آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,579 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,988,707 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,032,554 |
طراحی الگوی مفهومی تربیت مبتنی بر دیدگاه امام رضا (ع) | ||
| پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 6، دوره 30، شماره 54، اردیبهشت 1401، صفحه 141-178 اصل مقاله (1.71 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| رابعه هراتی* 1؛ علیرضا محمودنیا2؛ اکبر صالحی3؛ سوسن کشاورز2 | ||
| 1نویسنده مسئول: مربی، گروه علوم تربیتی، پردیس شهید هاشمی‌نژاد، دانشگاه فرهنگیان، مشهد، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه فلسفه تعلیم وتربیت، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| 3دانشیار، گروه فلسفه تعلیم وتربیت، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 14 مرداد 1399، تاریخ بازنگری: 21 اردیبهشت 1401، تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1400 | ||
| چکیده | ||
| امروزه یکی از نگرانی‌های جامعه در بارۀ چگونگی تربیت است. در این راستا، هدف اصلی این پژوهش طراحی الگوی مفهومی تربیت بر اساس دیدگاه امام رضا(ع) است. روش پژوهش، تحلیل محتوا با رویکرد کیفی و استنتاجی است. واحدهای بررسی این پژوهش اسناد و متون مرتبط با حوزۀ تربیت از منظر امام رضا(ع) بوده است. بر اساس یافته‌های پژوهش ده مبنا، پنج اصل و هفت روش به دست آمد که الگوی مفهومی تربیت را ترسیم نمود. در این الگوی تربیت، اصول شامل رعایت خدامحوری، ارتقای روحیه و انگیزه، توجه به سلامتی جسم و روح، اخلاق‌مداری و تعامل مؤثر با جامعه تعیین گردید. روش‌های متناظر با اصول شامل شناخت زندگی سعادتمندانه و هدفمند، روش تربیت مبتنی بر عمل، بهره‌گیری مسئولانه از طبیعت، درک اهمیت سلامتی و تعادل جسم و روان، نهادینه‌سازی فضایل اخلاقی، خویشتن‌داری و پرورش هویت اجتماعی بود. معرفی الگوهای تربیتی شایسته و شیوه‌های تربیت صحیح در خانواده، از طریق سیاست‌گذاری در نهادهای تربیتی مانند رسانه و کاهش فاصله میان سخن و عملِ الگوهای تربیتی، ازجمله پیشنهادهای کاربردی این پژوهش است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| الگوی مفهومی؛ تربیت؛ دیدگاه امام رضا(ع) | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Designing a Conceptual Model of Education Based on Imam Reza's (AS) Perspective | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Rabeeh Harati1؛ Alireza Mahmoodnia2؛ Akbar salehi3؛ Susan Keshavarz2 | ||
| 1Corresponding Author, Instructor, Department of Educational Sciences, Shahid Hasheminejad Campus, Farhangian University, Mashhad, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Philosophy of Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran. | ||
| 3Associate Professor, Department of Philosophy of Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Nowadays, manner of education is one of the concerns of society. In this regard, the present study mainly aims at designing a conceptual model of education based on the perspective of Imam Reza. (AS). The research method is content analysis with a qualitative and inferential approach. The study units of this research comprise documents and literature pertaining to the field of education from the perspective of Imam Reza (AS). Based on the research findings, ten bases, five principles and seven methods were obtained that depicted the conceptual model of education. In this education pattern, principles such as observance of God-centeredness, promotion of spirit and motivation, attention to the health of body and soul, ethics-orientation and effective interaction with society were determined. Methods corresponding to principles included recognizing a blissful and purposeful life, method of action-based education, responsible use of nature, understanding the importance of health and physical and mental balance, institutionalization of moral virtues, self-control, and cultivating social identity. Introducing competent educational models and methods of proper upbringing in the family through policy-making in educational institutions namely, the media and reducing the speech-action gap of educational models are among the practical suggestions of this research. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Conceptual Model, Education, Imam Reza's Perspective | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم، ترجمۀ محسن قرائتی.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی‌بن‌الحسین قمی، (1378)، عیون اخبارالرّضا علیه‌السّلام، به تحقیق و تصحیح مهدی لاجوردی، ج 2، تهران: جهان.
