آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,175 |
| تعداد مقالات | 8,463 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,422,174 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,656,057 |
نقش دیوان بینالمللی دادگستری در تحکیم و تضمین امنیت مرزهای میان کشورها | ||
| فصلنامه آفاق امنیت | ||
| مقاله 6، دوره 10، شماره 34، خرداد 1396، صفحه 169-198 اصل مقاله (491.13 K) | ||
| نویسنده | ||
| محمد صابر* | ||
| دکتری حقوق بین‌الملل عمومی و مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر (نویسندة مسئول) | ||
| تاریخ دریافت: 19 اردیبهشت 1397، تاریخ بازنگری: 23 دی 1397، تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397 | ||
| چکیده | ||
| موضوع امنیت یکی از مواردی است که اهمیت و کارکرد آن درباره مرز کشورها، امری انکارناپذیر است. بروز اختلافهای ارضی و مرزی میان کشورها می‌تواند امنیت مرزهای میان آنها و حتی نظم و امنیت عمومی جامعة بینالمللی را به مخاطره اندازد و زمانی که این اختلاف به بروز درگیری مسلحانه منجر شود، این نقش پررنگ‌تر خواهد شد. در این میان، حل و فصل اختلافهای ارضی و مرزی میان کشورها می‌تواند باعث حفظ، اعاده و تضمین نظم و امنیت در مرزها و در کل جامعة جهانی شود. در این تحقیق درصدد هستیم با بررسی اجمالی پرونده‌های ارضی و مرزی مطرح نزد دیوان بینالمللی دادگستری، که به درگیری مسلحانه میان طرفین منجر شده است، به توضیح نقش دیوان در حل و فصل اختلافهای ارضی و مرزی میان کشورها در مسیر حفظ، اعاده و تضمین امنیت مرزها بپردازیم. این تحقیق از نظر هدف، بنیادی و از نظر روش، اسنادی است. پژوهش حاضر، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، اینترنتی، مقالات، پژوهش‌های لاتین و فارسی و مطالعة پرونده‌های دیوان بینالمللی دادگستری در حوزة اختلافهای ارضی و مرزی میان کشورها انجام شده است. روش گردآوری اطلاعات، به صورت فیش‌برداری با بررسی پرونده‌های دیوان بینالمللی دادگستری بوده است. منبع اختلاف هر چه باشد، وقوع اختلافهای ارضی و مرزی میان کشورها، به خصوص اگر به درگیری مسلّحانه میان آنها منجر شود، نظم و امنیت مرزها را مختل می‌کند و بر آن تأثیری منفی میگذارد. دیوان بینالمللی دادگستری، با ابزارهای حقوقی در دسترس و بهره‌گیری از اختیارات و صلاحیتهای خود، به حل و فصل اختلافهای ارضی و مرزی میان کشورها می‌پردازد. دیوان در این مسیر سلسله مراتب: 1. اصل احترام و ثبات معاهدات مرزی؛ 2. اصل تصرّف حقوقی؛ 3. اصل سلطة مؤثر را رعایت می‌کند و با توسل به اصولی همچون استاپل، رضایت، عملکرد بعدی دولتها، انصاف و ... در جهت تضمین اصل ثبات مرزها گام برمی‌دارد. اصل ثبات، سنگ بنای سیستم معاصر حقوق بین‌الملل است و مرزها، به عنوان نقطة شروع روابط میان کشورها که سازندة اصلی این سیستم هستند، نیازمند امنیتاند. دیوان بینالمللی دادگستری به عنوان یک مرجع قضایی بیطرف، مستقل و کارامد با وقوف به وظیفة خود، از همه ابزارهای در دسترس برای حل و فصل اختلافهای ارضی و مرزی (به عنوان عامل تهدید امنیتی مرزها) استفاده می‌کند. دیوان با هدف قرار دادن اصل ثبات، در جهت تضمین امنیت مرزها و کل جامعة جهانی گام برمی‌دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امنیت؛ اصل احترام به معاهدات مرزی؛ اصل تصرف حقوقی؛ اصل سلطة مؤثر؛ استاپل؛ رضایت؛ عملکرد بعدی دولتها | ||
| مراجع | ||
|
ـ اخباری، محمّد و محمدحسن نامی (1393)، جغرافیای مرز با تأکید بر مرزهای ایران، چ 3، تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلّح. ـ جعفری ولدانی، اصغر (1380)، ایران و حقوق بین‌الملل، چ اول، تهران: پازینه. ـ حافظ‌نیا، محمدرضا و محسن جان‌پرور (1392)، مرزها و جهانی شدن (با نگاهی کوتاه به مرزهای ایران)، چ اول، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی. ـ حافظ‌نیا، محمدرضاو هادی ویسی (1390)، «تأثیر جهانی شدن بر مرزها «بررسی و نقد آرای نفی مرزی»، مدرس علوم انسانی، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، ش 2، دورة 15. ـ زرقانی، سیدهادی (1385)، «عوامل مؤثر در امنیت مرزی با تأکید بر مرز شرقی ایران و افغانستان»، علوم جغرافیایی، ش1. ـ زرقانی، سیدهادی (1386)، «عوامل ژئوپلتیکی مؤثر بر نقش و کارکرد مرزها با تأکید بر مرزهای ایران»، فصلنامة ژئوپلتیک، س 3، ش 2. ـ زرقانی، سیدهادی، هادی اعظمی و امین لطفی (1392)، «بررسی شیوه‌ها و سیاستهای مدیریت مرزها و نقش آن در امنیت مرز، نمونة موردی: مرزهای شرقی ایران (خراسان رضوی – افغانستان)»، مجلّة جغرافیا و توسعة ناحیه‌ای، ش 20. ـ سنجابی، علیرضا (1378)، «نقش مرزها در یکپارچگی و پراکندگی اجتماع بینالمللی»، مطالعات ملّی، ش 1. ـ سیف‌الهی، سیف‌الله (بی‌تا)، «رویکرد نوین بر نحوة تأمین امنیت اقتصادی و اجتماعی مرزها در ایران»، فصلنامة تخصّصی علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی آشتیان، پیششمارة 1. ـ شاملو، سوده (1393)، نسبیّت احکام دیوان بینالمللی دادگستری، چ اول، تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش. ـ قصری، محمّد (1390)، «بررسی نقش و ظرفیت مرز در تقویت هویت ملّی در عصر جهانی شدن «مورد ایران» »، پژوهش‌نامة نظم و امنیت انتظامی، ش 15. ـ مجتهدزاده، پیروز و حسین ربیعی (1388)، «بررسی الگوهای حل و فصل منازعات و ارائة مدل بهینة حل منازعات سرزمینی»، فصلنامة ژئوپلتیک، س 5، ش اول. ـ مجتهدزاده، پیروز و حمیدرضا ملک‌محمّدی (1389)، سیاستهای مرزی و مرزهای بینالمللی ایران، چ اول، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). ـ نامی، محمّدحسن و عزت‌الله عرتی (1392)، تحلیل ژئوپلتیکی مرز ایران و عراق و تأثیر آن بر امنیت ملّی، چ اول، تهران: داناپناه. ـ ویسی، هادی (1388)، «تأثیر جهانی شدن بر مرزها و اشاعة مرزها در فضای سایبر»، اطلاعات سیاسیـ اقتصادی، ش 268و267. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 548 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 764 |
||