آمار

تعداد نشریات36
تعداد شماره‌ها1,192
تعداد مقالات8,579
تعداد مشاهده مقاله6,989,912
تعداد دریافت فایل اصل مقاله4,033,398
حسین آبادی, محسن, شمس دولت آبادی, سید محمدرضا, مرادیان, محسن. (1399). واکاوی تهدیدهای ناشی از اقدامات وهابیت و جریان‌های سلفیِ تکفیری (موردمطالعه: استان کرمانشاه). پدافند الکترونیکی و سایبری, 9(33), 131-158.
محسن حسین آبادی; سید محمدرضا شمس دولت آبادی; محسن مرادیان. "واکاوی تهدیدهای ناشی از اقدامات وهابیت و جریان‌های سلفیِ تکفیری (موردمطالعه: استان کرمانشاه)". پدافند الکترونیکی و سایبری, 9, 33, 1399, 131-158.
حسین آبادی, محسن, شمس دولت آبادی, سید محمدرضا, مرادیان, محسن. (1399). 'واکاوی تهدیدهای ناشی از اقدامات وهابیت و جریان‌های سلفیِ تکفیری (موردمطالعه: استان کرمانشاه)', پدافند الکترونیکی و سایبری, 9(33), pp. 131-158.
حسین آبادی, محسن, شمس دولت آبادی, سید محمدرضا, مرادیان, محسن. واکاوی تهدیدهای ناشی از اقدامات وهابیت و جریان‌های سلفیِ تکفیری (موردمطالعه: استان کرمانشاه). پدافند الکترونیکی و سایبری, 1399; 9(33): 131-158.

واکاوی تهدیدهای ناشی از اقدامات وهابیت و جریان‌های سلفیِ تکفیری (موردمطالعه: استان کرمانشاه)

فصلنامه پژوهش های حفاظتی امنیتی
مقاله 6، دوره 9، شماره 33، خرداد 1399، صفحه 131-158    اصل مقاله (6.64 M)
نویسندگان
محسن حسین آبادی* 1؛ سید محمدرضا شمس دولت آبادی2؛ محسن مرادیان2
1دانشجوی دکتری مطالعات امنیت ملی دانشگاه عالی دفاع ملّی
2استادیار دانشگاه عالی دفاع ملّی
تاریخ دریافت: 05 اردیبهشت 1399،  تاریخ بازنگری: 25 اردیبهشت 1399،  تاریخ پذیرش: 25 خرداد 1399 
چکیده
یکی از مؤلفه‌های تهدیدهای امنیت ملّی در مناطق مرزی، به‌ویژه استان کرمانشاه، خطرات ناشی از نفوذ اندیشة وهابیت و جریان‌های سلفیِ تکفیری و اقدامات آنها است. اندیشة تکفیر، ریشه در تفکرات ابن‌تیمیه (قرن 8 ق) دارد که بر اساس برداشت انحرافی که از اسلام داشته، عده‌ای از مسلمانان را خارج از دایرة اسلام دانسته و آنها را کافر خوانده است. در ادامه، محمد ابن عبدالوهاب (قرن 12 ق) این اندیشه را عملیاتی کرد و بر اساس آن، اقدام به قتل و کشتار مسلمانان نمود. این اندیشه هم‌اکنون نیز توسط وهابیان، داعش و سایر جریان‌های تکفیری علیه مسلمانان در حال اجرا است. هدف این پژوهش، شناسایی تهدیدها و آسیب‌های ناشی از فعّالیت این جریان‌ها در ابعاد مختلف و ارائة راهکارهای مواجهه با آنها ازطریق رویکرد کیفی نظریة داده‌بنیاد است. سؤال اصلی پژوهش این است که «اقدامات جریان‌های سلفیِ تکفیری چه تهدیداتی را در ابعاد مختلف علیه امنیت این منطقه و امنیت ملّی ج.ا.ایران ایجاد خواهد کرد؟». در این پژوهش، از روش‌های نمونه‌گیری نظری و تکنیک گلوله‌برفی برای گردآوری داده‌ها استفاده شده است و اشباع نظری داده‌ها با استفاده از مصاحبة عمیق نیمه‌ساختارمند با 38 نفر از خبرگان حوزه‌های سیاسی - امنیتی به دست آمده است. همچنین، رهیافت نظام‌مند استراوس و کوربین برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به‌کار گرفته شد. به‌اختصار، تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان داد که پدیدة ظهور و توسعة جریان‌های سلفیِ تکفیری در جغرافیای مناطق مرزی و حاشیه‌ای غرب کشور ازجمله استان کرمانشاه، تحت تأثیر شرایط علّی مختلفی قرار دارد. این پدیده به همراه شرایط مداخله‌گر (حمایت مالی، لجستیکی، آموزشی و رسانه‌ای) و شرایط زمینه‌ای (جریان‌های ایدئولوژیک، عوامل اقتصادی، فرهنگی- فکری، سیاسی- بین‌المللی و اجتماعی)، کنش‌هایی را شامل اقدامات ایدئولوژیکی - فرهنگی؛ سیاسی - امنیتی و اقتصادی به وجود می‌آورد. درنهایت، پیامدهای این پدیده عبارت‌اند از تهدیدهای امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و اعتقادی. در انتها نیز پیشنهادهایی برای مقابله با این تهدیدها ارائه گردید.
کلیدواژه‌ها
استان کرمانشاه؛ تهدید؛ جریان‌های سلفیِ تکفیری؛ وهابیت
عنوان مقاله [English]
Investigating the threats posed by the activities of Wahhabism and Takfiri Salafi movements (case study: Kermanshah province)
نویسندگان [English]
Mohsen Hosseinabadi1؛ Seyed Mohamamdreza Shams Dolatabadi2؛ Mohsen Moradian2
1Ph.D. Candidate in National Security Studies at Supreme National Defense University
2Assistant Professor at Supreme National Defense University.
چکیده [English]
 
