آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,579 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,989,650 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,033,180 |
حزم اطلاعاتی در سامانة هشداردهی آینده‌نگرانه؛ رهیافتی بومی | ||
| فصلنامه آفاق امنیت | ||
| دوره 13، شماره 48، آبان 1399، صفحه 5-49 اصل مقاله (1.43 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| محمدعلی برزنونی* | ||
| استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 12 تیر 1398، تاریخ بازنگری: 03 آبان 1399، تاریخ پذیرش: 17 خرداد 1399 | ||
| چکیده | ||
| هشداردهی با نگاهی آینده‌نگرانه، اهمیتی ویژه و ضرورتی بنیادین در حوزه‌های اطلاعاتی ـ امنیتی دارد تا با شناخت پیش‌دستانه از فرصت‌ها و تهدیدهای پیش رو، احتمال بروز آسیب، خطر، تهدید و بحران را روشن سازد و همین کارکرد متمایز اطلاعات در همة زمان‌ها در سطوح سه‌گانة راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی است. حزم در متون دینی، نوعی دوراندیشی با بصیرت و هوشیاری همراه با آینده‌نگری است؛ که در کنار توجه به مؤلفه‌های مهم و مرتبط با بحث هشداردهی آینده‌نگرانه، تأکید بر احتیاط بهعنوان شرطی عقلانی و نکته‌ای کلیدی شده است. ازاینرو می‌توان از امکان طرح آن در هشداردهی آینده‌نگرانه در حوزه‌های اطلاعاتی ـ امنیتی سخن گفت. در بررسی‌های روایی در متون دینی، مؤلفه‌های بسیاری در مفهوم حزم قابل استنباط است؛ این مؤلفهها ما را به این نتیجه رهنمون می‌سازد که می‌توان حزم را بهعنوان رهیافتی دینی در موضوع هشداردهی آینده‌نگرانه در حوزه‌های اطلاعاتی ـ امنیتی مطرح ساخت. حزم اطلاعاتی در یک تحلیل شامل پنج مؤلفة کلان است: «احتیاط و ظن‌ورزی خردمندانه»، «کیاست و زیرکی مدبرانه»، «مشورت‌طلبی و مشورت‌پذیری فعالانه»، «فرصت‌جویی آگاهانه» و نیز «بررسی و تصمیم شناختمند هوشیارانه». این نوشتار در بررسی اجمالی آینده‌نگاری، هشداردهی، حزم و مباحث مرتبط با آنها الگوی تحلیل خود را اسنادی مکتوب قرار داده و تکنیک تحلیل نیز توصیفی ـ تحلیلی با روی‌آوردی تفسیری با نگاهی اجتهادی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آینده‌نگری؛ حزم اطلاعاتی؛ هشداردهی اطلاعاتی؛ مؤلفه‌های حزم اطلاعاتی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Intelligence Vigilance in the Futuristic Warning System: An Indigenous Approach | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Muhammad Ali Barzanooni | ||
| Assistant professor at Imam Hussein Comprehensive University | ||
| چکیده [English] | ||
| Futuristic warning approach is of special importance and is an essential need in the field of intelligence and security for an anticipation of the imminent opportunities and threats, and the possibility of damage, danger, threat and crisis. This function distinguishes intelligence at all times at three strategic, operational and tactical levels. Vigilance denotes a type of futurism with insight and watchfulness along with foresight. In addition to the consideration of the important components of the issue of future warning, caution, which is a wise and a key point, has been observed in religious texts. Hence, it can be considered in future warning in the field of security and intelligence. Studies of the sayings of the Infallibles, led to several indications relating to the components of the concept of vigilance. Identification of these components leads us to conclude that intelligence alertness can be regarded as an effective factor in futuristic warning in this field. Intelligence vigilance contains five major components including “logical caution and suspicion”, “wise alertness and cleverness”, “active consultation”, “mindful use of opportunities”, and “smart investigation and decision making”. This study employs written documents analysis through descriptive-analytical method, by an interpretive and “Ijtihadi” approach for making a brief investigation of futurology, warning, and vigilance. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| foresight, intelligence vigilance, intelligence warning, components of intelligence vigilance | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم. - نهج البلاغه (1414 ق)، قم: هجرت. - ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد (1367)، النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، قم: اسماعیلیان، چاپ چهارم. - ابن بابویه (صدوق)، محمدبن علی (1403 ق)، معانی الاخبار، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. - ابن بابویه (صدوق)، محمدبن علی (1413 ق)، من لا یحضره الفقیه، قم: جامعة مدرسین، چاپ دوم. - ابن بابویه (صدوق)، محمدبن علی (1388)، صفات الشیعه، ترجمه و تصحیح امیر توحیدی، تهران: منیر، چاپ دوم. - ابن بابویه (صدوق)، محمدبن علی (1362)، الخصال، قم: جامعة مدرسین. - ابن بابویه (صدوق)، محمدبن علی (1413 ق/2009 م)، الامالی، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات. - ابن بابویه (صدوق)، محمدبن علی (1382)، کمال الدین و تمام النعمه، ترجمه منصور پهلوان، قم: مسجد مقدس جمکران. - ابن شعبه حرانی، حسن‌‌بن علی (1404 ق)، تحف العقول، قم: جامعة مدرسین، چاپ دوم. - ابن شعبه حرانی، حسن‌‌بن علی (1423 ق/ 2002 م)، تحف العقول عن آل الرسول، قدم له و علق علیه: الشیخ حسین الاعلمی، الطبعه السابعه، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات. - ابن فارس، احمد (1404 ق)، معجم مقاییس اللغه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی. - ابن منظور، ابوالفضل جمال‌الدین محمد بن مکرم (1408 ق)، لسان العرب، بیروت: دار الحیاه التراث العربی. - ابن منظور، ابوالفضل جمال‌الدین محمد بن مکرم (1414 ق)، لسان العرب، بیروت: دار الفکر، چاپ سوم. - فرام بستانی، فؤاد (1376)، فرهنگ ابجدی: الفبایی عربی ـ فارسی، ترجمۀ رضا مهیار، تهران: اسلامی، چاپ دوم. - برزنونی، محمدعلی (1398)، تجسس در امور امنیتی و اطلاعاتی، رویکردی فقهی، تهران: مؤسسۀ چاپ و انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع)، چاپ دوم. - برقی، احمد بن محمد بن خالد (1371 ق)، المحاسن، قم: دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم. - پسندیده، عباس (1388)، اخلاق‌پژوهی حدیث، تهران: سمت. - تمیمی آمدی، عبدالواحد (1360)، شرح غررالحکم و درر الکلم، تصحیح میرجلال الدین حسینی ارموی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1366)، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. - تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1410 ق)، غرر الحکم و درر الکلم، قم: دار الکتب الاسلامی، چاپ دوم. - حاجیانی، ابراهیم (1390)، معیارهای ارزیابی روش‌شناختی تکنیک‌های مطالعات آینده، فصلنامة راهبرد، ش 59. - حسینی زبیدی، محمد مرتضی (1414 ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر. - حلوانی، حسین بن محمد (1408 ق)، نزهه الناظر و تنبیه الخاطر، قم: مدرسه الامام المهدی(عج). - حلی، رضی الدین (1408 ق)، العدد القویه لدفع المخاوت الیومیه، قم: کتابخانة آیتالله مرعشی نجفی. - خاکبازان، نوید، رفیعی هنر، حمید (1396)، «تبیین سازۀ حزم (آینده‌نگری) بر اساس اندیشة اسلامی، فصلنامة معرفت دی، ش 241. - خداپرستی، فرج الله (1376)، فرهنگ جامع واژگان مترادف و متضاد زبان فارسی، شیراز: دانشنامة فارس. - خرمشاهی، بهاءالدین (1364)، غیب جهان و جهان غیب، کیهان فرهنگی، ش 13: 22 ـ 29. - دهخدا، علی‌اکبر (1388)، لغتنامه دهخدا، تهران: مؤسسۀ لغتنامه دهخدا. - دیلمی، حسن بن ابی الحسن (1409 ق/ 1988 م)، اعلام الدین فی صفات المؤمنین، بیروت: مؤسسۀ آل البیت لاحیاء التراث. - راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412 ق)، مفردات الفاظ القرآن، دمشق: الدار الشامیه. - رایچ، آندرس (1383)، پدیده‌های فراروان‌شناسی کدام‌اند؟، ترجمۀ دنیا مملکت دوست، روان‌شناسی جامعه، ش 15 و 16: 49 ـ 51. - رضی، محمد بن حسین (1406 ق)، خصائص الائمه(ع)، مشهد: آستان قدس رضوی. - رفیعی هنر، حمید (1390)، ساخت مقیاس خود مهارگری بر اساس منابع اسلامی، پایان‌نامة کارشناسیارشد، رشتة روان‌شناسی، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). - رفیعی هنر، حمید (1393)، روان‌شناسی مهار خویشتن با نگرش اسلامی، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). - زمخشری، محمود بن عمر (1979 م)، اساس البلاغه، بیروت: دار صادر. - سلیگمن، مارتین (1388)، شادمانی درونی روان‌شناسی مثبت‌گرا در خدمت خشنودی پایدار، ترجمۀ مصطفی تبریزی و همکاران، تهران: دانژه. - شجاعی، محمد صادق (1388)، درآمدی بر روان‌شناسی تنظیم رفتار با رویکرد اسلامی، قم: دار الحدیث. - صاحب بن عباد، اسماعیل (1414 ق)، المحیط فی اللغه، بیروت: عالم الکتاب. - طباطبایی، سید محمد کاظم (1390)، منطق فهم