تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,115 |
تعداد مقالات | 8,103 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,998,132 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,264,010 |
بررسی تحلیلی عوامل تمدنی و علمی شکلگیری نظریه تکامل | ||
مطالعات میانرشتهای تمدن و انقلاب اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 1، شماره 1، خرداد 1401، صفحه 11-35 اصل مقاله (768.77 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حمید امامی فر* 1؛ احمد حسین شریفی2 | ||
1نویسنده مسئول: استادیار، گروه معارف، دانشگاه اراک، اراک، ایران | ||
2استاد، گروه فلسفه، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران | ||
تاریخ دریافت: 21 اردیبهشت 1401، تاریخ پذیرش: 25 اردیبهشت 1401 | ||
چکیده | ||
نظریه تکامل، همانند اکثرِ نظریات علمی، تنها متأثر از ابعاد معرفتیِ ایجادکننده آن نیست و عوامل فردی و اجتماعی و تمدنی هم در تکوین آن تأثیرگذار بودهاند. این نظریه توسط چارلز داروین در جهان علم در بدو امر بهصورت نظریهای زیستشناسانه مطرح شد. این نوع نگاه به عالَم، خالی از بازخوردهای متافیزیکی و تأثیر بسزا بر علوم اجتماعی نبود، بلکه تأثیر آن در علوم اجتماعی، اگر بیشتر از علوم زیستی نباشد کمتر نیست. عوامل تأثیرگذار بر شکلگیری نظریه تکامل، دربرگیرنده مبانی و پیشفرضها، علل اجتماعی، فرهنگی و تمدنی، تعلیم و تربیت، پایگاه اقتصادی، فضای سیاسی ـ اجتماعی، صفات نفسانی، کنشهای فردی، اراده شخصی و هوش سرشار، پیشینه خانوادگی در بحث تکامل، آمادهشدن فضای علمی و پیشینه تاریخی برای طرح نظریه است. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی تلاش کردهایم این عوامل را بیان کرده و اگر نقش ثابتشدهای در نظریه تکامل داشته باشند، آن نقش نشان داده شود. | ||
کلیدواژهها | ||
نظریه تکامل؛ فضای تمدنی؛ روششناسی بنیادین؛ علوم انسانی؛ جامعهشناسی؛ انسان | ||
مراجع | ||
منابع فارسی:
بابالحوائجی، نصرالله، بیتا، عقاید داروین، تهران: موسسه انتشارات آسیا.
بهزاد، محمود (1353)، داروینیسم و تکامل، تهران: کتابهای جیبی.
پارسانیا، حمید (1392)، روششناسی بنیادین تکوین نظریههای علمی، راهبرد فرهنگ، 8-28.
پوپر، کارل (1358)، فقر تاریخی گری، با ترجمه احمد آرام، تهران: نشر مرکز.
حقیری، ابوالفضل (1385) علم و الهیات، تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
درویزه، ابوالفضل (1378)، آفرینش حیات، ج 3، گیلان: انتشارات دانشگاه گیلان.
درویزه، ابوالفضل (1381)، آفرینش حیات، ج 4، گیلان: انتشارات دانشگاه گیلان.
دیویس، مریل وین (1385)، داروین و بنیادگرایی مسیحی، با ترجمه شعله آذر، تهران: نشر چشمه.
سروش، عبدالکریم (1375)، قبض و بسط تئوریک شریعت، چ 5، تهران: صراط.
شیخ حرعاملی، محمدبنحسن (1409)، وسایل الشیعه، جلد 20، قم: مؤسسه آلالبیت(علیهمالسلام).
صادقی، رضا (1394)، آشنایی با فلسفه علم معاصر، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.
فرایوین، آ ای (1354)، پیدایش انسان و عقیده داروین، با ترجمه عزیز محسنی، تهران: مرکز نشر سپهر.
کاپلستون، فردریک (1362)، تاریخ فلسفه غرب، با ترجمه سیدجلالالدین مجتبوی، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
کلینی، محمدبنیعقوب (1407)، الکافی، تدوین توسط علیاکبر غفاری و محمد آخوندی، جلد 4، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
کوزر، لوئیس (1385)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی، با ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
لیدیمن، جیمز (1390)، فلسفه علم، با ترجمه حسین کرمی، چاپ دوم، تهران: انتشارات حکمت.
مایر، ارنست (1391) تکامل چیست (2001)، ترجمه سلامت رنجبر، چاپ اول، بهار 1391، تهران: انتشارات فروغ آلمان و خاوران فرانسه.
مورفی، ننسی (1391)، چیستی سرشت انسان، با ترجمه علی شهبازی، قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب.
منابع انگلیسی:
Barbour, Ian G. 1997. Religion and Science, Historical and Contemporary Issues. New York: Harper Collins Publishers.
Barnes, Harry Elmer. 1948. "Historical socialogy." (The Philosophical Library).
Darwin, Charles Robert. 1859. On the Origin of Species by Means of Natural Selection, (6th Ed). New York: United States of America by Cambridge University Press.
Dawkins, Richard. 1986, 1991, 2006. The Blind Watchmaker,. New York .: W. W. Norton & Company.
DUBOS, RENÉ. 1965. "Humanistic Biology." The American Scholar.
Hoagland, Hudson. 1964. "Science and the New Humanism." Science, January 10.
Lomax, Alan; with Berkowitz Norman;. 1972. "The Evolutionary Taxamony od Culture,." Science, July 22.
Mayer, Ernest. March/April 1998. "Interview'." Omni (: Omni, ).
Mondad, Jacques. 1971. Chance and Necessity an Essay on the Natural Philosophy of Modern Biology. New York: Knopfer.
Provine, W b. 1982. "Influence of Darwin's Ideas on the Study of Evolution." BioScience, June, Pages 1.
Provine, W B. 1988. "Scientists face it! Science and Religion are Incompatible." the scientist.
psillos, Stathis and Marin Curd. 2008. The Routledge Companion to Philosophy of Science. New York: Routledge.
Ruse, Michael . 2008. Charles Darwin. Hoboken, New Jersey: Blackwell. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 488 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 497 |