آمار
| تعداد نشریات | 39 |
| تعداد شماره‌ها | 1,170 |
| تعداد مقالات | 8,437 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,312,193 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,560,477 |
بررسی فقهی- حقوقی روش قیمت‌گذاری در قراردادهای بلندمدت فروش نفت در بازارهای بینالمللی | ||
| پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالیه | ||
| دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 5، خرداد 1400، صفحه 51-82 اصل مقاله (903.87 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| سید امیر حسین اعتصامی* 1؛ سید نصرالله ابراهیمی2 | ||
| 1نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری مدیریت قراردادهای بین‌الملل نفت وگاز، دانشگاه امام صادق علیهالسلام، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 28 فروردین 1400، تاریخ پذیرش: 28 تیر 1400 | ||
| چکیده | ||
| درحال‌حاضر، در سطح بین‌الملل، بیشترین حجم تجارت، مربوط به فروش نفت و فرآوردهای نفتی یا گازی است. فروش نفت خام و فرآورده، اغلب به‌صورت قراردادهای بلندمدت و یا فروش تک‌محمولهای میباشد. باتوجه‌به نوسانات قیمتی و حجم بالای فروش این نوع محصولات به‌منظور کنترل ریسک قیمتی طرفین معامله، ثمن معامله به‌صورت فرمولی و مرتبط با شاخصهای بینالمللی تعیین می‌شود. فروش چندمرحلهای و ثمن شناور در بیع، با مشکل کالی‌به‌کالی و غرری‌بودن مواجه است. این مقاله با روش تحلیلی – تطبیقی به تبیین فقهی حقوقی این معاملات میپردازد. درصورتی‌که این نوع معاملات را بیع بدانیم، مشکل کالی‌به‌کالی وجود خواهد داشت و ازدیدگاه برخی غرری نیز خواهد بود. ولی درصورتی‌که آن را تعهد به بیع در زمان تحویل یا سررسید بدانیم و یا از عقد صلح در تصحیح این معاملات استفاده نماییم، مشکل کالی‌به‌کالی و غرری‌بودن معامله مرتفع خواهد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرارداد فروش نفت؛ قیمت‌گذاری فرمولی؛ تعهد به بیع؛ صلح کالی‌به‌کالی | ||
| مراجع | ||
|
ابهری، حمید و جغتایی، عباس (1390)، «نقش قبض در انتقال مالکیت انواع مبیع در حقوق ایران و انگلیس»، پژوهشنامه حقوق، سال دوم، شماره دوم.
امامی، سیدحسن (1377)، حقوق مدنی، تهران: انتشارات اسلامیه.
امینی، منصور (1382)، «انتقال مالکیت در قراردادهای فروش در نظام‌های حقوقی آلمان، فرانسه و ایران»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 37: 153-174.
بجنوردی، سیدمحمد (1401ق). قواعد فقهیه، تهران: مؤسسه عروج.
پاشازاده، حسن و خباز خدایی (1390)، حجت، تطبیق قرارداد آتی با بیع کلی، فصلنامه علمی- پژوهشی فقه و مبانی حقوق اسلامی، شماره 8 و9.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1369ش). حقوق تعهدات، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
چیت‌سازیان، مرتضی و نوع‌پرور، مژگان (1395)، قراردادهای (مؤجل) آتی در بورس اوراق بهادار، مبانی فقهی حقوق اسلامی، سال نهم، شماره 17.
حائری حسینی ، سیدکاظم (1423ق)، فقه العقود، قم: مجمع اندیشه اسلامی، چاپ دوم.
حسینی مراغی، میرعبدالفتاح (بیتا)، مفتاح الکرامه، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
خمینی، سید‌روح‌الله الموسوی، ب (1425ق)، تحریرالوسیله، ترجمه علی اسلامی، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
خمینی، سیدروح الله الموسوی (1422ق)، استفتاءات، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
خویی، سیدابوالقاسم (1413ق)، مصباح الفقاهه، به تقریر محمدعلی توحیدی.
داراب پور، مهراب (1391)، تفسیری بر حقوق بیع بینالمللی (کنوانسیون 1980 وین)، تهران: کتابخانه گنج دانش.
سعیدی، محمد علی (1377)، بیع کالی‌به‌کالی در فقه اسلامی و حقوق ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق علیهالسلام.
سلطانی‌نژاد، هدایت‌الله (1388). «بررسی اعتبار بیع کالی‌به‌کالی در حقوق ایران و منابع فقهی»، فصلنامه نامه مفید، شماره 6.
شهیدی، مهدی (1382)، مجموعه مقالات حقوقی، چاپ دوم، تهران: نشرحقوقدان.
کاتوزیان، ناصر (1383)، حقوق مدنی 6، عقود معین1، چاپ دوم، تهران: انتشارات مجد.
شیخ انصاری، مرتضی (1411ق)، کتاب المکاسب المحرمه و البیع و الخیارات، قم: منشورات دارالذخائر.
صفایی، سیدحسین (1392)، حقوق بیع بینالمللی، بررسی کنوانسیون بیع بینالمللی 1980، با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران، فرانسه، انگلیس و ایالات‌متحده امریکا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم.
