اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 38 |
| تعداد شماره‌ها | 1,244 |
| تعداد مقالات | 9,011 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,922,799 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,735,059 |
شاخص‌ها و مؤلفههای سلامت خانواده ایرانی | ||
| فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده | ||
| مقاله 1، دوره 17، شماره 60، شهریور 1401، صفحه 11-47 اصل مقاله (891.1 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| خدابخش احمدی* 1؛ زهرا اخوی ثمرین2 | ||
| 1نویسنده مسئول: استاد، مرکز تحقیقات علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج)، تهران، ایران | ||
| 2استادیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 13 مهر 1399، تاریخ بازنگری: 09 مرداد 1400، تاریخ پذیرش: 09 شهریور 1400 | ||
| چکیده | ||
| تعیین شاخص‌ها و مؤلفههای سلامت خانواده یک ضرورت است تا سیاستگذاریها، اولویتبندیها و برنامهریزیهای استحکام بخشی نهاد مقدس خانواده و پژوهش و تولید دانش در این حوزه یکپارچه شود. بر این اساس، سؤال اساسی این پژوهش را میتوان این‌گونه مطرح کرد که شاخص‌ها و مؤلفههای سلامت خانواده مطابق الگوی اسلامی ایرانی کدامند؟ این تحقیق به روش مرور روایتی انجام شده و برای تکمیل اطلاعات، از گروه متمرکز نخبگان حوزه خانواده استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش دو گروه بود؛ بخشی که برای تحلیل محتوا مورد استفاده قرار گرفت، کتب و مقالات چاپ شده در زمینه خانواده بود که در آن یافته‌ها و دیدگاه‌های مربوط به خانواده مورد بررسی قرار گرفت و بخشی از آن منابع اسلامی بود. بخش دوم که به عنوان گروه متمرکز استفاده شد، متخصصان حوزه خانواده، از جمله اعضای اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز، مدل ارائه شده برای تحلیل محتوا مورد استفاده قرار گرفت. یافتههای پژوهش در دو بخش مبانی و مفاهیم شاخص‌های خانواده مبتنی بر الگوی اسلامی ایرانی و شاخص‌ها و مؤلفههای خانواده در الگوی اسلامی ایرانی آمده است. محورهای فرعی نتایج در محورهای تعریف خانواده سالم؛ شاخص‌های خانواده در قالب 3 شاخص اصلی و 9 سنجه (شامل: پایداری ازدواج، استحکام و پویایی خانواده و رضایت از خانواده)؛ مؤلفههای تعیین‌کننده سلامت خانواده در قالب 6 مؤلفه اصلی، 32 مؤلفه فرعی و 120 سنجه (شامل: ازدواج پایدار، استحکامبخشی خانواده، رشد و پویایی خانواده، تخریب‌کنندههای خانواده، تحولات اجتماعی خانواده و منابع حمایتی خانواده) ارائه شده است. به عنوان نتیجه میتوان گفت که در راستای تعیین شاخص‌ها و مؤلفههای سلامت خانواده، اقداماتی از قبیل: گفتمانسازی، نظریه‌پردازی، رصد، سنجش و پایش، ایجاد پایگاه داده‌ها، تجزیه و تحلیل درونی و محیطی و تعیین بار مشکلات و مسائل خانواده لازم است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شاخص؛ اسلامی؛ ازدواج؛ خانواده؛ سلامت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Iranian Family Health Indicators and Components | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Khodabakhsh Ahmadi1؛ Zahra Akhavi Samarein2 | ||
| 1Full Professor, Research Center of Behavioral Sciences, Baghiatollah Medical Sciences University, Tehran,Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Consultancy, College of Psychology and Educational Sciences, Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| It is necessary to determine family health Indices and Indicators to be integrated with policy making, priorities, planning, and researches regarding the family unit. Accordingly, the main question was “what are the indicators and components of family health according to the Iranian Islamic model” ?The research method was Narrative Review and a focus group of elites in the field of family were involved in the study. The statistical population was divided into two groups. One group that used for content analysis was published books and articles on the family, in which findings and perspectives on the family were examined, some of which were Islamic sources. The second group which was used as a focus group, were family experts, including members of the Family Thought Center of the Iranian Islamic Model of Progress. The proposed model for the content analysis was used to analyze the information. For results, the proposed model was used for content analysis. In this set, the basics and concepts of family indicators were first used based on the Iranian Islamic model and then, family indicators of the Islamic Iranian model were presented. Findings included: Definition of a healthy family; Family indicators in the format of 3 main indicators and 9 measures (includes: marriage stability, family strength and dynamics, and family satisfaction) and family indicators in the format of 6 main components, 32 sub-components, and 120 measures (including: sustainable marriage, family strengthening, family growth and dynamism, family destroyers, family social developments, and family support resources). According to the findings, in order to determine the i indicators and components of family health, measures such as: discourse, theorizing, measurement and monitoring, database creation, internal and environmental analysis and it is necessary to determine the burden of family problems and issues. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| indicator, Islamic, Marriage, Family, health | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
احمدی خدابخش. (1386). آسیب‌شناسی خانواده، تهران: سازمان تحقیقات و مطالعات بسیج.
