اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 38 |
| تعداد شماره‌ها | 1,258 |
| تعداد مقالات | 9,115 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,325,828 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,040,795 |
آینده توسعه پایدار روستایی ایران در افق 1410 | ||
| فصلنامه جمعیت و پیشرفت | ||
| مقاله 4، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، تیر 1403، صفحه 101-129 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی با اصالت | ||
| نویسندگان | ||
| ابوذر پایدار1؛ محمدرضا عرب بافرانی* 2؛ علی اسماعیل پور3 | ||
| 1استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی. دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
| 2استادیار آینده‌پژوهی، پژوهشکده آینده‌پژوهی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری آینده پژوهی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 15 اردیبهشت 1403، تاریخ بازنگری: 11 خرداد 1403، تاریخ پذیرش: 27 خرداد 1403 | ||
| چکیده | ||
| بر اساس آمار سال 1395 ایران با داشتن بیش از 62 هزار روستا و 26 درصد جمعیت روستایی، نظام برنامهریزی توسعه 60 ساله دارد. برنامههای 5ساله، اصلی‌ترین ابزار نظام برنامهریزی توسعه برای تحقق افق روشن و آرمانی در نواحی روستایی بوده است. پس از تدوین و اجرای بیش از 12 برنامه توسعه، اکنون با اتخاذ رویکردی آینده‌پژوهانه، این سوال مطرح می‌شود که چشم‌انداز توسعه روستایی ایران در افق 1410 چگونه است؟ در این راستا پژوهش به شیوه توصیفی-پیمایشی انجام شده است که بر پایه نظرخواهی از 30 نفر از متخصصان دانشگاهی و موسسه توسعه روستایی ایران استوار و در صدد پاسخ به سوالات پژوهش و ترسیم آینده روستاهای کشور در افق 1410 است. نتایج تحقق نشان داد به طورکلی وضعیت توسعه روستایی در افق 1410 بهتر از وضعیت فعلی پیش‌بینی می‌شود. از نظر متخصصان، در حالی‌که روستاهای شهرهای بزرگ و شهرهای میانی و کوچک در حال حاضر از وضعیت توسعه متعادل برخوردارند، روستاهای شهرهای میانی و کوچک در افق 1410 در مقایسه با روستاهای شهرهای بزرگ به توسعه پایدار قوی نزدیک‌تر خواهند شد. روستاهای مرزی و پراکنده در افق1410 پیشرفت اندکی خواهند داشت و بدترین وضعیت توسعه متعلق به روستاهای پراکنده خواهد بود. مهم‌ترین ابعاد توسعه روستایی: توسعه کارآفرینی، تامین اجتماعی، تحول اندیشهای و توسعه زیرساخت‌های فیزیکی می‌باشند. موثرترین سیاست‌ها و برنامههای موجود برای تسریع روند توسعه روستایی به ترتیب: برنامههای اشتغال زودبازده و خوداشتغالی، توسعه بازارهای مرزی، توسعه حمل و نقل روستایی، توسعه صادرات غیرنفتی، ورود بخش خصوصی به نواحی روستایی و توسعه ICT می‌باشند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توسعه روستایی؛ آینده‌پژوهی؛ چشم‌انداز 1410؛ آمایش روستایی؛ نظام برنامهریزی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The future of sustainable rural development of Iran in the horizon of 2031 | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Aboozar Paidar1؛ Mohammad Reza Arab Bafrani2؛ Ali Esmaeilpour3 | ||
| 1Assistant Professor of Geography and Rural Planning. University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran | ||
| 2Assistant Professor of Futures Studies, Futures Studies Research Institute, Imam Hossein University, Tehran, Iran | ||
| 3PhD Student in Futures Studies, Imam Hossein University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Iran, having more than 62 thousand villages and 26% of the rural population, has a 60-year development planning system. It has been tried to create a favorable situation for life in rural areas by using various mechanisms. 5-year plans have been the main tool of the development planning system. After compiling and implementing more than 12 development programs, now by adopting a forward-looking approach, the question is raised, what is the prospect of rural development in Iran in 1410? This research based on the opinion of university experts and the Institute of Rural Development of Iran, aims to answer the research questions. For this purpose, 30 experts were selected. The situation of rural development in the horizon of 1410 is predicted to be better than the current situation. According to experts, while the villages of big cities and medium and small cities currently enjoy a balanced development situation, the villages of it will be closer to strong sustainable development in 1410 compared to the villages of big cities. Border and scattered villages will have little progress in 1410 and the worst development situation will belong to scattered villages. The most important dimensions of rural development are: entrepreneurship development, social security, intellectual transformation and physical infrastructure development. The most effective existing policies and programs to accelerate the process of rural development are: early employment and self-employment programs, development of border markets, development of rural transportation, development of non-oil exports, entry of the private sector into rural areas and development of ICT. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rural development, futures studies, perspective 1404, Rural arrangement, planning system | ||
| مراجع | ||
|
افتخاری، عبدالرضا رکنالدین و فیروزنیا، قدیر (1382)، جایگاه روستا در فرآیند توسعه ملی از دیدگاه صاحب نظران، انتشارت موسسه توسعه روستایی ایران.
