تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,169 |
تعداد مقالات | 8,429 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,295,549 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,544,312 |
برنامه درسی اجراشده در نظام تربیتی امام صادق علیهالسلام: حاکمیت توحید و اخلاق | ||
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
مقاله 3، دوره 27، شماره 44، آبان 1398، صفحه 59-86 اصل مقاله (563.17 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سیدداود روحانی سراجی1؛ مقصود امین خندقی* 2؛ سیدجواد قندیلی3؛ محمدعلی رضائیکرمانی نسبپور4 | ||
1کارشناس ارشد مطالعات برنامه درسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشیار گروه مطالعات برنامه درسی و آموزش دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3دانشیار گروه مطالعات برنامه درسی و آموزش دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
4دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
تاریخ دریافت: 12 آبان 1396، تاریخ بازنگری: 06 مهر 1398، تاریخ پذیرش: 17 مهر 1398 | ||
چکیده | ||
برنامهدرسی اجراشده، مجموعه اقدامات و فعالیتهای فرایند یاددهی ـ یادگیری است که بین مربی و متربی در محیط واقعی تربیتی بهاجرا درمیآید. الگوگیری از شیوههای عملی امامان علیهمالسلام در تعلیموتربیت، بهویژه امام صادق علیهالسلام در نقش سردمدار تربیت اسلامی ایدئال، برای رسیدن به برنامهدرسی توحیدمحور و مبتنیبر آموزههای اصیل اسلامی ضرورت دارد. این پژوهش با استفاده از سه روش پژوهش تاریخی، تبیین گزارهها و معکوسسازی، با بررسی جوامع حدیثی و سایر منابع تکمیلی و همچنین شرح، تبیین و تفسیر آن احادیث در زندگی امام جعفر صادق علیهالسلام و دیدگاههای تربیتی ایشان بهطور عام و برنامهدرسی اجراشده ایشان بهطور خاص را استخراج و آنها را از دو منظر تحلیلی و ترکیبی تبیین کرده است. از نگاه تحلیلی، 16 مقوله درقالب عناصر چهارگانه هدف، محتوی، روشهای یاددهی ـ یادگیری و ارزشیابی در برنامهدرسی اجراشده امام صادق علیهالسلام، نظیر جانشینسازی شاگردان مستعد در هدایت کلاس درس، ایجاد زمینه تحقیق و تفحص، اهمیت آزاداندیشی در تعلیموتربیت، نظام ارزشیابی از شاگردان و جایگاه معلم و... شناسایی شده است. در نگاه ترکیبی، حاکمیت توحید و اخلاق در سراسر برنامهدرسی اجراشده در نظام تربیتی امام صادق علیهالسلام تبیین شده است. الزامات حرکت نظام آموزشی به سمت الگوگیری از برنامهدرسی اجراشده امام صادق علیهالسلام در پایان مطرح شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
برنامهدرسی اجراشده؛ نظام تربیتی؛ امام صادق علیهالسلام؛ توحیدمحوری؛ اخلاقمحوری؛ برنامه-درسی | ||
مراجع | ||
آل رضا، آسیه (1393)، نگاهی بر نقش امام صادق علیهالسلام در دانشگاه جعفری باتأکیدبر گسترش مبانی خداشناسی، چاپ اول. زیر نظر اعظم رحمتآبادی، مشهد: نشر مهر طاهر. ابنشعبه، حسنبنعلی (1392)، تحفالعقول عن آل رسولالله صلیالله علیه و آله و سلم، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات آل علی علیهالسلام. ابوزهره، محمد (1390)، امام جعفر صادق رضیاللهعنه و دیدگاههای فقهی ایشان، ترجمه ناصر طباطبایی، چاپ اول، تهران: انتشارات احسان. ارفع، کاظم (1382)، سیره عملی اهلبیت علیهمالسلام، حضرت امام جعفر صادق علیهالسلام، چاپ دوم. تهران: نشر تربت. امامجمعه، محمدرضا؛ احمدی، غلامعلی و تیمورنیا، مهین (1392)، بررسی تطبیقی فعالیتهای فوقبرنامه دوره ابتدایی ایران با کشورهای امریکا، انگلستان و مالزی، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 3 (1): 17 ـ 65. امینی، ابراهیم، (1379)، اسلام و تعلیموتربیت (2)، جلد دوم، چاپ پنجم، تهران: انتشارات سازمان انجمن اولیا و مربیان جمهوری اسلامی ایران. پاکتچی، احمد و دیگران (1391 الف)، ابعاد و شخصیت و زندگی امام صادق علیهالسلام، تهران، دانشگاه امام صادق علیهالسلام. پاکتچی، احمد و دیگران (1391 ب)، مبانی و روش اندیشه علمی امام صادق علیهالسلام، تهران: دانشگاه امام صادق علیهالسلام. پسندیده، عباس (1390)، درآمدی بر روششناسی فهم معارف روانشناختی از احادیث، مجله علوم حدیث، سال دوازدهم، شماره سوم و چهارم: 88 تا 109. حجتی، سیدمحمدباقر، (1374)، آداب تعلیم و تعلم در اسلام، تحریری جدید از منیهالمرید فی الآدابالمفید و المستفید شهید ثانی، چاپ بیستم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. حجتی، سیدمحمدباقر (1388)، اسلام و تعلیموتربیت، تهران. دفتر نشر فرهنگ اسلامی. حسنزاده آملی، حسن (1381)، در آسمان معرفت، تذکره اوحدی از عالمان ربانی، گردآوری و تنظیم محمد بدیعی، چاپ ششم، قم: نشر تشیع. حسینی میرصفی، سیدهفاطمه (1386)، شیوه مناظرات انبیاء و امام صادق علیهالسلام، چاپ دوم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، تهران: شرکت چاپ و نشر بینالملل. حیدر، اسد (1392)، امام صادق علیهالسلام و مذاهب اهل سنت، ترجمه سیدعلیرضا نقیبپور، جلد دوم، چاپ سوم، قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب. حیدر، اسد (1392)، امام صادق علیهالسلام و مذاهب اهل سنت، ترجمه فریدالدین فرید عصر، جلد چهارم، چاپ سوم، قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب. خامنهای، سیدعلی (1361)، پیشوای صادق، تهران. انتشارات سیدجمال. دخیلفیاض، عبدالله (1388)، تاریخ تعلیموتربیت شیعه امامیه از زمان امام صادق علیهالسلام تا شیخ طوسی(ره)، ترجمه علی مطهوری، اهواز: دانشگاه شهید چمران. رفیعی، علی، (1374)، زندگانی امام صادق(ع)، تهران: انتشارات صریر قلم. سلسبیلی، نادر (1386)، گذر نظام برنامه درسی ایران به سمت عدم تمرکز در طراحی و تدوین برنامهدرسی باتأکیدبر برنامهریزی درسی مبتنیبر مدرسه، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، سال اول، شماره 4: 49 تا 68. شهیدی، سیدجعفر (1377)، زندگانی امام صادق، جعفربنمحمد(ع)، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. عابدی، محمد (1382)، امام هدایت (هدایت و تبلیغ در گفتار و رفتار امام صادق(ع))، فقه و اصول، مبلغان، شماره 48. فدوی اردستانی، حامد (1386)، ویژگیهای امام صادق(ع)، الخصائص الصادقیه، قم: انتشارات نسیم کوثر. قمی، عباس (1390)، منتهی الآمال، تصحیح موسوی دامغانی، تهران: انتشارات پیام آزادی. کلینی، محمدبنیعقوب (1375)، اصول کافی، شرح و ترجمه محمدباقر کمرهای، جلد اول، چاپ سوم، تهران: انتشارات اسوه. کلینی، محمدبنیعقوب (1363)، اصول کافی، شرح و ترجمه جواد مصطوفی، جلد اول، تهران: انتشارات علمیه اسلامیه. گال، مردیت و بورگ، والتر و گال، جویس (1391)، روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی، ترجمه احمدرضا نصر اصفهانی و همکاران، جلد دوم، تهران: سمت. مؤمنی مهموئی، حسین؛ کرمی، مرتضی و مشهدی، علی (1389)، بررسی نقش عوامل کاهشدهنده فاصله بین برنامهدرسی قصد شده، اجراشده و تجربهشده آموزش عالی، دوفصلنامه مطالعات برنامهدرسی آموزش عالی، سال 1، شماره 2: 90 ـ 110. مجلسی، محمدباقر (1377)، ترجمه جلد یازدهم بحارالانوار زندگانی حضرت امام جعفر صادق علیهالسلام. ترجمه موسی خسروی، چاپ دوم، تهران: انتشارات الاسلامیه. محدثزاده، علی (1373)، اصحاب امام صادق علیهالسلام، تهران: انتشارات کتابخانه مدرسه چهلستون مسجد جامع تهران. محمدی ریشهری، محمد (1384)، میزانالحکمه، جلد اول، چاپ پنجم، قم: دارالحدیث. مرزوقی، رحمتالله (1388)، پیشفرضهای برنامه درسی تربیت دینی در عصر جهانیشدن: مبنایی نظری برای نظام آموزشوپرورش عمومی ایران، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، شماره 15: 43 ـ 59. مسعودی، عبدالهادی (1392). روش فهم حدیث، تهران: سمت. مظفر، محمدحسین (1367)، صفحاتی از زندگانی امام جعفر صادق(ع)، ترجمه و نگارش سیدابراهیم سیدعلوی، تهران: انتشارات رسالت قلم. مفضلبنعمر (1385)، توحید مفضل، ترجمه و شرح علامه محمدباقر مجلسی، چاپ اول، تهران: نشر آرام دل. ملکی، حسن (1389)، مبانی برنامهریزی درسی آموزش متوسطه، تهران: سمت. منشی، محمود (1347)، صادق آل محمد(ع)، تهران: انتشارات زمانه. منصوری، ذبیحالله (1356)، مغز متفکر جهان شیعه امام جعفر صادق(ع)، تهران: سازمان انتشارات جاویدان. مهرمحمدی، محمود و همکاران، (1390)، برنامه درسی نظرگاهها، رویکردها و چشماندازها، ویراست دوم، تهران: سمت. هاشمی، زهرا و پورمحمد رمضان (1393)، تأثیر شاگردان ممتاز امام صادق علیهالسلام بر گسترش دانش مسلمانان، مشهد: نشر عالمافروز. کاشانی، فیض (1406 ق)، الوافی، الجزء الاول، مکتب الامام امیرالمؤمنین علی علیهالسلام عامه، الطبعه الاولی. المجلسی، محمدباقر (1403 ق)، بحارالانوار الجامعه لدرر الأخبار الائمه الاطهار، الجزء الحادی و السبعون، الطبعه الثالثه المصحفه، بیروت، دارالاحیاء الکثراث العربی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 459 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 271 |