آمار
| تعداد نشریات | 39 |
| تعداد شماره‌ها | 1,170 |
| تعداد مقالات | 8,436 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,301,417 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,553,821 |
دموکراسی‌سازی و چالش‌های دولت ـ ملت‌سازی در عراق بعد از سال 2003 | ||
| فصلنامه آفاق امنیت | ||
| دوره 14، شماره 52، آذر 1400، صفحه 133-158 اصل مقاله (740.78 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرضا فراتی1؛ افشین زرگر* 2؛ میرابراهیم صدیق3؛ سجاد طایفه4 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه روابط بین‌الملل، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران | ||
| 2نویسنده مسئول: استادیار، گروه روابط بین‌الملل، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران | ||
| 3استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران | ||
| 4کارشناسی ارشد حقوق بین الملل ،واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 05 آذر 1399، تاریخ بازنگری: 16 آبان 1400، تاریخ پذیرش: 25 خرداد 1400 | ||
| چکیده | ||
| غرب آسیا ازجمله مناطقی است که کشورهای آن نسبت به سایر مناطق جهان، روند دولت ـ ملت‌سازی موفقی را طی نکرده‌اند. از مهم‌ترین دلایل این مسأله، می‌توان به ساختگی‌بودن اکثر کشورهای غرب آسیا و سربرآوردن آن‌ها از قراردادهای بعد از جنگ جهانی اول و به‌تبع آن، عدم انطباق دولت با ملت اشاره کرد؛ بنابراین هم نقشه جغرافیایی و وضعیت مرزها و هم حکومت این کشورها، توسط قدرت‌های خارجی شکل گرفت. عراق نیز به همین دلایل همواره با عدم تجانس قومی ـ مذهبی، سلطه همراه با سرکوب گروه اقلیت بر سایر گروه‌ها و درنتیجه با تنش و بی‌ثباتی مواجه بوده است. این مسأله را با این سؤال می‌توان بررسی کرد که دولت ـ ملت‌سازی در عراق بعد از سقوط صدام با چه چالش‌ها و آسیب‌هایی مواجه بوده است؟ فرضیه این است که چالش‌های داخلی و خارجی مختلفی؛ مانند وجود شکاف‌های قومی، مذهبی و نژادی، عدم شکل‌گیری و تثبیت هویت ملی و مداخلات خارجی، باعث عدم دست‌یابی به دولت ـ ملت‌سازی موفق در عراق شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی آسیب‌شناسانه روند دولت ـ ملت‌سازی در عراق بعد از سال 2003 به‌منظور ارائه راه‌کاری در این زمینه است. مقاله حاضر از نوع توصیفی ـ تبیینی است و اطلاعات و داده‌ها با روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که بعد از سقوط صدام، اشباع سرزمینی، همبستگی و یکپارچگی ملی و ثبات سیاسی در عراق تأمین نشده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| غرب آسیا؛ دولت ـ ملت‌سازی؛ شکاف‌های قومی و مذهبی؛ اشباع سرزمینی؛ عراق. | ||
| مراجع | ||
|
منابع
فارسی
ابطحی، مصطفی، ترابی، علی اصغر (1394)، «نقش امریکا در دولت- ملت‌سازی در افغانستان و عراق جدید»، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، سال یازدهم، شماره 32، صص 81-53.
اسدی، علی اکبر (1391)، روند دولت- ملت سازی در عراق جدید؛ امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه سازان نور.
امیرکواسمی، ایوب (1389)، بحران دولت ـ ملت و آینده احتمالی آن»، پژوهش سیاست نظری، شماره 9، صص 102-81.
امینیان، بهادر؛ کریمی‌قهرودی، مائده (1391)، استراتژی دولت ـ ملت‌سازی امریکا در افغانستان، دانش سیاسی، سال هشتم، شماره 15، صص 97-69.
برزگر، کیهان (1385)، چالش‌های روند دولت‌سازی و ملت‌سازی در عراق و چشم‌اندازهای صلح و ثبات منطقه‌ای، مطالعات خاورمیانه، سال سیزدهم، شماره‌های 2 و 3، صص 20-7.
