اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 38 |
| تعداد شماره‌ها | 1,258 |
| تعداد مقالات | 9,115 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,328,949 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,041,829 |
الزامات مشارکت مردم در وضع قوانین و مقررات | ||
| مدیریت اسلامی | ||
| دوره 32، شماره 2، آذر 1403، صفحه 171-195 اصل مقاله (902.25 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی قدسی* 1؛ محمد نائیج حقیقی2 | ||
| 1دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران. | ||
| 2مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 18 خرداد 1403، تاریخ بازنگری: 25 مهر 1403، تاریخ پذیرش: 04 آذر 1403 | ||
| چکیده | ||
| حکومت‌های مردم‌سالار، وامدار قدرت مردمی بوده و منبع قدرت حکومت آنها، مردم هستند. لذا، مشارکت مردم نیز به‌عنوان «حق مشارکت مردم در تمشیت امور حکمرانی» مطرح می‌شود. مشارکت مردم در اداره امور کشور سطوح سیاست‌گذاری، نظارت و اجرا دارد که هر یک از سطوح الزامات خاصی داشته که باید در امر اجرایی و تقنینی به آن توجه نمود. از آن جهت که امر تقنین در هر سه ساحت اثرگذار است، مشارکت مردم در وضع قوانین و مقررات ضرورت می‌یابد. در پژوهش حاضر پژوهشی کاربردی-توسعه‌ای است و با روش توصیفی به تحلیل محتوا به پردازش داده‌های کیفی می‌پردازد که از طریق منابع کتابخانه‌ای و با به کار گرفتن روش مصاحبه گردآوری شده‌اند. در این پژوهش با بررسی و تحلیل قانون اساسی و بیان سطوح مشارکت مردمی و آسیب‌‌شناسی ظرفیت‌های قانونی، به‌دنبال الزامات مشارکت مردم در وضع قوانین و مقررات است. مشارکت همه اشخاص حقیقی و حقوقی در همه مسائل، مشارکت در سه مرحله مسئله‌یابی، تهیه پیش‌نویس و بررسی جهت تصویب، استماع عمومی و جلب نظرات در همه مراحل تقنین، قابل اجرا بودن در جهت تأمین منافع عمومی و اهداف قانون اساسی و اسناد بالادستی، اطلاع‌رسانی مراحل تقنین در مسائل موجد حق یا تکلیف و الزام به تهیه پیوست نظرات مردمی و پاسخ‌گویی به نظرات در مراحل وضع قوانین و مقررات از یافته‌‌های این پژوهش است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مردمی‌سازی؛ تقنین؛ حکمرانی مشارکتی؛ حکمرانی اسلامی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Requirements for people's participation in making laws and regulations | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mostafa qodsi1؛ mohammad naeij haghighi2 | ||
| 1Imam Sadiq University (A.S),Tehran,Iran | ||
| 2Shahid Beheshti Governance University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Democratic governments owe people's power, and the source of their government's power is the people. Therefore, people's participation is also considered as "the right of people to participate in governing affairs". People's participation in the administration of the country's affairs has levels of policymaking, supervision and implementation, each of which has specific requirements that must be paid attention to in executive and legislative matters. Due to the fact that legislation is effective in all three areas, people's participation in establishing laws and regulations becomes necessary. In the current research, it is an applied-developmental research and it deals with the descriptive method of content analysis and the processing of qualitative data that were collected by using the interview method. In this research, by examining and analyzing the constitution and stating the levels of public participation and the pathology of legal capacities, it looks for the requirements of public participation in the establishment of laws and regulations. Participation of all natural and legal persons in all issues, participation in three stages of problem-finding, drafting and review for approval, public hearing and soliciting opinions in all stages of legislation, applicability in order to provide public interests and goals of the Constitution and upstream documents, informing The stages of legislation in issues that create rights or duties and the obligation to prepare an attachment of popular opinions and respond to opinions in the stages of establishing laws and regulations are among the findings of this research. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Popularization, legislation, participatory governance, Islamic governance | ||
| مراجع | ||
|
الف. کتب
ابوالحسنی، الهه (1391). حکمرانی مردم سالارانه. فصلنامه سیاست, شماره 42، 1-19.
اسماعیل‌پور، توحید، نظریان مفید، محمدتقی، شیخی، سینا، نوده فراهانی، اسماعیل، عبدالحسین‌زاده، محمد، کریمی‌فرد، حسن، ناصری جزه، محمود، و عبدالملکی، مهدی (1402). درآمدی بر حکمرانی مردمی. تهران، ایران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
پتفت، آرین. (1395). مفهوم و قلمرو اصول کلی حقوق اداری: امکان و چگونگی استناد به آن در رسیدگی‌های قضایی. تهران: قوه قضاییه، معاونت امور اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم، مرکز مطبوعات و انتشارات.