ابن‌بابویه، محمّدبن‌علی (۱۳77). معانی‌الأخبار، ترجمه عبدالعلی محمدی شاهرودی، ج1، تهران: دارالکتب‌الاسلامیه.
ابن‌بابویه، محمّدبن‌علی (۱۳76). أمالی شیخ صدوق، ترجمه محمدباقر کمره ای، چ6، تهران: کتابچی.
ابن‌بابویه قمی، محمّدبن‌علی، (۱۳۷۳)، ترجمه و متن عیون اخبارالرّضا علیه‌السّلام، تهران: صدوق.
ابن‌بابویه، ابوجعفر محمّدبن‌علی‌بن‌الحسین قمی، (1404)، عیون اخبارالرّضا علیه‌السّلام، ج اوّل و دوّم، بیروت: اعلمی.
ابن‌شعبه الحرانی، ابی‌محمدحسن، (۱۳۷۶)، تحف العقول، ترجمۀ محمدباقر کمره‌ای، چ۶، قم: کتابچی.
ایمان، محمدتقی و نوشادی، محمودرضا، (1390)، تحلیل محتوای کیفی، عیار پژوهش در علوم انسانی، 3(2)، 15- 44.
ایوانزتی، دیوید و دیگران، (1380)، «بررسی مجدد رابطه دین و جرم؛کنترل‌های غیردینی و محیط اجتماعی بر بزهکاری بزرگ‌سالان»، ترجمه علی سلیمی، روش‌شناسی علوم انسانی، شماره23، 142- 178.
باردن، لورنس (1375)، تحلیل محتوا، ترجمـه ملیحـه آشـتیانی و محمـد یمنـی‌دوزی، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
بناری، علی همت، (1397)، «الگوی تربیت فرزند بر مبنای تحلیل و تفسیر سوره لقمان»، دو فصلنامه آموزه‌های تربیتی در قرآن و حدیث، 4(2)، 41- 60.
پولادی، اسماعیل؛ جهانبخش، اسماعیل و محمدی، اصغر، (1397)، پیش‌بینی صمیمیت زوجین از طریق الگوهای تربیت خانوادگی (سبک‌های فرزندپروری، جهت‌گیری مذهبی، الگوهای انسانی و رسانه‌ای تربیت خانوادگی)، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 6(2)، 97- 111.
جعفری تبریزی، محمدتقی، (1386)، فلسفه و هدف زندگی، چاپ هفتم، تهران: مؤسسۀ تدوین و نشر آثار علاّمه جعفری.
جوادی آملی، عبدالله، (۱۳۹۱)، مفاتیح الحیات، چ۹۵، قم: اسرا.
حاجی‌بابایی، حمیدرضا (1398)، تصویر زیبایی شناسانه نقش الگوی تربیتی توحیدی ازمنظر قرآن و حدیث، نشریه پژوهش‌های اعتقادی کلامی (علوم اسلامی) تهران، 9 (35)، 173- 194.
حکیمی، محمد، (1388 الف)، فرازهایی از سخنان امام رضا(ع)، ج۱، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
حمیری، عبدالله بن جعفر، (1413)، قرب الاسناد، قم: مؤسسة آل البیت علیهمالسلام لاحیاء التراث.
خوانین‌زاده، محمدحسین؛ شریفی، عنایت‌الله و فاضل نیا، محمد، (1395)، «جایگاه و آثار باور به خدا در سبک زندگی خانوادگی ازمنظر قرآن و روایات»، پژوهشنامه معارف قرآنی، ۷(25)، 7- 32.