پوراحمدی، حسین؛ غفاری‌نژاد، میثم؛ کاظمی، حامد (1396)، دموکراسی با زور و چالش‌های فراروی آن در عراق، رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، سال هشتم، شماره 1، صص 96-71.
حاجی‌یوسفی، امیرمحمد؛ حسین‌زاده، علیرضا (1397)، شکنندگی دولت و نابسامانی جامعه در عراق؛ بستری برای بحران امنیتی ظهور و گسترش داعش، آفاق امنیت، سال یازدهم، شماره 38، صص 67-35.
ذولفقاری، مهدی؛ عمرانی، ابوذر (1398)، عراق به‌مثابه دولتی فرومانده و تأثیر آن بر امنیت بین‌المللی، جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره هفتم، شماره 15، صص 56-29.
زارعان، احمد؛ معدنی، سعید؛ تاج‌الدین، محمدباقر (1397)، موانع پیش‌ِ روی روند دولت‌سازی در عراق، تحقیقات سیاسی بین‌المللی، شماره 35، صص 136-109.
زرگر، افشین (1386)، مدل‌های دولت ـ ملت‌سازی؛ از مدل اروپایی تا مدل اوراسیایی، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، سال چهارم، شماره 7، صص 160-97.
سردارنیا، خلیل‌الله؛ حسینی، سیدمهدی (1393)، چالش‌های اجتماعی دولت‌سازی در افغانستان، سیاست جهانی، دوره سوم، شماره 3، صص 63-37.
سردارنیا، خلیل‌الله (1390)، درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی، تهران: نشر میزان.
سریع‌القلم، محمود (1381)، عراق جدید، خاورمیانه جدید، پیامدهای نظری برای ایران، مطالعات خاورمیانه، سال نهم، شماره ۴، صص 20-1.
سمیعی اصفهانی، علیرضا، نوروزی نژاد، جعفر (1392)، «دولت- ملت‌سازی و خشونت سیاسی در عراق جدید»، پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین المللی، سال دوم، شماره 1، صص 121-95.
سیمبر، رضا و مرادی کلارده، سجاد (1394)، «تحلیل عوامل درونی گسترش جریان‌های افراطی در خاورمیانه: مطالعه موردی عراق»، مجله علوم سیاسی، سال بیست و نهم، شماره2، ص53-80.
عبدالملکی، حسن؛ عابدینی، محسن؛ بیات‌دان، اسماعیل (1398)، بنیادهای ژئوپلیتیک بی‌ثباتی سیاسی کشور عراق، فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، سال نهم، شماره 4، صص 793-779.
غرایاق‌زندی، داوود (1389)، فرایند ملت ـ دولت‌سازی، شکل‌گیری هویت ملی و بازسازی در عراق: تجارب تاریخی و دورنمای آینده، مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شماره 1، صص 37-6.
غفاری‌هشجین، زاهد؛ کشاورز شکری، عباس؛ حیدرخانی، هابیل (1389)، وضعیت اجتماعی عراقِ بعد از سقوط نظام بعثی، رهیافت انقلاب اسلامی، سال چهارم، شماره 12، صص 88-67.
قوام، عبدالعلی؛ زرگر، افشین (1387)، دولت‌سازی، ملت‌سازی و نظریه روابط بین‌الملل چارچوبی تحلیلی برای فهم و مطالعه جهان دولت ـ ملت‌ها، تهران: نشر آثار نفیس.
قوام، عبدالعلی؛ مالمیر، مهدی (1393)، ارائه یک مدل تحلیلی برای بررسی شکاف دولت ـ ملت (الگویابی روابط بین دولت و جامعه)، پژوهش‌نامه علوم سیاسی، شماره 37، صص 198-157.
کاظمی، حجت (1396)، خیزش‌های هویتی، دولت‌های شکننده و بحران‌های ژئوپلیتیکی خاورمیانه، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال سیزدهم، شماره 1، صص 172-146.
مرادزاده، صدیقه، شاکری خوئی، احسان (1395)، «بحران فرایند دولت – ملت‌سازی و نقش آن بر شکل‌گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه (مطالعه موردی عراق و سوریه)»، مطالعات جامعه شناسی، سال هشتم، شماره سی و یکم، ص123-137.
