آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,578 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,987,411 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,031,123 |
بررسی مشروعیت کسب درآمد از پذیرش ریسک؛ با تأکید بر آرای شهید صدر | ||
| پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالیه | ||
| دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 7، آذر 1400، صفحه 143-181 اصل مقاله (864.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی محمدی* 1؛ محمد الهی2 | ||
| 1نویسنده مسئول: دکتری علوم اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت و برنامه ریزی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران | ||
| 2دکتری حقوق خصوصی، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 05 خرداد 1400، تاریخ بازنگری: 02 آذر 1400، تاریخ پذیرش: 06 آذر 1400 | ||
| چکیده | ||
| با توجه به اهمیت کسب مال حلال در فعالیت‌ها و مبادلات اقتصادی، شناسایی زیربناهای اساسی نظامات مالی و اقتصادی از گزاره‌ها و قوانین مربوط به تعاملات اقتصادی از منظر اسلام اجتناب‌ناپذیر است. با توجه به مستندات مطروحه و نقد استفاده آن‌ها، استخراج حکم مشروعیت درآمد ناشی از پذیرش ریسک ممکن نیست؛ زیرا در برخی موارد استفاده از مستندات مذکور نیاز به دلیل مستقل جهت لحاظ مشروعیت پذیرش ریسک دارد. در برخی موارد نیز استفاده از ملاکات مذکور به دلیل تفاوت معنایی مورداستفاده روایات با پذیرش ریسک، قابلیت مشروعیت‌بخشی به تعلق درآمد به پذیرنده ریسک را ندارد. از سوی دیگر، شهید صدر از منظر ایجابی از دلایل و مصادیقی استفاده کرده است که برآمده از روبناهای حقوقی و مالی اسلامی است و حکم عدم مشروعیت درآمد ناشی از پذیرش ریسک را نتیجه می‌دهد. بر این اساس، نمی‌توان یکی از عوامل کسب درآمد مشروع را پذیرش ریسک (مستقل از کار و ملکیت) در نظر گرفت. با توجه به این استنباط، به نظر می‌رسد پوشش ریسک (به‌عنوان یکی از نیازهای جامعه مسلمین) در قالب‌ها و شیوه‌های غیرانتقالی به غیر و در چارچوب تسهیم ریسک در ساختارهای متقابل و مشارکتی قابل پیشنهاد باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پذیرش ریسک؛ درآمد مشروع؛ مالکیت | ||
| مراجع | ||
|
آزاد، محمد و رجب‌زاده محمدرضا (1397). مدیریت ریسک در دیدگاه اسلام؛ ضرورت‌ها و کاربردها. نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامی. ۲۳ (۲۶)، ۱۹۹-۲۵۵.
انصاری، مرتضی (1429). المکاسب (چ دهم). قم؛ المجمع الفکر الاسلامی.
ای رجدا، جورج (۱۳۹۴). اصول بیمه و مدیریت ریسک؛ مفاهیم اساسی در مدیریت ریسک و بیمه (جلد اول) (ترجمه غدیر مهدوی و مجتبی عابد).تهران؛ پژوهشکده بیمه.
بکتاش، محمدکاظم (1391). مشروعیت درآمدزایی «ریسک و مخاطره» در بازارهای مالی از دیدگاه فقه امامیه. معرفت اقتصادی. سال چهارم، شماره اول، 115-141.
بهرامی احمدی، حمید، (۱۳۸۸). قواعد فقه (مختصر هفتادوهفت قاعده فقهی حقوقی با تطبیق بر قوانین) (ج ۱). تهران؛ انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1386). الفارق (دائرة‌المعارف عمومی حقوق). تهران؛ کتابخانه گنج دانش.
حر عاملی، محمد بن حسن (1403 ق). وسائل الشیعه (ج 5 و 12). بیروت؛ دار احیاء التراث العربی.
خویی الموسوی، سید ابوالقاسم (1409 ق). مبانی العروة الوثقی (ج 1) (چاپ اول). قم؛ منشورات مدرسه دارالعلم- لطفی.
حسین‌زاده بحرینی، محمدحسین(1375). بررسی فقهی و اقتصادی سود تضمین شده(علی الحساب)در سیستم بانکداری بدون ربا. اندیشه حوزه. شماره 5.
خویی الموسوی، سید ابوالقاسم (1412 ق). مصباح الفقاهه فی المعملات (ج 5). بیروت؛ دارالهادی.
راعی، رضا و تلنگی، احمد (1387). مدیریت سرمایه‌گذاری پیشرفته (چاپ دوم). تهران؛ سمت.