احمدی خدابخش و زهرا بیگدلی. (1386). «نظارت بر فرزندان و اثرات آن در خانواده‌های کارکنان سپاه». مجله علوم رفتاری، 1 (1): صص 96-89.
احمدی خدابخش. (1395). شاخص‌های سلامت خانواده، مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.
احمدی خدابخش و دیگران. (1390). «آسیب‌شناسی تعدد زوجات در ایران (بررسی مقایسه‌ای رضایت زناشویی دو گروه از ازدواج‌های تک همسری و چند همسری)». حقوق و خانواده (تحقیقات زنان)، 5 (4)، صص 87-73.
احمدی خدابخش. (1399). کتاب جامع مداخلات روان‌شناختی در بحران، دانژه.
احمدی خدابخش. (1399). مشاوره طلاق، سازمان بهزیستی.
احمدی خدابخش و نصیرالدین جاویدی. (1393). اصول، فنون، روش‌ها و پروتکل‌های مداخله در بحران‌های خانوادگی در خانواده‌های نظامی، گزارش تحقیق مرکز تحقیقات علوم رفتاری دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عجل الله تعالی فرجه الشریف).
احمدی، خدابخش. (1383). آسیب‌شناسی فرهنگی خانواده‌ها، سازمان تحقیقات و مطالعات بسیج، مرکز مطالعات ارتش بیست میلیونی.
احمدی خدابخش. (1399). سلامت خانواده در سفر، تهران: آزمونیار پویا.
احمدی خدابخش. (1398). مؤلفههای سلامت خانواده در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، تهران: مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.
احمدی خدابخش و داود نودهی. (1396). تحلیل محتوای بیانات و دیدگاه‌های مقام معظم رهبری در حوزه خانواده و ازدواج و ارائه الگوی خانواده سالم. پژوهش، مرکز تحقیقات علوم رفتاری دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عجل الله تعالی فرجه الشریف).
اخوی ثمرین، زهرا و دیگران. (1396). «بررسی عوامل زمینه‌ساز طلاق در بافت اجتماعی فرهنگی شهر تهران». مجله فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده، 12 (40)، صص 105-126.
اعزازی، شهلا. (1387). «جامعه‌شناسی خانواده با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر». روشنگران و مطالعات زنان فصلنامه شورای فرهنگی – اجتماعی زنان و خانواده، سال پانزدهم، شماره 59.
افروز، غلامعلی. (1394). مبانی خانواده. اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، تک نگاشت چاپ شده.
امامی اسدالله و سید حسین صفایی. (1394). حقوق خانواده، جلد 1، دانشگاه تهران.
آزاد ارمکی، نقی. (1377). بررسی مسائل اجتماعی ایران، تهران: مؤسسه نشر جهاد.
باقری، شهلا. (1385). «اشتغال زن در ایران، بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار». فصلنامه بانوان شیعه، شماره 8، صص 252-217.
باقری، معصومه و دیگران. (1388). «بررسی تأثیر اشتغال زنان بر هرم قدرت در خانواده». فصلنامه خانواده‌پژوهی، شماره 18، صص 262-247.
بانکی پور فرد، امیرحسین و دیگران، (1390). «درآمدی بر آمار ازدواج جوانان در ایران». فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ۱۵، (۳)، ص ۲۶.
