تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,116 |
تعداد مقالات | 8,124 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,018,852 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,280,545 |
مؤلفههای توسعه به مثابه آزادی در برنامههای توسعهی ایران پس از انقلاب اسلامی | ||
دولت پژوهی ایران معاصر | ||
دوره 7، شماره 2، شهریور 1400، صفحه 63-86 اصل مقاله (365.32 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سعید جهانگیری* 1؛ محمد رضا ثمری2 | ||
1نویسنده مسئول: دکتری، گروه علوم سیاسی، مسائل ایران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2عضو هیات علمی پیام نور استان البرز،البرز ،ایران | ||
تاریخ دریافت: 06 خرداد 1400، تاریخ بازنگری: 13 شهریور 1400، تاریخ پذیرش: 22 شهریور 1400 | ||
چکیده | ||
سرنوشت اکثر کشورهای جهان، بخصوص ایران در هر دوره از تاریخ به سرنوشت روستاها بستگی داشته است. در این مقاله با استفاده از شاخصهای آزادی اقتصـادی، شـامل: حاکمیـت قـانون، دولـت محدود، اثربخشی تنظیم مقررات، آزادی بازار و آزادی سیاسی - شامل: آزادیهای مـدنی، حقوق سیاسی و آزادی مطبوعات - متغیرهای کیفیت حکمرانی و آزادی شخصی و تأثیر آن در شاخص توسعۀ انسانی نظریـۀ «توسعه به مثابۀ آزادی» آمارتیا سن با تأکید بر آزادی سیاسـی و شخصـی، بـا اسـتفاده از رهیافت دادههای تابلویی مورد آزمون قرار گرفته است. روشن است به میزانی که در تدوین برنامههای توسعه، به ویژه در مقام امکانپذیری و اجرا، نیازمند درک و تحلیل درست شرایط جامعه ایرانی هستیم، به همان میزان و چه بسا بیشتر، محتاج تحلیل درست و سازگاری با شرایط خارجی و بینالمللی هستیم. هدف این پژوهش، بررسی مقولاتی چون: آزادی سیاسی، آزادی اقتصادی، برابری فرصتها و مشارکت عامه در اهداف پنج برنامهی جمهوری اسلامی ایران با رویکردی تحلیلی و توصیفی و مبتنی بر چارچوب نظری آمارتیا سن است. بر این اساس پرسش اصلی پژوهش، ناظر به نسبت میان مؤلفههای توسعه به مثابه آزادی و اهداف کلان پنج برنامهی توسعهی ایران است. شاخصهای کیفیت زندگی و آزادی فردی و اجتماعی از دیدگاه آمارتیا سن، نسبتی قابل ملاحظه با اهداف این برنامهها ندارد و محدودیتها در آزادی فردی، آزادی اجتماعی و آزادی سیاسی، چه بسا به نتایجی عکس اهداف مورد نظر منتهی شود. برنامههای توسعهی ایران پس انقلاب توسعه به مثابه آزادی برای بهبود زندگی اجتماعی استفاده کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
آزادی؛ توسعه؛ برنامهی توسعه؛ آمارتیا سن؛ توسعهی سیاسی و اقتصادی | ||
مراجع | ||
آزادارمکی، تقی، مبارکی، مهدی و شهبازی، زهره (۱۳۹۱). «بررسی و شناسایی شاخصهای کاربردی توسعه اجتماعی با استفاده از تکنیک دلفی». مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، 1(1)، 7-30.
امینی سابق، زینالعابدین و عباسزاده، یداله (1389). «نقش دولت در توسعه عدالت اجتماعی». خطمشیگذاری عمومی در مدیریت، 1(2)، 125-145.
باباخانی، محمد، راغفر، حسن و رفیعی (۱۳۹۴). «بررسی رابطه شاخصهای عدالت اجتماعی و سلامت در ایران (1365-1385)». مجله دانش و تندرستی، 5، 36-46.
جغتایی، فائزه، موسوی، میرطاهر و زاهدی مازندرانی، محمد جواد (۱۳۹۵). «ابعاد و مؤلفههای توسعه اجتماعی در برنامههای پنجگانه توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی، 16(63)، 55-88.
رشیدی، احمد و موسوی، صالح (1398). «درآمدهای نفتی و آثار متعارض آن بر رشد و توسعه اقتصادی در ایران و نروژ». دوفصلنامه مطالعات اقتصاد سیاسی بینالملل، 2(1)، 153-181.
