تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,116 |
تعداد مقالات | 8,124 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,016,475 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,278,291 |
ایمنی روانشناختی زنان و راهبردهای مدیریت آن: پژوهشی کیفی در زنان عضو هیئت علمی دانشگاههای ایران | ||
فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده | ||
دوره 16، شماره 55، شهریور 1400، صفحه 155-191 اصل مقاله (557.6 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
الهام بهپور1؛ محمدمهدی فراحی* 2؛ آذر کفاش پور3؛ فریبرز رحیم نیا3 | ||
1دانشجوی دکتری مدیریت رفتاری، گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
2نویسنده مسئول: استادیار گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
3استاد گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
تاریخ دریافت: 17 اسفند 1399، تاریخ بازنگری: 11 شهریور 1400، تاریخ پذیرش: 20 مهر 1400 | ||
چکیده | ||
ایمنی روانشناختی ناشی از ادراک از میزان ریسک و تهدیدات محیطی بوده و بیانگر احساسی است که فرد در یک محیط بتواند بیدغدغه اظهارنظر کند و از سرزنش شدن هراسی نداشته باشد. هدف از این مطالعه، ارائه مدل ایمنی روانشناختی زنان با تمرکز بر علل و پیامدها در دانشگاههای برتر شمال شرق کشور با استفاده از رویکرد تفسیری و روش کیفی میباشد. استراتژی این تحقیق، دادهبنیاد مبتنی بر طرح نظاممند استراوس و کوربین است. مشارکتکنندگان، زنان هیئت علمی در دانشگاههای برتر شمال شرق کشور هستند و با 12 تن از زنان هیئت علمی که پدیده ایمنی روانشناختی در محیط را تجربه کرده و از نظر سابقه خدمت، حداقل 10 سال سابقهکار داشتند، مصاحبههای عمیقی صورت گرفت و تا زمان اشباع دادهها ادامه یافت. نتایج حاصل از تحلیل دادههای کیفی، سبب شناسایی 219 کد آزاد، 73 مقوله و 30 مضمون شد. در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان مضمونها برقرار شد و در ادامه، کدگذاری انتخابی نیز صورت گرفت. در این پژوهش، یافتهها نشان داد که پدیدهمحوری متشکل از امنیت گفتاری، امنیت رفتاری، امنیت احساسی و امنیت ادراکی است. شرایط علّی شامل ساختارهای بروکراتیک، ساختارهای مردانه، ساختارهای تبعیضآمیز، جو سازمانی منفی، عوامل شخصیتی- نگرشی، سبک رهبری غیرحمایتی، ارتباطات غیراثربخش و عدم تعادل کار- زندگی میباشد. همچنین راهبردها متشکل از راهبرد فعال (مشارکتی)، راهبرد توانمندسازی، راهبرد دفاعی، راهبرد شناختی و راهبرد فرهنگی است. پیامدها نیز شامل دلبستگی به شغل و سازمان، یادگیری سازمانی، رشد عملکرد فردی و شغلی، تحکیم سرمایه اجتماعی، اعتماد سازمانی، عدالت سازمانی و بهزیستی روانشناختی میباشد. بسترها در این مطالعه شامل بسترهای آموزشی، قانونی و فرهنگی بود و شرایط مداخلهگر متشکل از هویت برند سازمان، ویژگیهای جمعیتشناختی و عوامل اقتصادی است. این الگو به دانشگاهها و سایر سازمانها کمک میکند تا راههای دستیابی به ایمنی روانشناختی در کارکنان را بشناسند و شرایط ایجاد آن را فراهم آورند. پیامدهای به دست آمده نیز مدیران را ترغیب مینماید تا برای تحقق توسعه ایمنی روانشناختی در سازمان تلاش کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
نگرش های کارکنان؛ ایمنی روانشناختی؛ زنان عضو هیئت علمی؛ روششناسی داده بنیاد | ||
مراجع | ||
اردلان، محمدرضا؛ قنبری، سیروس؛ زندی، خلیل و سیف پناهی، حامد. (1392). «مدلیابی روابط توانمندسازی روانشناختی، معنویت در کار و امنیت روانی پرستاران»، فصلنامه مدیریت پرستاری، ش 2 (3): 79-69.