بانکی پور فرد، امیرحسین و دیگران. (۱۳۹۶). «عوامل تعالی بخش مؤثر در تحکیم بنیان خانواده در آرای مفسران و اندیشمندان معاصر مسلمان». فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده، ۱۲ (۴۱)، صص ۶۹-۹۰.
حاتمی ورزنه، ابوالفضل و دیگران. (۱۳۹۵). «ارائه الگوی ازدواج پایدار رضایتمند: یک پژوهش گراند تئوری». نشریه مشاوره و روان درمانی خانواده، ۶ (۱)، صص ۱۲۰-۱۴۹.
حسینخانی نایینی، هادی. (1389). «معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام». اسلام و پژوهش‌های تربیتی، (2)، صص44-21.
خامنهای، سید علی. (1399). بیانات مقام معظم رهبری. دریافت شهریور و مهرماه،http://www.leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=12472; http://farsi.khamenei.ir
خجسته‌مهر، رضا و دیگران. (1394). «ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش سبک زناشویی دینی». مجله علمی پژوهشی حوزه علمیه، شماره 20، صص 26-7.
رحیمی، علیاکبر و دیگران. (1398). «شاخص‌های سلامت روان سالمندی در فرهنگ ایرانی». فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده، سال سیزدهم، شماره 46، صص 93-69.
رسول‌زاده طباطبایی، کاظم و دیگران. (1384). «بررسی مقایسه ویژگی‌های شخصیتی شرایط اجتماعی و اقتصادی دختران فراری و غیر فراری». دانشور رفتار، سال دوازدهم، شماره10، صص 23-34.
رسولی، آراس. (1395). «تدوین مدل بومی کارکرد خانواده بر اساس مؤلفههای امید، صمیمیت و تعارض‌های زناشویی در زنان مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهر کرمانشاه». مجله زن و جامعه، 7 (3)، صص 39-60.
رضازاده، مجید و دیگران. (1394). «ویژگی‌های خانوادگی افراد دارای رفتارهای پرخطر جنسی». مجله اصول بهداشت روانی، شماره 66، صص 158-151.
سروى مازندرانى، محمد صالح بن احمد بـن شـمس. (1382). شـرح الکـافی، چاپ اول، تهـران: المکتبۀ الإسلامیۀ.
سلیمانی‌نیا، لیلا و دیگران. (1384). «نقش سلامت روان در ظهور رفتارهای پرخطر نوجوانان». فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، دوره 5، شماره 19، صص 90-75.
سهرابی، محمدرضا. (۱۳۹۲). «اصول نگارش مقالات مروری». مجله بولتن پژوهش در علوم پزشکی، ۱۸ (۲)، صص ۵۲-۵۶.
سیدنژاد، سید علی و دیگران. (1393). «رابطه تهاجم فرهنگی غرب و کارکرد خانواده ایرانی». فصلنامه فرهنگی _ تربیتی زنان و خانواده، سال نهم، شماره 28، صص 62-37.
شعبانی، زینب و امیرحسین بانکی پور فرد. (۱۳۹۵). «سبک زندگی زوجی در معارف اهل‌بیت و ملاک‌های خانواده موفق». دو فصلنامه بانوان شیعه، ۹ (۲۹)، ص ۱۵۱.
شیخی، محمدتقی. (1382). جامعه‌شناسی زنان و خانواده، تهران: شرکت سهامی.
صادقی، مسعود و دیگران. (1393). «تدوین مدل خانواده سالم به روش پژوهش آمیخته اکتشافی». روانشناسی خانواده، 1 (1)، صص 29-40.
فتحی آشتیانی علی و احمدی خدابخش. (1378). «بررسی عوامل محدودکننده و موانع موجود در ازدواج دانشجویان». مجله روانشناسی 10، شماره 2، صص 133-121.
فتحی‌آشتیانی، علی و احمدی خدابخش. (1383). «بررسی ازدواج‌های موفق و ناموفق در بین دانشجویان». دانشور رفتاری، 11 (7)، صص 16-9.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مصوب 1358.
کاتوزیان ناصر. (1398). دوره حقوق مدنی خانواده: نکاح و طلاق، روابط زن و شوهر، گنج دانش.
