تعداد نشریات | 36 |
تعداد شمارهها | 1,192 |
تعداد مقالات | 8,579 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,989,654 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,033,185 |
بررسی مبانی انسانشناختی علوم انسانی اسلامی از دیدگاه علامه مصباح یزدی | ||
مطالعات میانرشتهای تمدنی انقلاب اسلامی | ||
مقاله 2، دوره 1، شماره 1، خرداد 1401، صفحه 37-52 اصل مقاله (667.5 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
عسکر دیرباز1؛ آسیه گنج خانی* 2 | ||
1دانشیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
2نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
تاریخ دریافت: 21 اردیبهشت 1401، تاریخ پذیرش: 25 اردیبهشت 1401 | ||
چکیده | ||
علوم انسانی مدعی توصیف واقعیت انسان و جامعه است و خود را عهدهدار تبیین روابط، ترسیم اهداف و بیان چگونگی رسیدن به آن اهداف میداند؛ بنابراین لازم است انسان، بهعنوان موضوع محوری این مطالعات بهدرستی شناخته شود. انسان کیست؟ چه ویژگیهایی دارد؟ اراده و رفتار اختیاری او چقدر در سعادت و کمال نهایی او مؤثر است؟ و نقش علوم انسانی در تکامل او و در ساخت تمدن اسلامی چیست؟ از دیدگاه علامه مصباح یزدی، با توجه به تعریف دین و نقش بیبدیل آن در تبیین سعادت و شقاوت انسان، ارتباط تنگاتنگ آن با رفتار اختیاری انسان، نقش علوم انسانی در تفکر و سبک زندگی و درنهایت سعادت و شقاوت انسانها، علوم انسانی اسلامی اهمیت ویژهای مییابد. علوم انسانی براساس مبانی تفکر و اندیشههای بنیادین استوارشده و زیربنای تمدنهای بشری را بهوجود میآورد. شناخت این اندیشهها و نحوه تأثیر آن در علوم انسانی، نقاط دقیق تقابل تمدن اسلامی و فرهنگ غرب را نمایان میکند. در نگاه ایشان اکتفا به روش تجربی برای مطالعه روابط و پدیدههای انسانی صحیح نیست، بلکه عقل و تجربه در بسیاری موارد، ارتباط افعال انسان و نتایج اخروی آنها را درنمییابد. ازطرفی با اثبات روح مجرد برای انسان، مفهوم سعادت و گستره آن فراتر از چارچوب جهان مادی خواهد بود؛ بنابراین نیازمند مراجعه به وحی الهی بهعنوان یک روش و منبع معتبر معرفتبخش برای دستیابی به انسانشناسی صحیح خواهیم بود. در این مقاله سعی کردهایم مبانی انسانشناسی اسلامی را از دیدگاه فیلسوف متفکر، علامه مصباح یزدی (ره) بررسی کرده و به نقش آن در علوم انسانی اسلامی بپردازیم. | ||
کلیدواژهها | ||
علوم انسانی اسلامی؛ علامه مصباح یزدی؛ فطرت؛ اختیار؛ جاودانگی؛ تمدن اسلامی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A study of the anthropological foundations of Islamic humanities from the perspective of Allameh Mesbah Yazdi | ||
نویسندگان [English] | ||
askar dirbaz1؛ Asie Ganjkhani2 | ||
1Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Qom University, Qom, Iran | ||
2Corresponding author: PhD student in Islamic Philosophy and Theology, Qom University, Qom, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The humanities claim to describe the reality of man and society.And considers himself responsible for explaining relationships, drawing goals, and expressing how to achieve those goals.Therefore,it is necessary for human beings to be properly recognized as the central subject of these studies. Who is a human being?What are its features?How much does his voluntary will and behavior affect his ultimate happiness and perfection?And what is the role of humanities in his evolution and in the construction of Islamic civilization?According to Allameh Mesbah Yazdi,Islamic humanities are of special importance due to the definition of religion and its unique role in explaining human happiness and misery and its close relationship with human voluntary behavior and the role of humanities in thinking and life style and ultimately human happiness and misery.The humanities are based on the foundations of fundamental thought and ideas and form the basis of human civilizations.Understanding these ideas and how they affect the humanities shows the exact points of confrontation between Islamic civilization and Western culture.In his view,it is not correct to study empirically enough human relations and phenomena.Rather,reason and experience in many cases do not understand the relationship between human actions and their afterlife.On the other hand, by proving the single soul to man,the concept of happiness and its extension is beyond the framework of the material world,we will need to refer to divine revelation as a method and a valid source of knowledge. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Islamic Humanities, Allameh Mesbah Yazdi, Nature, Authority, Immortality, Islamic Civilization | ||
مراجع | ||
منابع فارسی:
قرآن کریم
دبیرخانه همایش (1389)، جستارهایی در فلسفه علوم انسانی از دیدگاه علامه مصباح یزدی، چ 1، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
دبیرخانه همایش (1389)، گفتوگو با علامه آیتالله مصباح یزدی در مبانی فلسفی علوم انسانی، چاپ اول، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
شریفی، احمدحسین (1394)، مبانی علوم انسانی اسلامی، چاپ دوم، تهران: نشر آفتاب توسعه (ناشر آثار مرکز پژوهشهای علوم انسانی اسلامی صدرا).
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۱۱، ۱۴۰۳، الثالثه، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1392)، رابطه علم و دین، چاپ اول، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی (1378)، رابطه ایدئولوژی و فرهنگ اسلامی با علوم انسانی، در «مجموعه مقالات وحدت حوزه و دانشگاه و بومی و اسلامیکردن علوم انسانی».
مصباح یزدی، محمدتقی (1388)، پیشنیازهای مدیریت اسلامی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی (1386)، نظریه سیاسی اسلام، ج ۱، چاپ اول، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی 1388)، نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام، تدوین و نگارش عبدالحکیم سلیمی، چاپ اول، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی (1388)، نظریه سیاسی اسلام (مشکات)، ج ۲، تحقیق و نگارش کریم سبحانی، چاپ اول، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی (1398)، اخلاق در قرآن، ج ۱، تحقیق و نگارش محمدحسین اسکندری، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی (1399)، انسانشناسی در قرآن، چاپ هفتم، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی (1391)، چکیدهای از اندیشههای بنیادین اسلامی، ترجمه حسینعلی عربی و تدوین محمدمهدی نادری قمی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی (1393)، معارف قرآن، ج ۳ (انسانشناسی) ، چ ۷ ، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 502 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 455 |