خوشناموند، محسن؛ فیاض، ایراندخت؛ سلحشوری، احمد و طایفی، شیرزاد، (1400)، تبیین مبانی، اهداف، اصول و روش‌های تربیت حماسی در شاهنامه فردوسی (برای نظام تعلیم‌وتربیت رسمی)، فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم‌وتربیت اسلامی، 29(50)، 177- 205.
دسترنج، منصوره، (1392)، «بررسی رابطه ویژگی‌های خانواده با جامعه‌پذیری فرزندان»، زن و مطالعات خانواده، 6(22)،79- 98.
رضایی اصفهانی، محمّدعلی، (1391)، صحیفۀ صحت: نامۀ طلایی امام رضا علیه‌السّلام، مشهد: آستان قدس رضوی.
رفیعی، بهروز، (1392)، مربیان بزرگ مسلمان، تهران: سمت.
زاهری، احسان (1387)، اندیشه‌های رضوی، قم: الطیار.
ساروخانی، باقر، (1370)، دایرة‌المعارف علوم اجتماعی، تهران: کیهان.
سلیمی، علی (1397)، «کاربرد تحلیل محتوای کیفی در استخراج تحلیل‌های اجتماعیِ قرآن کریم: گزارشی تحلیلی از روش یک تحقیق»، فصلنامه علمی پژوهشی روش‌شناسی علوم انسانی، سال 24، شماره 97، 75- 99.
سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، (۱۳۹۰)، تهران: دبیرخانۀ شورای عالی انقلاب فرهنگی.
سیوطی، عبدالرحمن‌بن‌‍‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ابی‌بکر، (1429)، الجامع‌الصغیر فی‌احادیث‌البشیرالنذیر، ج1، بیروت: دارلفکر للطباعه و النشر و التوزیع.
شارجبیان، هاجر و ارشد ریاحی، علی، (1394)، معناداری زندگی از دیدگاه ملاصدرا، اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی.
طوسی، محمدبن‌حسن، (۱۴۱۴ق)، الامالی، چ۱، قم: دار الثقافة.
عسکرپور، زهرا؛ نجفی، محمد و نوروزی، رضا علی (1399)، «مفهوم‌شناسی محیط در قرآن کریم و نقش تربیتی آن»، پژوهش در مسائل تعلیم‌وتربیت اسلامی، 28(74):62 ـ 33.
علی بن موسی‌الرضا(ع)، (1381)، طب الرّضا، طب و بهداشت از امام علی بن موسی‌الرضا علیه السّلام، ترجمه نصیرالدین امیر صادقی، تهران: معراجی.
علی بن موسی‌الرضا (ع)، (1385)، طب الرّضا، ترجمۀ نصیرالدین امیر صادقی، چ دوّم، مشهد: ضامن آهو.
علی‌بن موسی‌الرضا(ع)، (۱۳۸۸)، طب الرضا، ترجمۀ احمد بانپور، تهران: جواهری.
قائمی مقدم، محمدرضا، (1382)، «روش الگویی در تربیت اسلامی»؛ معرفت، شماره ۶۹.
قرشی، باقر شریف، (1382)، پژوهشی دقیق در زندگی علی بن موسی‌الرضا، ترجمه سید محمّد صالحی، تهران: دارالکتب اسلامیه.
کاردان، علی‌محمد، اعرافی، علیرضا، پاک‌سرشت، محمدجعفر، حسینی، علی‌اکبر و ایرانی، حسین، (1382)، فلسفه تعلیم‌وتربیت (درآمدی بر تعلیم‌وتربیت اسلامی)،ج1، تهران: سمت.
کلباسی، حسین و الهیان، مجتبی و محرابی، الهام ، (1395)، بررسی تطبیقی اندیشه اخلاقی ارسطو و خواجه‌نصیرالدین طوسی، فلسفه دین، 13(3).
کلینی، محمدبنیعقوب (1375)، اصول کافی، ج4، ترجمه محمدباقر کمره‌ای، قم:اسوه.
