آمار
| تعداد نشریات | 39 |
| تعداد شماره‌ها | 1,116 |
| تعداد مقالات | 8,124 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,018,836 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,280,544 |
مطالعه رابطه آرمان‌گرایی توسعه با تغییرات ساختار خانواده (موردمطالعه: شهر تبریز) | ||
| فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده | ||
| مقاله 10، دوره 17، شماره 60، شهریور 1401، صفحه 251-273 اصل مقاله (899.25 K) | ||
| نوع مقاله: مطالعه موردی | ||
| نویسندگان | ||
| ربابه پورجبلی1؛ لیلا عظیمی2؛ جعفر احمدپور پرویزیان* 3 | ||
| 1استادیار، گروه جامعه‌شناسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران. | ||
| 2استادیار، گروه جامعه‌شناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران | ||
| 3نویسنده مسئول:دانشجوی دکتری، گروه جامعه‌شناسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 17 مرداد 1400، تاریخ بازنگری: 09 خرداد 1401، تاریخ پذیرش: 21 خرداد 1401 | ||
| چکیده | ||
| طی سال‌های اخیر ساختار خانواده تحت تأثیر عوامل مختلفی تغییر و تحولات متعددی را تجربه کرده است. گسترش فرایند آرمان‌گرایی توسعه یکی از این عوامل است که در این پژوهش به مطالعه رابطه آن با تغییرات ساختار خانواده پرداخته شده است. پژوهش حاضر به‌صورت پیمایشی بین 600 نفر از افراد متأهل 18 سال به بالای ساکن شهر تبریز در سال 1399 صورت گرفته است. روش نمونه‌گیری، خوشه‌ای چندمرحله‌ای می‌باشد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های محقق‌ساخته آرمان‌گرایی توسعه و ساختار خانواده جمع‌آوری شده‌اند. به‌منظور آزمون فرضیه‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و همبستگی کانونی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که بین آرمان‌گرایی توسعه و تغییر ساختار خانواده و مؤلفه‌های آن (خانواده‌گرایی، ازدواج‌گریزی، کاهش تمایل به فرزندآوری و توزیع قدرت) رابطه معناداری وجود دارد؛ یعنی ساختار خانواده تحت تأثیر گسترش آرمان‌گرایی توسعه به سمت افزایش ازدواج‌گریزی، کاهش تمایل به فرزندآوری (فرزندگریزی) و خانواده‌گرایی و متوازن شدن توزیع قدرت در خانواده پیش رفته است. در بین این عوامل، ازدواج‌گریزی و کاهش تمایل به فرزندآوری اولین مؤلفه‌هایی هستند که تحت تأثیر گسترش آرمان‌گرایی توسعه تغییر می‌کنند. برای تبدیل چالش‌ها و تغییرات به وجود آمده (کاهش تمایل به فرزندآوری و خانواده‌گرایی و افزایش ازدواج‌گریزی) به فرصت، نیازمند سیاست‌گذاری فرهنگی و اجتماعی و حمایت از خانواده در ابعاد مختلف هستیم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آرمان‌گرایی توسعه؛ ازدواج گریزی؛ خانواده‌گرایی؛ توزیع قدرت؛ ساختار خانواده | ||
| مراجع | ||
|
اسحاقی، محمد؛ محبی، سیده فاطمه؛ پاپی‌نژاد، شهربانو و جهاندار، زینب. (1393). چالش‌های فرزندآوری زنان شاغل در یک مطالعه کیفی. زن در توسعه و سیاست، 12(1)، 134-111.
اعتمادی‌فرد، سید مهدی. (1394). تحولات خانواده، طلاق و ازدواج، مجموعه مقالات گزارش وضعیت اجتماعی کشور. تهران: وزارت کشور، مرکز امور اجتماعی و فرهنگی.
آزاد ارمکی، تقی؛ شریفی ساعی، محمدحسین؛ ایثاری، مریم و طالبی، سحر. (1391). هم‌‌خانگی؛ پیدایش شکل‌های جدید خانواده در تهران. جامعه‌پژوهی فرهنگی، 3(1)، 77-43.
جمشیدی‌ها، غلامرضا؛ صادقی فسایی، سهیلا و لولاآور، منصوره. (1392). نگرش جامعه‌شناختی بر تأثیر فرهنگ مدرن از منظر جنسیتی بر تحولات خانواده در تهران. زن در فرهنگ و هنر، 5(2)، 198-183.
جمند، بهاره؛ مهدوی، محمدصادق؛ کلدی، علیرضا. (1396). بررسی رابطه بین تجددگرایی و بی‌رغبتی نسبت به ازدواج در میان جوانان (مطالعه موردی: جوانان شهر تهران). دوفصلنامه پژوهش‌های جامعه‌شناختی، 11(1)، 33-7.
رجبی، غلامرضا و عباس‌پور، ذبیح‌الله. (1392). بررسی پایایی و روایی نسخه فارسی مقیاس خانواده‌گرایی. اندازه‌گیری تربیتی، 4(14)، 42-25.
رسول‌زاده اقدم، صمد. (1397). مطالعه تأثیر فرایند نوسازی در ساختار و کارکرد خانواده و مسائل ناشی از آن (موردمطالعه: خانواده‌های شهر تبریز). تبریز: استانداری آذربایجان شرقی.
رضائی، مهدی؛ پرتوی، لطیف و محمدپور، احمد. (1392). مدرنیزاسیون، خانواده و تجربۀ گذار جمعیت‌شناختی در کردستان. نامه انجمن جمعیت‌شناسی، 8(16)، 167-139.
