آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,579 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,988,706 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,032,550 |
سیمای فروع دین در محتوای کتاب های درسی فارسی دوره های ابتدایی و متوسطه | ||
| پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 3، دوره 26، شماره 41، اسفند 1397، صفحه 67-87 اصل مقاله (863.46 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| رضا جعفری هرندی* 1؛ حسن نجفی2؛ محمود امیدی3 | ||
| 1دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه قم | ||
| 2دانشجوی دکتری مطالعات برنامه درسی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| 3دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم‌وتربیت دانشگاه شاهد | ||
| تاریخ دریافت: 10 دی 1396، تاریخ بازنگری: 03 دی 1397، تاریخ پذیرش: 03 دی 1397 | ||
| چکیده | ||
| تحقیق حاضر با هدف تحلیل محتوای کتابهای درسی فارسی دورههای ابتدایی و متوسطه ازحیث توجه به فروع دین به روش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا انجام شد. جامعه پژوهشی، کتابهای درسی فارسی دورههای ابتدایی و متوسطه (پایههای اول تا دوازدهم) سال تحصیلی 1396 است که باتوجه‌به ماهیت موضوع پژوهش و محدودیت جامعه آماری از نمونه‌گیری صرف‌نظر شد و کل جامعه آماری به‌عنوان نمونه درنظر گرفته شد. ابزار اندازه‌گیری، چک‌لیست تحلیل محتوای محقق‌ساخته مشتمل بر فروع دین بوده که به‌لحاظ روایی، مقبولیت علمی داشته و پایایی آن نیز با استفاده از روش توافق ارزیابان 93/0 محاسبه شد. نتایج پژوهش با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفت. عمده‌ترین یافته‌های پژوهش بیانگر آن بود که کتابهای فارسی 411 مرتبه به فروع دین، توجه کرده‌اند که توزیع ضریب اهمیت آن در نماز، روزه، خمس، زکات، حج، جهاد، امر به معروف، نهی از منکر، تولی و تبری به‌ترتیب 0/148، 0/059، 0/001، 0/001، 0/079، 0/144، 0/151، 0/142، 0/153، 0/123 بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معارف اسلامی؛ فروع دین؛ کتابهای درسی فارسی؛ دوره ابتدایی؛ دوره متوسطه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Demonstration of Religious Secondary Principles in the Content of Persian Language Textbooks at Elementary and Secondary Levels | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Reza J’afari Harandi1؛ Hasan Najafi2؛ Mahmoud Omidi3 | ||
| 1Associate professor at the Department of Education, University of Qom | ||
| 2Ph.D. candidate of curriculum designing at Allameh Tabatabaei University | ||
| 3Ph.D. candidate of philosophy of educational, Shahed University | ||
| چکیده [English] | ||
| This research is intended to have a content analysis on Persian language textbooks at elementary and secondary schools in terms of paying attention to the secondary principles of religion through descriptive method and content analysis. The research community contains the Persian language textbooks at elementary and secondary schools (grades 1 to 12) in the academic year of 1396. Due to the nature of the research and the limited research community, no sample was selected and the whole statistical community was used as the statistical community. A checklist was used as the measurement tool to cover the secondary principles of religion. It was validated scientifically, and its reliability was 0.93 according to the agreement of evaluators. The results were analyzed through descriptive statistics indicators of Shannon entropy analytical process. The most important findings of the research indicated that Persian language textbooks contained secondary principles of religion as much as 411 times. The importance distribution coefficient of the secondary principles of prayer, fasting, khums, zakat, hajj, jihad, enjoining the good and forbidding the evil, and love and hate turned out to be as much as 0.148, 0.059, 0.001, 0.079, 0.144, 0.155, 0.142, 0.153, and 0.123 respectively. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Islamic knowledge, secondary principles, Persian language textbooks, elementary school, secondary school | ||
| مراجع | ||
|