    One of the components of national security threats in border areas, especially in Kermanshah province, is the dangers posed by the influence of Wahhabism and Salafi takfiri movements and their actions. The idea of ​​takfir is rooted in the thoughts of Ibn Taymiyyah (8th century AH) who, based on his Deviant perception from Islam, considered some Muslims outside the circle of Islam and called them infidels. After that, muhammad Ibn Abd al-Wahhab (12th century AH) put this idea into practice and based on it, started killing of Muslims. This idea is still being practiced by Wahhabis, ISIS and other takfiri movements against Muslims. The purpose of this study is to identify the threats and harms caused by the activity of these currents in different dimensions and to provide solutions to deal with them through a qualitative approach to the grounded theory. The main question of the research is "What threats will the actions of the takfiri Salafi currents pose in various dimensions against the security of this region and the national security of the Islamic republic of Iran?".  In this study, theoretical sampling methods and snowball technique have been used to collect data and theoretical data saturation has been obtained using deep and semi-structured interviews with 38 experts from political- security different. Also, the systematic approach of Strauss and Corbin was used to analyze the data. In short, the analysis of the data showed that the phenomenon of the emergence and development of takfiri Salafi currents in the geography of border areas and the western margins of the country, including Kermanshah province, is affected by various causal conditions. This phenomenon, along with interventional conditions (financial, logistical, educational, and media support) and contextual conditions (ideological currents, economic, cultural-intellectual, political-international, and social factors) creates actions including ideological-cultural, economic- security and political measures. Finally, the consequences of this phenomenon include security, economic, social and religious threats and also, at the end, suggestions were presented to counter these threats.
کلیدواژه‌ها [English]
Kermanshah Province, threat, Salafist takfiri currents, Wahhabism
مراجع
 

