تعداد نشریات | 38 |
تعداد شمارهها | 1,240 |
تعداد مقالات | 8,994 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,844,904 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,706,549 |
آینده نگاری روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان در افق ده سال آینده | ||
سیاست دفاعی | ||
دوره 33، شماره 127، شهریور 1403، صفحه 11-50 اصل مقاله (1.21 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
هادی آقایی1؛ محمد مبینی* 2 | ||
1دانشگاه جامع امام حسین(ع)-دانشگاه امام حسین(ع) | ||
2دانشگاه جامع امام حسین(ع) | ||
تاریخ دریافت: 30 آبان 1401، تاریخ بازنگری: 20 دی 1402، تاریخ پذیرش: 11 مهر 1403 | ||
چکیده | ||
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بازیگران موثر در صحنه قفقاز جنوبی اشتراکات فراوانی با کشور جمهوری آذربایجان دارد. تاریخ، مذهب، مرزهای مشترک و نیز وجود اقوام خویشاوند در دو سوی مرز، پتانسیلهای بسیار موثری در همگرایی دو طرف به شمار میروند که در مناسبات سایر دولتها کم نظیر است. شواهد موجود نشان میدهد هر دو کشور آن چنان که باید در تنظیم مناسبات خود موفق نبودهاند. پرسش اصلی مقاله این است که آینده روابط ایران و جمهوری آذربایجان در افق 10 سال آینده با چه سناریوهایی مواجه خواهد بود. در پاسخ به این مساله و با با مرور ادبیات تحقیق، پیشینه روابط دو کشور مورد مطالعه قرار گرفت و 20 عامل تاثیرگذار (قطعی و غیرقطعی) در روابط دو کشور استخراج شد و پس از طی مراحل هشتگانه سناریونویسی شوارتز، از میان 12 سناریوی یافت شده، تعداد 3 سناریوی مطلوب ، ممکن و محتمل شناسایی شدند و نهایتاً سناریوی رصد با دقت و حرکت محتاطانه به عنوان سناریوی ممکن با احتمال بالای تحقق و سناریوی آتش زیرخاکستر به عنوان سناریوی محتمل و سناریوی همزیستی مسالمت آمیز به عنوان سناریوی مرجح و مطلوب ایران در افق ده سال آینده، مورد شناسایی قرار گرفت و معرفی شد. نتایج تحقیق نشان میدهد آینده روابط دوکشور بیشتر در سطح روابط تجاری و اقتصادی مطرح بوده و برای احیای نقشآفرینی فعال سیاسی و اجتماعی ایران در آذربایجان تغییرات گسترده در نگرش و سیاستهای کلان کشور آذربایجان ضرورت دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
آیندهنگاری؛ جمهوری اسلامی ایران؛ جمهوری آذربایجان؛ همزیستی مسالمت آمیز؛ سناریو شوارتز | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Foresight of relations between the Islamic Republic of Iran and the Republic of Azerbaijan in the next ten years | ||
نویسندگان [English] | ||
HADI aghaei1؛ Mohammad mobini2 | ||
1Emam Hussein unyver city | ||
2Imam Hossein University- Tehran- Iran | ||
چکیده [English] | ||
The Islamic Republic of Iran, as one of the effective actors in the South Caucasus scene, has a lot in common with the Republic of Azerbaijan. History, religion, common borders and the presence of relatives on both sides of the border are very effective potentials in the convergence of the two sides, which are rare in the relations of other governments. The available evidence shows that both countries have not been successful in regulating their relations. The main question of the article is what scenarios the future of relations between Iran and the Republic of Azerbaijan will face in the next 10 years.In response to this problem and by reviewing the research literature, the background of the relations between the two countries was studied and 20 influential factors (definite and indeterminate) in the relations between the two countries were extracted and after going through the eight stages of Schwartz's scenario writing, among the 12 scenarios found 3 desirable, possible and probable scenarios were identified.And finally, the scenario of peaceful coexistence was identified as the preferred and desirable scenario of Iran in the horizon of the next ten years.The results of the research show that the future of the relations between the two countries is mostly at the level of commercial and economic relations, and in order to revive the active political and social role of Iran in Azerbaijan, extensive changes in the attitude and macro policies of the country of Azerbaijan are necessary. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Foresight, Islamic Republic of Iran, Azerbaijan, Peaceful coexistence, Schwartz scenario | ||
مراجع | ||
الف) منابع فارسی
بخش اقتصادی سفارت جمهوری اسلامی ایران – باکو- تاریخ : 2/خرداد ماه /1399
پوراحمدی میبدی، حسین; پدین، محمد،(1399) عوامل تاثیرگذار بر روابط ج.ا.ایران و ج.آذربایجان از سال 1992 تا 2016، نشریه :رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، شماره 61.
ثریا؛ جمشید، (1389). همگرایی منطقه ای قفقاز جنوبی :موانع و چالشها از منظر جمهوری اسلامی، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم سیاسی و روابط بینالملل،197-169.
حاجیانی؛ ابراهیم، محمود قصاع،(1392). آینده و سناریونگاری؛ طبقهبندی روشها و دسته بندی سناریوها،
حسین پور، زهرا، (1399) واکاوی عوامل تاثیر گذار بر روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان(ابعاد و رویکردها)،نشریه مطالعات منافع ملی، شماره 22.