کلینی رازی، محمدبنیعقوب، (۱۴۰۷)، الاصول من الکافی، به تحقیق و تصحیح على‌اکبر غفارى و محمد آخوندى، ج ۴ ، چ۴، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
مجلسی، محمدباقر، (۱۴۰۳)، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار(ع)، ج2 و10و ۴۹ و57 و62 و71 و74 و75 و78 و79 ، چ۲، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مصباح یزدی، محمدتقی، (1390)، انسان‌سازی در قرآن، به تدوین محمد فتحعلی، چ سوم، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مظاهری، حسن، (1394)، واکاوی اسناد تحول بنیادین آموزش‌وپرورش ازمنظر توجّه به سبک زندگی اسلامی، دوّمین کنفرانس ملّی و اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در علوم انسانی، تهران: مؤسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا،
https://www.civilica.com/Paper-MRHCONF02-MRHCONF02_353.html
منسوب به امام رضا(ع)، (نشر1406 قمری)، فقه الرضا، قم: موسسه آل البیت علیهمالسلام لاحیاء التراث.
مهدی زاده، حسین، (1382)، «آموزه‌های اسلامی در باب تقلید از الگوها (با تأکید بر دوره جوانی)؛ معرفت، شماره ۶۷.
نقیب‌زاده، میر عبدالحسین، (1386)، نگاهی به فلسفۀ آموزش‌وپرورش، چ21، تهران: طهوری.
نوابی نژاد، شکوه، (۱۳۸۰)، سه گفتار دربارۀ راهنمایی و تربیت فرزندان، چ۷، تهران: انجمن اولیا و مربیان.
نوربخش، یونس و اویسی فردویی، قاسم (1395)، «دین‌داری و الگوی تربیتی خانواده (بررسی تأثیرات خانواده بر رفتار دینی نوجوانان در شهر تهران)»، بررسی مسائل اجتماعی ایران (نامه علوم اجتماعی)، 7(1)، 283 - 314 .
والتر، تی.استیس، (1373)، در بی‌معنایی معنا هست، ترجمه اعظم پویا، نقد و نظر، 8(1و2).
هرمان، چارلز، (1393)، سیاست‌گذاری خارجی و پافشاری بر خطا، ترجمه علیرضا طیب، تهران: ابرار معاصر.
Azarnioshan Behzad, Habibollah Naderi, Ali Asghar Shojaee and Askar Asghariganji (2019). The Mediating Role of Resilience in the Relationship Between Perceived Parenting Styles and Anger Management. intjsh.com. ; 6(3):e95048. doi: 10.5812/intjsh.95048
Heni, Nurhaeni; Dinarti and Dwi Priharti1. (2016). The Family Parenting Influenced Adolescent Brawls Behavior. International Journal of Evaluation and Research in Education. v5, n2, p126-134.
Kirby James N. (2019). Nurturing Family Environments for Children: Compassion-Focused Parenting as a Form of Parenting Intervention. School of Psychology, The University of Queensland, Brisbane 4072, Australia. Educ. Sci. 2020, 10, 3; doi:10.3390/educsci10010003.
Milgram, R.M., (1990), Teaching gifted and talented learners in regular Classrooms. U.S.A.
Nanri A, Kimura Y, Matsushita Y, Ohta M, Sato M, Mishima N, et al (2010). Dietary patterns and depressive symptoms among Japanese men and women. Eur J Clin Nutr; 64(8): 832-9.
Perry, B. 1997. Incubated in terror: Neurodevelopmental factors in the cycle of violence. In Children, Youth and Violence: Searching for Solutions, edited by Joy D. Osofsky. New York, NY: The Guilford Press.
Stephen J. Bavolek, John J. Wilson (2000). The Nurturing Parenting Programs. U.S. Department of Justice Office of Justice Programs Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention.
Straus, M. A. (1991). Discipline and deviance: Physical punishment of children
and violence and other crime in adulthood. Social Problems, 38(2), 133-154. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 274 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 257 |
||