زاهدی مازندرانی، محمدجواد (۱382).« توسعه و نابرابری». تهران: مازیار.
زایرکعبه، رحیم، قریشی، فردین و علیزاده اقدام، محمدباقر (۱۳۹۶). «زمینههای جامعهشناختی تکوین گفتمانهای عدالت اجتماعی در ایران: مطالعه موردی دولتهای پس از انقلاب اسلامی». فصلنامه جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام، 5 (2)، 93-122.
زیبایی، منصور و مظاهری، زهرا (1388). «اندازهی دولت و رشد اقتصادی در ایران با تأکید بر رشد بخش کشاورزی: رهیافت رگرسیون آستانهای». مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی، 23(1)، 11-20.
سن، آمارتیا (۱۳79). «برابری و آزادی». برگردان (ترجمه): حسن فشارکی. تهران: شیرازه.
سن، آمارتیا (۱۳۹۵). «توسعه یعنی آزادی». برگردان (ترجمه): محمد سعید نوری تأمینی. تهران: نی.
سن، آمارتیا (۱۳۹۸). «عقلانیت و آزادی». برگردان (ترجمه): وحید محمودی و علیرضا بهشتی. تهران: نی.
شریفی، علیمراد، صادقی، مهدی و قاسمی، عابدین (1387). «ارزیابی اثرات تورمی ناشی از حذف یارانه حاملهای انرژی در ایران». پژوهشنامه اقتصادی، 8 (31)، 91-119.
شقاقی شهری، وحید. (1398). «ارزیابی وضعیت اجرای اقتصاد مقاومتی (دوره 1390-1396)». فصلنامه علمی اقتصاد اسلامی، 19(76)، 60-88.
قدیری معصوم، مجتبی و نجفی کانی، علیاکبر (1382). «برنامههای توسعه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تأثیر آنها بر نواحی روستایی». پژوهشهای جغرافیایی، 44، 111-121.
قریشی، فردین، علیزاده اقدم، محمدباقر و زایرکعبه، رحیم (۱۳۹۶). «تحول گفتمان عدالت در ایران: مطالعه موردی دولتهای محمود احمدینژاد و حسن روحانی». فصلنامه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، 6 (2)، 143-180.
لاجوردی، عدنان، توحیدینیا، ابوالقاسم و رضایی صدرآبادی، محسن (1394). «بررسی نقش صندوق توسعه ملی در تحقق عدالت اقتصادی». دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامی، 8 (1)، 91-120.
محمدی، شاکر، سایهمیری، علی و گرجی، هادی (1386). «اندازهگیری حداقل معاش با استفاده از سیستم مخارج خطی: مورد استان ایلام در طی دو برنامه.» فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، 9 (31)، 165-188.
مردیها، مرتضی (1397). «نقش توسعه اقتصادی در تحول فرهنگی: عصر پساجنگ در ایران». پژوهشنامه علوم سیاسی، 13(2)، 87-116.
مکیان، نظامالدین، سعادتخواه، آزاده (1390). «اندازهگیری حداقل معاش با استفاده از سیستم مخارج خطی، مطالعهی موردی: جامعه شهری استان یزد (برنامههای سوم و چهارم توسعه)». فصلنامه پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، 2(5)، 45-68.
مولایی، محمد و رحیمیراد، زهره (1397). «بررسی وضعیت فقر در خانوارهای شهری ایران طی پنج برنامه توسعه اقتصادی ایران: 1368-1394». فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 18(3)، 167-192.
مولاییپور، منصور (1393). «تمکین مالیاتی در برنامههای توسعه اقتصادی ایران». فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، 22(72)، 173-196.
نوسبام، مارتا و سن، آمارتیا (1397). «کیفیت زندگی». برگردان (ترجمه): حسن فشارکی. تهران: شیرازه.
هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا (۱۳۹۴). «بررسی گفتمان عدالت حاکم بر مقوله تأمین اجتماعی در دولتهای پس از انقلاب». فصلنامه برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 6 (23)، 1-49.
هوشمند، محمود، دانشنیا، محمد، عبدالهی، زهرا و اسکندریپور، زهره (1389). «عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی. مجلهی دانش و توسعه»، 17(34)، 127-146. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 152 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 75 |