مقدمی شهیدانی, سهراب. (1402). جایگاه رأی خبرگان و کارگزاران نظام در منطق حکمرانی دینی، با تأکید بر فرایند تصمیم‌گیری امام خمینی(ره) پیرامون «ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر». پدافند الکترونیکی و سایبری, 9(1), 161-184.
سهراب مقدمی شهیدانی. "جایگاه رأی خبرگان و کارگزاران نظام در منطق حکمرانی دینی، با تأکید بر فرایند تصمیم‌گیری امام خمینی(ره) پیرامون «ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر»". پدافند الکترونیکی و سایبری, 9, 1, 1402, 161-184.
مقدمی شهیدانی, سهراب. (1402). 'جایگاه رأی خبرگان و کارگزاران نظام در منطق حکمرانی دینی، با تأکید بر فرایند تصمیم‌گیری امام خمینی(ره) پیرامون «ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر»', پدافند الکترونیکی و سایبری, 9(1), pp. 161-184.
مقدمی شهیدانی, سهراب. جایگاه رأی خبرگان و کارگزاران نظام در منطق حکمرانی دینی، با تأکید بر فرایند تصمیم‌گیری امام خمینی(ره) پیرامون «ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر». پدافند الکترونیکی و سایبری, 1402; 9(1): 161-184.
جایگاه رأی خبرگان و کارگزاران نظام در منطق حکمرانی دینی، با تأکید بر فرایند تصمیم‌گیری امام خمینی(ره) پیرامون «ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر»
تاریخ دریافت: 17 بهمن 1401،
تاریخ بازنگری: 25 مرداد 1402،
تاریخ پذیرش: 22 شهریور 1402
چکیده
مسئله ادامه جنگ پس از فتح خرمشهر، یکی از محورهای مهم تاریخ دفاع مقدس است که پیرامون آن با تحلیل‌های متفاوتی مواجهیم. بعد از گذشت بیش از سه دهه از پذیرش قطعنامه598، به‌واسطه فقدان مستندات و شواهد کافی و ارائه روایت‌های ناقص یا ناروا، تصویر شفافی از فرایند تاریخی تصمیم امام و نظام در این مسئله، وجود ندارد و همین امر موجب آن شده برخی جریان‌های سیاسی معاند یا مخالف، به تحریف تاریخ و تهاجم علیه امام بپردازند و منطق رهبری ایشان را با چالش مواجه سازند. پرسش این مقاله آن است که دیدگاه امام در ماجرای ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر چه بود و چه عوامل و حوادثی، موجب تغییر رویکرد ایشان گردید؟
این نوشتار بر پایه برخی شواهد و مستندات تاریخی در پی اثبات این مدعاست که بعد از استماع برخی استدلال‌ها و مشاهده اجماع مسئولان عالی سیاسی و نظامی، این دیدگاه به تناسب شرایط، نظر اولیه امام پیرامون پایان جنگ، تغییر کرد.
The position of the opinion of experts and officials of the system in the logic of religious governance, with emphasis on the decision-making process of Imam Khomeini (RA) regarding the "continuation of the war after the conquest of Khorramshahr"
نویسندگان [English]
sohrab moghadami
چکیده [English]
The issue of the continuation of the war after the conquest of Khorramshahr is one of the important axes of the history of the holy defense, around which we are faced with different analyses. After more than three decades have passed since the adoption of Resolution 598, due to the lack of sufficient documentation and evidence and the presentation of incomplete or unjustified narratives, there is no clear picture of the historical process of the decision of the Imam and the system in this issue, and this has caused some political currents to oppose or The opposition will distort history and attack the Imam and challenge the logic of his leadership. The question of this article is, what was the Imam's point of view regarding the continuation of the war after the conquest of Khorramshahr, and what factors and events caused him to change his approach?
This article is based on some historical evidences and documents to prove the claim that after listening to some arguments and seeing the consensus of the high political and military officials, this view changed according to the circumstances, the Imam's initial opinion about the end of the war.
کلیدواژه‌ها [English]
Imam Khomeini, history of the Islamic Republic, holy defense, end of war, explanation jihad
مراجع
احمد دهقان. (۱۳۹۸). یادداشت ها؛ مجموعه یادداشتهای شهید حسن باقری. تهران: موسسه شهید حسن باقری.
احمد صدر حاج سید جوادی؛ بهاءالدین خرمشاهی؛ و کامران فغانی. (۱۳۸۰). دایرةالمعارف تشیع. تهران: شهید محبی.
به اهتمام فاطمه هاشمی. (۱۳۸۶). پس از بحران؛ کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1361. تهران: معارف انقلاب.
جعفر شیرعلی نیا. (۱۳۹۴). دایرة المعارف مصوّر تاریخ جنگ ایران و عراق. تهران: سایان.
حسینعلی منتظری. (۱۳۹۳). دیدگاه ها، پیامها و نظریات منتشره فقیه عالیقدر حضرت آیت الله العظمی منتظری سه سال پس از رفع حصر. دفتر آیت الله منتظری.
حسینعلی منتظری. (بی‌تا). بخشی از خاطرات فقیه و مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی منتظری. ۱۳۷۹.
