آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,579 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,988,715 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,032,570 |
نقش تربیتی مدارا در تحکیم نظام خانواده از منظر صحیفه سجادیه | ||
| پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 14، دوره 31، شماره 58، خرداد 1402، صفحه 399-434 اصل مقاله (733.54 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| سیدرضا طباطبائی نیا1؛ داود رنجبران* 2؛ محمدرضا یوسفی3؛ محمدمهدی صفورایی پاریزی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده ادبیات وعلوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی، دانشکده هنر اسلامی، دانشگاه هنر، تهران، ایران. | ||
| 3استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران. | ||
| 4دانشیار،گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 03 آبان 1401، تاریخ بازنگری: 01 بهمن 1401، تاریخ پذیرش: 09 خرداد 1402 | ||
| چکیده | ||
| رفق و مدارا یکی از عناصر مهم وکلیدی در تمدن‌سازی و نهادهای اجتماعی، بویژه در نظام‌خانواده است. ازطرفی صحیفه سجادیه، به عنوان یکی ازمستندترین منابع اسلامی است که به طور مشخص به مساله خانواده پرداخته، و مرجع معتبر برای استخراج مولفه‌های اخلاقی و تربیتی در این حوزه محسوب می‌شود. هدف از این پژوهش استخراج نظرامام سجادعلیه‌السلام در صحیفه سجادیه در خصوص رفق و مدارا در تحکیم خانواده است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و از منابع کتابخانه‌ای برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دادکه، مدارا به‌عنوان یک مولفه کارآمد، همواره مورد تاکید امام‌سجادعلیه السلام در صحیفه سجادیه بوده که شامل، مدارای خدا با بندگان ومدارای انسان با اعضای خانواده بویژه ارحام و خویشاوندان ، پدر و مادر، فرزندان و همسر می‌گردد. همچنین، تبیین راهکارهای پیشنهادی از جمله ترویج عفو وگذشت، ترجیح رحمت بر نقمت و پرورش حس فضیلت‌جویی، می‌تواند به حل مشکلات انبوه نهاد خانواده در دنیای امروز کمک شایانی نموده و از معضلاتی همچون اختلافات، طلاق عاطفی و جدایی و مشکلات ناشی از آن پیشگیری نماید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مدارا؛ تربیت‌خانواده؛ حفظ‌خانواده؛ تحکیم‌خانواده؛ صحیفه سجادیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The educational role of tolerance in strengthening the family system from the perspective of Sahifa Sajjadiyeh | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyed Reza Tabatabaeinea1؛ Davod Ranjbaran2؛ Mohammadreza Yousefi3؛ Mohammad Mahdi Saforai Parisi4 | ||
| 1PhD student, Department of History and Civilization of Islamic Nations, Faculty of Literature and Humanities, Islamic Azad University, Qom, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Islamic History and Civilization, Faculty of Islamic Art, University of Arts, Tehran, Iran. | ||
| 3Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Islamic Azad University, Qom, Iran. | ||
| 4Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Psychology, Al-Mustafa Al-Alamiya Community, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Friendship and tolerance is one of the important and key elements in civilization and social institutions, especially in the family system. On the other hand, Sahifah Sajjadiyeh is one of the most documented Islamic sources that specifically deals with the issue of family, and is considered a valid reference for extracting moral and educational components in this field. The purpose of this research is to extract the opinion of Imam Sajjad (peace be upon him) in the book of Sajjadiyah regarding friendship and tolerance in strengthening the family. The research method of this study is descriptive-analytical and library sources were used to collect data. The results of this research showed that tolerance, as an efficient component, has always been emphasized by Imam Sajjad, peace be upon him, in the Sahifa of Sajjadiyah, which includes God's tolerance with his servants and human tolerance with family members, especially relatives, parents, children, and spouses. Also, explaining the proposed solutions, including promoting forgiveness and forgiveness, preferring mercy over punishment and cultivating a sense of virtue, can help to solve the massive problems of the family institution in today's world and prevent problems such as disagreements, emotional divorce and separation and the problems caused by them. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| tolerance, family education, family preservation, family consolidation. Sahifa Sajjadiyeh | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
صحیفه سجادیه، ترجمه رضایی، محمدمهدی (1390)، قم: دفتر نشر معارف.