اسفیدانی، محمد رحیم. (1381). بررسی موانع حضور زنان در پست های مدیریتی قوه مجریه (وزارتخانه های مستقر در تهران)، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
امینی، اشرف. (1391). رابطه پایگاه اجتماعی-اقتصادی زنان و احساس ایمنی آنان (مطالعه زنان متأهل شهر شیراز)، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی و ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی.
ایمان، محمدتقی و محمدیان، منیژه. (1387). «روششناسی نظریه بنیادی»، مجله روششناسی علوم انسانی، ش 14 (56)، 54-31.
جواهری، فاطمه و داریاپور، زهرا. (1387). «مشکلات شغلی زنان عضو هیئت علمی دانشگاه»، پژوهش زنان، ش6 (2)، 106-79.
حیدری، آزاده. (1394). بررسی نقش تعادل کار – زندگی بر امنیت روانی کارکنان، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
خلیجیان، صدف؛ شمس، غلامرضا؛ پرداختچی، محمد حسن و میرکمالی، سید محمد. (1396). «رابطه بین رهبری امنیت مدار و شادکامی کارکنان مدارس: نقش میانجی امنیت روانی»، دوفصلنامه علمی پژوهشی مدرسه، ش 5 (2)، 21-1.
دارنهال، مینا. (1394). پیشبینی امنیت روانی بر اساس نگرش به زندگی و اعتماد بین فردی در معلمان زن مقطع دبیرستان شهر شیراز، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
دانایی فرد، حسن؛ الوانی، مهدی و آذر، عادل. (1391). روششناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، چاپ اول، تهران: انتشارات صفار.
راسخ، کرامتاله و سعیدی، ندا. (1391). «بررسی حضور و قدرت زنان در محیط اجتماعی مردان»، فصلنامه علمی پژوهشی زن و فرهنگ، ش 13 (4)، 30-19.
شربتیان، محمدحسن. (1393). «سنجش ابعاد اجتماعی و روانی احساس امنیت زنان کلان شهر مشهد و عوامل مؤثر بر آن»، نشریه زن و مطالعات خانواده، ش 6 (23)، 100-79.
شمس، غلامرضا و خلیجیان، صدف. (1392). «تأثیر مؤلفههای رهبری امنیت مدار بر احساس امنیت روانی کارکنان: نقش میانجی اثربخشی رهبری»، اندیشههای نوین تربیتی، ش 9 (2)، 53-33.
قلیپور، آرین؛ لبافی، سمیه و جلالپور، مهدیه. (1391). «چالشهای زنان در ورود به شبکههای علمی مردانه در محیطهای دانشگاهی»، زن در توسعه و سیاست، ش 10 (2)، 63-43.
قنبری، سیروس؛ زندی، خلیل و دهقان، اعظم. (1395). «تحلیل روابط رهبری اصیل، امنیت روانی و رفتار شهروندی سازمانی»، فصلنامه رسالت مدیریت دولتی، ش 7 (24)، 45-35.
کوهپایی، علیرضا؛ خندان، محمد؛ عرب، زهرا؛ مبینیزاده، وجیهه و مؤمنیان، سمیه. (1394). «بررسی وضعیت سلامت روان زنان شاغل در صنایع استان قم در سال 1393: فرصتها و چالشها»، مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ش 14 (8)، 700-691.
محمدینژاد گنجی، علیرضا؛ عسگری، مقداد و عمران، سلیمه. (1394). نگرشهای مردم نسبت به تواناییهای زنان در عرصه مدیریت اجرایی، همایش زن و مدیریت در آموزش عالی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، شورای راهبردی زنان فرهیخته دانشگاه، 9-1.