  1. قرآن کریم، ترجمة آیت‌الله مکارم شیرازی، چاپ دوم (1395)، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
  2. امام خامنه‌‌‌‌ای (مدّظلّه‌‌‌‌العالی)، سید علی (1398)، «مجموعه بیانات مقام معظّم رهبری»، قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی:WWW.Khamenei.ir.
  3. امام خمینی (رحمت‌‌‌‌الله‌‌‌‌علیه)، سید روح‌‌‌‌الله (1358)، «صحیفه»، تهران: موسسة تنظیم و نشر آثار حضرت امام (رحمت‌الله-علیه).
  4. بیابانگرد، اسماعیل (1382)، «روش‌های تحقیق در علوم انسانی و اجتماعی»، تهران: مؤسسة کتاب مهربان نشر.
  5. تاجیک، محمدرضا (1384)، «مدیریت بحران: نقدی بر شیوه‌های تحلیل و تدبیر بحران در ایران»، چاپ دوم، تهران: انتشارات فرهنگ گفتمان.
  6. چگینی، عباس (1398)، «نظام مدیریت استراتژیک دفاعی»، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملّی.
  7. خبرگزاری تابناک (1396)، «حادثة تروریستی تهران»، کد خبر: 701375 نوشته‌‌‌‌شده در تاریخ 07/03/1396، بازیابی‌‌‌‌شده در تاریخ 17/02/1399. قابل‌‌‌‌دسترسی در آدرس اینترنتی: https://www.tabnak.ir/fa/news/701375.
8.خسروپناه، عبدالحسین (1388)، «جریان‌شناسی فکری معاصر ایران»، قم: انتشارات موسسة فرهنگ حکمت نوین اسلامی.

  1. دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، سید مهدی؛ آذر، عادل (1391)، «روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت»، تهران: انتشارات صفار- اشرافی.
  2. داودی، علی‌اصغر؛ مهدی‌پور، ملیحه (1391)، «نقش رسانه‌های جمعی در امنیت شهرهای مرزی»، همایش ملّی شهرهای مرزی و امنیت‌؛ چالش‌ها و رهیافت‌ها، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
  3. دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم (1393)، «مرزبان‌نامه»، قم: انتشارات حوزة علمیه.
  4. رحیمی، اکبر؛ راد، عباس؛ عالم‌‌‌‌تبریز، اکبر؛ مؤتمنی، علیرضا (1397)، «به‌کارگیری رویکردهای مدیریتی ناب، چابک و تاب‌آور در زنجیرة تأمین صنایع دفاعی؛ راهبردی جدید و مؤثر در ارتقای بازدارندگی دفاعی و امنیت ملّی». فصلنامة مدیریت و پژوهش‌های دفاعی. 17 (86): صص 19 - 58.
  5. رستمی، علی‌اکبر؛ اسماعیلی، محمدمهدی (1395)، «راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با جریان‌های تکفیری»، فصلنامة مدیریت و پژوهش‌های دفاعی، 15 (81): صص 1 - 40.
  6. زروندی، مهدی؛ یاری، مریم (1397)، «کالبدشکافی تهدیدات با تأکید بر مفهوم امنیت ملّی»، فصلنامة مدیریت و پژوهش‌های دفاعی، 16 (85): صص 117 - 144.
  7. سبحانی، جعفر (1388)، «وهابیت؛ مبانی فکری و کارنامة عملی»، چاپ چهارم، قم، موسسه امام صادق (علیه‌‌‌‌السلام).
  8. سبحانی، جعفر (1393)، «سلفی‌‌‌‌گری در آیینة تاریخ»، چاپ دوم، قم: انتشارات توحید قم.
  9. سید رضی (1386)، «نهج‌البلاغه»، ترجمة محمد دشتی، چاپ دوم، مشهد: آئین تربیت.
  10. 18. شاهقلیان‌‌‌‌قهفرخی، رضا؛ رستمی، علی‌اکبر (1396)، «تبیین زیرساخت‌های ایدئولوژیک و ساختاری گروه تکفیری - تروریستی داعش»، فصلنامة مدیریت و پژوهش‌های دفاعی، 15 (83): صص 119 - 154.
19.طاهری، مهدی؛ احمدوند، شجاع (1394)، «وهابیت و استمرار حکومت آل سعود»، فصلنامة پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، 5 (4): صص 87 - 111.