افتخاری، عبدالرضا رکن الدین (1385)، چشم انداز توسعه روستایی در ایران، مبانی اندیشهای، الزامات و پیش نیازها، فصلنامه اقتصاد و جامعه ش10، صص150-120.
افتخاری، عبدالرضا رکنالدین (1389)، نقد جایگاه توسعه روستایی در لایحه پیشنهادی برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، صص15-1.
افتخاری، عبدالرضا رکنالدین، نوری، مرضیه و منتظر، غلامعلی (1388)، تحلیل ساختارهای انسانی موردنیاز توسعه فناوری اطلاعات در نواحی روستایی، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، 123.
افتخاری، عبدالرضا رکنالدین و بهزادنسب، جانعلی (1383). برنامهریزی ارتباطی؛ رویکردی انتقادی به نظریه برنامهریزی(با تاکید بر برنامهریزی روستایی)، فصلنامه مدرس، دوره8، ش1، صص20-1.
اکبری، سعید و بمانیان، محمدرضا (۱۳۸۷)، اکوتوریسم روستایی و نقش آن در توسعه پایدار روستای کندوان، فصلنامه روستا و توسعه، سال۱۱، ش1، صص 147-132.
برقی، حمید و محمودصالحی، سمیه (1395)، نقش مدیریت نوین روستایی در توسعه پایدار روستایی، نشریه راهبرد توسعه، سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 45)، ص205.
بهرامی‌پور، احمد؛ حسینی، سیدمحمدرضا؛ مستقیمی، محمودرضا و شجاعی، سامره (1399)، شناسایی ابعاد و مولفه های کارآفرینی گردشگری در جهت دستیابی به توسعه پایدار روستایی، نشریه مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی، سال هفتم شماره 2 (پیاپی 26)، صص 19-30.
بهزادنسب، جانعلی (1389)، تحلیل فرآیند مطلوب انجام برنامهریزی توسعه روستایی در کشور براساس رویکرد برنامهریزی ارتباطی، فصلنامه روستا و توسعه، سال13، ش4، صص 69-.51.
برزو، غلامرضا، شاهحسینی، ایوب، عباسی زاده قنواتی، محمدصادق، ولیزاده، اقدس، باقرنسب، بهرامی، مجید، عبدالملکی، زرافشانی، کیومرث(1389)، ارزشیابی کیفی اجرای طرح هادی در روستای کرناچی کرمانشاه- کاربرد نظریه بنیانی، پژوهشهای روستایی، 1(3)، 156-154.
بیگدلی‌راد، وحید و ملکی، شهرام (1399)، شناسایی معیارهای موثر بر پایداری اجتماعی و اقتصادی در مناطق روستایی ایران، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، پیاپی 111، صص 147 -163.
حسنزاده، داوود و ایزدی جیران، اصغر(1388)، بررسی جایگاه توسعه پایدار در اجتماعات روستایی ایران، نامه علوم اجتماعی، ش 17، 53-51.
