تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,115 |
تعداد مقالات | 8,103 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,998,147 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,264,019 |
دیدگاه تربیتی امام علی علیه السلام(ارائه مدل مفهومی) | ||
فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
مقاله 7، دوره 31، شماره 58، خرداد 1402، صفحه 185-210 اصل مقاله (1.04 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
شهلا شکری1؛ ابوالفضل محمودی* 2؛ فاطمه لاجوردی3 | ||
1دانشجوی دکتری، رشته ادیان و عرفان، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2عضو هیئت علمی، استاد تمام رشته ادیان و عرفان، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
3عضو هیئت علمی، استادیار رشته ادیان و عرفان، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
تاریخ دریافت: 21 آذر 1401، تاریخ بازنگری: 28 دی 1401، تاریخ پذیرش: 09 خرداد 1402 | ||
چکیده | ||
مفهوم پردازی در زمینه تعلیم و تربیت اسلامی و بررسی دیدگاه تربیتی امام علی علیه السلام با رویکرد پژوهش اکتشافی از طریق مطالعه منابع و اسناد معتبر دینی، هدف اصلی مقاله حاضر بود. این مهم با روش تحلیل محتوی احادیث وروایات مرتبط با دیدگاه تربیتی امام علیه السلام در نهج البلاغه، غرر الحکم و.... ، انجام پذیرفت. تحلیل مواد ومحتوای مرتبط با موضوع پژوهش، در چارچوب روش تحلیل محتوای کیفی، با استفاده از فرآیند چهار مرحله ای شامل «انتخاب واحد تحلیل»، «مقوله بندی»، «شمارش فراوانی هر مقوله» و «تفسیر نتایج» انجام گرفت. در این پژوهش از بسامد (فراوانی) برای شمارش مقوله های فرعی و برای طبقه بندی و تعیین مقوله های اصلی و ابعاد از روش تکوین استقرایی استفاده شد. بر اساس یافته های تحقیق، 98 مقوله فرعی شناسایی و ویرایش شده و بر اساس آنها ابعاد و مولفه های اصلی دیدگاه تربیتی امام علی(ع) شناسایی و تعیین گردید. بر اساس نتایج ابعاد و مولفه ها شامل: الف - بعد تربیت فردی با چهار مولفه اصلی: 1- تربیت دینی( هشت مقوله فرعی)، 2- تربیت اخلاقی(با 22 مقوله فرعی)، 3- تربیت قرانی(با هفت مقوله فرعی)، 4- تربیت علمی (با 20 مقوله فرعی). ب - بعد تربیت اجتماعی با پنج مولفه اصلی شامل: 1- تربیت فرهنگی (با شش مقوله فرعی)، 2- تربیت سیاسی(با هفت مقوله فرعی)، 3- تربیت حقوقی(با 16مقوله فرعی)، 4- تربیت جهادی(با شش مقوله فرعی) و 5- تربیت اقتصادی(با پنج مقوله فرعی)، طبقهبندی، سازماندهی شد و مدل مفهومی آن تدوین، ترسیم و ارائه گردید. | ||
کلیدواژهها | ||
امام علی علیه السلام؛ دیدگاه تربیتی؛ تربیت فردی؛ تربیت اجتماعی؛ مدل مفهومی | ||
مراجع | ||
ابراهیم، نزهت. (1389) اندیشه ورزی و تفکر خلاق از منظر نهج البلاغه. نشریه ادب عربی، دوره:1، شماره: 2، (137-154). دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران.
اعرافی، علیرضا و همکاران. (١٣٧۶) درآمدی برتعلیم و تربیت اسلامی٢؛ اهداف تربیـت از دیدگاه اسلام، تهران: سمت.
امرائی، ایوب. مریم نظر بیگی و محمد عترت دوست. (1399). رائتی تربیتی از حدیث کساء با روش تحلیل محتوا (225-205). چکیده دوفصلنامه علمی- پژوهشی آموزههای تربیتی در قرآن و حدیث دوره 6:: شماره 2 آمدی، عبدالواحد. (1395). غررالحکم و دررکلم، ترجمه محمّد علی انصاری (چاپ دهم). م: انتشارات ولی عصر.
باقری، خسرو (1385) نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، تهران: وزارت آموزش و پرورش.
بهشتی، سعید و محمدعلی افخمی اردکانی. (1386)تبیین مبانی و اصول تربیت اجتماعی در نهج البلاغه. فصلنامه علمی تربیت اسلامی. سال دوم، شماره، ۴ بهار و تابستان. (7-39)پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
پژوهنده، محمدحسین (1380) تعلیم و تربیت هدف اصلی حکومت امام علی (علیه السلام). اندیشه حوزه شماره 27.