  1. فلاح، محمدهادی (بی‌تا)، «مقدمه‌ای بر جریان سلفیت در جهان اسلام»، جزوة پژوهشی منبع تدریس دورة دکتری در سال 1398.
  2. فیروزآبادی، سید حسن و همکاران (1393)، «تکفیری‌های داعش را بهتر بشناسیم»، چاپ پنجم، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملّی.
  3. قنبری، محمد؛ بیات، بهرام (1398)، «محیط‌شناسی تهدیدهای تروریستی در سطح جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامة علوم سیاسی. 14 (46): صص 159 - 185.
  4. علیزاده‌‌‌‌موسوی، مهدی (1393)، «تبارشناسی سلفی‌گری و وهابیت»، قم: انتشارات آوای منجی.
  5. محمدحسینی، مسعود؛ صفوی، یحیی (1391)، «مرزهای ایران: همراه با تغییرات جدید در طول مرزهای جمهوری اسلامی ایران»، تهران: انتشارات دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (علیه‌‌‌‌السلام).
  6. محمدی‌‌‌‌الموتی، محسن؛ وثوقی، سعید؛ امام‌‌‌‌جمعه‌‌‌‌زاده، جواد (1397)، «تجزیه‌وتحلیل واگرایی اعتقادی و اندیشه‌ای در جهان اسلام در پرتو نقش‌آفرینی جریان تکفیری»، دوفصلنامة انسان‌پژوهی دینی، 14 (39): صص 145 - 166.
  7. مرادیان، محسن (1388)، «تهدید و امنیت»، تهران: انتشارات مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد صیاد شیرازی.
  8. مرکز آمار ایران (1395)، «گزارش جمعیتی سرشماری در کشور، سال 1395؛ استان کرمانشاه»، قابل‌‌‌‌دسترسی در آدرس اینترنتی: https://www.amar.org.ir.
  9. مزینانی، احمد؛ خسرو پناه، عبدالحسین (1394)، «پدیدارشناسی تکفیرگرایی و ارزیابی امنیتی آن»، فصلنامة پژوهش‌های حفاظتی - امنیتی دانشگاه جامع امام حسین (علیه‌‌‌‌السلام)، 3 (14): صص 1 - 27.
  10. معاونت پژوهش و تولید علم (1394)، «تروریسم تکفیری در غرب آسیا»، تهران: انتشارات موسسة چاپ و انتشارات دانشکدة اطلاعات.
  11. معین، محمد (1364)، «فرهنگ فارسی معین»، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  12. مکارم‌‌‌‌شیرازی، ناصر (1389)، «وهابت بر سر دوراهی»، چاپ چهاردهم، قم: انتشارات امام علی ابن ابیطالب (علیه‌‌‌‌السلام).
  13. مهدی‌پور، فرشاد (1393)، «گونه‌شناسی جریان‌شناسی‌های فکری - فرهنگی در ایران معاصر»، فصلنامة دین و سیاست فرهنگی، 2: صص 7 - 30.
  14. نصیری‌‌‌‌دامغانی، عباس (1393)، «جریان‌شناسی سلفی تکفیری (داعش)»، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
  15. هاشمی، حمید (1390)، «جنگ نرم در دنیای معاصر»، تهران: انتشارات مطالعات فرهنگی و برنامه‌ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری.
 

 

 

 

ب) منابع لاتین

  1. 1. Brauch, H.G. (2011). "Concepts of Security Threats, Challenges, Vulnerabilities and Risks". Hexagon Series on Human and Environmental Security and Peace, 5: 61- 106. DOI: 10.1007/978-3-642-17776-7_2.
  2. Charmaz, K. (2006). "Constructing grounded theory: A practical guide through qualitative analysis". Sage.
  3. Glaser, B. (1992). "Basics of Grounded Theory Analysis". Mill Valley: Sociology Press.
  4. Premaratne, U. (2016). "Reconciling the Irreconcilable: The Use of Reasonable Consequentialism for the Conundrum of National Security and Fundamental Rights". Available at: https://www.researchgate.net/publication/308938733.
  5. Strauss, A., & Corbin, J. (2014). "Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (Fourth Ed.)". USA: Sage Publications.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 439
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 460