رضوانی، محمدرضا (1380)، نگرشی بر نظام برنامهریزی توسعه روستایی در ایران، پژوهشهای جغرافیایی، ش41، صص38-25.
رضوانی، محمدرضا (1387)، مقدمهای بر برنامهریزی توسعه روستایی در ایران، نشر قومس، تهران.
سعیدی، عباس، افتخاری، عبدالرضا رکنالدین، و دارابی، حسن(1385)، نقش سرمایهگذاریهای عمرانی دولت در تثبیت جمعیت روستایی کاشان، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش83، 71-69.
شایان، محسن؛ قنبری، سیروس و بذرافشان، جواد (1400)، نشریه کاوش‌های جغرافیایی مناطق بیابانی، سال نهم شماره 1، صص 219 -240.
صرامی، حسین و بهاری، عیسی (1389)، نقش ICT در توسعه روستایی، فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، شماره نهم، صص 151- 131.
عظیمی، حسین (۱۳۷۳)، آینده تحولات اقتصادی، اجتماعی ایران از دیدگاه مباحث علمی توسعه، فصلنامه اقتصاد کشاورزی، سال۲، شماره 5، ص63.
علی الحسابی، مهران (1390)، نقش سازمانهای مردم نهاد و رهبران محلی در توسعه روستایی: بندر لافت، مسکن و محیط روستا، ش134،ص 37.
عندلیب، علیرضا و مطوف، شریف(1388)، توسعه و امنیت در آمایش مناطق مرزی ایران، باغنظر، سال6، ش12، صص76-57.
فعلی، سعید، صدیقی، حسن، پزشکیراد، غلامرضا، و میرزایی، آرزو (1389)، چالشهای جوامع روستایی ایران برای دستیابی به توسعه پایدار، فصلنامه روستا و توسعه، شماره ۱۳، ص 97.
قاسمی، مریم و شکوری‌فرد، اسماعیل (1401)، سنجش میزان اثرگذاری تنوع فعالیت های اقتصادی بر پایداری توسعه روستایی (مطالعه موردی: دهستان پیوه ژن شهرستان مشهد)، نشریه مهندسی جغرافیایی سرزمین، پیاپی 11، صص 17-32.
قوامی، هادی وصادقی حسین (1381)، بررسی تحولات ساختاری خوداشتغالی،عوامل موثر بر آن و رابطه آن با بیکاری و تورم در ایران، رساله دکتری- علوم اقتصادی، دانشگاه تربیت مدرس، پاییز1381.
کرمی، آیت‌الله؛ محمدی تمری، زکریا؛ رستگاری، حمید و سوادکوهی، علی (1397) ارزیابی و تحلیل پایداری نواحی روستایی: کاربرد تکنیکهای دلفی فازی و شبکه عصبی مصنوعی (مورد مطالعه: نواحی روستایی شهرستان سوادکوه شمالی)، فصلنامه پژوهشهای روستایی، سال نهم شماره 3 (پیاپی 35)، صص 496 -511.
کلانتری، خلیل؛ ورمزیاری، حجت و عسکری‌ندوشن، عباس (1392)، چشم‌انداز آینده جمعیت روستایی و چالشهای مدیریت توسعه پایدار روستایی در ایران، فصلنامه روستا و توسعه، سال شانزدهم شماره 2 (پیاپی 62)، صص1-23.
مجلس شورای اسلامی(1374)، ارزیابی نمایندگان و وزرا از عملکرد برنامه اول توسعه و کاستیها در نظام برنامهریزی ایران، مجلس و پژوهش، صص170-140.
موسوی، سیدابوالفضل؛ یارمحمدی‌توسکی، مریم و مشهدی‌میغانی، ژیلا (1400)، نقش کارآفرینی در توسعه پایدار روستایی شهرستان کمیجان، فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقهای)، سال یازدهم شماره 4 (پیاپی 44)، صص 211-224.
