تعداد نشریات | 38 |
تعداد شمارهها | 1,244 |
تعداد مقالات | 9,010 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,871,247 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,721,212 |
طراحی و تبیین الگوی اخلاق سازمانی از منظر قرآن کریم (بررسی آیات شش سوره مائده، یوسف، نور، إسراء، احزاب، و حجرات) | ||
مدیریت اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 29، شماره 3، آبان 1400، صفحه 5-40 اصل مقاله (1.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
هاجر معمایی* 1؛ بیژن عبدالهی2؛ سعید جعفری نیا3؛ سید محمد حسین موسوی پور4 | ||
1نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری مدیریت رفتارسازمانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
2استاد، مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
3دانشیار، مدیریت منابع انسانی،گروه مدیریت منابع انسانی و کسب و کار، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
4استادیار، فلسفه محض،گروه معارف اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
تاریخ دریافت: 10 اسفند 1399، تاریخ بازنگری: 21 مهر 1400، تاریخ پذیرش: 26 آبان 1400 | ||
چکیده | ||
امروزه زندگی انسانی به انواع سازمانهای گوناگون گره خورده است. تحقق آسایش و رفاه در زندگی منوط به عملکرد صحیح سازمانها است. یکی ازموانع اساسی در تحقق این امر، رشد فزاینده فساد اداری است. مسلماً ایجاد سازمان اخلاقی میتواند به رفع این معضل کمک شایانی کند. از آنجاکه یکی از اهداف اساسی بعثت پیامبر اسلام(صلیالله علیه و آله) تکمیل مکارم اخلاق در بین امت بوده و آیات فراوانی با مضامین اخلاقی وجود دارد، بر آن شدیم تا الگوی اخلاق سازمانی مبتنی بر آیات منتخب قرآن کریم را طراحی کنیم. این مطالعه با روش تحقیق کیفی از نوع تحلیل محتوای استقرائی بر روی آیات شش سوره مائده، یوسف، نور، إسراء، احزاب، و حجرات صورت گرفت. نتایج مطالعه نشان میدهد تمرکز بر ویژگیهای فردی (پایداری، شجاعت و تدبیر)، هنجارهای اجتماعی( مشورت، قدرشناسی)، و خطمشی سازمانی(آموزش، حمایت سازمانی، اجرای عدالت، برنامهریزی، شایستهسالاری، نظارت) میتواند باعث آثار مثبت فردی(بلوغ اقتصادی، مسئولیتپذیری، تقوا، اعتماد به نفس) و اجتماعی(معاشرت صحیح، همکاری و تعامل، امنیت) شود. بدینترتیب توجه به مقولات این الگو میتواند اثرمثبتی بر کاهش فساد اداری در سازمانها داشته باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
اخلاق سازمانی؛ مدیریت اسلامی؛ قرآن کریم؛ تحلیل محتوای کیفی؛ کاهش فساد اداری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Designing and explaining the model of organizational ethics from the perspective of the Holy Quran (Scrutiny of Verses of Six Surah Maeda, Yusuf, Noor, Esra, Ahzab, and Hojorat) | ||
نویسندگان [English] | ||
Hajar Moammai1؛ Bijan Abdolahi2؛ Saeed Jaafari nia3؛ Seyed mohammad hosein Mosavi pour4 | ||
1Corresponding Author: PH.D Candidate in Organizational Behavioral Management, Colege of Management, | ||
2Full Professor, Department of Educational Lesson Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
3Asssociate Professor, Department of Human Resources Management, College of Management, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
4Assistant Professor, Department of Islamic Sciences, College of Humanities, Kharazmi University, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Today, human life is tied to a variety of organizations. Achieving comfort and well-being in life depends on the proper functioning of organizations. One of the main obstacles to achieving this is the growing administrative Corruption. Certainly, the creation of an ethical organization can be of great help in resolving this problem. Since one of the main goals of the mission of the Prophet of Islam is to complete the virtues of morality among the people and there are many verses with moral themes, we decided to design a model of organizational ethics based on selected verses of the Holy Quran. This study was conducted by qualitative research method of inductive content analysis on the verses of six surahs of Maeda, Yusuf, Noor, Esra, Ahzab, and Hojorat. The results of the study show a focus on individual characteristics (sustainability, courage and resourcefulness), social norms (consultation, appreciation), and organizational policy (training, organizational support, justice, planning, meritocracy, Supervision) can have positive personal (economic maturity, responsibility, piety, self-reliance) and social (proper companionship, cooperation and interaction, security) effects. Thus, paying attention to the categories of this model can reduce corruption in organizations. Researchers interested in this field are suggested to implement the designed model in organizations and evaluate the results of its implementation by quantitative methods. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Organizational ethics, Islamic management, The Holy Quran, Qualitative content analysis, Pattern | ||
مراجع | ||
اصفهانی راغب، (1392). المفردات الافاظ القرآن. مترجم: حسین خداپرست. قم: نوید اسلام.
