تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,172 |
تعداد مقالات | 8,445 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,341,783 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,589,707 |
تبیین و نقد اهداف تربیت فرهنگی بوردیو (بر اساس دیدگاههای امام خمینی(ره)) | ||
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
مقاله 4، دوره 26، شماره 38، خرداد 1397، صفحه 77-104 اصل مقاله (660.22 K) | ||
نویسنده | ||
مریم برهمن* | ||
استادیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
تاریخ دریافت: 23 اسفند 1396، تاریخ بازنگری: 16 اردیبهشت 1399، تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397 | ||
چکیده | ||
هدف این پژوهش بررسی و نقد اهداف تربیت فرهنگی بوردیو بر اساس دیدگاههای امام خمینی(ره) است. روش این پژوهش تحلیلی و استنتاجی است. بر اساس یافتههای پژوهش، مفاهیم عمده اندیشه بوردیو شامل عادتواره، خشونت نمادین، ذائقه، میدان، سرمایه و مفاهیم توحیدمحوری، حقمحوری و فطرت با اتکا به مبانی انسانشناسی و هستیشناسی امام در تبیین تربیت فرهنگی لحاظ شده است. نتایج نشان داد که اهداف تربیت فرهنگی در دیدگاه بوردیو بر رویکرد انسانمدارانه و موقعیتی متکی و در دیدگاه امام نشأت گرفته از حقمداری و غایتگرایی است. بوردیو ذیل هدف سلطهزدایی بر نقد روابط سلطه بین نظام آموزشی و جامعه، بر بعد اجتماعی و کاهش نابرابریهای طبقاتی تأکید میکند در حالی که امام روابط سلطه جامعه و نظام کشورهای سلطهگر را نقد، و بر بعد اجتماعی (جامعه توحید محور) و بعد فردی (تزکیه) و کاهش نابرابریهای طبقاتی تأکید میکند. در هدف آگاهیبخشی، نگاهی سلبی به جامعه، ابزار کشف روابط پنهان، تهدید دولتمردان و پرورش افراد منتقد مدنظر بوردیو است؛ ولی امام در هدف آگاهی بخشی، نگاه ایجابی به جامعه، ابزار رشد، تقویت و تثبیت حکومت، یاری رساندن به دولتمردان، ویژگی اقتدار و پرورش افراد با بصیرت را مطرح میکند. احترام به تنوع فرهنگی هدف مشترک دو دیدگاه است که از دیدگاه امام در پرتو تحقق اهداف الهی پذیرفتنی است. | ||
کلیدواژهها | ||
تربیت فرهنگی؛ اهداف؛ بوردیو؛ امام خمینی(ره) | ||
مراجع | ||
ادگار، اندرو؛ سج ویک، پیتر (1387). مفاهیم بنیادی نظریههای فرهنگی. ترجمه م. مهاجر، م. نبوی. تهران: آگه. استریناتی، دومنیک (1387). مقدمهای بر نظریههای فرهنگ عامه. ترجمه ثریا پاک نظر. تهران: گام نو. استونز، راب (1379). متفکران بزرگ جامعهشناسی. ترجمه م. میردامادی. تهران: نشر مرکز. اسمیت، فیلیپ (1385). درآمدی برنظریه فرهنگی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. اکبری، امین (1389). نقش سرمایه اجتماعی در مشارکت ـ تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی اجتماعی. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه تهران. ایلیچ، ایوان (1389). مدرسهزدایی از جامعه. ترجمه د. شیخاوندی. تهران: نشرگیسا. التیامینیا، رضا؛ حسینی، علی (1394). هویت، فرهنگ و سبک زندگی اسلامی در عصر جهانی شدن. دو فصلنامه مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی. س سوم. ش 5: 141 ـ 109. بارت، رولان (1384). امپراتوری نشانهها. ترجمه ناصر فکوهی. تهران: نشر مرکز. بشیریه، حسین (1379). نظریهای فرهنگی در قرن بیستم. تهران: مؤسسه فرهنگی آینده پویان. بوردیو، پیر (1381). نظریه کنش. ترجمه م. مردیها. تهران: انتشارات نقش و نگار. بوردیو، پیر (1384). شکلهای سرمایه در سرمایه اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه. تهران: شیرازه. بوردیو، پیر (1970). بازتولید، عناصری برای یک نظام آموزشی. ترجمه م. منادی. پاریس: انتشارات مینویی. بهشتی، محمد (1395). جایگاه فطرت در اندیشه تربیتی امام خمینی(ره). مجله تربیت اسلامی. دوره 11. ش 22: 7 ـ 23. پوراحمدی میبدی، حسین؛ سعیدی، روحالامین (1390). رابطه فرهنگ و هژمونی در عرصه جهانی: رویکردی گرامشینیستی. مجله رهیافتهای سیاسی و بین المللی. ش 28: 143 ـ 180. توسلی، غلامعباس (1383). تحلیلی از اندیشه بوردیو درباره فضای منازعهآمیز اجتماعی و نقش جامعهشناسی. نامه علوم اجتماعی. ش 23: 1 ـ 24. توسلی، غلامعباس (1384). نظریههای جامعهشناسی. تهران: سمت. جاودانیشاهدین، حمید (1382). درآمدی بر شناخت ابعاد تهاجم فرهنگی و نحوه مقابله با آن. مجله روششناسی علوم انسانی. ش 35: 109 ـ 85. جاوید، علی رضا؛ فکوهی، ناصر (1388). بنیانهای اندیشه بوردیو. فلسفه و