کاظمی، مهدی و فاطمه منصورزاده. (۱۳۹۳). نقش و جایگاه خانواده در تربیت فرزندان و تحقق جامعه صالح. چهارمین همایش ملی اخلاق و آداب زندگی. زنجان: گروه فلسفه دانشگاه زنجان.
گلدنبرگ، ایرنه و هربرت گلدنبرگ. (1398). خانواده درمانی، ترجمه حمیدرضا حسین شاهی برواتی و همکاران. تهران: روا.
مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی. (1385). بحارالانوار الجامعه اخبار الائمه الاطهار، مصحح محمدباقر محمودی.
مظاهری محمدعلی. (1391). خانواده پایدار، آستان قدس رضوی.
ملکی فاراب، ندا و دیگران. (1396). «تدوین شاخص‌ها و ترسیم الگوی کارکردهای خانواده در اسلام با بهره‌گیری از تکنیک پژوهش کیفی داده بنیاد». اندیشه‌های نوین تربیتی، 4 (13)، صص 63-93.
موسوی، سید محمدرضا و خدیجه حیدری. (1391). «تهاجم فرهنگی و راهکارهای مقابله با آن». فصلنامه دانش انتظامی زنجان، سال اول، شماره 4، صص 87-56.
مینوچین، سالوادور. (1398). خانواده و خانواده درمانی. ترجمه باقر ثنایی. شرکت چاپ و نشر بین‌الملل (وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی).
ندری ابیانه، فرشته. (1385). «اشتغال و زنان ایرانی». فصلنامه بانوان شیعه، شماره 9، صص 117-89.
ولد خانی، مریم و دیگران. (1395). «تأثیر سن ازدواج، الگوهای همسرگزینی و تفاوت سنی زوجین بر کیفیت زندگی زناشویی زنان شهر تهران». مجله مطالعات روانشناسی بالینی، 25، صص 173- 90.
هیلی جی. (1394). رواندرمانی خانواده، ترجمه باقر ثنایی، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل (وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی).
Ahmadi Khodabakhsh, Azad-Marzabadi Esfandiar and Nabipoor Ashrafi Seyed Mahdi, he Influence of Religiosity on Marital Satisfaction, Journal of Social Sciences, 2008, 4 (2): 103-110.
Al-Krenawi A. A study of psychological symptoms, family function, marital and life satisfactions of polygamous and monogamous women: the Palestinian case. Int J Soc Psychiatry. 2012;58:79–86.
Babaee, S. N., & Ghahari, S. (2016). Effectiveness of communication skills training on intimacy and marital adjustment among married women. Health Sciences, 5 (8), 375-380
Baumeister RF, Leary MR. Writing Narrative Literature Reviews. Review of General Psychology. 1997;1 (3):311-320.
Braveman PA., Gruskin S. (2003). Defining equity in helth.J Epidemiol Community Health. 57: 254-8
Bush, R., Donald, M., & Dower, J. (2005).Working locally with national outcomes and indicators for mental health:making evaluation realistic and reliable.Available at: http://www.sph.uq.edu.au/cphc/ research/indicators.html.
Deaton, A. (2001). Inequalities in income and inequalities in health. Chicago, Chicago University Press ; 285
Ellsberg, Mary Carroll and Lori Heise (2005) Researching Violence against Women: A Practical Guide for Researchers and Activists, Washington DC, United States: World Health Organization.
Falih Hasan.F (2019) A Review Study of Information Systems. International Journal of Computer Applications 179 (18):15-19
Ferlander, S. (2003). The internet, social capital and local community, "Unpublished doctoral dissertation of philosophy$. University of Stirling
Hansluwka, H. E. (1985). Measuring the health of populations, indicators and interpretations. Social Science & Medicine, 20 (12), 1207–1224. https://doi.org/10.1016/0277-9536 (85)90374-0
Hunler OS, Gencoz T. The effect of religiousness on marital satisfaction: Testing the mediator role of marital problem solving between religiousness and marital satisfaction Relationship. Contemporary Family Therapy. 2005; 27 (1):123-36.
James K. Richard, Gilliland, B. E (2012) Crisis Intervention Strategies, 7th Edition Thomson. Brooks/Cole.