عمید زنجانی، عباسعلی (1383)، درآمدی بر فقه سیاسی(مروری بر کلیات و مبانی حقوق اساسی)، تهران: امیرکبیر.
قاضی شریعت‌پناهی، سید ابوالفضل (1396)، بایسته‌های حقوق اساسی، تهران: نشر میزان.
موسوی خمینی، سید روح‌الله (1378)، صحیفه، ج6 و 20 تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره.
نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی (1396). قم: آل علی علیه‌السلام.
ب. مقالات
ارسطا، محمدجواد و بهادری جهرمی، علی (1393)، حکومت اسلامی، معیار تشخیص و شاخصه‌های عملی. فصلنامه دانش حقوق عمومی، شماره 7، 27-46.
ایمان، محمدتقی، و نوشادی، محمودرضا. (1390). تحلیل محتوای کیفی. فصلنامه عیار پژوهش در علوم انسانی، شماره 6، 15-44.
تقی‌زاده بیرامی، غفور؛ امینی، سید جواد و عرب مازار، علی‌اکبر (1396)، رویکردشناسی قانون اساسی و اسناد بالادستی در اداره امور نظام مالیاتی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، سال هفتم، شماره 27، 199-228.
دبیرنیا؛ علیرضا؛ اسدآبادی، طیبه. (1395). حاکمیّت مردم در اندیشه سیاسی غرب و اسلام؛ «نظام دموکراتیک» و «نظام مبتنی بر شریعت مقدس در قانون اساسی ایران». پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، شماره 3، 25-50.
رضایی، مهران؛ امامی‌جمعه، سید مهـدی و بیدهنـدی، محمـد (1396)، ارائه نظریـه وزن‌کشی ساحات انسانی در تحلیل الگوی تصمیم‌گیری بر مبنـای آرای فلاسـفه متعالیه. فصلنامه مدیریت اسلامی، شماره 25، 65-93.
زارع، سارا و علی‌پوریانی، طهماسب (1399). مشارکت به‌مثابه سرمایه اجتماعی در نهج‌البلاغه. فصلنامه علمی‌پژوهشی پژوهش‌های نهج‌البلاغه، شماره 19، 197-221.
شیخی، سینا (1402). بررسی موانع حکمرانی مردمی در ایران و ارائه راهکارهایی برای ارتقای نقش مردم در حکمرانی. ماهنامه گزارش‌های کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی, شماره 31, 1-24.
شیرعلی، اسماعیل (1401). مفهوم‌‌شناسی مردمی‌سازی حکمرانی. فصلنامه تخصصی حکمرانی متعالی، شماره 4، 11-30.
طحان نظیف، هادی، اسماعیلی، محسن (1387). تحلیل ماهیت نهاد سیاست‌های کلی نظام در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. پژوهش‌نامه حقوق اسلامی، شماره 2، 93-127.
ملکی، یدالله (1396). جایگاه مشارکت سیاسی‌اجتماعی مردم، از منظر دینی، باتکیه‌بر آیات قرآن و نهج‌البلاغه. پژوهش‌های اعتقادی کلامی، شماره 27، 97-118.
نجفی سیار، رحمان و نیکونهاد، ایوب (1399)، شاخصه‌های حکمرانی مطلوب «دولت تراز» انقلاب اسلامی، مطابق با بیانیه گام دوم، فصلنامه مطالعات بین رشته‌ای دانش راهبردی، سال دهم، شماره 41، 173-200.
ج. پایان‌نامه و رساله
اصغری شورستانی، محمدرضا (1398)، نظریه تفسیر اجتهادی در تحلیل رویه تفسیری شورای نگهبان، رساله دوره دکتری حقوق عمومی، استاد راهنما: دکتر توکل حبیب‌زاده، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
سید طباطبایی، سید مهدی (1400)، واکاوی ابعاد و مؤلفه‌های مکتب مدیریت دولتی اسلامی: بر پایه اندیشه حضرت امام خامنه‌ای مدظلّه‌العالی، رساله دوره دکتری مدیریت دولتی، اساتید راهنما: دکتر میثم لطیفی و دکتر مرتضی جوانعلی آذر، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
عزیزی، حسین (1402)، شناسایی بایسته‌های استفاده بخش عمومی از ظرفیت‌های مردمی در اداره کشور (مبتنی بر مطالعه نمونه‌های موفق)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، استاد راهنما: دکتر وحید یاوری. دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
طحان نظیف، هادی (1388)، ماهیت و جایگاه سیاست‌های کلی نظام در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد حقوق عمومی، استاد راهنما: دکتر محسن اسماعیلی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
د. قوانین
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی.
قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی.
قانون بهبود محیط کسب‌وکار.
قانون شرح وظایف مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
آیین‌نامه داخلی هیئت دولت. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 616 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 295 |
||