تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,115 |
تعداد مقالات | 8,109 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,999,855 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,265,229 |
مطالعه تطبیقی گونهشناسیهای روش در آیندهپژوهی | ||
آینده پژوهی انقلاب اسلامی | ||
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 4، خرداد 1400، صفحه 7-36 اصل مقاله (1.01 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا عرب بافرانی* 1؛ محمد رحیم عیوضی2 | ||
1نویسنده مسئول: دکتری آینده پژوهی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین ایران | ||
2استاد، گروه آیندهپژوهی، دانشگاه امام خمینی (ره)، تهران، ایران | ||
تاریخ دریافت: 03 خرداد 1400، تاریخ بازنگری: 11 خرداد 1400، تاریخ پذیرش: 11 خرداد 1400 | ||
چکیده | ||
آیندهپژوهی، حوزه نوپای علمی است که بهدلیل عمر کوتاه، خاصیت بینرشتگی، وجه کاربردی و ویژگیهای مطالعه آینده، دچار تکثر روش شده و همین تکثر به سردرگمی آیندهپژوهان در انتخاب روش مناسب منجر میشود. پژوهشگران تلاشهای زیادی برای نظمدهی به روشها و روششناسی این رشته انجام دادهاند که ازجمله آنها گونهشناسیهای استقرایی روش آیندهپژوهی بوده است. در این گونهشناسیها با مرور صدها پژوهش آیندهپژوهی و با نگاه پسینی، سعی در ارائه یک دستهبندی کاربردی برای روشها شده است. بااینحال، تاکنون یک کار تطبیقی بهمنظور ارائه تصویر جامعی از گونهشناسی روشهای آیندهپژوهی انجام نشده و بهنظر میرسد همگرایی لازم درخصوص گونهشناسی و دستهبندی روشهای آیندهپژوهی وجود ندارد. مسئله این پژوهش، مطالعه تطبیقی و همزمان گونهشناسیهای روش در آیندهپژوهی است تا بتوان یک نگاه جامع و یکپارچه به تمام گونهشناسیهای صورتگرفته ارائه داد. بدینمنظور گونهشناسیهای مختلف شناسایی شده و ازطریق مطالعه تطبیقی سعی در تجمیع معیارهای آنها در چند معیار کلان شد. درنهایت تمام معیارهای گونهشناسی از چهار منظر دستهبندی شدند و نشان داده شد که در یک نگاه جامع میتوان روشها را از چهار منظر: ماهیت روش، فرایند روش، هدف روش و قابلیت روش دستهبندی نمود. این پژوهش میتواند مقدمهای بر ارائه یک گونهشناسی جامع برای روشهای آیندهپژوهی باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
: آیندهپژوهی؛ گونهشناسی روشهای آیندهپژوهی؛ مطالعه تطبیقی روش؛ روششناسی آیندهپژوهی؛ روش در آیندهپژوهی | ||
مراجع | ||
تیشهیار، م. (1391)، "آیندهپژوهی در مطالعات استراتژیک"، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. حاجیانی، ا. (1396)، "مبانی، اصول و روشهای آیندهپژوهی"، تهران: نشر دانشگاه امام صادق علیهالسلام. گلن، ج. س. و گوردون، ت. ج. (1394)، "دانشنامه بزرگ روشهای آیندهپژوهی"، (جلد 1)، تهران: معاونت برنامهریزی و نظارت صداوسیمای جمهوری اسلامی ایرانی. مرحمتی، ع. (1392)، "ارائه چارچوبی برای آیندهپژوهی"، پایاننامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی. مردوخی، ب. (1391)، "روششناسی آیندهنگری"، تهران: نشر نی. Gordon, T. J., & Glenn, J. C. (2004, May). ‘Integration, comparisons, and frontiers of futures research methods’. In EU-US Seminar: New Technology Foresight, Forecasting & Assessment Methods (Vol. 1314). Karlsen, J. E. (2002). ‘The self-fulfilling prophecy’. In S. U. Larsen (Ed.), Theory and methods in the social sciences’. New York: Columbia University Press. Karlsen, J. E., Overland, E. F., & Karlsen, H. (2010). ‘Sociological contributions to futures' theory building’. Foresight, 12(3), 59–72. Karlsen, J. E., & Karlsen, H. (2013). ‘Classification of tools and approaches applicable in foresight studies’. In Recent Developments in Foresight Methodologies(pp. 27–52). Springer US. Keenan, M., Butter, M., Sainz de la Fuenta, G., & Popper, R. (2006). Mapping foresight in Europe and other regions of the world. European Foresight Monitor, (Report to the European Commission). Delft: TNO. Krawczyk, E., & Slaughter, R. (2010). ‘New generations of futures methods’. Futures, 42(1), 75– 82. Krueger, R. A. & Casey, M. A. (2014). ‘Focus groups: A practical guide for applied research’. Sage publications. Miles, I., & Keenan, M. (2003). ‘Overview of Methods used in Foresight’. Technology Foresight for Organizers Training Course, Ankara, 8–12. Popper, R., Keenan, M., Miles, I., Butter, M., & Sainz, G. (2007). ‘Global Foresight Outlook 2007: mapping foresight in Europe and the rest of the world’. The EFMN Annual Mapping Report 2007. Report to the European Commission, University of Manchester/TNO, Manchester/Delft. Popper, R. (2008). ‘How are foresight methods selected?’ foresight, 10(6), 62–89. Van der Helm, R. (2013). ‘Defining the Future: Concepts and Definitions as Linguistic Fundamentals of Foresight’. In Recent Developments in Foresight Methodologies (pp. 13-25). Springer US
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 330 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 284 |