تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,169 |
تعداد مقالات | 8,429 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,295,304 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,544,098 |
تحلیلی بر بایسته های تصمیم گیری مشورتی براساس آموزه های اسلامی | ||
مدیریت اسلامی | ||
مقاله 3، دوره 28، شماره 2، مرداد 1399، صفحه 39-76 اصل مقاله (1.08 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
فائزه عظیم زاده اردبیلی1؛ منا افضلی قادی* 2 | ||
1دانشیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران، تهران، ایران | ||
2نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری معارف اسلامی و مدیریت آموزشی، دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران، تهران، ایران | ||
تاریخ دریافت: 05 اردیبهشت 1400، تاریخ پذیرش: 05 اردیبهشت 1400 | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش، شناسایی بایستههای تصمیمگیری مشورتی براساس آموزههای اسلامی است. مطالعات صاحبنظران نشان میدهد که با وجود بهرههای مطلوبِ مشورت در تصمیمگیری، این پدیده گاهی نتایج خوشایندی بهدنبال ندارد؛ بنابراین به نظر میرسد بایدهایی بر این فرآیند حاکم است که مطلوبیت آن را تعیین میکند. پرسش اصلی پژوهش این است که بایستههای تصمیمگیری مشورتی براساس آموزههای اسلامی چیست؟ در واقع، پایبندی به چه معیارهایی، مدیران را در تصمیمگیری مشورتی به نتایج مطلوب رهنمون میسازد و بهبود عملکرد مادی و معنوی در پی دارد؟ بدین منظور، روش تحلیل محتوای استقرایی بهکار برده شد. براساس یافتهها، مهمترین بایستههای تصمیمگیری مشورتی در آموزههای اسلام عبارت است از: توجه به موانع شرعی مشورت، صیانت از حریمها، اتصالات معنوی، دقت در صفات مشاور، گزینش هدفمند عقاید، توانمندی در تصمیم و اجرا. نتایج بررسی نشان میدهد که بعضی بایستههای اسلامی در مبانی مدیریتی موجود است؛ اما در آموزههای اسلامی نظایر وسعتیافتهتری از آنها هست. برخی بایستههای اسلامی اساساً با مبانی مدیریتی در تعارض، و یا در آن فاقد معناست. دستهای از بایستههای اسلامی نیز با مبانی مدیریتی در تعارض نیست؛ ولی از دید اندیشمندان مدیریت بهدور مانده و مورد غفلت واقع شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تصمیم گیری مشورتی؛ بایسته ها؛ مشورت گروهی؛ مشورت انفرادی؛ مشارکت | ||
مراجع | ||
القرآنالکریم. ترجمه ناصر مکارمشیرازی. نهجالبلاغه (1386). ترجمه محمد دشتی. قم: شهابالدین. ابنمنظور، محمدبنمکرم (1414ق). لسان العرب. ج 4. بیروت: دار صادر. ابنمیثم، میثمابنعلی (1375). شرح نهجالبلاغه ابنمیثم. ترجمه محمدصادق عارف و دیگران. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی. آقاپیروز، علی؛ خدمتی، ابوطالب؛ شفیعی، عباس؛ بهشتینژاد، محمود و زیر نظر مهدی الوانی (1385). مدیریت در اسلام. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. اکرامی، محمود؛ رهبرآبکنار، ناهید و شیرنژاد، رقیه (1389). ارزیابی مشارکت کارکنان در تصمیمگیری مدیران. فرایندمدیریتوتوسعه. ش23(2): 81 ـ 95. الوانی، مهدی (1384). تصمیمگیری و تعیین خطمشی دولتی. تهران: سمت. باقری، خسرو (1388). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: مدرسه. پناهنده، بهرام (1394). بررسی مبانی فقهی و حقوقی شورا و مشورت. تهران: خرسندی. جوادیآملی، عبدالله (1391). تسنیم. قم: اسراء. جوادیآملی، عبدالله (1375). زن در آیینه جلال و جمال. قم: اسراء. جوادیآملی، مرتضی (1372). نحوه سیاستگذاری و تصمیم گیری در مدیریت اسلامی. مدیریت دولتی. ش 23: 1 ـ 10. حرعاملی، محمدبنالحسن (بیتا). وسائلالشیعه. قم: مؤسسه آلالبیت علیهمالسلام لإحیاء التراث. رازینی، روحالله و عزیزی، مهدی (1394). طراحی الگوی تصمیمگیری با رویکرد اسلامی. مدیریت اسلامی. ش 23(4): 73 ـ 100. رهنورد، فرجالله (1378). تبیین فلسفه مدیریت مشارکتی. مدیریت دولتی. ش 13(2): 7 ـ 16. رهنورد، فرجالله (1380). بهرهوری و مدیریت مشارکتی: نگرش وضعی. دومین همایش کیفیت و بهرهوری در صنعت برق. راغباصفهانى، حسینبنمحمد (1412 ق). مفردات ألفاظ القرآن. تحقیق: صفوان عدنان داوودى. بیروت: دارالقلم. زمخشرى، محمود (1407 ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت: دارالکتاب العربی. شیعهزاده، الهه؛ مرتضوی، سعید و انصاری، محمدعلی (1395). بازنمایی شاخصهای رفتاری توکل و بررسی میزان تناسب آن با سبک تصمیمگیری مدیران. مدیریت اسلامی. ش 24(3): 93 ت 127. صدوقی، مجید (1387). معیارهای ویژه ارزیابی پژوهش کیفی. حوزه و دانشگاه روششناسی علوم انسانی. ش 14 (56): 55 ـ 72. طباطبایی، محمدحسین (1374). ترجمه المیزان. ترجمه محمدباقر موسوى همدانى. قم: جامعه مدرسین حوزه قم. طبرسی، فضلبنحسن (1360). ترجمه مجمعالبیان فى تفسیر القرآن. ج 3. تهران: فراهانى. طوسی، محمدعلی (1380). مشارکت در مدیریت و مالکیت. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی. طیب، عبدالحسین (1378). اطیبالبیان فی تفسیر القرآن. تهران: اسلام. عزیزی، مهدی؛ عزیزی، مجتبی و لطیفی، میثم (1396). بررسی و نقد تأثیر مکتب فایدهگرایی بر نظریههای تصمیمگیری و مقایسه آن با نظریه رشد اسلامی. مدیریت اسلامی. ش 25(2): 35 ـ 63. فضلالله، محمدحسین (1419 ق). من وحى القرآن. بیروت: دارالملاک للطباعه و النشر. قرائتى، محسن (1383). تفسیر نور. تهران: مرکز درسهایى از قرآن. قرشى، علىاکبر (1377). احسنالحدیث. تهران: بنیاد بعثت. قرشى، علىاکبر 1371. قاموس قرآن. تهران: دارالکتب الإسلامیه. قریب، قاسم و عالمی، خدیجه (1397). روش تصمیمگیری پیامبر اسلام(ص) در تعیین راهبرد نظامی حکومت مدینه (از هجرت تا فتح مکه). تاریخنامه خوارزمی . ش 22: 111 ـ 134. کاشانى، فتحالله (1336). منهج الصادقین فى الزام المخالفین. تهران: کتابفروشى محمدحسن علمى. گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گالف جویس (1384). روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی. ترجمه جمعی از مترجمان به اهتمام احمدرضا نصر. تهران: دانشگاه شهید بهشتی. گرجیازندریانی، علیاکبر و ابوالحسنی، محسن (1395). نقش شورا در مدیریت امور عمومی؛ تصمیمگیر یا تصمیمساز. دانش حقوق عمومی. ش 5 (13): 109ـ133. مصطفوی، حسن (1395 ق). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: الکتاب. مکارمشیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الإسلامیه. مکارمشیرازی، ناصر (1386). پیام امیرالمؤمنین (علیهالسلام). تهیه و تنظیم جمعی از فضلا. تهران: دارالکتب الاسلامیه. مؤمنیراد، اکبر؛ علیآبادی، خدیجه؛ فردانش، هاشم و مزینی، ناصر (1392). تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل و اعتبار نتایج. اندازهگیری تربیتی. ش 4(14): 187 ـ 222. میچل، ترنسآر (1383). مردم در سازمانها. ترجمه حسین شکرکن. تهران: | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,247 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 482 |