دفتر منتظری. (۱۳۷۹). بخشی از خاطرات حضرت آیت‌الله العظمی منتظری. قم: دفتر منتظری.
سهراب مقدمی. (زمستان۹۹). «جایگاه‌شناسی اصل صداقت سیاسی در سیره مبارزاتی امام خمینی(ره)». مطالعات دولت پژوهی در جمهوری اسلامی ایران، شماره 4، ص 101-113.
سهراب مقدمی شهیدانی. (۱۳۹۷). نقدی بر مدخل امام خمینی در دایرةالمعارف تشیع. تهران: بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.
سهراب مقدمی شهیدانی؛ و محمدجواد فرج‌نژاد. (۱۳۹۸). روزگار قائم مقامی؛ نگاهی نو به پیشینه و پیامدهای قائم مقامی حسینعلی منتظری. تهران: بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.
سهراب مقدمی؛ و میثم عبداللهی. (۱۳۹۵). نقدی بر مدخل خمینی در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.
سید احمد خمینی. (۱۳۷۴، ۱۴ فروردین). «مصاحبه منتشر نشده مرحوم حجت الاسلام حاج سید احمد خمینی پیرامون دفاع مقدس». روزنامه جمهوری اسلامی، ص 14.
سید حمید روحانی. (۱۳۹۶). درسگفتارهای حجت الإسلام سیّد حمید روحانی در «کارگاه مطالعات انقلاب اسلامی» تاریخ ۱۳۹۶/۱۲/۹؛در قم. قم: بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.
سیدصادق موسوی؛ و مهدی ملائی. (۱۳۹۵). «روش‌شناسی ارتباطات تعاملی و تعارضی گزاره‌های اخلاقی و حقوقی بر اساس سیره عملی و نظری امام خمینی(س)». پژوهشنامه متین، شماره 70، ص 137-162.
علی اکبر محتشمی پور. ( ۹۲/۸/۲۸). «صحیفه خوانی در جماران / 1: تنها کسی که مخالف ادامه جنگ بود، امام بودند».
علی اکبر ولایتی. (۱۳۷۶). تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
علیرضا هاشمی. (۱۳۸۹). دفاع و سیاست؛ کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی۱۳۶۶. معارف انقلاب.
غلام‌حسن مقیمی. (۱۳۸۹). «تضایف دین و سیاست از منظر امام خمینی». پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی، شماره 31، ص 59-96.
غلامحسین مقیمی. (۱۳۹۶). کارآمدی روش اجتهادی امام خمینی (ره) در تولید اندیشه فقهی – سیاسی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
فاطمه طباطبایی؛ جواد حقیر مددی؛ و داود سبزی. (۱۳۹۳). «رهیافت بومی‌سازی دانش سیاست با تأکید بر آراء و اندیشه‌های امام خمینی(ره)». پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره 11، ص 94-101.
فرهاد درویشی سه تلانی. (۱۳۹۲). جنگ ایران و عراق؛ پرسشها و پاسخها. تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس.
مجموعه اسناد نهضت آزادی. (بی‌تا). ج 19. نهضت آزادی.
محمد باوی. (۱۳۸۱ فروردین). «تأملی در روش‌شناسی مطالعه اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)». مصباح(مجله علوم انسانی دانشگاه امام حسین))، شماره 41، ص 5-32.
محمد حسن محققی. (۱۳۹۶). اسرار مکتوم؛ ناگفته های دفاع هشت ساله از زبان مسئولان کشوری و لشکری دوران جنگ. 27 بعثت.
محمد درودیان. (۱۳۸۴). روند پایان جنگ. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
محمد درودیان. (۱۳۸۲). نقد و بررسی جنگ ایران و عراق، جلد اوّل،(پرسشهای اساسی جنگ). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
محمدرحیم عیوضی. (۱۳۹۶). «روش‌شناسی مطالعه و فهم اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)». اندیشه سیاسی در اسلام، شماره 13، ص 95-126.
محمدعلی خرمی (مترجم). (۱۳۸۸). جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد (ژانویه تا جولای 1987-دی 1365 تا تیر 1366). ج 6. تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس(مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ).
مصطفی ایزدی. (۱۳۶۱). فقیه عالیقدر. ج ۱– تهران: انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. (۱۳۹۳). صحیفه امام خمینی. ج 21. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسسه فرهنگی قدر ولایت. (۱۳۹۳). تاریخ انقلاب اسلامی. تهران: مؤسسه فرهنگی قدر ولایت.
نجف لکزایی(۱۳۸۹). «روش‌شناسی اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)». رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، شماره 23، ص 77-99.
سیدحمید روحانی، شبکه افق، برنامه وارونگی، 1402.3.8.
حمید انصاری، سندی که برای اولین بار منتشر می‌شود؛ امام خمینی (س) پس از فتح خرمشهر جنگ را «خاتمه یافته» دانسته بودند/ این عبارت که در متن اولیه پیام امام آمده بود، با اجازه ایشان در متن نهایی حذف شد -موضع آیت‌الله منتظری برخلاف آنچه که در خاطرات ایشان آورده‌اند چه بود؟، جماران، 1402.3.6.
