1استاد مدعو گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، آبادان، ایران.
2گروه مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
3گروه علوم سیاسی انقلاب اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
تاریخ دریافت: 16 مهر 1400،
تاریخ بازنگری: 12 آبان 1400،
تاریخ پذیرش: 17 آبان 1400
چکیده
اقتصاد مقاومتی مفهومی است که به‌دنبال مقاوم‌سازی، اصلاح ساختارها و نهادهای قدیمی و ناکارآمدی اقتصاد موجود بیان می‌شود، که به یقین تحقق آن مستلزم به حضور پویا و مشارکت فعال عموم و اعمال مدیریت‌های مهندسی‌شده و کارآمد می‌باشد. اقتصاد مقاومتی به‌دنبال عدم وابستگی‌ها، تأکید بر فرصت‌ها و امتیازات تولید داخلی و استقلال و خودکفایی اقتصادی است. پژوهش پیش‌رو در پی مفهوم‌یابی قدرت نرم با تأکید بر مؤلفه‌های آن در الگوی اقتصاد مقاومتی است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و برای گردآوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و اسنادی استفاده شده است. هم‌چنین سؤال اصلی این پژوهش این است؛ «مؤلفه‌های قدرت نرم در الگوی اقتصاد مقاومتی برای فائق‌آمدن بر مشکلات و نابسامانی‌های اقتصادی در دو عرصه داخلی و بین‌المللی کدامند؟». یافتههای پژوهش نشان میدهد؛ مهم‌ترین مؤلفه‌های قدرت نرم اقتصاد مقاومتی از منظر عوامل اقتصادی (تثبیت نرخ ارز، ثبات قیمت‌ها، کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، مبارزه با فساد و تضمین شفافیت)، عوامل اجتماعی (مردمی‌سازی اقتصاد، کاهش تنشهای اجتماعی، حمایت از کارآفرین و سرمایه‌گذار)، عوامل فناورانه (حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، استفاده و بهره‌گیری از فناوریهای نوین، توسعه تحقیقات دانش‌بنیان) می باشد
Components of Soft Power in the Model of Resistance Economy
نویسندگان [English]
farzaneh dashti1؛ eyyed Samer poordanesh2؛ hadis bagherinia2؛ mohammadbagher mokarramipour3
1Visiting Professor, Department of Political Science, Faculty of Humanities, Payame Noor University, Abadan, Iran.
2Department of Political Studies of the Islamic Revolution, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, Iran.
3Department of Political Science of the Islamic Revolution, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Resistance economy is a concept that seeks to strengthen, de-crisis and reform the old structures and organizations and the inefficiency of the existing economy, which certainly requires and depends on the dynamic presence and active participation of the public and management practices. Is engineered and efficient. A resistance economy seeks independence, an emphasis on the opportunities and benefits of domestic production, and economic independence and self-sufficiency. Leading research seeks to conceptualize soft power in the model of resistance economics. The research method used in this research is descriptive-analytical and library and documentary methods have been used to collect data. Also, the main question of this research is; "What are the indicators and components of soft power in the model of resistance economy to overcome economic problems and disorders in both domestic and international arenas?". Findings show that the most important components of the soft power of a resistance economy in terms of economic factors (exchange rate stabilization, price stability, reducing dependence on oil revenues, ensuring transparency, economic jihad), social factors (popular) Building the economy, reducing social tensions, supporting the entrepreneur and investor), technological factors (supporting knowledge-based companies, use and utilization of new technologies, and development of knowledge-based research).
افضلی، رسول؛ ذکی، یاشار؛ دشتی، محمدحسین. (1397). «مؤلفه‌های قدرت نرم نظام جمهوری اسلامی ایران و ظرفیت‌های آن در عرصه بین‌الملل از دید کارشناسان»، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، سال 8، شماره 2، صص 142-121.
