آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,579 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,988,716 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,032,570 |
چالش‌های شکلگیری نظام امنیت دستهجمعی در منطقه خلیجفارس و سناریوهای احتمالی | ||
| جغرافیای نظامی و امنیتی | ||
| مقاله 2، دوره 2، شماره 6، مرداد 1398، صفحه 37-70 اصل مقاله (1.08 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| بهادر زارعی1؛ سید مهدی موسوی شهیدی2؛ محمد سلگی* 3 | ||
| 1استادیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه | ||
| 2دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران | ||
| 3نویسنده مسئول: دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران | ||
| تاریخ دریافت: 09 مهر 1397، تاریخ بازنگری: 10 بهمن 1398، تاریخ پذیرش: 20 بهمن 1398 | ||
| چکیده | ||
| خلیجفارس به‌لحاظ سابقة تاریخی و تمدنی، موقعیت ارتباطی، اهمیت راهبردی، منزلت ژئوکالچر، دارابودن ذخایر نفت و گاز، نیازمند یک نظام امنیت جمعی منطقه‌ای با مشارکت تمامی بازیگران و نقش‌آفرینان است. ازاین‌رو، دولت‌های ساحلی خلیجفارس باید به‌دنبال ایجاد یک سازمان امنیت منطقه‌ای فراگیر با حضور همه بازیگران، برای دستیابی به این هدف مهم و کلان منطقه‌ای باشند. نوشتار حاضر با شیوه توصیفی ـ تحلیلی درپی پاسخ به این پرسش بنیادین است که چالش‌های شکلگیری نظام امنیت دستهجمعی در منطقه خلیجفارس چه مؤلفههایی هستند؟ و اینکه مدل مناسب شکلگیری امنیت دستهجمعی در خلیجفارس شامل چه مؤلفههایی میشود که از بروز تنش و جدال در منطقه جلوگیری نماید؟ یافته‌های پژوهش نشان میدهد که چالش‌هایی مانند دارابودن دیدگاه‌های متفاوت و حتی متضاد به چگونگی تأمین امنیت منطقه‌ای، حاکمیت نظام‌های حکومتی متفاوت، نگرانی کشورهای حوزه جنوبی خلیجفارس از قدرت و توان بالای ایران و ژئوپولیتیک توسعه‌طلب عربستان، اختلاف دیدگاه درخصوص حاکمیت در عراق، موضوع صلح خاورمیانه، وجود جو عدم‌اعتماد جمعی در منطقه خلیجفارس، مخالفت‌های خارجی، مقاومت احتمالی دولت‌های منطقه کشورهای حوزه جنوبی خلیجفارس، حضور نظامی امریکا در عراق و خلیجفارس، وجود اختلافات ارضی و مرزی بین کشورهای منطقه و ذهنیت نامناسب شکل گرفته براساس تجربیات تلخ گذشته، مهم‌ترین چالش‌های فراروی امنیت جمعی در منطقه خلیجفارس محسوب می‌شوند. همچنین مدل مناسب برای شکلگیری امنیت جمعی در منطقه باید شامل شورای همکاری خلیجفارس، ایران و عراق و مشارکت محدود اعضا باشد که پیشنیاز شکلگیری آن عضویت تمام کشورهای منطقه ازجمله ایران و عراق، شناسایی زمینه‌های تهدیدات مشترک، ایجاد وابستگی متقابل میان بازیگران منطقه‌ای و کاهش نقش بازیگران فرامنطقه‌ای در منطقه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خلیجفارس؛ امنیت دستهجمعی؛ قدرت‌های منطقه‌ای؛ قدرت‌های فرامنطقه‌ای؛ طراحی مدل امنیتی نوین | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Establishment of the collective security challenges in the Gulf region and possible scenarios | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Bahador Zarei1؛ Mehdi Mousavi shidid2؛ Mohammad Solgi3 | ||
| 1un | ||
| 2University of Tehran, Faculty of Geography | ||
| 3university of tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Persian Gulf in terms of historical background and civilization, communicative situation, the importance of strategic, geo-culture status, presence of oil and gas reserves, requires a regional collective security system involving all the actors and players. The present article, in a descriptive-analytical manner, seeks to answer the fundamental question of what constitutes the challenges to the formation of a collective security system in the Gulf region? And what elements of an appropriate model of collective security in the Gulf include preventing tensions in the region? The findings show that challenges such as having different and even conflicting views on how to secure regional security, the sovereignty of different government systems, the concern of the southern Gulf states about Iran's high power and geopolitical development, the divergence of views on sovereignty in Iraq, The Middle East peace issue, the atmosphere of public mistrust in the Persian Gulf, foreign opposition, possible resistance