آمار

تعداد نشریات39
تعداد شماره‌ها1,115
تعداد مقالات8,109
تعداد مشاهده مقاله6,004,432
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,268,767
برزگر, ابراهیم, خرمشاد, محمدباقر, رهبر, عباسعلی, عالیشاهی, عبدالرضا. (1400). تحلیل رویکرد راهبردی بن‌سلمان درقبال شیعیان و چالش‌های امنیتی- دفاعی جبهه مقاومت. پدافند الکترونیکی و سایبری, 30(116), 79-101.
ابراهیم برزگر; محمدباقر خرمشاد; عباسعلی رهبر; عبدالرضا عالیشاهی. "تحلیل رویکرد راهبردی بن‌سلمان درقبال شیعیان و چالش‌های امنیتی- دفاعی جبهه مقاومت". پدافند الکترونیکی و سایبری, 30, 116, 1400, 79-101.
برزگر, ابراهیم, خرمشاد, محمدباقر, رهبر, عباسعلی, عالیشاهی, عبدالرضا. (1400). 'تحلیل رویکرد راهبردی بن‌سلمان درقبال شیعیان و چالش‌های امنیتی- دفاعی جبهه مقاومت', پدافند الکترونیکی و سایبری, 30(116), pp. 79-101.
برزگر, ابراهیم, خرمشاد, محمدباقر, رهبر, عباسعلی, عالیشاهی, عبدالرضا. تحلیل رویکرد راهبردی بن‌سلمان درقبال شیعیان و چالش‌های امنیتی- دفاعی جبهه مقاومت. پدافند الکترونیکی و سایبری, 1400; 30(116): 79-101.

تحلیل رویکرد راهبردی بن‌سلمان درقبال شیعیان و چالش‌های امنیتی- دفاعی جبهه مقاومت

مجله سیاست دفاعی
دوره 30، شماره 116، آذر 1400، صفحه 79-101    اصل مقاله (1.53 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
ابراهیم برزگر1؛ محمدباقر خرمشاد1؛ عباسعلی رهبر2؛ عبدالرضا عالیشاهی* 3
1استاد، گروه علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی(ره)، تهران، ایران
2دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی(ره)، تهران، ایران
3نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی(ره)، تهران، ایران
تاریخ دریافت: 13 فروردین 1400،  تاریخ بازنگری: 03 اردیبهشت 1400،  تاریخ پذیرش: 20 آذر 1400 
چکیده
تعمیق چالش میان عربستان سعودی و جبهه مقاومت شیعیان را می‌توان از ‌مهم‌ترین چالش‌های موجود خاورمیانه در دوران پسا داعش قلمداد نمود. این مسئله با ظهور محمد‌بن‌سلمان و خصومت نهان و عیان وی درقبال شیعیان به‌ویژه در مواردی همچون جنگ یمن، توطئه علیه دولت‌های عراق و سوریه و تشدید جنگ سرد علیه جمهوری اسلامی ایران نمود یافته و خاورمیانه را علناً به کانون نخست بحران‌های امنیتی مبدل نموده است. در این مقاله، نویسندگان تلاش خود را صرف طراحی مدل راهبردی محمد‌بن‌سلمان در دوران شکست دونالد ترامپ (به‌مثابه یکی از قدرتمندترین و ‌مهم‌ترین حامی بن‌سلمان) درقبال شیعیان نموده‌اند. روش تحقیق مبتنی‌بر آمیخته اکتشافی (کیفی – کمی) است. جامعه آماری مقاله حاضر مبتنی‌بر مصاحبه با اساتید، نخبگان و پژوهشگران حوزه علوم سیاسی، مطالعات منطقه‌ای، روابط بین‌الملل و ژئوپلیتیک بوده است که با استفاده از روش گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری با 20 خبره، مصاحبه عمیق انجام و در بخش کمی، برای سنجش مدل، پرسشنامه محقق‌ساخته­ای با روش نمونه­گیری خوشه­ای نسبی بین 60 نفر از نمونه­ها توزیع شد. روایی پرسشنامه با روش صوری و محتوایی و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. داده­ها با روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی با نرم‌افزارهای SPSS و AMOSتحلیل شد. نتایج بخش کیفی حاکی از آن بوده که مدل راهبردی بن‌سلمان درقبال شیعیان به‌ویژه در دورانی که دونالد ترامپ در انتخابات دوره دوم ریاست‌جمهوری امریکا با شکست مواجه شد، دارای 16 بعد به شرح ذیل می‌باشد: شرایط علی (1. تشدید تروریسم، 2. تشدید فعالیت‌های جاسوسی، 3. تشدید جنگ نیابتی)؛ شرایط زمینه­ای (4. تأکیدبر پان‌عربیسم، 5. تلاش برای ائتلاف با رژیم صهیونیستی، 6. تلاش برای تشکیل ناتوی عربی)؛ شرایط مداخله­ای (7.  توسعه قرادادهای تسلیحاتی، 8. شیعه‌هراسی، 9. جنگ روانی وسیع)؛ راهبردی (10. بهبود روابط با قطر، 11. تلاش برای انزوای ایران، 12. جلب رضایت عمان برای پیوستن به سعودی‌ها، 13. تلاش برای نفوذ مجدد در عراق) و  پیامد ( 14. تشدید میلیتاریزم در خلیج‌فارس، 15. تشدید ناامنی‌ها در غرب آسیا و 16. تشدید تقابل‌گرایی‌های وهابیسم- شیعیسم) است. نتایج بخش کمی نشان داد که تمامی ابعاد مدل پارادایمی پژوهش، تأیید شدند.
 