مرتضوی، سعید؛ رضاییراد، مصطفی؛ جاویری، امین و عزیزی، مرتضی. (1390). «نقش باورهای کارکنان در زمینه امنیت روانی و سودمندی واحدها بر عملکرد تیم های انتظامی شهرستان همدان»، فصلنامه مطالعات اجتماعی، ش 4 (28)، 201-143.
مقراضی، سیده معصومه. (1395). بررسی نقش جنسیت بر بهرهوری علمی زنان دانشگاهی، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه مازندران.
نوروزی، لادن. (1383). «تفاوت های جنسیتی در ساختار شغلی»، نشریه پژوهش زنان، ش 2(1)، 178-165.
Baer, M., & Frese, M. (2003). "Innovation is not enough: climates for initiative and psychological safety, process innovations, and firm performance". Journal of organizational behavior, 24(1):45–68.
Bradley, BH., Postlethwaite, BE., Klotz, AC., Hamdani, MR., & Brown, KG. (2012). "Reaping the benefits of task conflict in teams: the critical role of team psychological safety climate". Journal of Applied Psychology. 97(1), 151–58.
Brown, S. P., & Leigh, T. W. (1996). "A new look at psychological climate and its relationship to job involvement, effort, and performance". Journal of Applied Psychology, 81, 358–368.
Carmeli, A., & Zisu, M. (2009). "The relational underpinnings of quality internal auditing in medical clinics in Israel". Social Science & Medicine, 68, 894-902.
Chen, M., GAO, X., Zeng, H., & Ran, B. (2015). A Review on Psychological Safety: Concepts, measurements, antecedents and Consequences variables. International conference on science and technology education, 433-440.
Collins, C. J. & Smith, KG. (2006). "Knowledge exchange and combination: the role of human resource practices in the performance of high-technology firms". Academy of Management Journal, 49(3). 544–60.
Costa Pacheco, D., Damião de Serpa Arruda Moniz, A. I., & Nunes Caldeira, S. (2015). "Silence in organizations and psychological safety: a literature review". European Scientific Journal, August 2015 /SPECIAL/ edition ISSN: 1857 – 7881.
Detert, JR. & Burris, ER. (2007). "Leadership behavior and employee voice: Is the door really open?". Academy of Management Journal, 50(4), 869–84.
Edmondson, A. (1999). "Psychological safety and learning behavior in work teams". Administrative science quarterly, 44(2), 350-383.
Edmondson, A. C. (2004). Psychological safety, trust, and learning in organizations: A group-level lens. In Trust and distrust in organizations: Dilemmas and approaches. Kramer RM, Cook KS (eds). Russell Sage Foundation: New York, 239-272.
Edmondson, A. C., Bohmer, R. M., & Pisano, G. P. (2001). "Disrupted routines: Team learning and new technology implementation in hospitals". Administrative Science Quarterly, 46, 685-716.
Edmondson, A. C., Higgins, M., Singer, S., & Weiner, J. (2016). "Understanding psychological safety in health care and education organizations: A comparative perspective". Research in Human Development, 13(1), 65-83.
Edmondson, A.C. & Lei, Z. (2014). Psychological safety: The history, renaissance, and future of an interpersonal construct". Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 1, 23-43.
Edmondson, A.C. & Mogelof, J.P. (2005). Explaining psychological safety in innovation teams: Organizational culture, team dynamics, or personality? In L.L.Thompson and H. Choi (Eds.), Creativity and Innovation in Organizational Teams (pp. 109-136). Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates
Edmondson, A. C. & Williams Woolley, A. (1999). "It’s not the seed, it’s the soil: Social psychological influence on outcomes of organizational change programs". Harvard Business School Working Paper, 99-136.
Elliott, N. & Lazenbatt, A. (2005). "How to recognise a 'quality' grounded theory research study". Aust J Adv Nurs, 22(3):48-52.