زاهدی، محمدجواد؛ نایبی، هوشنگ؛ دانش، پروانه و نازک‌تبار، حسین. (1392). تبیین جامعه‌شناختی تأثیر فرایند نوسازی در ساختار خانواده (مقایسه نقاط شهری و روستایی در استان مازندران). شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، 16(61)، 148-97.
ساروخانی، باقر و مقربیان، مریم. (1390). تجددگرایی و همسرگزینی: تحقیقی مقایسه‌ای در بین زنان مناطق 1 و 11 شهر تهران. مطالعات فرهنگ- ارتباطات، 12(15)، 75-43.
سهراب‌زاده، مهران؛ نیازی، محسن؛ افرا، هادی. (1399). تبیین جامعه‌شناختی رابطه فردگرایی و تغییر در ساختار خانواده. دوفصلنامه پژوهش‌های انتظامی- اجتماعی زنان و خانواده، 8(1)، 198-171.
صادقی فسایی، سهیلا و عرفان‌منش، ایمان. (1392). تحلیل جامعه‌شناختی تأثیرات مدرن شدن بر خانواده ایرانی و ضرورت تدوین الگوی ایرانی اسلامی. زن در فرهنگ و هنر، 5(1)، 84-63.
عباس‌زاده، محمد؛ سعیدی عطایی، حامد و افشاری، زهرا. (1394). مطالعه برخی عوامل جریان مدرنیته مؤثر بر گرایش زنان به طلاق (موردمطالعه: زنان متأهل شهر زنجان). پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، 4(1)، 44-25.
عباس‌زاده، محمد؛ عدلی‌پور، صمد؛ آقایاری هیر، توکل؛ علیزاده اقدم، محمدباقر. (1399). تحولات نهاد خانواده در فرایند نوسازی و تأثیر آن بر سیاست‌گذاری ایران در حوزۀ خانواده. فصلنامه مطالعات فرهنگ- ارتباطات، 21(51)، 192-161.
عباسی شوازی، محمدجلال و عسکری ندوشن، عباس. (1387). آرمان‌گرایی در توسعه و نگرش‌های مرتبط با خانواده در ایران (مطالعه‌ای موردی در شهر یزد). نامه علوم اجتماعی، 16(34)، 72-49.
عدلی‌پور، صمد. (1398). مطالعه نقش فرایند نوسازی در تغییر و تحولات خانواده (موردمطالعه: خانواده‌های شهر تبریز). رساله دکتری، گروه علوم اجتماعی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز.
کاظمی، زهرا. (1389). بررسی تأثیر آرمان‌گرایی توسعه‌ای بر شکاف بین نگرش‌های دختران و مادران آن‌ها نسبت به ازدواج و خانواده. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 6(23)، 312-299.
کلانتری، حسین. (1388). مدل‌سازی معادلات ساختاری در تحقیقات اجتماعی- اقتصادی. تهران: فرهنگ صبا.
گاردنر، ویلیام. (1387). جنگ علیه خانواده (ترجمه معصومه محمدی). تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
میرمحمد رضایی، سیده زهرا؛ ساروخانی، باقر؛ سرایی، حسن. (1395). مطالعه کیفی جهانی‌شدن و تغییرات خانواده در شهر زنجان. فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 12(45)، 44-13.
میرمحمد رضایی، سیده زهرا؛ ساروخانی، باقر. (1397). نقش جهانی‌شدن در تغییرات دو دهه اخیر خانواده ایرانی. فصلنامه مطالعات فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده، 13(44)، 164-131.
Doddamani, K. N. (2014). A sociological study on changing family structure in Karnataka. Journal Of Humanities And Social Science. 19(6), 63-59.
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 18(1), 39-50.
Good, W. (1963). world Revolution and family Patterns. London: Free press of Glencoe.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2014). Multivariate Data Analysis (7th ed.), Pearson New International Edition.
Harper, M. S. (2010). The relationship between individualistic attitudes and attitudes towards traditional. Social Work Theses. Providence College, Rhode Island.
Kyung‐Sup, C., & Min‐Young, S. (2010). The stranded individualizer under compressed modernity: South Korean women in individualization without individualism. The British journal of sociology, 61(3), 539-564.
Lai, Q., & Thornton, A. (2015). The making of family values: Developmental idealism in Gansu. China. Social Science Research, 51, 174-188.
Magner, N., Welker, R. B. & Campbell, T. L. (1996). Testing a model of cognitive budgetary participation processes in a latent variable structural equations framework. Accounting and Business Research, 27(1), 41-50.
Manski, C., & Mayshar, J. (2003). Private incentives and social interactions: fertility puzzles in Israel. Journal of the European Economic Association, 1(1), 181-211.
Neels, K. (2006). Fertility postponement: cultural dynamics or structural change?, European Population Conference, Liverpool.
Silinsh, R., & Martyniuk, A. (2016). Transformation trend of the institution of family. Family as a value, expectations, family policy. In SHS Web of Conferences (Vol. 30, p. 00030). EDP Sciences.
Thornton, A. (2005). Reading History Sideways: The Fallacy and Enduring Impact of the Developmental Paradigm on Family Life. Chicago: University of Chicago Press.
Thornton, A. (2010). International family change and continuity: The past and future from the developmental idealism perspective. Demography, 53(5), 21-50.
Toren, N. (2003). Tradition and transition: Family change in Israel. Gender Issues, 21(2), 60-76. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 169 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 103 |
||