اطهری زینب السادات، دهقان کاشانی لیلا، سربندی ونی دانیال (1395). آسیبشناسی دروغ از دیدگاه مکتب اسلام. کنفرانس جهانی روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی در آغاز هزاره سوم.
امام خامنه ای سید علی (1380). فرمان هشت مادهای به سران قوا درباره مبارزه با مفاسد اقتصادی (1399)، قابل دسترس در سایت: www.khamenei.ir/message-content?id=3062
امام خامنهای سید علی (1383) بیانات در دیدار با مسئولان سازمان صدا و سیما، قابلدسترس در سایت: www.khamenei.ir/speech-content?id=3262
امیری وانانی لیلا، نیکراهان غلامرضا، صدوقی مجید (1398). اثربخشی آموزش «قدرشناسی مبتنی بر قرآن» و زمانبندی آن بر«شادی»، «رضایت از زندگی» و «امید» دانشآموزان. مطالعات اسلام و روانشناسی. 13 (24). صص. 4117-144.
آمدی عبدالواحد بن محمد، رجایی مهدی، سخنان علیبن ابیطالب (ع) . (۱۴۱۰). غرر الحکم (تصحیح رجایی) (ج ۱). قم- ایران: دارالکتاب الاسلامی.
باقینصرآبادی علی (1393). نقش اخلاق حرفهای در موفقیت سازمانها. پژوهشهای فرهنگ و تربیت اسلامی، 1 (1)، صص. 69-88.
بهشتی مرضیه، نودهی ریحانه، (1396). بررسی مفهوم توکل وآثارآن بر زندگی اجتماعی انسانها. بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی. 134. صص. 83-100.
بیهقی احمد بن حسین (1424). السنن الکبری. بیروت: دارالکتب العلمیه. چاپ سوم، ص. 323.
پسندیده عباس (1391). چیستی «حسن خلق» و چگونگی تأثیر آن بر روابط اجتماعی. علوم حدیث. 17 (66). 49-70.
پورمجرب گل ارا، زارعی متین حسن، پورعزت علی اصغر، یزدانی حمیدرضا، (1399). شناسایی مؤلفههای سازمان اخلاقی از دیدگاه قرآن و نهجالبلاغه. فصلنامه مدیریت اسلامی. 28 (1). 149-174.
توحیدی فرد محمد حسین، نوری ابراهیم (1394). جایگاه عفو و گذشت در ادیان اسلام و مسیحیت (مطالعه موردی در قرآن کریم و کتاب مقدس مسیحیان). مطالعات علوم اجتماعی ایران، 12 (46). 1-17.
جاویدان لیدا، سفیدی ماه نسا (1394). دلایل اهمیت مشاوره در اسلام. دومین کنفرانس ملی روانشناسی و علوم تربیتی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شادگان.
چناری وحید، سیدی پریسا، (1397). اولویتبندی شاخصهای موردنیاز برای نظارت و کنترل در سازمان برمبنای مدیریت در اسلام (مطالعهای در سازمان ثبت اسناد و املاک خوزستان). علوم اجتماعی. 43. صص. 177-198.
خداد حسینی سید حمید، وفرهادی نژاد محسن. (1380). بررسی فساد اداری و روشهای کنترل آن. پژوهشهای مدیریت در ایران. 5 (1). صص. 37-53.
داناییفرد حسن، الوانی سید مهدی وآذر عادل (1394). روششناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع .تهران: صفار.
دشتی محمد (1387). ترجمه نهجالبلاغه. تهران: منشور وحی.
دهخدا علامه (1377). لغتنامه دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
رابینز استیون (1379). مبانی مدیریت. مترجم: سیدمحمد اعرابی و محمدعلی حمیدرفیعی و بهروز اسراری ارشاد. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
رابینز استیون (1391). مبانی رفتار سازمانی. مترجم: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
رحیمی محمد رضا (1390). شایستهسالاری و راهبردهای آن در رویکرد اسلامی. اسلام و پژوهشهای مدیریتی. 1 (3). 35-62.
رضائیان علی (1394). مبانی و رویکردهای مدیریت خویشتن ( مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته). تهران: سمت.
رفیعی مجتبی، غفاری هادی، کریمی حسین، (1399). بررسی نقش تقوا در بهبود عملکرد کارکنان. مدیریت در دانشگاه اسلامی. 9 (1). 49-70.
روابط عمومی سازمان امور اداری و استخدامی کشور. (1364). مدیریت اسلامی (تعریف مدیریت و شرایط و اوصاف مدیر). تهران: سازمان امور اداری و استخدامی کشور.