کلام. ش 43: 56 ـ 53. جلاییپور، حمیدرضا؛ محمدی، جمال (1388). نظریه متأخر جامعهشناسی. تهران: نی. جمشیدی، محمدحسین؛ اسلامی، محسن (1396). تفکر و فرهنگ بسیجی در اندیشه امام خمینی(ره). دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات قدرت نرم. دوره 7. ش16: 42 تا 65. جنکینز، ریچارد (1385). پیر بوردیو. ترجمه لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان. تهران: نشرنی. حاضری، علیمحمد؛ پوراسماعیل، رضا (1392). مطالعه برخی عوامل مؤثر بر بروز مقاومت دانشآموزان در برابر هنجارهای مدرسه بررسی دبیرستانهای شهر تهران. دوره 14. ش 4: 63 ـ 35. خمینی، روحاله (1369). صحیفه نور. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ سازمان چاپ و انتشارات. خمینی، روحاله (1379). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). خمینی، روحاله (1385). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). خمینی، روحاله (1377). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). خمینی، روحاله (1361). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). خمینی، روحاله (1371). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). خنکدار طارسی، معصومه؛ سلحشوری، احمد (1392). عوامل تربیت فرهنگی از دیدگاه امام خمینی(ره). پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی. ش 20: 115 ـ 133. روحالامینی، محمود (1368). مبانی انسانشناسی. تدوین ح. انصاری. تهران: انتشارات عطار. روحانی، حسن (1388) درآمدی بر نظریه سرمایه فرهنگی، نشریه راهبرد. دوره 18. ش 53: 35 ـ 7. ریترز، جورج (1385). نظریه جامعهشناسی در دوران معاصر. تهران: علمی. شایگان، فریبا (1381). بررسی اهداف، ایدهآلها و ارزشهای انقلاب اسلامی ایران از دیدگاه امام خمینی(ره). فصلنامه علوم اجتماعی. دوره 9. ش 20: 124 ـ 95. ریمون، آرون (1387). مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه شناسی. تهران: علمی و فرهنگی. سعیدی، روحالامین (1396). هژمونی امریکایی و تهدید روشنفکران ارگانیک برای انقلاب اسلامی. پژوهشنامه انقلاب اسلامی. س 6. ش 23: 42 ـ 21. زمانی محجوب، حبیب (1395). بایستههای سیاسی تمدن نوین اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره). دو فصلنامه پژوهشهای سیاست اسلامی. دوره 4. ش 9: 135 ـ 152. سلحشوری، احمد؛ یدالهیفر، محمدجواد؛ خنکدار طارسی، معصومه (1391). مبانی و مؤلفههای تربیت سیاسی از دیدگاه امام خمینی(ره). پژوهشنامه انقلاب اسلامی. دوره 2. ش 5: 111 ـ 126. سویینجوود، آلن (1386). تحلیل فرهنگی و نظریه سیستمها. ارغنون. س سوم. ش 18: 287. سیدمن، استیون (1388). کشاکش آراء در جامعهشناسی. ترجمه ه. خلیلی. تهران: نی. شارعپور، محمود (1386). جامعهشناسی آموزش و پرورش. تهران: علوم تربیتی. شهابی، محمود (1388). سواد فرهنگی چیست؟ بازیابی از همشهری: http://www.hamshahritraining.ir/news-2780.aspx
شویره، کریستین؛ فونتن، اولیویه (1384). واژگان بوردیو. تهران: نشرنی. صالحی امیری، سید رضا (1386). مفاهیم و نظریههای فرهنگی. تهران: ققنوس. عالی، مرضیه؛ دهقانی، مرضیه؛ حجیزوارهای، راحله (1396). تحلیل مقایسهای هژمونی فرهنگی در برنامه درسی پنهان متون بینالمللی آموزش زبان انگلیسی. فصلنامه مطالعات برنامه درسی. س یازدهم. ش 43: 46 ـ 21. فراهانی، مجتبی (1387). تعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی(ره). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). فریره، پائولو (1363). آموزش در جریان پیشرفت. تهران: انتشارات خوارزمی. قادری کنگاوری، روحالله (1392). نظریه مقاومت در روابط بینالملل. رویکرد ایرانی ـ اسلامی نفی سبیل و برخورد با سلطه. فصلنامه سیاست دفاعی. س بیست و یکم. ش 82: 191 ـ 248. کرایب، یان (1378). نظریه اجتماعی مدرن از پارسونزتاهابرماس. ترجمه ع. مخبر. تهران: نشر آگه. محمدی اصل، عباس (1388). نظریههای جامعهشناسی. تهران: جامعهشناسان. مرزوقی، رحمت اله (1383). نظریهها، روشها و برنامه درسی تربیت سیاسی. شیراز: مشکوه. مستقیمی، امین (1391). مفاهیم کلیدی بوردیو. کتاب ماه علوم اجتماعی. تهران: مجله علوم اجتماعی. ش 60: 48 ـ 55. معینیپور، مسعود (1388). مبانی و اهداف توسعه سیاسی از دیدگاه امام خمینی. مطالعات انقلاب اسلامی زمستان. دوره 6. ش 19: 63 ـ 90. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 338 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 517 |