ابن منظور، محمدبن مکرم (1408ق)، لسان‌العرب، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
احمدی، فاطمه (1397)، تاثیرمدرنیته برخانواده، مجله پژوهش‌های اسلامی جنسیت و خانواده، پیاپی1(پاییز و زمستان)
اسرار، مصطفی (1376)، دانستنی‌های صحیفه سجادیه، تهران: کامران.
امین عاملی، سیدمحسن (1413ق)، اعیان‌الشیعه، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
انصاریان، حسین (1389)، تفسیر و شرح صحیفه سجادیه، قم: دارالعرفان.
پاینده، ابوالقاسم (1390)، نهج‌الفصاحه، قم: انتشارات دارالعلم.
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه (1396)، اهداف تربیت از دیدگاه اسلام، تهران: انتشارات سمت.
تمیمی‌آمدی، عبدالواحدبن‌محمد (1395)، غررالحکم، تهران: انتشارات‌موسسه‌فرهنگی دارالحدیث.
توحیدی‌نژاد، علی (1392)، مدارا و نقش آن در تحکیم و رشدخانواده، نشریه حدیث حوزه، بهار و تابستان، شماره6،
حائری، عباس (1384)، بلاغۀ الإمام علی‌بن‌الحسین، تهران: مرکز الطباعة والنشر.
حرانی، ابومحمد (1393)، تحف‌العقول، قم: ناشرآل‌علی.
حرعاملی، محمدبن حسن (1414ق)، وسائل‌الشیعه‌الی تحصیل مسائل‌الشریعۀ، قم: موسسه آل البیت لإحیاء التراث.
حسن‌زاده، صالح (1392)، عوامل‌تحکیم‌خانواده درفرهنگ‌اسلامی، پژوهشنامه معارف قرآنی، دوره4، شماره15، اسفندماه.
حسن‌زاده، محمدجواد (1397)، گونه‌های مدارا باهمسر و فرزندان در سیره معصومان، هفتمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ایران. civilica. Com
حسینی جلالی حائری، سیدمحمدرضا (1431ق)، جهادالامام السجاد علیه السلام، قم: دارالحدیث.
حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (1400)، مطلع عشق، تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
حیدری نراقی، علی محمد (1393)، رساله حقوق امام سجاد علیه السلام، قم: دارالعرفان.
داودی، محمد (1382)، «رفق ومدارای‌تربیتی در سیره‌معصومین»، نشریه مسجد، شماره68.
دلبری، سیدعلی؛ خواجوی مقدم، لعیا (1393)، عوامل تقویت مدارا در خانواده از دیدگاه آیات و روایات، نشریه پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، دوره20، شماره1(پیاپی100)
سید نژاد، سیدرضی (1395)، سیره تحلیلی‌امام سجادعلیه السلام، قم: نشر ادیان.
شریف‌قرشی، باقر (1372(، تحلیلی‌از زندگانی‌امام سجادعلیه السلام، ترجمه عطایی، محمدرضا، مشهد: آستان قدس رضوی.
صالحی، هاشم (1385)، رهگشای‌انسانیت (نهج‌الفصاحه)، ترجمه احمدیان، ابراهیم، قم: گلستان ادب.
صدوق، محمدبن علی (1363)، الأمالی، ترجمه‌کمره‌ای، محمدباقر، تهران: انتشارات اسلامیه.
طباطبایی، محمدحسین (1374)، تفسیرالمیزان، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1394)، سنن‌النبی، قم: موسسه بوستان کتاب.
طوسی، محمدبن حسن (1418ق)، مصباح‌المتهجد، بیروت: چاپ علاءالدین اعلمی.
علی اکبری، راضیه، (1443ق)، جایگاه فرهنگ عذرخواهی و عذرپذیری درآموزه های دینی، پایگاه اطلاع رسانی بلاغwww.balagh.ir :
فراهیدی، خلیل بن احمد (1409)، العین، قم: موسسه دارالهجره.