Fenniman, A. (2010). Understanding Each Other at Work: An Examination of the Effects of Perceived Empathetic Listening on Psychological Safety in the Supervisor-Subordinate Relationship. The Faculty of The Graduate School of Education and Human Development of The George Washington University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Education
Frazier, M., Lance, F., Stav, K., Ryan L., Pezeshkan, A. & Vracheva, V. (2017). "Psychological safety: a meta-analytic review and extension. Personnel Psychology, 70 (1), 113-165.
Han, J. H. & Roh, Y. S. (2020). "Teamwork, psychological safety, and patient safety competency among emergency nurses". International Emergency Nursing, 51(March), Article 100892.
Kahn, W. A. (1990). "Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work". Academy of Management Journal, 33, 692–724.
Kark, R. & Carmeli, A. (2009). "Alive and creating: The mediating role of vitality and aliveness in the relationship between psychological safety and creative work involvement". Journal of Organizational Behavior, 30, 785-804.
Lenberg, P. & Feldt, R. (2018). "Psychological Safety and Norm Clarity in Software Engineering Teams". 1-9, Retrieved from: https://arxiv.org/pdf/1802.01378.pdf
Liang, J., Farh, CIC. & Farh, JL. (2012). "Psychological antecedents of promotive and prohibitive voice: a two-wave examination". Academy of Management Journal, 55, 71–92.
Lyman, B. & Mendon, C. R. (2021). "Pre-licensure nursing students' experiences of psychological safety: A qualitative descriptive study". Nurse Education Today, 105, Article 105026.
Madjar, N. & Ortiz-Walters, R. (2009). "Trust in supervisors and trust in customers: Their independent, relative, and joint effects on employee performance and creativity". Human Performance, 22, 128-142.
Marder, B., Ferguson, P., Marchant, C., Brennan, M., Hedler, C., Rossi, M., Black, S. & Doig, R. (2021). "Going agile: Exploring the use of project management tools in fostering psychological safety in group work within management discipline courses". The International Journal of Management Education, 19(3), 1-12.
Maslow, A. H. (1943). "A Theory of Human Motivation". Originally published in psychological review, 50, 370-396.
Maslow, A. H. (1954). Personality and motivation. New York, NY: Harper
Maslow, A. H. (1998). Maslow on management. New York, NY: John Wiley
Maslow, A. H., Hirsh, E., Stein, M. & Honigmann, I. (1945). "A clinically derived test for measuring psychological security-insecurity". Journal of General Psychiatry, 33, 21-41.
May, D. R., Gilson, R. L. & Harter, L. M. (2004). "The psychological conditions of meaningfulness, safety and availability and the engagement of the human spirit at work". Journal of Occupational & Organizational Psychology, 77(1). 11–37.
Nembhard, I. M. & Edmondson, A. C. (2006). "Making it safe: The effects of leader inclusiveness and professional status on psychological safety and improvement efforts in health care teams". Journal of Organizational Behavior, 27(7), 941-966.
Parker, H. & Plooy, E. d. (2021). "Team-based games: Catalysts for developing psychological safety, learning and performance". Journal of Business Research, 125, 45-51.
Siemsen, E., Roth, A. V., Balasubramanian, S. & Anand, G. (2009). "The influence of psychological safety and confidence in knowledge on employee knowledge sharing". Manufacturing & Service Operations Management, 11(3), 373-542.
Sunders, M., Lewis, P. & Thornhill, A. (2009). Research methods for business studies. London: financial times-prentice Hall.
Tucker, AL., Nembhard, IM., & Edmondson, AC. (2007). "Implementing new practices: an empirical study of organizational learning in hospital intensive care units". Management Science, 53(6), 894–907
Tynan, R. (2005)." The effects of threat sensitivity and face giving on dyadic psychological safety and upward communication". Journal of Applied Social Psychology, 35(2), 223-247.
Zhang, Y., Fang, Y., Wei, K. K. & Chen, H. (2010). "Exploring the role of psychological safety in promoting the intention to continue sharing knowledge in virtual communities". International Journal of Information Management, 30(5), 425-436. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 349 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 165 |