افشارنیا، سعید و الهیاری‌فرد، نجف. (1385). «تبیین جایگاه علم و فناوری (بررسی وضعیت ایران و مقایسه آن با سایر کشورها) پیش‌نیاز اساسی تدوین استراتژی و ترسیم مسیر رشد و بهبود نظام علم و فناوری»، تهران: کنفرانس بین‌المللی استراتژی‌ها و تکنیک‌های حل مسئله.
انعامی علمداری، سهراب. (۱۳۸۷). «تهدیدات نرم با الگوی تقابل استراتژیک ایالات متحده در برابر ایران»، فصلنامه تخصصی گزارش جمهور، شماره ۲۶ و ۲۷، مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری.
اخوان، پیمان؛ ایمانی، ساناز و نبی‌زاده، معصومه. (1395). «تبیین مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی در کشور با بهره‌گیری از روش دیمتل- آی. اس. ام فازی»، فصلنامه راهبرد دفاعی، شماره 53.
احمدی، علی و همکاران. (1391). «فلسفه، ضرورت و راهبردهای اصلی اقتصاد مقاومتی»، همایش اقتصاد مقاومتی دانشگاه علم و صنعت.
افتخاری، اصغر و همکاران..(1387) «قدرت نرم و سرمایه اجتماعی»، چاپ اول. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
بازمحمدی، حسین. (1393). «رقابت رکن اصلی اقتصاد مقاومتی است»، به آدرس:
حسین‌زاده بحرینی، محمد حسین. (1392). «اقتصاد مقاومتی راهکاری برای توسعه»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای اقتصاد مقاومتی و حمایت از سرمایه ایرانی، نشریه مشکوه، شماره 118.
حقیقی، آتش‌پور. (1396). «ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻗﺪرت ﻧﺮم در ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬاری ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻳﺮان»، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ، نخستین کنفرانس ملی تحقیق و توسعه در مدیریت و اقتصاد ملی.
حیدری، منصور و قربی، سید محمدجواد. (1395). «پژوهشی در معنا و مفهوم اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست دفاعی، دوره بیست و پنجم، شماره 5.
بخش میدانی،علیرضا؛ جمشیدیان، هادی. (1395). «راهبردهای قدرت نرم اقتصادی نظام جمهوری اسلامی ایران در تقابل با جنگ نرم استکبار»، دوره 14، شماره 63، شماره پیاپی 63
رضایی، نادر. (1398). «بررسی نقش تعیین‌کنندگی عناصر هویت ایرانی اسلامی به‌عنوان قدرت نرم در کسب اهداف اقتصاد مقاومتی»، دومین کنفرانس ملی پدافند سایبری .
سیف، الله مراد؛ افتخاری، اصغر؛ عزتی، مرتضی؛ رمضانی؛ محمدتقی. (1392). «مفهوم‌شناسی قدرت نرم اقتصادی: توسعه نظریه قدرت نرم متعارف در حوزه اقتصاد»، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال شانزدهم، شماره 58.
سمیعی‌نسب، مصطفی (1393). «دیپلماسی اقتصادی، راهبرد مقابله باتحریمهای اقتصادی در منظومه اقتصاد مقاومتی»، فصلنامه آفاق امنیت، دوره 7، شماره 25، صص 147-115.
شعبانی، محمدرضا. (1380). «نقش مشارکت مردم در مدیریت بحران»، پایان‌نامه دکتری رشته مدیریت، تهران: دانشکده فرماندهی و ستاد پاسداران.
فشاری، مجید؛ پور‌غفار، جواد (1393).«بررسی و تبیین الگوی اقتصاد مقاومتی در اقتصاد ایران»، مجله اقتصادی، دوره 5، شماره‌ی 5 و 6، صص 40 -29.
قربی، سید محمدجواد و جعفری، علی‌اکبر. (1395). «منابع قدرت نرم در سیاست‌های کلی نظام: موردکاوی سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، دوره پنجم، شماره 19، صص 44-7.
لطفی، بهروز. (1398). «نقش شفافیت و دسترسی آزاد به اطلاعات در پیشگیری و مبارزه با فساد اقتصادی»، طرح پژوهشی، مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه.
