آمار

تعداد نشریات36
تعداد شماره‌ها1,182
تعداد مقالات8,505
تعداد مشاهده مقاله6,692,606
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,799,660
ایرانمنش, فاطمه, علوی, سید حمیدرضا, امیری خراسانی, احمد. (1396). طبیعت شناسی سعدی و دلالتهای آن در اهداف تربیت عقلانی. پدافند الکترونیکی و سایبری, 25(36), 135-157.
فاطمه ایرانمنش; سید حمیدرضا علوی; احمد امیری خراسانی. "طبیعت شناسی سعدی و دلالتهای آن در اهداف تربیت عقلانی". پدافند الکترونیکی و سایبری, 25, 36, 1396, 135-157.
ایرانمنش, فاطمه, علوی, سید حمیدرضا, امیری خراسانی, احمد. (1396). 'طبیعت شناسی سعدی و دلالتهای آن در اهداف تربیت عقلانی', پدافند الکترونیکی و سایبری, 25(36), pp. 135-157.
ایرانمنش, فاطمه, علوی, سید حمیدرضا, امیری خراسانی, احمد. طبیعت شناسی سعدی و دلالتهای آن در اهداف تربیت عقلانی. پدافند الکترونیکی و سایبری, 1396; 25(36): 135-157.

طبیعت شناسی سعدی و دلالتهای آن در اهداف تربیت عقلانی

پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی
مقاله 5، دوره 25، شماره 36، آذر 1396، صفحه 135-157    اصل مقاله (502.42 K)
نویسندگان
فاطمه ایرانمنش* 1؛ سید حمیدرضا علوی2؛ احمد امیری خراسانی3
1دانشگاه باهنر کرمان
2دانشگاه شهید باهنرکرمان
3دانشگاه شهید باهنر کرمان
تاریخ دریافت: 04 تیر 1396،  تاریخ بازنگری: 03 اسفند 1401،  تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397 
چکیده
هدف این پژوهش، تبیین دیدگاه سعدی در زمینۀ اهداف‌ تربیت عقلانی در ارتباط انسان با طبیعت است. برای رسیدن به این هدف از روش توصیفی ـ تحلیلی در قالب پژوهش نظری استفاده شده که از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، استخراج، استنباط و استنتاج مرتبط با آنها، انجام شده است. طبیعت، یکی از منابع مهم معرفت‌شناختی در فلسفه تعلیم و ‌تربیت است که سهم مهمی در تربیت انسان دارد و پرورش و رشد قوۀ عقلانی در انسان به تربیت همه‌جانبه انسان در تعامل صحیح با طبیعت منجر می‌گردد. نتایج پژوهش بیان می‌کند که در دیدگاه سعدی، «قرب الهی» هدف غایی و آخرت‌گرایی و پرهیز از دنیاگرایی، خودشناسی، پرورش نفس و خودسازی، طاعت و بندگی حق‌تعالی و خداشناسی می‌تواند به‌عنوان اهداف واسطه‌ای در حوزه تربیت عقلانی قلمداد شود. هم‌چنین طبیعت از جایگاه و قداست والایی برخوردار است و تجلّی اسما، صفات، عظمت و صنع الهی نردبان ترقّی و تعالی انسان برای رسیدن به «قرب الهی» خواهد بود. از سوی دیگر در دیدگاه سعدی ارتباط مطلوب بین طبیعت و انسان مستلزم تحول و صفای باطن و بهره‌گیری از عقل و اندیشه در مسیر قرب الهی است و انسان از طریق تفکر در رازهای آفرینش به توانایی و بینشی دست می‌یابد که قادر به دریافت حقایقی از طبیعت از قبیل درک آیات الهی، شگفتی‌ها و زیباییهای طبیعت، رستاخیز، تسبیح و طاعت موجودات می‌گردد و در نتیجه به جایگاه خویش به‌عنوان اشرف مخلوقات عالم و امانتدار الهی پی‌ می‌برد و به وظایف خویش عمل می‌کند و به‌‌واسطۀ آن به هدایت در مسیر قرب الهی دست می‌یابد. بر این اساس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که با توجه به آرای تربیتی سعدی در زمینۀ ارتباط صحیح و عاقلانه انسان با طبیعت، امکان تحول سازندۀ عظیمی در تعلیم و تربیت وی در رسیدن به سعادت ابدی وجود دارد.
کلیدواژه‌ها
تربیت از دیدگاه سعدی؛ دلالتهای تربیتی در آثار سعدی؛ ادبیات فارسی و تعلیم و تربیت اسلامی؛ آثار سعدی و تربیت اسلامی
مراجع
  1. قرآن‌کریم (1389). ترجمۀ ناصرمکارم شیرازی. تهران: نشتا.
  2. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1366). شعاع اندیشه و شهود فلسفۀ سهروردی. تهران: حکمت.
  3. انطون‌الیاس، الیاس (1361). ترجمه القاموس العصری به اهتمام سیّد مصطفی طباطبایی. تهران: اسلامیّه.