آذر، عادل (1380)، بسط و توسعه روش آنتروپی شانون برای پردازش دادهها در تحلیل محتوا، فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س). ش 37 و 38: 18 ـ 1. آرمند، محمد (1384)، بررسی ارزشها در کتابهای درسی دوره ابتدایی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، تهران: دفتر برنامهریزی و تالیف کتب درسی. امین خندقی، مقصود و اسلامیان، زهرا (1397)، علیه برنامه درسی معنوی بشریت‌گرا؛ نقد آرای میلر براساس دیدگاه شهید مطهری، دوفصلنامه تربیت اسلامی، ش 27: 59 ـ 29. امین خندقی، مقصود؛ سعیدی رضوانی، محمود؛ موحدی محصل طوسی، مرضیه؛ پاک مهر، حمیده و عباسی، هادی (1394)، میزان پاسخگویی برنامه درسی دین و زندگی دوره متوسطه و پیش‌دانشگاهی به نیازهای شناختی دانشآموزان، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، ش 21: 82 ـ 61. باهنر، ناصر (1378)، راهنمای آموزش دینی دوره ابتدایی، تهران: وزارت آموزش‌وپرورش. برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران (1391)، تهران: وزارت آموزش‌وپرورش. جعفریپور، ملیحه (1392)، بررسی فلسفه فروع دین از دیدگاه امام علی(ع)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان. جعفری ثانی، حسین؛ کرمی، مرتضی و پاک‌مهر، حمیده (1392)، شناسایی الگوی تلفیق برنامه درسی علوم انسانی و فاصله آن با وضعیت موردانتظار دانشجویان، براساس دیدگاه فورگاتی، فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، ش 4: 134 ـ 119. جعفری هرندی، رضا؛ نصر، احمدرضا و میرشاه‌جعفری، ابراهیم (1387)، تحلیل محتوا روشی پرکاربرد در مطالعات علوم اجتماعی، رفتاری و انسانی، باتأکیدبر تحلیل محتوای کتابهای درسی، فصلنامه روش‌شناسی حوزه و دانشگاه، ش 55: 58 ـ 33. حافظی، علی‌رضا (1380)، بحث می‌ماند برای جلسه بعد، مجموعه گزیده مقالات همایش بررسی داستانهای دینی، به کوشش شهرام اقبال‌زاده، تهران: دفتر ادبیات داستانی. دانشنامه مجازی اهل بیت(ع) (1397). http://fa.wikishia.net دیبایی صابر، محسن؛ جعفری ثانی، حسین و آیتی، محسن (1389)، میزان درگیری برنامه درسی فارسی دوره ابتدایی (پایه سوم و چهارم) با مهارتهای سواد خواندن براساس مطالعه بین‌المللی پرلز. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، ش 36: 49 ـ 29. رام، سمیه؛ مهرمحمدی، محمود؛ صادق‌زاده قمصری، علی‌رضا و طلایی، ابراهیم (1397)، منطق و محتوای برنامه درسی آموزش ارزش خویشتن‌بانی، فصلنامه تعلیم‌وتربیت، ش 133: 74 ـ 53. رئیس‌دانا، فرخ‌لقا (1374)، تحقیق و بررسی محتوای برنامه درسی ریاضی دوره راهنمایی، فصلنامه تعلیم‌وتربیت، ش 21: 106 ـ 86. رحمانپور، محمد و میرشاه‌جعفری، ابراهیم (1395)، آسیبهای تربیت دینی و ارائه راهکارهای مناسب از دیدگاه صاحب‌نظران با رویکرد برنامهریزی درسی، فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم‌وتربیت اسلامی، ش 32: 52 ـ 31. سلیمانی، محمدرضا؛ عابدینی بلترک، میمنت؛ فقیهی حبیب‌آبادی، حسین و عشوری مهرنجانی، فروزان (1395)، تحلیل محتوای مؤلفههای دینی در مجلات کودک و نوجوان، دوفصلنامه تربیت اسلامی، ش 23: 19 ـ 7. شعبانی، زهرا (1384)، بررسی تطبیقی برنامههای درسی دینی و اخلاقی دوره ابتدایی در ایران و چند کشور جهان، فصلنامه تعلیم‌وتربیت، ش 83: 165 ـ 119. فتحی واجارگاه، کوروش (1390)، اصول و مفاهیم برنامهریزی درسی، تهران: بال. فرجی، مهدی و کاظمی، عباس (1388)، بررسی وضعیت دینداری در ایران: باتأکیدبر دادههای پیمایشهای سه دهه گذشته، فصلنامه تحقسقات فرهنگی ایران، ش 6: 96 ـ 79. فرمهینی فراهانی، محسن (1390)، تربیت در نهج‌البلاغه، تهران: انتشارات آییژ. قشقایی، طاهره و اترک، حسین (1392)، بررسی و نقد دیدگاه اریک فروم، درباب گرایش انسان به دین، فصلنامه اندیشه دینی، ش 47: 94 ـ 75. محمدی، مهدی؛ آزاده، فریدون و بابالحوائجی، فهیمه (1389)، نقش ادبیات در شکلگیری شخصیت کودکان و نوجوانان باتأکیدبر گرایشهای دینی و اخلاقی، دوفصلنامه تربیت اسلامی، ش 10: 121 ـ 101. مقام معظم رهبری (1388)، سخنرانی در جمع دانشگاهیان سمنان، 18/08/1385. معروفی، یحیی و پناهیتوانا، صادق (1393)، جایگاه مؤلفههای هویت ملی ـ مذهبی در محتوای کتابهای ادبیات فارسی دوره متوسطه، فصلنامه تعلیم‌وتربیت، ش 120: 104 ـ 83. موسی‌پور، نعمت‌اله (1382)، تحولات برنامه درسی آموزش دینی دوره ابتدایی، فصلنامه دانش، ش 3: 81 ـ 69. نجفی، حسن و جلالزاده، علی (1397)، برنامه درسی؛ راهبردی کارآمد در جامعهپذیری دینی دانشآموزان (باتأکیدبر کیفیت عناصر آن)، ماهنامه معرفت، ش 245: 114 ـ 103. نجفی، حسن؛ سبحانی‌نژاد، مهدی و جعفری هرندی، رضا (1393)، تحلیل جایگاه محورها و عوامل سبک زندگی اسلامی مبتنی‌بر سوره مبارکه حجرات در کتابهای درسی ادبیات فارسی دوره متوسطه ایران، فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم‌وتربیت اسلامی، 23: 25 ـ 5. نوریان، محمد (1389)، تحلیل برنامه درسی دوره ابتدایی ایران، تهران: انتشارات گویش نو. یارمحمدیان، محمدحسین (1391)، اصول برنامهریزی درسی، تهران: یادواره کتاب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 893 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 463 |
||