ||
شناسایی گفتمان مدیریت اسلامی میتواند هم برای رهبران و هم برای افرادی که مسئولیتهای مدیریتی بخشی از جامعه را بر عهده دارند، بسیار راهگشا باشد. هدف این مقاله تحلیل گفتمان انتقادی نامههای امام علی به عبدالله ابن عباس است؛ بههمین دلیل با روش کیفی و با استفاده از تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به بررسی و تحلیل نامههای امام علی به عبدالله بن عباس حاکم بصره پرداخته شده است. این نامهها هفت عدد است و تحلیل گفتمان انتقادی در سه سطح انجام شده است. در سطح توصیف ویژگیهای مهم زبانشناختی نامهها بهمنظور شناسایی نظم گفتمانی حاکم بر آنها مورد بررسی قرار گرفته است. در تفسیر تلاش شده است که این نظم گفتمانی در پرتو ویژگیهای متنی و همچنین شرایط تولید این متون در دوره امام علی(ع) تفسیر شود. همچنین در سطح تبیین تلاش شده است تا رابطه نظم گفتمانی با متن و بستر اجتماعی ـ سیاسی آن تبیین شود. بهطور کلی یافتهها نشان میدهد که در نظم گفتمانی امام علی تنها یک پرکتیس یا عمل گفتمانی قابلشناسایی است و آن پرکتیس گفتمانی امام ـ کارگزار است. امام علی در سطح پرکتیس گفتمانی امام ـ کارگزار انواع مختلف گفتمانها را برای مفصلبندی نظم گفتمانی یا همان گفتمان مدیریت اسلامی در نامههایشان بهکار گرفتهاند. بهطور کلی شش گفتمان در مفصلبندی پرکتیس گفتمانی امام ـ کارگزار برای تولید نظم گفتمان مدیریت اسلامی بهکار گرفته شده که عبارت است از: گفتمان مدیریت عدالتگرا و حقگو، گفتمان گشادهرویی مدیریتی، گفتمان مدارای مدیریتی، گفتمان سرنوشتگرا، گفتمان شهادتگرا و گفتمان دنیاگریزی. | ||
کلیدواژهها | ||
نهجالبلاغه؛ امام علی(ع)؛ عبدالله ابن عباس؛ تحلیل گفتمان انتقادی؛ نظم گفتمانی؛ گفتمان مدیریت اسلامی | ||
مراجع | ||
احمدخانی، مسعود (1379)، الگوسازی رفتار مدیران با توجه به نامههای حضرت امیر(ع) در نهجالبلاغه، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق. مهرابى، امیرحمزه (1381)، مدیریت منابع انسانى از دیدگاه امام على(ع)، نشریه پاسدار اسلام، ش: 243 ـ 244. آقا گلزاده، فردوس (1391)، توصیف و تبیین ساختهای زبانی ایدئولوژیک در تحلیل گفتمان انتقادی، فصلنامه پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی، د 3، ش 2: 1ـ 19. آقا گلزاده، فردوس (1385)، تحلیل گفتمان انتقادی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. قرباننژاد، پریسا و عیسیخانی، احمد (1392)، الگوی شایستگی مدیران بر اساس نهجالبلاغه امامعلی(ع)، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، ش 15: 22 ـ17. پهلواننژاد، محمدرضا و ناصریمشهدی، نصرت (1387)، تحلیل متن نامهای از تاریخ بیهقی با رویکرد معنیشناسی کاربردی «نامه سران تگیناباد به امیر مسعود»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم، ش 62. جعفری، محمدتقی (1379)، حکمت سیاسی اسلام، تهران: بنیاد نهجالبلاغه. خسروی، محمود (1387)، ملاکهای انتخاب و انتصاب نیروی انسانی در مدیریت اسلامی با تأکید بر نهجالبلاغه، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق. دلشاد تهرانی، مصطفی (1379)، دلالت دولت: آییننامه حکومت و مدیریت در عهدنامه مالکاشتر، تهران: دریا. سعیدی، سینا (۱۳۸۹)، مطالعه تطبیقی خصیصههای حاکم اسلامی از دیدگاه نهجالبلاغه و نظریههای مدیریت، همایش منطقهای علوم سیاسی و روابط بینالملل از دیدگاه