محرابی، علیرضا. (1387). «بررسی و تبیین و مبانی مؤلفه‌های انسجام ملی»، تهران: پژوهشکده تحقیقات ملی.
ممبینی, یعقوب. (1391). «مؤلفه‌ها و شاخص‌های اقتصاد مقاومتی»، همایش ملی بررسی و تبیین اقتصاد مقاومتی، رشت، دانشگاه گیلان.
منظور، داود و عباسی کلاش، مصطفی. (1398). «نقش شفافیت در کاهش تعارض منافع و مقابله با فساد»، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال هفتم، شماره 27، صص 103-87.
موسوی، سید یونس. (1392). «بررسی پاسخگویی مدیران دولتی در نظام اداری با رویکرد اسلامی با تأکید بر افغانستان»، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه.
میلانی، جمیل. (1394). «اقتصاد مقاومتی و خودباوری ملی، فرصت‌ها و چالشهای تحقق آن»، مجله اقتصادی، سال پانزدهم، شماره 7 و 8.
ناعمه، حسن. (1390). «شفافیت و مبارزه با فساد در انعقاد قراردادهای اداری ایران»، فصلنامه تحقیقات حقوقی، دوره چهاردهم، ویژه‌نامه شماره4.
نای، جوزف (1389). «آموزش عالی، فرهنگ عامه و قدرت نرم»، ترجمه محسن روحانی، تهران: دانشگاه امام صادق.
(۱۳۹۰). «آینده قدرت»، ترجمه سید رضا مراد صحرایی، تهران: نشر حروفیه.
(۱۳۸۷). «.قدرت نرم در عصر اطلاعات»، ترجمه سعید میرترابی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
(۱۳۸۴). «مزایای قدرت نرم»، همشهری دیپلماتیک، شماره 56.
)1387). «رهبری و قدرت هوشمند»، ترجمه محمودرضا گلشن‌پژوه و الهام شوشتری‌زاده، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
نصوحیان، محمد مهدی. (1387). «نقش اعتماد متقابل حکومت و مردم در روند توسعه سیاسی»، فصلنامه راهبرد توسعه، شماره 1.
نظرنیا، محمود. (1397). «اقتصاد مقاومتی؛ استراتژی عبور از تحریم»، اولین همایش ملی مدیریت، اقتصاد و اقتصاد مقاومتی.
هرسیج، حسین و تویسرکانی، مجتبی. (1389). «تأثیر مؤلفه‌های هویت‌ساز ایرانی بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره سوم، شماره 9.
هرمزی‌زاد، علی. (1388). «عوامل مؤثر بر انسجام ملی»، فصلنامه مطالعات بسیج، سال دوازدهم، شماره 42.
یوسف‌زاده، محسن. (1394). «اقتصاد مقاومتی رویکرد مقابله با تحریم»، همایش ملی اقتصاد مقاومتی چالش‌ها، واقعیت‌ها، راهکارها، دانشگاه رازی، 15 و 16 اردیبهشت.
یوسفی، جعفر. (1387). « بررسی تطبیقی قدرت نرم در گفتمان اسلامی و لیبرال دموکراسی»، قدرت نرم و سرمایه اجتماعی، تهران، دانشگاه امام صادق (ع( و پژوهشکده مطالعات بسیج.
یوسفی، محمدقلی. (1389). «فساد و توسعه»، فصلنامه جامعه و اقتصاد، سال هفتم، شماره 25 و 26.
Gill, Bates & Huang, Yanzhong (2006). Sources and Limits of Chinese Soft Power. Survival. Vol. 48, No. 2. Pp.17-36.
Nye, Joseph. S (1990a). Bound To Lead: The Changing Nature of American Power, Basic Books.
Nye, Joseph. S (1990b). Misleading Metaphor of Decline, the Atlantic, March.
Nye, Joseph. S (2004). Soft Power: The Means to Success in World poitics, New York: Public Affairs.