by regional governments in the southern Gulf states, US military presence in Iraq and the Persian Gulf, territorial and border disputes between countries in the region, and inadequate mentality. Taken according to d The bitter past has been one of the most important challenges facing the Persian Gulf. The appropriate model for the formation of collective security in the region should also include the GCC, Iran-Iraq, and limited member participation that would require membership of all countries in the region, including Iran and Iraq, identify common threat areas | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Persian Gulf, collective security, regional powers, design a new security model | ||
| مراجع | ||
|
- آرون ریمون (1370)، مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی، ترجمه باقر پرهام، نشر مرکز آموزش انقلاب اسلامی. - ابراهیمی‌فر، طاهره (1378)، بررسی علل واگرایی در منطقه خلیجفارس، فصلنامه سیاست خارجی، شماره 7. - امامی، محمدعلی (1380 )، عوامل تأثیرگذار در خلیجفارس؛ تهران، انتشارات وزارت امور خارجه؛ چاپ اول. - امانت، حمید (1390)، امنیت اجتماعی و ارائه الگوی سنجش آن، نشریه مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 27. - امیراحمدی، هوشنگ (1374)، وضعیت نفت در آستانه قرن بیستم؛ فصلنامه خاورمیانه؛ سال دوم؛ شماره 2. - ایزدی، پیروز (1389)، گزارش تحلیلی، مرکز تحقیقات استراتژیک، معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی، شماره 136. - بوزان، باری (1387)، مردم، دولتها و هراس؛ مترجم: پژوهشکده مطالعات راهبردی. تهران: نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی. - بوزان، باری و ویور، اولی (1385)، نظام منطقه‌ای و نظام بین‌المل، ترجمه: رحمان قهرمان‌پور، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. - بیلیس، جان و اسمیت، استیو (1393)، جهانی‌شدن سیاست: روابط بین‌الملل در عرصه نوین، ترجمه ابوالقاسم چمنی، جلد اول، تهران، انتشارات ابرار معاصر، چاپ سوم. - جعفری ولدانی، اصغر (1391)، «ژئوپلیتیک جدید دریای سرخ و خلیجفارس»، تهران، وزارت امور خارجه. - حافظ‌نیا، محمدرضا (۱۳۸۴)، قدرت و منافع ملی، تهران: نشر انتخاب. - دورکیم، امیل (1381)، درباره تقسیم کار اجتماع»، ترجمه باقر پرهام [ویرایش دوم]، نشر مرکز، تهران. - دویچ، کارل و دیگران (1375)، «ظریه‌های روابط بین‌الملل، ترجمه وحید بزرگی، جلد اول، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی. - راسل، برتراند (1385)، قدرت، ترجمه نجف دریابندری، تهران: نشرخورازمی. - راسل، جیمز (1385)، استراتژی، امنیت و جنگ در عراق: ایالات‌متحده و خلیجفارس در قرن 1، ترجمه مطالعات پژوهشکده راهبرد، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. - رجبی‌پور، محمود (1384)، درآمدی بر عوامل مؤثر بر احساس امنیت، کنکاشی بر جنبههای مختلف امنیت عمومی و پلیس، مجموعه مقالات 2، معاونت پژوهشی دانشگاه علوم انتظامی. - زارعی، بهادر (1391)، «اطلس نظامی ـ راهبردی خلیجفارس»، تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. - زارعی، بهادر (1392)، ژئواکونومیکی خلیجفارس و امنیت انرژی، نشر فصلنامه پژوهشکده مطالعات راهبردی. - زارعی، بهادر (1397)، مطالعات منطقه‌ای خلیجفارس، انتشارات دانشگاه تهران. - عامری، هوشنگ (1387)، اصول روابط بین‌الملل، تهران: نشر آگه. - فرشاسعید، پرویز و عیسیزاده، سیما (1395)، امنیت دستهجمعی و کاربرد زور در حقوق بین‌الملل، فصلنامه علوم جغرافیایی، ش 47. - کریمی‌پور، یدالله (1379)، «مقدمه‌ای بر ایران و همسایگان (منابع تنش و تهدید)» تهران: نشر جهاد دانشگاهی دانشگاه خوارزمی. - گریفیتس، مارتین (1388)، دانشنامه روابط بین‌الملل و سیاست جهان، ترجمه علی‌رضا طیب، تهران نشر نی. - لیک، دیوید ای و مورگان، پاتریک ام (1392)، امنیت‌سازی در جهان نوین، ترجمه جلال دهقانی، تهران، نشر مطالعات راهبردی، چاپ سوم. - مطلبی، مسعود؛ غفاری، رضا و کاظمی، شمسی (1391)، اعتمادسازی پیشنیاز امنیت و نظام دستهجمعی در خلیجفارس، فصلنامه مطالعات سیاسی، ش 18. - موسوی، سیدحسین (1386)، «الگوی امنیت منطقه‌ای در خلیجفارس»، تجربه‌ها و موانع، فصلنامه مطالعات راهبردی. - هانتینگتون، ساموئل (1936 م)، موج سوم دمکراسی در پایان سده بیست»، ترجمه احمد شهسا، تهران: نشر روزنه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 820 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 353 |
||