تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,115 |
تعداد مقالات | 8,121 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,011,621 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,274,106 |
روندپژوهی پذیرش قطعنامه 598 توسط امام خمینی(ره) | ||
دولت پژوهی ایران معاصر | ||
دوره 8، شماره 2، آبان 1401، صفحه 11-29 اصل مقاله (718 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
سهراب مقدمی شهیدانی* | ||
عضو هیئت علمی دانشنامه انقلاب اسلامی.تهران.ایران | ||
تاریخ دریافت: 08 مهر 1400، تاریخ بازنگری: 02 تیر 1401، تاریخ پذیرش: 18 تیر 1401 | ||
چکیده | ||
یکی از ابعاد پر رمز و راز تاریخ جنگ، مسئله پذیرش قطعنامه ۵۹۸ که با گذشت بیش از سه دهه، هنوز با فقر آثار متقن و تحلیلی در این باب مواجهیم. به تصریح امام، تصمیم قبول قطعنامه مبتنی بر یک سلسله «حوادث و عواملى» بوده که تحلیل محققانه آن را موکول به آینده نمودهاند و به نظر میرسد اکنون وقت رمزگشایی از این تصمیم تاریخی است. چه اینکه بازشناسی فرایند تصمیمسازیهای کلان سیاسی، در پیشگیری از تکرار برخی تصمیمات سخت و بعضاً تلخ، مؤثر خواهد بود. اجماع مسئولان عالیرتبه سیاسی و نظامی از جمله اموری است که در روند تصمیمسازی و تغییر نظر اولیه امام، در دو مقطع تاریخی سرنوشتساز بعد از فتح خرمشهر و پذیرش قطعنامه، نقش تعیینکننده داشته و به نوعی، متضمن حجت شرعی و عقلی برای تصمیم نهایی امام بوده است. پرسش آن است که در مدت کوتاه تصدی قائممقامی فرماندهی کل قوا در بازه زمانی 12خرداد1367 تا 27تیر1367، چه اتفاقاتی رخ داد که امام در تصمیم قاطع خود پیرامون پایان جنگ، تجدیدنظر کردند؟ تاکنون احتمالات مختلفی از سوی سیاستمداران و تحلیلگران پیرامون علل پذیرش قطعنامه مطرح شده که از آن جمله میتوان به ورود مستقیم آمریکا به جنگ، فقر نقدینگی، عدم توازن تسلیحات راهبردی، تغییر باورهای مسئولان نسبت به اهمیت و اولویت جنگ، دلسرد شدن مردم از حضور در جبهه و عوامل دیگر اشاره کرد که در این نوشتار مستندات نفی این عوامل به عنوان علت اصلی پذیرش قطعنامه پرداخته خواهد شد. این پژوهش در زمره پژوهشهای عِلّی است و با رویکرد توصیفی تحلیلی صورت گرفته و دادههای آن با روش کتابخانهای گردآوری شده است. در این مقاله بر پایه مستندات و شواهد تاریخی، ضمنِ بازکاوی نقش عوامل اجماعساز برای تحمیل جام زهر، برخی زمینهها و ریشههای سیاسی-اجتماعی تصمیم امام در پذیرش قطعنامه، مورد بازخوانی و بررسی قرار گرفته، نهایتاً مشخص میگردد که امام خمینی به دلیل شکلگیری اجماع در عرصه حکمرانی، از دیدگاه اولیه خود مبنی بر ادامه جنگ تا شکست پشیمانکننده رژیم بعثی، دست برداشته و با لحاظ اتفاقنظر متولیان سیاسی و نظامی، مصلحت مردم و نظام اسلامی را در پذیرش قطعنامه تشخیص داده است. | ||
کلیدواژهها | ||
امام خمینی؛ دفاع مقدس؛ قطعنامه 598؛ جنگ ایران و عراق؛ اکبر هاشمی رفسنجانی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 123 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 79 |