آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,579 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,988,715 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,032,569 |
تحلیل شبکه مضامین اندیشه‌ورزی در آثار شهید مطهری(ره) | ||
| پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 6، دوره 31، شماره 59، شهریور 1402، صفحه 149-176 اصل مقاله (597.77 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| سیدمحمدعلی میرجلیلی* | ||
| استادیار گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 06 آذر 1400، تاریخ بازنگری: 09 اسفند 1400، تاریخ پذیرش: 29 شهریور 1402 | ||
| چکیده | ||
| اندیشه‌ورزی امروزه به‌مثابه یک ضرورت پایه در نظام‌های تربیتی و آموزشی مطرح می‌شود. حرکت در مسیر تمدن‌سازی مستلزم برخورداری از نظام آموزش‌وپرورشی است که تصویر روشنی از مفاهیم پایه و رایج داشته و الگوی برجسته‌ی خود را ارایه نماید. این پژوهش با هدف تدوین شبکه مضمونی اندیشه‌ورزی در آثار شهید مطهری صورت گرفته است. پس از بررسی اسنادی منابع مکتوب شهید مطهری، بر اساس اصول روش تحلیل مضمون (روش اترید-استرلینگ)، مفاهیم مرتبط با موضوع اندیشه‌ورزی در آرای ایشان دسته‌بندی شد. نتایج پژوهش در قالب 59 مضمون پایه ظاهر شدند و در گام بعدی 12 مضمون سازمان‌دهنده شناسایی گردید: استقلال فکری، توانایی تدبر، تصمیم‌گیری منطقی، روشن‌اندیشی، خوداصلاحی، نقادی، تجزیه و تحلیل، استدلال، کل‌نگری، خلاقیت، شخصیت توسعه‌یافته و ارزیابی. تعامل مضمون‌های ظهوریافته در قالب شبکه مضمونی اندیشه‌ورزی (مضمون مرکزی) ارایه شده است و زمینه‌ی نظری مناسبی برای پژوهش‌های میدانی و محتوایی در نظام آموزش‌وپرورش محسوب می‌گردد. شکل‌گیری این زنجیره مطالعاتی می‌تواند جایگاه اندیشه‌ورزی را در تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش تصریح کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اندیشه‌ورزی؛ شهید مطهری (ره)؛ تحلیل مضمون؛ شبکه مضمونی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of the Thematic Network of Reflective Thinking in Shahid Motahari's Works | ||
| نویسندگان [English] | ||
| seyyed mohammad ali Mirjalili | ||
| Assistant Professor, Educational Sciences Department, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Reflective thinking is taken into consideration as a basis in educational systems. Moving towards civilization requires an education system that has a clear picture of basic and common concepts and presents its outstanding model. The present research aimed to provide a thematic network of reflective thinking in Shahid Motahhari's works. After reviewing documents of Shahid Motahhari's written references, concepts related to reflective thinking in his opinions were classified based on the principles of thematic analysis (Attride-Stirling method). The research results emerged in 59 basic themes, and then 12 organizing themes were detected: intellectual independence, ability to think, rational decision making, enlightenment, self-correction, critique, analysis, reasoning, holism, creativity, developmental personality, and evaluation. The interaction of the emerging themes is presented in a thematic network of reflective thinking (central theme) and is a suitable theoretical field for field and content research in the education system. The creation of this study chain can determine the place of reflective thinking in the fundamental development of the education system. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Reflective thinking, Shahid Motahari, Content analysis, Thematic network | ||
| مراجع | ||
|
اخوان ملایری، جمیله، سیفی، محمد، فقیهی، علیرضا، (1398)، تدوین بسته آموزشی تفکر انتقادی براساس‌ها و تمثیل داستان‌های قرآن کریم برای دوره کارشناسی، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، سال بیست و هفتم، دوره جدید، شماره 45، زمستان، ص 123-151.
افتخاری، جابر، افتخاری، حجت، مسلمی، فهیمه، سماوی، عبدالوهاب، (1400)، واکاوی مؤلفه‌های تفکر فلسفی در کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی دختران پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه، زن در فرهنگ و هنر، 13 (3)، 491-509.
ایروانی، شهین، مختاری، خدیجه، (1391)، جایگاه مفاهیم فلسفی در ادبیات داستانی کودک ایران، مطالعات ادبیات کودک، 2(1): 1 – 31.
ایمان، محمدتقی، (1388)، مبانی پارادایمی روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم انسانی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
باقری، محمدباقر، بیرجندی، پرویز، مفتون، پرویز، (1396)، جایگاه تفکر نقادانه در نظام آموزشی ایران، پژوهش‌های زبانشناختی در زبان‌های خارجی، 7 (2)، پاییز و زمستان، 299 -323.
بلیکی، نورمن، (1391)، پارادایم‌های تحقیق در علوم انسانی، سید محمدرضا حسنی، محمدتقی ایمان، مسعود ماجدی مترجم. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
خلیفه، قدرت‌اله، فردانش، هاشم، حاتمی، جواد، طلایی، ابراهیم، (1398)، طراحی و اعتباریابی الگوی تقویت مهارتهای تفکر انتقادی در محیط‌های یادگیری برخط، مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 6 (2)، 109- 130.