طاهری جبلی، محسن (1373)، بررسی مسائل حقوقی و عرفی قرارداد عادی و غیررسمی (قولنامه)، مجله قضایی و حقوقی دادگستری، شماره 10.
طاهری، حبیب‌الله (1418ق)، حقوق مدنی، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم (1378)، حاشیه المکاسب، چاپ اول، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
عاملی، محمد‌بن‌مکی (شهید اول)( 1410ق)، لمعه الدمشقیه فی فقه الامامیه، بیروت: دار التراث.
علامه حلی، حسن‌بن‌یوسف (1414ق)، تذکره الفقهاء، قم: مؤسسه آل‌البیت، چاپ اول.
فشارکی، فریدون و وحیدی، حسان (1381)، «تجارت نفت خام در خاورمیانه و قیمت‌گذاری فرمولی»، اقتصاد انرژی، شماره 35و36.
قاسمی، محسن (1382)، انتقال مالکیت در عقد بیع، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیهالسلام، چاپ اول.
کاتوزیان، ناصر (1390)، دوره مقدماتی حقوق مدنی: درس‌هایی از عقود معین، ج 1، نشر گنج دانش.
کاتوزیان، ناصر (1377)، حقوق مدنی (اموال و مالکیت)، چاپ دوم، تهران: نشر دادگستر.
کاتوزیان، ناصر (1378)، حقوق مدنی (عقود معین ج1)، چاپ هفتم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کاظمی، محمود (1389)، بیع کالی‌به‌کالی در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در فقه اسلامی و حقوق خارجی، نشریه مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 1، شماره 2.
کلینی، محمد‌بن‌یعقوب (1407ه)، الکافی، تهران: دارالکتاب الاسلامیه.
محقق حلی، جعفر‌بن‌حسن (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
معصومینیا، غلامعلی (1387)، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول.
معصومینیا، غلامعلی و بهاروندی، احمد (1387)، بررسی فقهی قراردادهای پوشش ریسک داراییهای ارزی، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال هفتم، شماره 31.
موسویان، سیدعباس (1386)، ابزارهای مالی اسلامی (صکوک)، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
ناظم، علی‌رضا (1388)، «تعهدات بایع در کنوانسیون بیع بینالمللی کالا و حقوق ایران (مطالعه تطبیقی)»، مجله کانون، شماره 98.
نجفی، محمدحسن (بیتا)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج 24و26، چاپ سوم، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
نخعی، علی نیازی (1394)، بررسی بیع کالی‌به‌کالی و دین به دین در فقه و قانون مدنی، دومین همایش ملی عدالت ، اخلاق ، فقه و حقوق.
نوری، سیدمسعود (1379)، بیع با ثمن شناور از دیدگاه فقه، نامه مفید، دوره 6 شماره 2.
نیک‌بخش، علی (1392)، بررسی فقهی قراردادهای فروش نفت در حقوق و اقتصاد ایران، سومین کنفرانس بینالمللی رویکردهای نوین در نگهداشت انرژِی.
هورسنل، پل و مابرو، رابرت (1377)، بازارهای و قیمتهای نفت، بازار برنت و شکل‌گیری قیمتهای جهانی نفت، ترجمه علی‌رضا حمیدی یونسی، تهران: مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی.
یزدانیان، علی‌رضا (1390). «تقسیم‌بندی منابع تعهدات قراردادی و غیرقراردادی در حقوق ایران و فرانسه»، فصلنامه حقوق، دوره41، شماره 2.
Adelman, M. A. (1984). "International Oil Agreements". The Energy Journal 5(3): 1–9.
Annual statistical bulletin, OPEC, 50thedition, (2015), www.opec.org.
Fattouh, Bassam(2008).”the Dynamics of Crude Oil Price Differentials, Centre for Financial and Management Studies”, SOAS and Oxford Institute for Energy Studies.
Fattouh, Bassam(2011). “an Anatomy of the Crude Oil Pricing System”, Oxford Institute for Energy Studies.WPM40.
Heaton‚ Derek. T. ( 1991). Commercial Law; Text and Seminar workbook‚ london‚ Prentice Hall‚.
Milonas, N., and Henker, T. (2001). ‘Price Spread and Convenience Yield Behaviour in the International Oil Market’. Applied Financial Economics 11: 23–36.
Nagata, Yasuhiko; Kurita, Sanae; Yue Zhang; Shida Kentaro(2008). “A Survey on Pricing of Asian Market Crude Oil and Formation of Appropriate Market Price”.
Parra, F. (2004), Oil Politics: A Modern History of Petroleum, London: IB Tauris.
Penrose, E. (1968), The Large International Firm in Developing Countries: The International Petroleum Industry, USA: Greenwood Press.
Platts (2010). The structure of Global Oil Markets. www.platts.com.
Weiner, R. J. (1991). ‘Is the World Oil Market “One Great Pool?” The Energy Journal 12(3): 95–107.
www.nioc-intl.ir. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 264 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 175 |
||