فیض الاسلام، علی نقی (1373)، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، تهران: فیض الإسلام.
فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی (1415)، تفسیرالصافی، به کوشش حسین اعلمی، تهران، مکتبة الصدر.
قائمی، علی (1393)، حیات خانواده در اسلام، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
قرشی بنابی، سیدعلی اکبر (1371)، قاموس‌قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
کریمی نیا، محمدمهدی (1382)، ادیان‌الهی و همزیستی مسالمت‌آمیز، فصلنامه رواق اندیشه، شماره26 .
کریمی، محمد؛ یوسفی، زهرا (1395)، «آثار خانوادگی و اجتماعی رفق و مدارا از منظر فریقین»، نشریه مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)، شماره 45.
کلینی، محمدبن یعقوب (1407)، الکافی، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
کیانی، معصومه؛ صادق زاده قمصری، علیرضا (1390)، تبیین رویکردهای غالب روش شناختی پژوهش فلسفه تعلیم و تربیت در ایران و توصیف روش‌شناختی رساله دکتری، پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، سال1، شماره 2.
گنجور، مهدی؛ ملکوتی‌خواه، اسماعیل؛ موسویان نژاد، فهیمه سادات (1390)، «مولفه‌های الگوی مدارا با همسراز دیدگاه‌اسلام»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، سال13، شماره 52.
گیدنز، آنتونی (1376)، جامعه شناسی، ترجمه صبوری، منوچهر، تهران: نشر نی.
مبشری، محمدتقی؛ منظوریان، زهرا؛ گیاهپور، هادی (1399)، تحلیلی بر مولفه رفق و مدارا از منظر صحیفه سجادیه و نقش تربیتی آن در مدارس، نشریه پویش در آموزش علوم انسانی دانشگاه فرهنگیان، شماره 18/ بهار.
مجلسی، محمدباقر (1403)، بحارالانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
محدث نوری، حسین (1408)، مستدرک‌الوسائل، بیروت: موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث.
محمدی‌ری‌شهری، محمد (1378)، میزان‌الحکمه، مترجم شیخی، حمیدرضا، ری، موسسه فرهنگی دارالحدیث.
معاونت پژوهش، گروه روانشناسی (1388)، تقویت نظام خانواده و آسیب‌شناسی آن، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی (ره).
معظمی گودرزی، محبوبه؛ دعاگویان، داود (1396)، بررسی تاثیر فضای مجازی بر سبک زندگی زنان18-40 ساله منطقه 2و5 تهران (1394-1395)، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال10، شماره1، صص139-125.
معین، محمد (1381)، فرهنگ فارسی، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر.
مغنیه، محمدجواد (1387)، فی ظلال الصحیفۀ السجادیه، قم: دارالکتاب الاسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر (1387)، تفسیرنمونه، تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
موسوی خمینی، روح الله (1377)، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران: موسسه تنظیم و نثر آثار امام خمینی (ره(، چاپ و نشر عروج.
میرشاه جعفری، ابراهیم- مقامی، حمید (1384)، رهیافتی به نظام تربیتی اسلام از نگاه صحیفه سجادیه، نشریه اندیشه دینی، شماره 15.
نراقی، ملا احمد (1384)، معراج السعاده، قم: هجرت.
Gottman, J.M. 1993. A theory of marital dissolution & stabilit
Journal of family psychology.
Schumacher, J.A, leonard, K.E 2005. Husbands & Wives marital adjustment, verbal aggression & physical aggression as longitudinal
predictors of physical aggression in early marriage. J Consult Clin PSYCHOL.
Markowski, E & Green wood, P 1984. marital adjustment as a
correlate of social interest. Individual psychology.
Hows, W.A, & Mallinckrodt, B 1998. Separation-Individuation
from family of origin & marital adjustment of recently married couples:
The American journal of family therapy.
Kelly, E.L. & Conely ,J1987.Personality & Compatibility: A perspective
analysis of marital satisfaction. Journal of personality &
social psychology.
Oxford advance learners dictionary, (1998-99), p.1258. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 266 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 224 |
||