تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,115 |
تعداد مقالات | 8,121 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,011,494 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,273,883 |
شناسایی مؤلفههای امنیت مردمپایه در عراق (مطالعه موردی حشدالشعبی) | ||
مجله سیاست دفاعی | ||
دوره 31، شماره 118، خرداد 1401، صفحه 39-64 اصل مقاله (988.38 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حسین روزبه* 1؛ احمد زارعان2؛ هادی آقایی3 | ||
1نویسنده مسئول: استادیار، پژوهشکده مطالعات بین الملل، دانشگاه جامع امام حسین(علیهالسلام)، تهران، ایران | ||
2استادیار، پژوهشکده مطالعات بین الملل، دانشگاه جامع امام حسین(علیهالسلام)، تهران، ایران | ||
3دانشجوی دکتری مطالعات منطقهای، دانشگاه جامع امام حسین(علیهالسلام)، تهران، ایران | ||
تاریخ دریافت: 25 مهر 1400، تاریخ پذیرش: 09 خرداد 1401 | ||
چکیده | ||
حشدالشعبی عراق یکی از نهادهایی است که با الهامگرفتن از سازمان بسیج ایران، در یک مقطع تاریخی حساس به فرمان مرجعیت عالی عراق و برای مقابله با تهدید سخت داعش تأسیس شده است. حشدالشعبی نهادی است که واجد ابعاد دوگانه و مؤلفههای ششگانه امنیت مردمپایه میباشد. این نهاد علاوهبر اینکه مردم را بهعنوان کارگزاران دفع تهدید و تولید امنیت به میدان آورده است، موضوع و مرجع امنیت را نیز متناسب با خواست و اراده مردم عراق تعریف کرده است. همچنین توانسته است بهطور مؤثری با تهدید داعش مقابله نموده و کارویژههای خود را در دفاع از اماکن مقدسه، مردم و حاکمیت عراق بهخوبی به انجام برساند. این مقاله با استفاده از روش کتابخانهای برای گردآوری دادهها و روش توصیفی ـ تحلیلی برای تحلیل یافتهها، ابتدا ابعاد و مؤلفههای «امنیت مردمپایه» را احصا نموده و در ادامه، وضعیت حشدالشعبی را در انطباق یا عدم انطباق با این ابعاد و مؤلفهها بررسی کرده است. در رویکرد امنیت مردمپایه، مردم محور امنیت محسوب میشوند بهگونهای که مردم هم بهرهبردار (مرجع) امنیت هستند و هم کارگزار تأمین امنیت. امنیت مردمپایه ارتباط وثیقی با سرمایه اجتماعی و هویت دارد. یافتههای مقاله نشان میدهد که در امنیت مردمپایه، مردم به اصلیترین کارگزاران تولید امنیت تبدیل میشوند و دستگاههای امنیتی دولتی میتوانند با استفاده از این ظرفیت عظیم، ضمن به حداقل رساندن تهدیدات، امنیت را در سطح مطلوبی برقرار کنند. امنیت مردمپایه دو بعد «سرمایه اجتماعی» و «هویت اجتماعی» دارد. بعد سرمایه اجتماعی چهار مؤلفه «هنجارها و ارزشها»، «شبکهها»، «اعتمادپایه» و «مشارکتپایه» است. همچنین بعد هویت اجتماعی نیز دو مؤلفه «هویتپایه» و «غیریتپایه» دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
حکمرانی؛ امنیت مردمپایه؛ مرجعیت؛ حشدالشعبی؛ عراق | ||
مراجع | ||
فهرست منابع
- آر.دی، مککین (1389)، امنیت جهانی: رویکردها و نظریهها، ترجمه اصغر افتخاری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- آزاد، امیرحامد (1395)، سایهروشن حشدالشعبی، تهران: مؤسسه مطالعات راهبردی اندیشهسازان نور.
- ازکیا، مصطفی؛ دربان آستانه، علیرضا (1389)، روش کاربردی تحقیق، تهران: انتشارات کیهان.
- احمدیمقدم، اسماعیل (1395)، مدیریت جهادی و امنیت مردم نهاد در عرصه امنیتی، فصلنامه آفاق امنیت، سال 9، شماره 32، پائیز.
- اخوان کاظمی، بهرام (1394)، الگوی امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه آفاق امنیت، سال 8، شماره 26، بهار.
- اسماعیلی، محسن؛ طحان نظیف، هادی (1387)، تحلیل ماهیت نهاد سیاستهای کلی نظام در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجله معارف اسلامی و حقوق، ش 28 ، پاییز و زمستان.
- بلیکی، نورمن (1393)، طراحی پژوهشهای اجتماعی، ترجمه حسن چاوشیان، چاپ نهم، تهران: نشرنی
- تاجبخش، کیان (1385)، اعتماد، دموکراسی، توسعه، تهران: نشر شیرازه.
- پاتنام، رابرت (1380)، دموکراسی و سنتهای مدنی، ترجمه: محمدتقی دلفروز، انتشارات وزارت کشور.