  4. انوری، حسن (1381). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: سخن.
  5. ایمانی، محسن (1378). تربیت عقلانی. تهران: امیرکبیر.
  6. آذرنوش، آذرتاش (1388). فرهنگ معاصر عربی به فارسی آذرتاش بر اساس فرهنگ عربی انگلیسی هاتس ور. تهران: نی.
  7. باقری، خسرو (1388). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: مدرسه.
  8. بندرریگی، محمّد (1378). فرهنگ بندرریگی. ج 2. تهران: انتشارات علمی.
  9. بهشتی، محمد (1394). فلسفه تعلیم و تربیت اشراق. ج 2. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  10. جعفری، محمّدتقی (1384). سه شاعر (سعدی، حافظ، نظامی). تهران: مؤسّسۀ تدوین و نشر آثار علامّه جعفری.
  11. خالقی‌برزگر، محمّدرضا؛ عقدایی، تورج (1386). شرح غزل‌های سعدی. تهران: زوّار.
  12. خرّمشاهی، بهاءالدّین؛ صدر سیّدجوادی، احمد؛ فانی، کامران (1383). دائرﮤ المعارف تشیّع. ج10. تهران: سعید محبّی.
  13. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (بهشتی، محمد و فقیهی، علی نقی و ابوجعفری، مهدی) (1380). آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت. زیر نظر علیرضا اعرافی. ج 4. تهران: سمت.
  14. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (بهشتی، محمد و فقیهی، علی نقی و ابوجعفری، مهدی) (1379). آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت. زیر نظر علیرضا اعرافی. ج 2. تهران: سمت.
  15. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (بهشتی، محمد و فقیهی، علی نقی و ابوجعفری، مهدی) (1376). اهداف تربیت از دیدگاه اسلام. زیر نظر علیرضا اعرافی. ج 2. تهران: سمت.
  16. دهخدا، علی‌اکبر (1373). لغت‌نامۀ دهخدا. ج 9. تهران: دانشگاه تهران.
  17. رستمی، محمدحسن (1385). سیمای طبیعت در قرآن. قم: بوستان کتاب.
  18. - زرّین‌کوب، عبدالحسین (1374). حدیث خوش سعدی. تهران: انتشارات علمی.
  19. سعدی، مصلح‌بن‌عبدالله(1389). کلیّات سعدی. به اهتمام محمّدعلی فروغی. تهران: امیرکبیر.
  20. سعدی، مصلح‌بن‌عبدالله (1389). قصاید سعدی. تصحیح محمّد علی فروغی. تهران: قفنوس.
  21. سعدی، مصلح‌بن‌عبدالله (1392). گلستان. تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی. تهران: خوارزمی.
  22. سعدی، مصلح‌بن‌عبدالله (1393). بوستان «سعدی نامه». تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی. تهران: خوارزمی.
  23. شاه‌حسینی، مهری (1370). طبیعت و شعر در گفتگو با شاعران. تهران: کتاب مهناز.
  24. شریعتمداری، علی (1369). تربیت از نظر سعدی. مجموعه مقالات ذکر جمیل سعدی. گردآوری کمیسیون ملّی یونسکو. ص321-333. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  25. شفیعی کد‌کنی، محمدرضا (1366). صور خیال در شعر فارسی. تهران: انتشارات آگاه.
  26. صدیقیان، مهین‌دخت (1378). فرهنگ واژه نمای غزلیّات سعدی به انضمام فرهنگ بسامدی. به تصحیح حبیب یغمایی. ج 2. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  27. صلیبا، جمیله (1366). فرهنگ فلسفی. ترجمۀ منوچهر صانعی درّه بیدی. تهران: حکمت.
  28. عرسان کیلانی، ماجد (1389). فلسفه تربیت اسلامی. تهران: سمت.
  29. علوی، سیّد حمیدرضا (1386). نکات اساسی در فلسفه تعلیم و تربیت و مکاتب فلسفی ـ تربیتی. کرمان: دانشگاه شهید باهنرکرمان.
  30. گوتک، جرالدال (1391). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی. ترجمۀ محمّد جعفر پاک سرشت. تهران: انتشارات سمت.
  31. معلوف، لویس (1379). المنجد. تهران: اسلام.
  32. معلوف، لویس (1374). المنجد. ترجمۀ محمّد بندرریگی. تهران: ایران.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 510
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 316