خوشخویی، منصور، ازنب، عطا، (1394)، بررسی میزان توجه به مولفه‌های تفکر فسفی در سند برنامه درسی ملی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه تفکر و کودک. 6(2): 37 – 62.
دره‌زرشکی، نسرین، برزگر بفرویی، کاظم، زندوانیان، احمد، (1396)، اثربخشی آموزش فلسفه به شیوه حلقه کند وکاو بر تفکر انتقادی در دانش‌آموزان دوره ابتدایی، فصلنامه روانشناسی شناختی، 5 (2): 76-67.
رضایی، ریتا، مزارعی، الهام، مومنی دانایی، شهلا، میرزایی، سمیه، (1393)، بررسی سطح مهارتهای تفکر نقادانه در دانشجویان دندانپزشکی شیراز، مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی، 5 (2)، 35- 43.
زمانی، بی بی عشرت، عظیمی، سیدامین، سلیمانی، نسیم؛ پریش، فریدون، (1400)، بررسی میزان توجه به مولفه‌های تفکر انتقادی با استفاده از فناوری‌های آموزشی در کتابهای درسی علوم تجربی پایه اول ایران و روسیه، فنآوری آموزش (فنآوری و آموزش)، 15 (3)، 465- 478.
سهرابی، راضیه، البرزی، محبوبه، خوشبخت، فریبا، (1392)، مقایسه افسانه های ایرانی، کتاب های داستانی- تصویری ایرانی و کتاب های داستانی - تصویری خارجی بر مبنای مولفه های تفکر فلسفی، مطالعات ادبیات کودک، 4 (1)، 91 – 112.
شورای عالی انقلاب فرهنگی، (1390)، مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران، تهران: شورای عالی وزارت آموزش و پرورش.
صحرایی پاریزی، فاطمه، برهمن، مریم، (1399)، ارائه مؤلفه‌های تفکر انتقادی باتوجه به تربیت آیه‌ای مستخرج از سوره مبارکه بقره، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 27 (47)، تابستان، 63-85.
طهماسب‌زاده، داود، نظری، محسن، (1398)، تحلیل محتوای کتاب تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدائی براساس فرایندهای تفکر، مطالعات روانشناسی تربیتی. 34، 93–130.
فتح‌الهی، علی، صحرائی، قاسم، (1392)، بازجست تفکر خلاق و انتقادی از دیدگاه مولوی، پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، 5 (20)، 160-137.
فرج الهی، مهران، مصطفوی، سیده مریم، (1391)، فلسفه برای کودکان رشد تفکر سنجشگرانه، پژوهش‌های معرفت شناختی (آفاق حکمت)، 1 (3)، پاییز، 89-107.
فلیک، اوه، (1391)، درآمدی بر تحقیق کیفی، هادی جلیلی مترجم، تهران: نشر نی، چاپ پنجم.
مرعشی، سید‌منصور، هاشمی، سید‌جلال، مقیمی گسک، اعظم، (1391)، تحلیل محتوای کتابهای درسی بخوانیم و بنویسیم و هدیه‌های آسمان دورة ابتدایی بر اساس معیارهای برنامة درسی «فلسفه برای کودکان»، فصلنامه تفکر وکودک، 3 (5)، 89-69.
معتمدی، مرضیه، عظیمی، الهام و نوروزی، رضاعلی، (1398)، تحلیل محتوای کتابهای درسی فارسی خوانداری دوره ابتدایی بر اساس معیارهای تفکر فلسفی با تاکید بر نظریه لیپمن، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 16 (36)، 93 – 107.
میرجلیلی، سیدمحمدعلی، فروغی ابری، احمدعلی، قلی‌زاده، آذر، یارمحمدیان، محمدحسین، (1396)، تحلیل جایگاه جامعه پذیری در کتب علوم اجتماعی دوره متوسطه بر اساس آراء تربیتی استاد شهید مرتضی مطهری، پژوهش در برنامه ریزی درسی، 14(54)، 34-22.
میرزایی میرآبادی، خسرو، اسلامی، ادریس، آفانی، کمال، (1395)، تحلیل محتوای کتب درسی تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدایی و تفکر و سبک زندگی پایه‌های هفتم و هشتم متوسطه اول از منظر برنامه آموزش تفکر به کودکان، فصلنامه تفکر و کودک، 7 (2)، 47- 78.
Attride-Stirling, J, (2001), Thematic networks: an analytic tool for qualitative research, Qualitative research, 1(3), 385-405.
Creswell, J. & W, Poth, C. N, (2016), Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches, Sage publications.
Elder, L & Paul, R, (2013), 30 days to better thinking and better living through critical thinking, New Jersey: Pearson Education.
Lu, L. Y & Ortlieb, E. T, (2009), Teacher candidates as innovative change agents, Current Issues in Education, 11(5), Retrieved from http://cie.asu.edu/ojs/index.php/cieatasu/article/view/1577. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 97 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 112 |
||