زبانیشادباد محمد علی، حسنی محمد، و قاسمزادهعلیشاهی، ابوالفضل (1396). نقش اخلاق حرفهای در پیامدهای فردی و سازمانی. اخلاق پزشکی، 40 (11)، صص. 54-62.
سازمان شفافیت بینالملل، (2020). در سایت: https://www.transparency.org/en/cpi/2020/index/irn
سطوتی، ه. (1393). آیا مبارزه با فساد امکانپذیر است؟؛ دشواریها و پیچیدگیهای مبارزه با فساد در ایران. سوره اندیشه، 82-83، صص. 67-70.
سید عبودی سید عبدالرسول (1387). بررسی برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک در سازمان. کنفرانس پتروشیمی ایران.
سید نقوی سید میرعلی، رفعتی آلاشتی کیمیا (1396). مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته. چاپ پنجم. تهران: مهکامه.
صحتی محمد (1388). حیدرانهها. تهران: پرتو خورشید.
صمدی میرکلایی حسین، حسینی سیده زهرا، و صمدی میرکلایی حمزه (1395). تحلیل اثرات امنیت شغلی بر سندرم فرسودگی شغلی پرستاران. فصلنامه مدیریت پرستاری. 5 (5)، صص. 71-79.
طالقانی سید محمود (1389). تفسیر پرتوی از قرآن. تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
طباطبایی سید محمد حسین (1382). ترجمه تفسیرالمیزان. ترجمه سید محمدباقر همدانی موسوی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
عابدی جعفری حسن، تسلیمی محمد سعید، فقیهی ابوالحسن، و شیخزاده محمد(1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی، 5 (2)، صص. 151-198.
عباسپور عباس، رحیمیان حمید، غیاثی ندوشن سعید، و نرگسیان جواد (1397). ارائه مدل انتخاب کارکنان مستعد در سازمانهای دولتی. مدیریت دولتی (دانش مدیریت). 10 (4). صص 605-628.
عطاران طوسی علی اصغر(1390). نقش و حقوق کارکنان در سازمانها از دیدگاه امام علی(ع) . قم: مؤسسه بوستان کتاب.
غلامی علیرضا (1388). اخلاق سازمانی: مشکلات، موانع و راهکارها. توسعه انسانی پلیس، 25 (6)، صص. 65-85.
فهرستی زهرا (1386). حوزه فقه نکاح و طلاق: بررسی سن بلوغ از دیدگاه فقهی. مجله فقه و مبانی حقوق. 8، صص. 167-193.
قابزلو طوبی، و نادری نگین (1395). بررسی منشور اخلاقیات سازمانی با بهرهگیری از کلام امیرمومنان در نهجالبلاغه. سومین کنفرانس روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی با رویکرد بینالمللی، مشهد.
قائدی محمد رضا، و گلشنی علیرضا (1395). روش تحلیل محتوا، از کمیگرایی تا کیفیگرایی. روشها و مدلهای روانشناختی، 7 (23)، صص. 57-82.
قرائتی محسن (۱۳۸۸). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.
قرائتی محسن (1394). سیصد نکته در مدیریت اسلامی براساس تفسیر نور. قم: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.
قربانیزاده وجه اله، شریفزاده فتاح، حسینپور داوود، مروج محمود (1396). ارائه الگوی خطمشیگذاری سازمانهای فرهنگی (مورد مطالعه: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان). سیاستگذاری عمومی. 3 (3). صص. 61-78.
قلیپور رحمت اله (1392). چالشهای نظام اداری: بررسی موردی ایران. تهران: دانشگاه تهران.
قنبری محمد، باقری باغان فریبا، و تیمورزاده ولی (1393). رابطه بین اخلاق سازمانی با نهادینهسازی رفتارشهروندی سازمانی. آیندهپژوهی مدیریت، 25 (100)، صص. 115-124.
کاشانی فیض (1379). راه روشن: ترجمه المحجه البیضاء فی تهذیب الحیاء. ترجمه: محمدصادق عارف. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی.
کاظمی علی، کنجکاو منفرد امیر رضا، محمودمیمند مرتضی، و کنجکاو منفرد علیرضا (1393). واکاوی عوامل مؤثر بر اخلاق سازمانی با استفاده از مدلیابی معادله ساختاری. فرایند مدیریت و توسعه .27 (4)، صص. 47-66.
کلینی محمد بن یعقوب (1365). الکافی. تهران؛ دار الکتب الاسلامیه.
کهنوجی مرضیه، کامیاب حسین، (1398). تربیت عملی مؤمنان در سوره مائده (مطالعه موردی آیات یا ایهاالذین آمنوا...). فصلنامه بصیرت و تربیت اسلامی. 16 (51). 81-105.