حسینپور، زهرا،(1399)، واکاوی عوامل تاثیرگذار گذار بر روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان(ابعاد و رویکردها،تهران، نشریه مطالعات منافع ملی، شماره 22، ص112-91
حیدری؛غلامحسین، (1390). جایگاه ژئوپلتیک قفقاز در سیاست قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین الملل، شماره7، 245-207.
خلیلی، محسن و همکاران (1391). ژﻧﻮﻡﻫﺎﻱ ژﺋﻮﭘﻠﻴﺘﻴﻚ ﻣﺆﺛّﺮ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره3، ص76-43.
رنجبر حیدری، وحید; قربانی، ارسلان;سیم بر، رضا; حاجیانی، ابراهیم،(1398). آینده پژوهی روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس در افق1404، نشریه :پژوهش های راهبردی سیاست ، شماره29.
روزنامه اطلاعات، 9/8/1374
عباسی؛ مجید و سید محمدرضا موسوی، (1392). روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان، بسترهای همگرایی و زمینههای واگرایی، شماره2، ص80-61.
علیخانی، مهدی; کریمی خرقانی، حسین.(1397)، تاثیر منافع ملی ایران بر روابط ایران و آذربایجان در سده بیست و یکم، نشریه مطالعات منافع ملی، شماره 12 .
قوام، سیدعبدالعلی، (1388)، روابط بینالملل؛ نظریهها و رویکرده، چاپ پنجم، انتشارات سمت، تهران.
مجتهدزاده، پیروز (1387). ایدههای ژئوپلتیک و واقعیتهای ایران، تهران، انتشارات نی.
مشیرزاده، حمیرا، (1390)، تحول در نظریههای روابط بینالملل، چاپ ششم، انتشارات سمت، تهران.
موسوی شهیدی، سید مهدی; احمدی کروچ، سید عباس، (1398)، زمینههای تعامل، رقابت و تنش در روابط ژئوپلیتیکی ایران و آذربایجان و ارائة مدل پیشنهادی، نشریه :روابط خارجی، شماره 42.
موسوی؛سیدمحمد و همکاران، (1392). سیاست خارجی ایران در قبال جمهوری آذربایجان، اولین همایش ملی ژئوپلیتیک جنوب غرب آسیا.
میرعبدلی، محمد; خراسانی، رضا،(1398). آیندهپژوهی جریانهای سلفی- تکفیری در دوره پساداعش،نشریه :پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، شماره 30.
نصری مشکین؛ قدیر، (1379). چالشها و بایستههای تحرک جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی و قفقاز، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره29،ص86.
نگاه استراتژیک اسرائیل به جمهوری اذربایجان، 22 مهر 1389 http://mahtabnews.blogfa.com/post-1768.aspx
واحدی، الیاس (1386). برآورد استراتژیک آذربایجان، تهران، دفتر مطالعات بینالمللی ابرار معاصر تهران.
ولیقلیزاده، علی(1388)، طرح پژوهشی بررسی جایگاه و مزیتهای اقتصادی ایران برای کشورهای مستقل مشترکالمنافع و. . .، منطقه آزاد تجاری – اقتصادی ارس. فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال دوم ، پاییز 92 ،شماره هشتم ، ص 62-33.
ب) پایاننامه:
عنوان پایان نامه: الگوی مطلوب همگرایی منطقهای در حوزه همسایگان در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، استاد راهنما:خانی، محمدحسن، دانشجو:بشیری لحاقی، میثم ،(1396)، دانشگاه دانشگاه امام صادق(ع).
عنوان پایان نامه: چالش های امنیتی قفقاز و تاثیرآن بر ایران(1992-2003) ملاحظات تاریخی، استاد راهنما:حضرتی، حسن ، دانشجو:طهماسبی نسب، کیومرث ،(1396)،دانشگاه دانشگاه تهران.
عنوان پایان نامه: بررسی عوامل همگرایی و واگرایی در روابط ج. ا. ایران و ج. آذربایجان، استاد راهنما:بیات، درویشعلی ، دانشجو:کارآزما، مهدی ،(1396)،دانشگاه دانشگاه تهران.
عنوان پایان نامه: نقش اسراییل در افزایش تضاد های سیاسی ایران و اذربایجان، استاد راهنما:اسماعیلی، محمد مهدی، دانشجو:حسینی عتیق، سید یاسر ،(1393)،دانشگاه دانشگاه تهران.
ج) منابع انگلیسی:
Nassibli, Nasib ,Azerbaijan- Iran Relations: Challenges and Prospects (Event Summary), Event Report, Kennedy School of Government, Harvard University, http://belfercenter.ksg.harvard.edu/publication/12750/azerbaijan_iran_relations.html Azerbaijan, Iran Sign Gas Contract," Tehran Times, January 14, 2010, http://www.tehrantimes.com/index_View.asp?code=212156(January 19, 2010) Nassibli, Nasib ,Azerbaijan- Iran Relations: Challenges and Prospects (Event Summary), Event Report, Kennedy School of Government, Harvard University, http://belfercenter.ksg.harvard.edu/publication/12750/azerbaijan_iran_relations.html Azerbaijan,(2008), Independent Islam and the State, Crisis Group Europe Report, No 191, 25 March. - Valiyer Anar,(2005)“Azerbaijan: Islam in a Post – Soviet Republic”, Middle East Review of International Affairs, Vol 9, No.4, pp.1-13. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 151 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 112 |