اسلام، شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا. سیدرضی (1318)، نهجالبلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. شرح نهجالبلاغه ابن ابى الحدید، ج 16: 142. شکرانی، رضا؛ علامه، سیدمحسن و انجمنی، سمیه (1391)، مطالعه تطبیقی مهارت شنود مؤثر از دیدگاه قرآن و حدیث و دانش، مدیریت اسلامی، دوره 20، ش 2: 131 ـ 146. صادقزاده قمصری، علیرضا (1391)، الگوهای نظری با صبغه ایرانی اسلامی: مروری روش شناختی بر تدوین سند تحول بنیادین آموزشوپرورش، نخستین کنفرانس الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت؛ نقشه راه طراحی و تدوین الگو، 11 ـ 10 خرداد، تهران: کتابخانه ملی. صفایی، علی و سلطانی، بهروز (1395)، تحلیل گفتمان انتقادی نامه امام علی(ع) به معاویه، جستارهای زبانی دوره هفتم، ش 7 (پیاپی 35). صفائی، علی و سلطانی، بهروز (1395)، دوماهنامه جستارهای زبانی، ش 7 (پیاپی 25): 49 ـ 23. عربزوزنی، محمدعلی و پهلواننژاد، محمدرضا (1394)، بررسی ساختارگذرایی در خطبه بیستوهفتم نهجالبلاغه، براساس فرانقش تجربی نظریه نقشگرا، فصلنامه پژوهش نهجالبلاغه، س سوم، ش 9. فرکلاف، نورمن (1379)، تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه: فاطمه شایستهپیران و دیگران، تهران: مرکز مطالعه و تحقیقات رسانهها. فضائلی، مریم و نگارش، محمد (1390)، تحلیل خطبه پنجاهویکم نهجالبلاغه براساس طبقهبندی سرل از کنشهای گفتاری، مطالعات اسلامی: علوم قرآن و حدیث، س چهلوسوم، ش پیاپی 3/86: 18 ـ 118. محسنی، علیاکبر و پروین، نورالدین (1394)، بررسی گفتمان انتقادی در نهجالبلاغه، براساس نظریه نورمن فرکلاف (مطالعه موردی توصیف کوفیان)، پژوهشنامه علوی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س ششم، ش 2: 155 ـ 133. ستودهنیا، محمدرضا و جانیپور، محمد (1391)، الگوی مدیریت بحرانهای سیاسی ـ اجتماعی از دیدگاه امیرالمؤمنین علی(ع) پژوهشنامه علوی، س سوم، ش 6. محمودی، سعیده؛ چراغیوش، حسین و میرزاییالحسینی، محمود (1395)، تحلیل گفتمان ادبی خطبه جهاد، فصلنامه پژوهشنامه نهجالبلاغه، س چهارم، ش 16. مهدویراد، محمدعلی و غروی، سعید (1391)، ملاک ارزیابی کارگزاران در نهجالبلاغه، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم، ش 63. نجفی، محمد؛ حکیمسفائی، هادی و یادمحمدزاده، پیمان (1388)، رهبری و مدیریت سازمان از دیدگاه اسلام. دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. منابع انگلیسی Blommaert, Jan and Chris Bulcaen.(2000) Critical Discourse Analysis, Annual Review of Anthropology, Vol. 29 (2000), pp. 447-466Published
Huckin, Thomas, Jennifer Andrus and Jennifer Clary-Lemon.(2012). Critical Discourse Analysis and Rhetoric and Composition. College Composition and Communication, Vol. 64, No. 1, Research Methodologies(September 2012), pp. 107-129
Deborah Lupton.(1995). Postmodernism and Critical Discourse Analysis,
Discourse & Society, Vol. 6, No. 2 (1995), pp. 302-304
van Dijk, Teun A.(1993). Principles of critical discourse analysis,Discourse & Society, Vol. 4, No. 2, SPECIAL ISSUE: Critical Discourse Analysis (1993),pp. 249-283 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,162 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 448 |