حسینی زاده, سید علی. (1399). غایت تربیت از دیدگاه اسلامی. فصلنامه علمی تربیت اسلامی دوره 15، شماره 31(67-87).
دشتی، محمد، (1385)، امام علی (ع) و مباحث تربیتی، قم: نشر مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمومنین (ع)، چاپ سوم
دلشادتهرانی، مصطفی (1379) مزرع مهر: موانع و مقتضیات تربیت در نهجالبلاغه. تهران: نشر دریا
دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (۱۳۸۱) آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، جلد1الی3، تهران: زیتون.
رستمی همایون، بهشتی سعید، ایمانی محسن. ( ۱۳۹۷) نظام تربیت اخلاقی در نامه ۳۱ نهجالبلاغه. قرآن و طب; ۴ (۱):۲۰-۱۳
شرفی، محمدرضا. (١٣٨٨) فلسفه تربیتی اسلام با رویکرد تطبیقی، تهران: مؤسسه فرهنگی منادی تربیت.
سلطانی رنانی، سید مهدی. (1387) روشهای تربیتی در پرتو نهج البلاغه. فرهنگ کوثر شماره 75
سید رضی، محمد ابن الحسین شریف رضی (1388). نهج البلاغه امیر المومنین علی (ع). مترجم حسین انصاریان. م: دارالعرفان.
صالحی, اکبر, یاراحمدی, مصطفی. (1387). تبیین تعلیم و تربیت اسلامی از دیدگاه علامه طباطبایی با تأکید بر هدفها و روشهای تربیتی. فصلنامه علمی تربیت اسلامی، سال3 شماره7(23-50).
صادقی، مهدی.(1398). شرح صوتی نامه 31 نهج البلاغه. بنیاد مجازی نهج البلاغه . http://ali121. om
- علوی زاده شیرازی، صبا. (1400) تربیت اسلامی از دیدگاه امام علی (ع)- فصلنامه رهیافتهای نوین در مطالعات اسلامی، ( ۲۱۳-۲۴۳) پاییز - شماره 8.
فتحی، علی. (1400) تبیین روش معناشناسی واژگان تربیتی کلیدی قرآن: معناشناسی موردی مفهوم «تربیت». فصلنامه علمی تربیت اسلامی. سال 16، شماره،38 زمستان (127-151). پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
فرمهینیفراهانی، محسن. (1400). تربیت در نهج البلاغه. تهران: نشرآییژ
قائمی، علی. ( ۱۳۷۸) زمینه تربیت، چاپ هشتم، تهران: انتشارات امیری.
قاسمی مدانی، محمد، قدمی، حسینو خاص رضا شعبان نژاد. (1401). تاثیرگذاری نفس بر تربیت از دیدگاه نهج البلاغه. مقاله
دهمین کنفرانس بین المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی. شبکه دانشگاههای مجازی جهان اسلام. https://www. ymposia.ir/ICPE10
کاردان، علیمحمد و همکاران. (1386). فلسفه تعلیم و تربیت/ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛. تهران: انتشارات سمت.
کمالی، علیرضا. (1396). بررسی اهداف حکومت دینی از دیدگاه نهج البلاغه. پژوهشهای نهج البلاغه. دوره:16، شماره54(113-134)
طباطبایی، محمدحسین (1363) تفسیر المیزان ترجمة محمدباقر موسوی همدانی ج18،16،15،12،9،7،2تهران: نشر رجاء
لیاقت دار، محمد جواد. (1386). تعلیم وتربیت از دیدگاه امام سجاد (ع) بررسی اجمالی نکات تربیتی دعای مکارم الاخلاق، قم، دفتر نشر معارف .
مرزوقی، رحمت الله و عباس اناری نژاد (1386). تربیت اجتماعی از منظر نهج البلاغه. تربیت اسلامی» دوره 2، شماره 4 (بهار و تابستان).
مصباح یزدی، محمدتقی و دیگران (١٣٩٠) فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، تهران: انتشارات مدرسه.
مطهری، مرتضی. (1378) انسان در قرآن. تهران: انتشارات صدرا.
Weber, R. P. (1994). Basic Content Analysis. In Lewis-Beck, Michael S. (comp.): Research Practice (pp. 251-338). Thousand Oaks, CA: Sage. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 209 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 106 |