تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,175 |
تعداد مقالات | 8,460 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,353,630 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,603,805 |
راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در منطقه قفقاز جنوبی | ||
سیاست دفاعی | ||
دوره 32، شماره 123، مهر 1402، صفحه 109-148 اصل مقاله (1.32 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا محمدی گودرزی* 1؛ عبداله مرادی2؛ سعید فریدی1؛ فریدون طالب پور1 | ||
1دانشجوی دانشگاه عالی دفاع ملی | ||
2استادیار روابط بین الملل دانشگاه عالی دفاع ملی | ||
تاریخ دریافت: 22 بهمن 1400، تاریخ بازنگری: 17 اردیبهشت 1401، تاریخ پذیرش: 23 مهر 1402 | ||
چکیده | ||
تغییرات ژئوپلیتیکی عمیق در قفقاز جنوبی تأثیر قابل توجهی بر روابط ایران و سه جمهوری ارمنستان، آذربایجان و گرجستان داشته است. موقعیت جغرافیایی و اهمیت راهبردی، این منطقه را به یکی از مهمترین مناطق در جهان تبدیل کرده است و حضور فعال بازیگران منطقهای و فرامنطقهای بر این رابطه تأثیر مستقیم گذاشته است. این پژوهش به دنبال تدوین راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در منطقه قفقاز جنوبی است. در این پژوهش روش گردآوری اطلاعات به شکل کتابخانهای(فیشبرداری، جدول، استفاده از دادههای آماری) و ترکیبی از منابعی چون کتاب، مجلات، فصلنامهها، منابع اینترنتی، اطلاعات مربوط به سایتهای داخلی و خارجی است. پس از بررسی دقیق اسناد و مدارک و مصاحبه با صاحب نظران، با روش SWOT و QSPM راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در این منطقه از نوع رقابتی بوده و راهبردهای ج.ا.ا پس از رتبه بندی بشرح زیر تعیین گردید: 1- دیپلماسی فعال و پویای منطقهای به منظور گسترش عمق نفوذ و کاهش و تعدیل قدرت رقبا 2- بهرهبرداری از زیرساختها، توان فنی مهندسی و مراکز مطالعاتی و دانشگاهی در توسعه مسیر انتقال انرژی منطقه قفقاز جنوبی 3- توسعه قدرت رسانهای به منظور معرفی فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی و ظرفیتهای گردشگری 4- گسترش و تحکیم محور مقاومت در منطقه 5- دیپلماسی دفاعی- امنیتی کارآمد و تاکید بر همکاری دفاعی مستمر منطقهای بدون حضور کشورها و قدرت-های فرامنطقهای جایگاه رقابتی حاصل از ماتریس ارزیابی عوامل برای جمهوری اسلامی ایران در منطقه قفقاز جنوبی، نشان می-دهد که جمهوری اسلامی ایران باید با تقویت بیشتر نقاط قوت بتواند از تهدیدهای محیطی جلوگیری نماید | ||
کلیدواژهها | ||
راهبرد؛ ژئوپلتیک؛ محیط شناسی؛ جمهوری اسلامی ایران؛ قفقاز جنوبی | ||
مراجع | ||
آبادیان، حسین، (13۸۰). روایت ایرانی جنگهای ایران و روس، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
ابراهیمی کیاپی، هادی، زارعی کمال(1399). تقابل راهبردهای جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی در منطقه استراتژیک قفقاز. تهران: فصلنامه پژوهشهای راهبردی سیاست، دوره نهم، شماره 32
افشردی، محمد حسین، (1381). ژئوپلیتیک قفقاز و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات داعا.
افشردی، محمدحسین، حامد بابایی، موسی، (1395). «تاثیر عوامل ژئوپلیتیک قفقاز جنوبی در انتخاب راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران»، تهران: فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، شماره 64
امیر احمدیان، بهرام، (1376). تحلیل ژئوپلیتیکی بحرانهای منطقه قفقاز، تهران: دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا، رساله دکترا.
بختیاری، سعید، (1393). اطلس جامع گیتاشناسی، تهران: موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی.
تهامی، مجتبی، (1376). امنیت ملی، دکترین و سیاستهای دفاعی وامنیتی، تهران: دانشگاه عالی دفاعی ملی.
حافظنیا، محمدرضا، (1385). مبانی مطالعات سیاسی و اجتماعی، قم: سازمان حوزه ها و مدارس علمیة خارج از کشور.
دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، (1389).کتاب سبز آذربایجان، ارمنستان تهران: مرکز چاپ و انتشار وزرات خارجه.
سیفزاده، سید حسین، (137۸). «قفقاز و تراژدی لاینحل هویت ملی»، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 27.
عزتی، عزت االله، ( 1387). ژئواستراتژی درقرن بیست و یکم، تهران: انتشارات سمت.
عزتی، عزت االله، (1380). ژئوپلیتیک، تهران: انتشارات سمت.
فلاحی، احسان، امیدی، علی (1397). «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قفقاز جنوبی، تهاجمی یا تدافعی؟»، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 11، شماره 2
هادی پور، میثم (1399). تحلیل سیاست خارجی روسیه در قفقاز جنوبی بر پایۀ ژنوژئوپلیتیک، تهران: مطالعات اوراسیای مرکزی، دورة 31 ، شمارة 2
کاظم زاده، حسین، (1374). قفقاز از دیرباز تا به امروز، تهران: انتشارات نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.
کالینز، جان ام، (1383). استراتژی بزرگ، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
کلانتری، فتحالله، کاویانیفر، پیمان، (1399).«اولویتبندی تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران از راه قفقاز جنوبی: راهبردها و راهکارها»، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 13، شماره2.
کمالی، علی؛ آقاحسینی، علیرضا؛ مسعودنیا، حسین و شهرام نیا، امیرمسعود(1398) «تحلیل نظری چندپارگی هویت به مثابه بحرانی جامعه شناختی(مطالعه موردی: رژیم صهیونیستی)»، فصلنامه دانش سیاسی. شماره15(1)
(1389). «جمهوری اسلامی ایران و ژئوپلتیک قفقاز جنوبی»، فصلنامه ژئوپلتیک، سال ششم، شماره اول
ماهریان، فریبرز، (1387). ارمنستان، تهران: مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد صیاد شیرازی.
موسوی، سید رسول، (13۸4). «تحولات امنیتی و نظامی آسیای مرکزی و قفقاز و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، تهران: فصلنامه راهبرد دفاعی، شماره ۹.
هاشمی، مصطفی، قربانی نژاد، ریباز، یزدانپناه، کیومرث، نامی، محمدحسن، (1399). «راهبردهای منطقهگرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه بر اساس تئوری بازیها»، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال پانزدهم، شماره 67.
هانتیگتون، ساموئل، (1381). کتاب موج سوم، تهران: انتشارات نشر نی.
Gray, Colin S. (1986). Maritime Strategy and the Defense of the West. New York: Rampo Press.
Cohen، Saul.B.(1994).Geopolitics in the New World Era .Chapter 2 from Reordering The World | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 212 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 100 |