مطلبی، مسعود، خان‌محمدی، جمال (1369)، «همسویی دولت و ملت و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی جوامع؛ مطالعه طولی- تطبیقی بین سال‌های 1990 تا 2004 میلادی»، دولت پژوهی، سال سوم، شماره 9، صص 241-195.
مقصودی، مجتبی (1382)، مسائل ایران و عراق؛ کردستان عراق، چشم انداز آینده جمهوری اسلامی ایران، تهران: ابرار معاصر.
ملایی، اعظم؛ ازغندی، علیرضا (1390)، دولت ـ ملت‌سازی ایرانی: تداوم تاریخی یا تغییرات سیاسی؟، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، شماره 15، صص 168-138.
مهنام، شیدا؛ زارع زحمت‌کش، صدیقه (1391)، چالش‌های اجتماعی، هویتی و ساختاری خاورمیانه (مطالعه موردی عراق)، سیاست خارجی، سال بیست‌وششم، شماره 4، صص 1073-1054.
نبوی، سیدعبدالامیر؛ دری، مریم (1396)، ضعف دولت ـ ملت‌سازی در سوریه و وقوع جنگ‌های داخلی در این کشور (2011-2016)، دانش سیاسی، سال سیزدهم، شماره 1، صص 121-99.
هتنه، بژورن (1381). «تئوری توسعه و سه جهان»، ترجمه احمد موثقی، تهران: نشر قومس.
انگلیسی
Blanchard, Christopher (2020), "Iraq: Issues In The 116th Congress", Congressional Research Service, Avaliable In: Https://Fas.Org/Sgp/Crs/Mideast/R45633.Pdf.
Bogdandy, Armin Von, Häußler, Stefan, Hanschmann, Felix, Ut, Raphael (2005), "State-Building, Nation-Building, And Constitutional Politics In Post-Conflict Situations: Conceptual Clarifications And An Appraisal Of Different Approaches", Max Planck Yearbook Of United Nations Law, Vol. 9, Pp: 579-613.
Bremmer, Ian (2003), "Nation-and State Byilding in Europ", Georgtown Journal of International Affairs, Winter/Spring 2003.
Davis, Eric (2015), "Taking Democracy Seriously In Iraq", Institute For Iraqi Studies, Boston University, No. 2, Pp: 2-78.
Fantappie, Maria, Vaez, Ali (2019), "Don’t Let Iraq Fall Victim To U.S.-Iran", (30 April 2019), Avaliable In: Https://Foreignpolicy.Com.
Fattah, Hala (2009), A Brief History Of Iraq, New York: Facts On File, Inc. An Imprint Of Infobase Publishing.
Haddad, Fanar (2020), "The Iraqi People Will Pay The Price For Iran-US Rivalry", (9 Jan 2020), Avaliable In: Https://Www.Aljazeera.Com.
Imam Jomehzadeh, S., Heshmati, A. (2014). The Failed nation-state in Egypt. Political and International Approaches, 5(37), 119-147. (In Persian)
Judah, Tim (2002), "In Iraqi Kurdistan", Survival, Vol.44, No.4, Pp: 34-51.
Katzman, Kenneth (2015), "Iraq: Politics, Security, And U.S. Policy", Congressional Research Service, Avaliable In: Www.Crs.Gov
Katzman, Kenneth, Mcinnis, Kathleen, Thomas, Clayton (2020), "U.S.-Iran Conflict And Implicationsfor U.S.Policy", Congressional Research Service, Avaliable In: Https://Fas.Org/Sgp/Crs/Mideast/R45795.Pdf
Lakic, Nikola, (2011), is globalization a challenge or a threat to nation-stattes as a dominant form of polity?, scientific article, august 2011, UDK: 321.8, 316. 334.2/.3.
Mackenzie, David Neil (1999), "The Origin Of Kurdish", In: Iranica Diversa, (Eds) Carlo G. Ceretti.
Wimmer, Andreas (2014), "Nation Building. A Long-Term Perspective Andglobal Analysis", European Sociological Review, Available In: Http://Www.Columbia.Edu/~Aw2951/Nationbuilding.Pdf
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 162 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 257 |
||