نادری، کریم، کلانتری، خلیل، حسینی، سیدمحمود، و اسدی، علی (1388)، تحلیل محتوای میزان مطابقت سیاست‌های برنامههای توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی پس از انقلاب با الگوی توسعه پایدار، فصلنامه روستا و توسعه، ش12، صص 25-13.
نظری‌سرمازه، حمید و صیدایی، سید اسکندر (1400)، واکاوی عوامل بنیادین کارآفرینی گردشگری اثرگذار بر توسعه پایدار روستایی شهرستان کوهرنگ، مجله جغرافیا و توسعه، پیاپی 63، صص 179-196.
نوری، مرضیه (1385)، تحلیل زمینههای گسترش فناوریهای جدید اطلاعاتی و ارتباطی در توسعه روستایی، پایاننامه دکتری گروه جغرافیا: دانشگاه تربیت مدرس.
هاو، جان و ریچاردز، پیتر (1372)، راههای روستایی و کاهش فقر. ترجمه جواد میر، محمدرضا متوسلی، تهران: وزارت جهادسازندگی، مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی.
یعقوبی، نورمحمد، پهلوانی، مصیب و بارکزایی(1389)، بررسی وضعیت بسترهای توسعه روستایی مبتنی بر فناوری اطلاعات- استان سیستان و بلوچستان، مجله دانش و توسعه، ش31، صص211-188.
Assakul, P.(2003), Futures Studies Methods World Future Society, n6, p2-6. Bin Wu. 2003. Sustainable development in rural china farmer innovation and self organization in marginal areas. London: Routledge. Sandeep Mohapatra, Scott Rozelle and Rachell Goodhue (2007), The Rise of Self-Employment in Rural China: Development or Distress?, World Development, Vol35, No. 1, pp. 163–181. www.eroosta.ir Akbari.S, Bemanian, M. reza(1387), Ecotourism and its role in sustainable rural village Kandovan, Journal of Rural and Development , No1,pp132-147. Alalhesabi.Mehran (1390),The role of NGOs and local leaders in rural development: Laft port,Housing and rural environment, No134,p37. Andalib.Alireza and Motavef.Sharif(1388), Development and preparation of security in border areas of Iran, Baghe nazar, year6,No12,pp57-76. Azimi.Hossein(1373), Future social and economic developments in Iran from the viewpoint of scientific development issues , year2, Journal of Agricultural Economics, No5,p63. Bahramipour, Ahmad., Hoseini, Seyed MohammadReza., Mostaghimi, MahmoudReza., Shojaeei, Samereh (1399), Journal of Studies in Entrepreneurship and Sustainable Agricultural Development, Volume:7 Issue: 2, pp19-30. Barghi, Hamid., Mahmoudsalehi, Somayeh (1395), Role of New Rural Management in Sustainable Rural Development, Development strategy magazine, Volume:12 Issue: 1, p205. Behzadnasab, J (1389), Analysis of the optimal process carry out rural development programs in the country, based on approach to communication planning,Quarterly journal of Rural and Development , year13, No4, pp51-69. Bigdelirad, V., & Maleki, Sh. (2020), Identification of Criteria Affecting Social and Economic Sustainability in Rural Areas of Iran, Journal of Human Geography Research, Vol. 52, No. 1, pp. 147-163. Eftekhari. A. roknodin and Firooznia. G (1382), Village status in the national development process, Institute of Rural development in Iran. Eftekhari.A. R(1385), Prospects for rural development in Iran,Requirements and Prerequisites,Quarterly Journal of Economic and SocietyNo10, 120-150. Eftekhari. A. R, Behzadnasab,Janali(1383), Communication plan ,Critical approach to the theory of planned(With emphasis on rural development planning), Journal of Agricultural Science, P8-No1-pp2-18. Eftekhari.A. R, Noori.Maezieh and Montazer, Gholamali(1388), Analytical structures needed for human development in rural areas- information technology, Journal of Regional Planning,No123, pp132-136. Eftekhari.A.R (1389), Review status of rural development in the Fifth Development Plan of Islamic Republic of Iran proposed bill , pp1-15 Feli.Saeid and Sedighi.Hassan and Pezeshki rad.Gholamreza and Mirzaii.Arezoo(1389), Iran challenges of rural communities to achieve