کلیدواژه‌ها
عربستان سعودی؛ مدل راهبردی؛ محمدبن‌سلمان؛ جبهه مقاومت شیعیان
مراجع
  1. آدمی، علی و بهادرخانی، محمدرضا (1397)، الگوی رفتاری عربستان سعودی در منطقه غرب آسیا و تأثیر آن بر منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: بحران یمن)، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، دوره هفتم، ش 4: 1- 23.##
  2. احمدیان، حسن (1399)، گذار عربستان از دولت وهابی به وهابیت دولتی، فصلنامه سیاست جهانی، دوره نهم، ش 33: 7-32.##
  3. اختیاری امیری، رضا و دهرویه، عباس (1397)، تبیین توسعه نامتقارن سیاسی- اقتصادی عربستان در سند چشم‌انداز 2030، فصلنامه روابط خارجی، سال دهم، ش 38: 229-258.##
  4. اختیاری امیری، رضا (1394)، تأثیر تقابل وهابیت سعودی با گفتمان انقلاب اسلامی ایران بر ژئوپلتیک جدید خاورمیانه، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، دوره دوم، ش 6: 125-149.##
  5. اسدی، علی‌اکبر (1399)، شکاف سنت و مدرنیسم و ثبات سیاسی در عربستان سعودی، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، دوره یازدهم، ش 37: 1-26.##
  6. امیری‌مقدم، رضا؛ امینی، سیدجواد؛ نوروزی، محسن و فیاضی، داود (1398)، سناریو‌های تهدیدات امنیتی عربستان علیه جمهوری اسلامی ایران در افق 1404، فصلنامه امنیت ملی، دوره نهم، ش 2: 23-49.##
  7. بهرامی‌مقدم، سیدسجاد (1397)، همکاری و تعارض منافع ایالات‌متحده امریکا- عربستان در خاورمیانه، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، دوره هفتم، ش 26: 275- 300.##
  8. بیات، جلیل و اسلامی، محسن (1397)، ایران-عربستان؛ طرح الگوی تنش‌زدایی با محوریت مناقشات منطقه‌ای، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دوره هشتم، ش 28: 167-185.##
  9. -پیشگاهی‌فرد، زهرا؛ موسوی شهیدی، سیدمهدی؛ زارعی، بهادر؛ بدیعی ازنداهی، مرجان و واثق، محمود (1399)، چرخش روابط ایران و عربستان در دو بعد تعامل و تقابل ژئوپلیتیکی و زمینه‌های شکل‌گیری آنها، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی»، دوره پنجاه و دوم، ش 4: 1-25.##
  10. -جاودانی‌مقدم، مهدی و حریرفروش، حامد (1397)، واکاوی زمینه‌ها و ابعاد سیاست خارجی نوین عربستان در خاورمیانه، فصلنامه سپهر سیاست، دوره پنجم، ش 15: 51-74.##
  11. حاجی‌زاده، سیروس و حسنلو، خسرو (1399)، رهیافت جایگاه جمهوری اسلامی ایران در ترتیبات امنیتی منطقه، فصلنامه سیاست دفاعی دوره بیست‌ونهم، شماره 113: 113- 153.##
  12. حسینی، سیدمحمد (1398)، تعینات ساختاری در روابط ایران و عربستان؛ از دکترین دوستونی تا پس از بهار عربی، فصلنامه پژوهشنامه حج و زیارت، دوره چهارم، ش2: 123-148.##
  13. دوست‌محمدی، احمد و رجبی، محمد (1397)، عربستان سعودی و تهدید امنیتی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه سیاست، دوره چهل‌وهشتم، ش 4: 945-960.##
  14. شهریاری، محمدعلی(1396)، تحلیل روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان در عراق درقالب تئوری حرکت‌ها، فصلنامه مجلس و راهبرد، دوره بیست‌وچهارم، ش 92: 297-310.##
  15. غلامی، میثم؛ ابطحی، سیدمصطفی؛ طاهری، ابوالقاسم و کاظمی‌وند، علی‌اصغر (1397)، تبیین تقابل جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در یمن از چشم‌انداز امنیت هویت محور، فصلنامه پژوهشنامه انقلاب اسلامی، دوره هشتم، ش 28: 97- 117.##
  16. فروزان، یونس؛ عالیشاهی، عبدالرضا و مسعودنیا، حسین (1399)، سیاست‌های ترامپ درقبال سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پسابرجام؛ پیامدهای امنیتی قراردادن نام سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی، فصلنامه پژوهش‌های حفاظتی - امنیتی، دوره نهم، ش33: 37-64.##
  17. مسعودنیا، حسین؛ فروزان، یونس و عالیشاهی، عبدالرضا (1397)، جابه‌جایی قدرت در عربستان سعودی: تأثیرات تغییر ولایتعهدی بر ساختار سیاست خارجی عربستان سعودی، فصلنامه رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، دوره هشتم، ش 47: 137-172.##
منابع انگلیسی:

  1. Beardsley, Kyle; Liu, Howard; Mucha, Peter; Siegel, David and Tellez, Juan. (2020). Hierarchy and the Provision of Order in International Politics, The Journal of Politics, 82(2): 112-132.##
  2. Cerioli, Luiza Gimenez. (2018). Roles and International Behaviour: Saudi–Iranian Rivalry in Bahrain’s & Yemen’s Arab Spring, Journal of Contexto Internacional, 40(2): 295- 317.##
  3. Hiro, Dilip. (2019). Cold War in the Islamic World: Saudi Arabia, Iran and the Struggle for Supremacy, Oxford: Oxford University Press.##
  4. Hope, Bradley & Scheck, Justin. (2020). Blood and Oil: Mohammed bin Salman's Ruthless Quest for Global Power, NewYork: Hachette Books.##
  5. Hubbard, Ben. (2020). MBS: The Rise to Power of Mohammed bin Salman, NewYork: Tim Duggan Books.##
  6. Mabon, Simon. (2018). Muting the trumpets of sabotage: Saudi Arabia, the US and the quest to securitize Iran, British Journal of Middle Eastern Studies, 45(5): 742-759.##
  7. Podeh, Elih. (2018). Saudi Arabia & Israel: From Secret to Public Engagement, Middle East Journal, 72(4): 563-586.##
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 204
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 167