صادقی شاهدانی، مهدی و پاکذات، سید مهدی (1397). بررسی شبهه قماری بودن در مورد معاملات مجموع صفر. مطالعات اقتصاد اسلامی. سال یازدهم، شماره اول، 69-88.
صدر، سید محمدباقر (1417 ق). اقتصادنا. خراسان؛ مکتب الاعلام الاسلامی.
صدر، سید محمدباقر (1357). اقتصاد ما؛ بررسی‌هایی درباره مکتب اقتصادی اسلام (ترجمة ع. اسپهبدی). تهران؛ انتشارات اسلامی.
صدوق، محمد بن علی (1410 ق). من لا یحضره الفقیه (چ پنجم). تهران؛ دارالکتب الاسلامیه.
غفاری، هادی (1392). مشروعیت ریسک مالی از دیدگاه آموزه‌های اسلامی. پژوهش‌های مالیه اسلامی. سال اول، شماره دوم.
فطانت، محمد (1376). ارزش زمانی پول از دیدگاه مدیریت مالی و فقه جعفری. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
قلعه‌چی، محمد رواس (1412 ق). مباحث فی الاقتصاد الاسلامی من اصوله الفقهیه. بیروت؛ دارالنفائس للطباعۀ و النشر و التوزیع.
محمدی، مهدی (1394). الگوی بهینه تکافل از منظر ذی‌نفعان بر مبنای فقه امامیه. (رساله دکتری). دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
مصباحی مقدم، غلامرضا و صفری، محمد (1388). بررسی درآمد حاصل از پذیرش ریسک از دیدگاه آموزه‌های اسلامی. اقتصاد اسلامی. ش 36، 117-148.
مصطفوی، محمدکاظم (1412 ق). القواعد (مائهُ قاعدةٍ فقهی معناً و مدرکاً و مورداً). قم؛ دفتر انتشارات اسلامی.
مطهری، مرتضی (بی‌تا). نظری به نظام اقتصادی اسلام. تهران؛ بنیاد علمی فرهنگی استاد شهید مرتضی مطهری.
موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم (1421 ق). فقه المضاربة (چاپ اول). قم؛ مؤسسة النشر لجامعة المفید.
موسوی، سید محمدصادق و رئیسی، روح‌الله (1397). تحلیل فقهی و اخلاقی ریسک تجاری و مقایسه آن با غرر با تأکید بر قواعد عام درآمدزایی مخاطره. پژوهش‌های اخلاقی. سال هشتم، شماره چهارم، 225-245.
موسویان، سید عباس و علیزاده اصل، محمد(1394)، «بررسی رابطه ریسک و غرر در بازارهای مالی اسلامی»، سال15، ش59
موسویان، سید عباس و علیزاده اصل، محمد (1394)، «بررسی ضابطه غرر در معاملات جدید»، دوفصلنامه تحقیقات مالی اسلامی، س3، ش9
نجفی خوانساری، موسی بن محمد (1418 ق). منیۀ الطالب فی شرح المکاسب (تقریرات المحقق المیرزا محمدحسین النائینی). قم؛ دفتر انتشارات اسلامی.
نجفی، شیخ محمدحسن (1981). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام (ج 43) (چاپ هفتم). بیروت؛ دار احیاء التراث العربی.
هاشمی شاهرودی، سید محمود (1423 ق). قرائات فقهیه معاصره. قم؛ موسسه دائره المعارف الفقه الاسلامی.
واعظ، محمد و معینی، شهرام (1392). سفته‌بازی کوتاه‌مدت در بازارهای اقتصادی و مالی (بررسی فقهی-اقتصادی). جستارهای اقتصادی. سال 10، شماره 20، 29-56.
یونس مصری، رفیق (1413 ق). اصول الاقتصاد الاسلامی (چ دوم). دمشق؛ دارالعلم و بیروت، الدار الشّامیه.
Abrol, P. N., & Sharma, S.D. (2003). Encyclopedic Dictionary of Financial Management, New Delhi: Anmol Publications.
Cook, M., Noyes, J. & Masakowski, Y. (2007). Decision Making in Complex Environments. London: Ashgate Publishing Company.
Hornboy, A, S, & Wehmeier, Sally. (2005) Oxford Advanced Learner's Dictionary, New York: Oxford University Press.
Vaughan, Emmett J.E. J., & Vaughan Therese M. , T. (2007). Fundamentals of risk and insurance,11th edition, John Wiley & Sons | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 137 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 161 |
||