sustainable development, Rural and Development Quarterly , No13,pp97. Gkasemi, Maryam and Shakorifard, Esmaeil (1401), Measuring the Effect of Diversification of Economic Activities on Sustainability of Rural Development(Case Study: Mashhad County, Pivehjan District), Journal of Geographical Engineering of Territory, Volume:6 Issue: 11, pp17-32. Ghavami.Hadi and Sadeghi.Hossein, Study of Structural changes in self-employment,Factors affecting it and its relation to unemployment and inflation in Iran, Thesis of economic science , Tarbiat modares university, Autumn 1381 Hasanzade.D and Izadi jiran.Asghar(1388), Status of sustainable development in rural communities in Iran,Nameye Oloom Ejtemaii , No17,pp51-53. Hav.Jan and Richardz.Pitter(1372), Rural roads and poverty reduction ,translated by Javad mir, Tavasoli Mohamadreza, Jahad Sazandegi Ministry , The center of Research and rural issues. Kalantari, Khalili., Varmazyari, Hojjat., Askari Nodoushan, Abbas (1392), The Future Perspective of Rural Population and Challenges of Sustainable Development Management in Iran, Journal of Village and Development, Volume:16 Issue: 2, pp1-23. Karami, A., Mohammadi Tamri, Z., Rastegari, H., & Sorkh Savadkoohi, A. (2018), Evaluation and analysis of rural areas sustainability: application of Delphi-fuzzy techniques and artificial neural network (Case study: rural areas of North Savadkuh, Journal of Rural Research, Vol. 9, No. 3 , Pp. 496-511. Mousavi, Seyed Abolfazl., Yar Mohammadi Tooski, Maryam., Mashhadi Meighani, Zhila (1400), The Role of Entrepreneurship in Sustainable Rural Development of Komijan county, Quarterly of Geography (Regional Planing), Volume:11 Issue: 4, pp211-224. Naderi.Mehdi, Kalantari.Khalil, Hoseini.Seyed Mahmood and Asadi.Ali(1388), Content analysis of social, economic and cultural development programs policies consistent with the pattern of sustainable development, Journal of Rural and Development, No12, pp13-25. Nazari Sarmazeh, Hamid., Seidaiy, S.Eskandar (1400), Analysis of the fundamental tourism entrepreneurial factors affecting the sustainable rural development of Koohrang County, Geography and Development Iranian Journal, Volume:19 Issue: 63, pp179-196. Noori.Marzye(1385), Analysis expanding field of new information and communication technologies in rural development, PhD thesis, Department of Geography, Tarbiat modares university. Parliament of Iran (1374), Assessment MPs and Ministers performance of the first development plan and shortcomings in the planning system in Iran ,Parliament, and Research, pp140-170. Rezvani. Mohamadreza (1380), Perspective on rural development planning system in Iran , Geographical Research,No41, pp25-38. Rezvani.Mohamadreza (1387), Introduction to rural development planning in Iran,Ghoomes publication, Tehran. Saeidi. Abbas. Eftekhari.Abdoreza roknodin and Darabi.Hassan (1385), The role of civil government investments in consolidated rural population – Kashan area,Gheographical research quarterly, No83, pp 69-71. Serami. Hossein and Bahari. Isa (1389), ICT's role in rural development, Journal of Social Sciences, Islamic Azad University of Shooshtar , No9,pp131-151. Shayan. M, Ghanbai. S and Bazafshan. J (1400), Identifying the most important factors of stability and instability in the villages of Zarrin Dasht county, Journal of geographical explorations of desert areas, Volume:9 Issue: 1, p219-240. Yaghoobi.N. M, Pahlavani. M and Barakzaii.M(1389), Assessing rural development platform based on information- Sistan and Bluchestan province , Journal of Knowledge and Development ,No31,p188-211. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 52 |
||