- الجزیره (2014)، هیئة رسمیة لالحشد الشعبی فی العراق:
http://www.aljazeera.net/news/arabic/2014/12/17
- الرواشدی، عبدالرحمن سلوم (2012)، الجهاد العلامی، تاصیل و تفعیل، قراءه فی اعلام الجهادی فی العراق، المشرف العام علی وکاله حق اخباریه،
- الوقت (1394)، حشدالشعبی (نیروی بسیجی عراق) چرا و چگونه شکل گرفت؟ 5 آذر 1394، قابل دسترسی در:
http://alwaght. com/fa/news/2/274
- تابناک (1398)، در مورد حشدالشعبی، قابل دسترسی در:
- جوادی ارجمند، محمدجعفر؛ توکلیان، محسن؛ قمریان نصرآبادی، ناهید (1393)، بررسی نقش هویت قومی بر امنیت پایدار: مطالعه موردی منطقه کردستان ایران (قومیت کرد)، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بینالمللی، شماره 21، زمستان.
- حبیبزاده ملکی، اصحاب (1383)، مدیریت راهبردی روابط عمومی، هنر هشتم، ش 3 ،پاییز.
- تاجبخش، کیان (1385)، اعتماد، دموکراسی، توسعه، تهران: نشر شیرازه.
- خبرگزاری مهر (1395)، متن قانون حشد الشعبی عراق با ۱۱ ماده منتشر شد، قابل دسترسی در:https://www.mehrnews.com/news/3834631- خبرگزاری فارس (1398)، فتوای بیسابقه آیتالله علیه تکفیر، حشدالشعبی چگونه شکل گرفت، قابل دسترسی در:
- دغاغله، عقیل (1386)، نسبتسنجی هویتهای اجتماعی و الگوهای هویتیابی در جهان امروز، راهبرد، شماره 45، پاییز.
- روزنامه ایران (1395)، توصیه آیتالله سیستانی به وحدت مسلمانان عراق: فتوای من علیه داعش بود نه اهل سنت، شماره 6238، مورخ 26/3/1395.
- ساروخانی، باقر (1392)، روش تحقیق در علوم اجتماعی، ج 2، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- فاین، بن (1385)، سرمایه اجتماعی و نظریه اجتماعی، ترجمه سیدمحمدکمال سروریان، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- کاستلز، مانوئل (1384) عصر اطلاعات؛ قدرت هویت، ترجمه علی پایا، تهران: طرح نو.
- کاووسی، اسماعیل؛ طلوعی اشلقی، عباس (1386) ابعاد، مؤلفهها و شاخصهای اندازهگیری سرمایه اجتماعی، پژوهشنامه سرمایه اجتماعی، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
- گلمحمدی، احمد (1384)، جهانیشدن، فرهنگ، هویت، چاپ ششم، تهران: نشر نی.
- مشرق (1393)، 20 فرمان آیتالله سیستانی به رزمندگان برای جنگ با داعش، قابل دسترسی در:https://www.mashreghnews.ir/news/389689/20- مکسویینی، بیل (1390)، مقدمهای بر جامعهشناسی امنیت، ترجمه محمدعلی قاسمی و محمدرضا آهنی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- موقع القیاده العلیا للجهاد و التحریر (2007)، المؤتمر التأسیسی،
- موقع ذیقار (2014)، بیان جیش رجال نقشبندیه لاشعار شعبنا العراقی الابی و شعوب العلم لما یجری فی العراق:
www.dhiqar.net/art.php?Id=41021
- وکاله المدی (2014)، الفیاض یعلن تشکیل مدیریة الحشد الشعبی و ینفی دخول قوة من فیلق القدس الإیرانی إلى العراق:
- Abi-Habib, Maria (2014) Shiite Militias Decamping From Syria to Fight in Iraq, Wall Street Journal, June 17, 2014,
http://www.wsj.com/articles/shiite-militias-decamping-from-syria-to-fight-in-iraq-140305 1977.
- abna (2014) Four Thousand Defenders Enter the Zeinab Shrine from Iraq, Ahlul-Bayt News Agency, June 25, 2014,
http://www.abna.ir/persian/service/ middle/archive/ 2014/06/15/ 616256/story.html
- Bell, Theodore (2014) Increased Rebel Unity Threatens Assad In Damascus And Southern Syria, Institute for the Study of War, October 28, 2014,
http://www.understandingwar.org/ sites/default/files/ Theo_Damascus _Backgrounder. pdf ; Maria Abi-Habib, Shiite Militias Decamping From Syria to Fight in Iraq, Wall Street Journal, June 17, 2014,
http://www.wsj.com/articles/shiite-militias-decamping-from-syria-to-fight-in-iraq-1403051977.
- Duman, Bilgay (2015) A new Controversial Actor in Post – ISIS Iraq: Al-hashd Al-shaabi (the popular mobilization forces), ORSAM Report No:198, ISBN: 978-605-9157-01-8:
http://www.orsam.org.tr/en/enUploads/Article/Files/2015527_198raporengweb.pdf
- European politics (2002) Traditional versus societal security and the role of securitization, southeast European politics,june 2002,vol 3,no.1,pp.71-76.
- Harris, Shane (2014) The Re-Baathification of Iraq, foreignpolicy, available at:https://foreignpolicy.com/2014/08/21/the-re-baathification-of-iraq-Putnam, Robert D. (2000) Bowling Alone: The Collapse and Revival of | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 259 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 177 |