Keshvari M, Yusefi A R, Homauni A, Omidifar R, Nobakht S (2018) Barriers for the Using of Information Systems in Hospitals: A Qualitative Study, Shiraz E-Med J. 19 (8):e66180
Lerner, M. D., & Shelton, R. D. (2005). Comprehensive acute traumatic stress management. Commack, NY: American Academy of Experts in Traumatic Stress.
Mackova,J. Veselska.Z. D. Bobakova, D.F. Geckova, A.M. van Dijk, J.P. Reijneveld,S. A. (2019). Crisis in the Family and Positive Youth Development:The Role of Family Functioning. Int. J. Environ. Res. Public Health,16, 1678
McDonald, R., Jouriles, E., Ramisetty-Mikler, S., Caetano, R., & Green, C. E. (2006). Estimating the number of American children living in partner-violent families. Journal of Family Psychology, 20 (1), 137–142.
Nyström, T., Mustaquim, M. (2015) Finding Sustainability Indicators for Information System Assessment. In: Turunen, M (ed.), Proceedings of the 19th International Academic MindTrek Conference (AcademicMindTrek '15) (pp. 106113). NewYork: Association for Computing Machinery (ACM) http://dx.doi.org/10.1145/2818187.2818278
Orozco, V. (2007). Ethnic Identity, Perceived Social Support, Coping Strategies, University Environment, Cultural Congruity, and Resilience of Latina/o College Students. Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy in the Graduate School of The Ohio State University. The Ohio State University,2007.
Orth. U. (2018). The Family Environment in Early Childhood Has a Long-Term Effect on Self-Esteem: A Longitudinal Study From Birth to Age 27 Years. journal of Personality and Social Psychology 114 (4):637-655
Pargament, K. I. (2002). The Bitter and the Sweet: An Evaluation of the Costs and Benefits of Religiousness. Psychological Inquiry, 13 (3) , 168-181.
Pautasso, M. (2019). The structure and conduct of a narrative literature review. A Guide to the Scientific Career: Virtues, Communication, Research and Academic Writing, 299-310
Roostin.E. (2018). Family influence on the development of children. Journal of Elementary Education;2 (1)
Sadock Benjamin J. and Sadock Virginia A..Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry (2 Volume Set) 1, 2017.
Sandoval, C., C. Couris, and Leeb,K. (2012). "New mental health indicators provide a snapshot on performance of the mental health system in Canada." Healthc.Q. 15.2: 14-16.
Saxena S, Lora A, van Ommeren M, Barrett T, Morris J, Saraceno B. WHO’s Assessment Instrument for Mental Health Systems (2007): collecting essential information for policy and service delivery. Psychiatr Serv;58:816-821
Slusky RI. Decreasing high-risk behavior in teens. A theatre program empowers student to reachout to their peers. Journal of Healthcare Executives. 2004; 19 (1): 48-49.
Susan A. Stone. Lynda E. Frost. James R. Van Norman. Kathleen A. Casey. (2010). Creating a Mentally Healthy Community Through the Use of Behavioral Health Indicators. Applied Research QualityLife 5:273-285
Tripathy. M and Sahu.B. (2019). Impact of Family Environment on Socio-Emotional Adjustment of Adolescent Girls in Rural Areas of Western Odisha. Asian Journal of Basic Science & Research (AJBSR), 1 (1): 27-35
Ubaidi BA (2017) Cost of Growing up in Dysfunctional Family. J Fam Med Dis Prev 3:059. doi.org/10.23937/2469-5793/1510059
Upali.P. (2017). Impact of Family onChildren’s Wellbeing. Journal of Sociology and Social Work. 5 (1):149-158
Viana Campos. A, Borges. C.M, Duarte Vargas. A.M, Rodrigues Leles. C, Ferreira. E.F e (2011) Social and health indicators as a measure of access to primary heathcare in Brazil. Ciência & Saúde Coletiva, 16 (11):4349-4355
Waite, L. J. (2009). Marriage. Encyclopedia of the life course and human development. Boston: Gale Cengage.
world health organisation (2020) Partners in Life Skills Education, Retrived World Wide Web, https://www.who.int/mental_health/media/en/30.pdf
Zilberman N1, Yadid G2, Efrati Y3, Neumark Y4, Rassovsky Y (2018) Personality profiles of substance and behavioral addictions. ;82:174-181. doi: 10.1016/j.addbeh.2018.03.007. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 647 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 597 |
||