آمار
| تعداد نشریات | 36 |
| تعداد شماره‌ها | 1,192 |
| تعداد مقالات | 8,579 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,988,717 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,032,581 |
بررسی مفهوم زمان براساس آرای ابن‌سینا در نسبت با مطالعات آینده‌پژوهی | ||
| آینده پژوهی انقلاب اسلامی | ||
| دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 4، خرداد 1400، صفحه 63-78 اصل مقاله (503.69 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| محسن حاکمی* 1؛ محمد حیدری پور2؛ هاجر تاجیک3 | ||
| 1نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران | ||
| 2دکتری زبانشناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران | ||
| 3مربی گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان ، پردیس زینبیه پیشوا، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 10 آذر 1399، تاریخ بازنگری: 26 خرداد 1400، تاریخ پذیرش: 26 خرداد 1400 | ||
| چکیده | ||
| زمان، یکی از مسائل کهن فلسفی است که ذهن فلاسفه را به خود مشغول کرده است. زمان، مانند دیگر موجودات هستی از آفرینش‌های خداوند است که همواره حرکتی رو‌به‌جلو دارد. زمان اهمیت‌های متنوع با نقش‌های سلسله‌مراتب‌دار و طبقه‌بندی‌شده، سرعت و شتاب، افق و طول‌های متنوع برای پدیده‌ها دارد. ازاین‌رو زمان را می‌توان بستر تولد، رشد، تکوین و اضمحلال تمام پدیده‌ها دانست. هر پدیده‌ای خصیصه‌های زمانی خاص خود را دارد. در این پژوهش نسبت بین نظریه زمان ابن‌سینا و مطالعات آینده‌پژوهی موضوع مطالعه است. اطلاعات گردآوری‌شده به روش کتابخانه‌ای از فیش‌برداری اسناد، به روش استدلال منطقی- فلسفی صورت گرفته است. ازنظر ابن‌سینا زمان مقدار حرکت است و انسان با التفات به وجدان، اندیشه و عقل درمی‌یابد که وجود زمان، امری بدیهی و واقعی است نه موهوم. بنابراین، باتوجه‌به مفهوم زمان، در مطالعات‌آینده‌پژوهی باید توجه داشت که آینده به‌عنوان بخشی از زمان، همراه با حرکت است؛ لذا شناخت آینده، ساخت آینده و جامعه‌سازی، مستلزم شناخت واقعی از نحوه حرکت جوامع است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن‌سینا؛ زمان؛ ماهیت زمان؛ هستی زمان؛ آینده‌پژوهی؛ حرکت و تحول | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Assessment of the Concept of Time on the Basis of the Views of Ibn-Sina (Avicenna) in Relation to Futures Study | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohsen Hakemi1؛ mohammad heydaripour2؛ Hajar Tajik3 | ||
| 1Corresponding author: PhD candidate in Islamic Philosophy and Theology, Islamic Azad University of Central Tehran, Iran. | ||
| 2PhD in General Linguistics, Ferdowsi University of Mashhad, Iran | ||
| 3Instructor at the Department of Theology and Islamic Studies, Farhanguian University, Zeinabieh Pishva Campus, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The issue of time is an ancient philosophical problem having engaged the thought of philosophers. Like other creations, the time is of God which has always had a progressive movement. Time has various significances with regard to hierarchical and classified roles, speed and acceleration, horizon and various lengths for phenomena. Hence, time can be considered as the foundation of birth, growth, development and extinction of all phenomena. Each phenomenon contains its own time-based characteristics. This research is aimed at identifying the relationship between