حدیث، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). - طبرسی، حسن بن فضل (1370)، مکارم الاخلاق، قم: شریف رضی، چاپ چهارم. - طریحی، فخر الدین (1375)، مجمع البحرین، تهران: مرتضوی، چاپ سوم. - طوسی، محمد بن حسن (1414 ق)، الامالی، قم: دار الثقافه. - علیزاده، مصطفی (1387 - 1388)، روان‌شناسی و اجتماع: فراروان‌شناسی، فردوسی، ش 74 و 75: 70 ـ 73. - فراهیدی، خلیل بن احمد (1409 ق)، العین، قم: هجرت، چاپ دوم. - فیست، جس و گریگوری فیست (1392)، نظریه‌های شخصیت، ترجمۀ یحیی سیدمهدی، تهران: روان، چاپ هشتم. - فیومی، احمد بن محمد (1414 ق)، مصباح المنیر، قم: دار الهجره، چاپ دوم. - قدردان قراملکی، محمد حسن (1375)، کاوشی در تجسم اعمال، کیهان اندیشه، ش 68: 115 ـ 134. - قیومی اصفهانی، جواد (1381)، صحیفۀ امام هادی، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. چاپ اول. - کراجکی، محمد بن علی (1410 ق)، کنز الفوائد، قم: دارالذخائر. - کراجکی، محمد بن علی (1394 ق)، معدن الجواهر و ریاضه الخواطر، تحقیق و تصحیح سید احمد حسینی، تهران: مرتضویه. - کلینی، محمد بن یعقوب (1407 ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم. - لوونتال، مارک ام (1387)، فرایند اطلاعات: از اسرار تا سیاست، ترجمۀ علیرضا غفاری، تهران: دانشکدۀ امام باقر(ع). - لیثی واسطی، علی بن محمد (1376)، عیون الحکم و المواعظ، قم: دار الحدیث. - مجلسی، محمد باقر (1403 ق)، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم. - مجلسی، محمدتقی (1404 ق)، بحارالانوار الجامعه لعلوم الائمه الاطهار، بیروت: مؤسسه الوفاء. - مدرسان دانشگاه علوم حدیث (1391)، دانش حدیث، قم: جمال، چاپ سوم. - معلوف، لویس (1379)، المنجد فی اللغه، قم: دار الفقه. - معین، محمد (1375)، فرهنگ فارسی، چاپ نهم، تهران: مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر. - مفید، محمد بن، نعمان، محمدبن (1413 ق)، الامالی، قم: کنگرۀ شیخ مفید. - معاونت پژوهش و تولید علم (1394)، تحلیل هشدار، چاپ اول، تهران: مؤسسۀ چاپ و انتشارات دانشکدۀ اطلاعات. - مملکت‌دوست، دنیا (1383)، فراروان‌شناسی چیست؟، روان‌شناسی جامعه، ش 14: 32 ـ 33. - ناجی، مسعود (1379)، پدیده‌های فراطبیعی، کتاب ماه کلیات، ش 29، ص 55 ـ 66. - ناصحی، عباسعلی، رئیسی، فیروزه (1386)، مروری بر نظریات آدلر، تازه‌های علوم شناختی، ش 33: 55 ـ 66. - نوری، حسین بن محمد تقی (1408 ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت: مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث. - Addis a, b, & Donna Rosw & Alana T. Wong a, b, & Daniel L. Schacter a, b, (2007). "Remembering the past and imagining the futhre: Common and distinct neural substrates during event construction and elaboration" in Nruropsychologia. No. 45. P. 1363 - 1377.
- Clark, Robert M. (2004). Intelligence Analysis: A Target-Centric Approach, Rutledge Press.
- CISC: Criminal Intelligence Service Canada (2007). Strategic Early warning for Criminal Intelligence.
- Graboo, Cynthia, (2010). Handbook of Warning Intelligence (Assessment the Threat to National Security), Forward by Jon Goldman.
- Holt, Pat M. (1995). Secret Intelligence and Public Policy: A Dilemma of Democracy, Washington: CQ Press.
- National Research Council (1996). Understanding Risk: Informing Decisions in Democratic Society, Washington D.C.: National Academy.
- Seligman, Martin E. P. & Peterson, Christopher (2004). Character Strengths and Virtues. Oxford University Press.
- Seligman, Martin E. P. & Railton, Peter & Baumeister, Roy F. & Sripada (2013). "Chandra, Navigating Into the Future or Driven by the Past" in Perspectives on Psychological Sciense. V. 8. N. 2.
- Shirfman, Peter (1996). Intelligence Analysis in an age of Electronic Dissemination, Frank Kass.
- Suddendorf, Thomas & Corballis Micharl C. (2007). "The evolution of foresight: What is mental time travel, and is unique to humans?" in BEHAVIORAL AND BRAIN SCIENCE. V. 30. P. 299 - 313.
- Suddendorf, Thomas & Corballis Micharl C. (1997). "Mental time travel and the evolution of the human mind" in Genetic Social and General Psychology Monographs. V. 123. N. 2. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 493 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 472 |
||