گلافشانی ناهید (1387). مفهوم اعتبار (پایایی) و روایی در تحقیق کیفی. مترجم محمدرضا خسروی. نگرش راهبردی. 93 و 94. صص. 171-184.
محمدپور احمد (1389)، ارزیابی کیفیت در تحقیق کیفی: اصول و راهبردهای اعتباریابی و تعمیمپذیری. علوم اجتماعی. 48. صص. 73-106.
محمدی ابوالفضل، حجازیفرد سعید، قاسمینژاد یاسر (1395). باورهای مؤثر در هدایت و کنترل رفتارهای سازمانی از دیدگاه آیات منتخب قرآن کریم. فصلنامه مدیریت اسلامی. 24 (1).131-158.
مشایخی محمد علی (1390). مبانی اخلاق کار از دیدگاه امام علی علیهالسلام مدیریت اسلامی، مدیریت اسلامی. 1 (19)، صص. 37-66.
مقیمی سید محمد (1387). اخلاق سازمانی؛ جوهره فرهنگ سازمانی کارآمد. مدیریت فرهنگ سازمانی، 6 (17)، صص. 63-87.
مکارم شیرازی ناصر (۱۳۸0). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتاب الاسلامیه.
میریان فردوس، صمدانیان محسن (1388). هنجارهای اجتماعی از دیدگاه نهجالبلاغه. علوم قرآن و حدیث. 3 (82). صص. 127-158.
نیکپور امین، منظری توکلی علیرضا، پورکیانی مسعود، سلاجقه سنجر، و عربپور علیرضا (1395). رابطۀ پایبندی کارکنان به معیارهای اخلاقی با فساد اداری و ارائه الگو. اخلاق در علو م و فنّاوری، 11 (3)، صص. 87-66.
لاتینBriker, R., Walter, F., & Cole, M. S. (2020). The consequences of (not) seeing eye‐to‐eye about the past: The role of supervisor–team fit in past temporal focus for supervisors' leadership behavior. Journal of Organizational Behavior, 41(3), 244-262.
Chabon, S. (2011). Ethics at work: issues and insights across employment settings. Semin Speech Lang, 32(4), 277-278.
Chen, T., Hao, S., Ding, K., Feng, X., Li, G. and Liang, X. (2020), The impact of organizational support on employee performance, Employee Relations, Vol. 42 No. 1, pp. 166-179.
Cooper, T. L. (2004). Big questions in administrative ethics: A need for focused, collaborative effort. Public administration review, 64(4), PP. 395-407.
Graf Lambsdorff,J. (2005): Determining trends for perceived levels of corruption, Passauer Diskussionspapiere - Volkswirtschaftliche Reihe, No. V-38-05 Universität Passau, Wirtschaftswissenschaftliche Fakultät, Passau.
House, D., & Raja, M. K. (2020). Phishing: message appraisal and the exploration of fear and self-confidence. Behaviour & Information Technology, 39(11), 1204-1224.
Hur, H., (2019). Job security matters: A systematic review and met analysis of the relationship between job security and work attitudes. Journal of Management & Organization.pp.1-31.
Hsieh, H.-F., & Shannon, S. E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative health research, 15(9), PP. 1277-1288.
Jeon, H. S., (2013). The Influence of organizational ethics on job attitudes and government performance. PhD. Thesis on Philosophy, Faculty of the USc graduate school University of Southern California. 143 pages.
Lagerwaard, P. (2020). Flattening the international: producing financial intelligence through a platform. Critical Studies on Security, 1-15.
Lefkofridi, Z., & Nezi, R. (2020). Responsibility versus responsiveness… to whom? A theory of party behavior. Party Politics, 26(3), 334-346.
Önalan, O., & Gürsoy, E. (2020). EFL Teachers' Demands and Preferences on In-Service Training in Turkey. International Online Journal of Education and Teaching, 7(3), 945-958.
Osen, F., (2018). On the intermediary effect of organizational policy: The effect of perceived ethical climate on corruption behavior of teachers. Journal of Education and Training Studies. 6(8).pp. 52-65.
Pathardikar, A. D., Sahu, S., & Jaiswal, N. K. (2016). Assessing organizational ethics and career satisfaction through career commitment. South Asian Journal of Global Business Research, 5(1), PP. 104-124.
Sims, R. R. (1991). The institutionalization of organizational ethics. Journal of business ethics, 10(7), PP. 493-506.
Trinkner, R., Rodrigues, H., Piccirillo, D., Gifford, F. E., & Gomes, A. M. M. (2020). Legal socialisation in Brazil: examining the generalisability of the procedural justice model. International Journal of Comparative and Applied Criminal Justice, 44(1-2), 7-27.
White, L. P., & Lam, L. W. (2000). A proposed infrastructural model for the establishment of organizational ethical systems. Journal of business ethics, 28(1), PP. 35-42. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,006 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 485 |