Avicenna’s theory of time and the futures study. The data is collected by the library method and the document reviewing through logical-philosophical reasoning method. According to Avicenna, time contains the quantity of motion, and man realizes that the being of time is apparent and real, and not imaginary, with reference to his conscience, thought and intellect. Therefore, with reference to the concept of time, it should be noted in futures study that the future, as a part of time, is accompanied by motion. Hence, knowing the future, creating the future, and building society require a real knowledge of how societies move. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ibn-Sina (Avicenna), time, nature of time, the being of time, futures study, movement and transcendence | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ابن‌سینا (1388)، اشارات و تنبیهات، جلد1، ترجمه و شرح حسن ملکشاهی، تهران: سروش، چاپ ششم. ابن‌سینا (1405ق)، الشفاء (طبیعیات)، تألیف ابراهیم مدکور، قم: مکتبه المرعشی نجفی. ارسطو (1363)، طبیعیات ارسطو، تألیف دکتر مهدی ترجمه فرشاد، تهران: امیرکبیر. امیری‌آرا، حسن (1400)، درنگی در فلسفه زمان، انتشار در ویژه‌نامه روزنامه اطلاعات، بخش اول. بهشتی، احمد (1390)، صنع و ابداع الاشارات و التنبیهات، شرح نمط پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم. بهمنیار بن مرزبان (1375)، التحصیل، به کوشش مرتضی مطهری، تهران: دانشگاه تهران. پزشک، منوچهر (بی تا)، زمان و مکان، ذیل فهرست کلی فلسفه، دانشنامه ایران‌زمین. پنج‌تنی، منیره (1400)، فلسفه زمان، انتشار در ویژه‌نامه روزنامه اطلاعات، بخش دوم. پورجبار جاهد، بهروز(1385)، نظریه زمان در فلسفه ابن‌سینا، فصلنامه علامه، شماره10: 91-115. جرجانی، علی‌بن‌محمد (1370) التعریفات، تهران: ناصر خسرو. جعفری، محمدتقی (1358)، حرکت و تحول، تهران: پرتو، چاپ اول. حسینی، راضیه و حسینی، الهام (1394)، آینده‌پژوهی اسلامی، امکان‌پذیری و چگونگی تحقق، مقاله ارائه‌شده در کنفرانس ملی اقیانوس مدیریت، ماخوذ از سایتwww.sid.ir . حیدری‌پور، محمد و حاکمی، محسن (1399)، کاربست مفهوم فلسفی زمان در آینده‌پژوهی، فصلنامه آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، 1(1): 203-238. ذبیحی، محمد (1389)، فلسفه مشاء باتکیه‌بر اهم آرای ابن‌سینا، تهران: سمت، چاپ اول. ریحانی، علی (1396)، نگاهی به هستی و چیستی زمان در فلسفه ابن‌سینا، دوفصلنامه فلسفه اسلامی، 3(2):5، 55-66. طوسی، نصیرالدین (1403ق)، شرح الاشارات و التنبیهات(مع المحاکمات)، تهران: نشر البلاغه. عظیمی، عبدالله؛ رفیع، محمد و حدائق (1386)، آینده‌پژوهی از نگاه اسلام، پیش‌نیاز مدیریت جهادی، مقاله ارائه‌شده در همایش فرهنگ و مدیریت جهادی. ماخوذ از www.mohandesifarhangi.com. عیوضی، محمدرضا و پدرام، عبدالرحیم (1393)، امکان‌پذیری و تحقق چگونگی آینده‌پژوهی اسلامی، مشرق موعود، 8 (1): 79-112. عیوضی، محمدرضا و پدرام، عبدالرحیم (1394)، نظام نگرش-آینده‌پژوهی اسلامی، فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، 4(16): 77-96. فروغی، محمدعلی(1360)، فن سماع طبیعی، تهران: مولی. ملکی‌فر، علی (1385)، الفبای آینده‌پژوهی، علم و هنر کشف آینده و شکل‌بخشیدن به دنیای مطلوب فردا، تهران: انتشارات مؤسسه فرهنگی کرانه علم. نصر، سیدحسین (1377)، نظر متکلمان اسلامی درباره طبیعت، تهران: انتشارات خوارزمی، چاپ سوم. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 652 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 235 |
||