آمار

تعداد نشریات39
تعداد شماره‌ها1,171
تعداد مقالات8,438
تعداد مشاهده مقاله6,336,849
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,581,823
مقدمی شهیدانی, سهراب. (1401). روندپژوهی پذیرش قطعنامه 598 توسط امام خمینی(ره). پدافند الکترونیکی و سایبری, 8(2), 11-29.
سهراب مقدمی شهیدانی. "روندپژوهی پذیرش قطعنامه 598 توسط امام خمینی(ره)". پدافند الکترونیکی و سایبری, 8, 2, 1401, 11-29.
مقدمی شهیدانی, سهراب. (1401). 'روندپژوهی پذیرش قطعنامه 598 توسط امام خمینی(ره)', پدافند الکترونیکی و سایبری, 8(2), pp. 11-29.
مقدمی شهیدانی, سهراب. روندپژوهی پذیرش قطعنامه 598 توسط امام خمینی(ره). پدافند الکترونیکی و سایبری, 1401; 8(2): 11-29.

روندپژوهی پذیرش قطعنامه 598 توسط امام خمینی(ره)

دولت پژوهی ایران معاصر
دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 15، شهریور 1401، صفحه 11-29    اصل مقاله (1.02 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسنده
سهراب مقدمی شهیدانی*
عضو هیئت علمی دانشنامه انقلاب اسلامی.تهران.ایران
تاریخ دریافت: 08 مهر 1400،  تاریخ بازنگری: 02 تیر 1401،  تاریخ پذیرش: 18 تیر 1401 
چکیده
یکی از ابعاد پر رمز و راز تاریخ جنگ، مسئله پذیرش قطعنامه ۵۹۸ که با گذشت بیش از سه دهه، هنوز با فقر آثار متقن و تحلیلی در این باب مواجهیم. به تصریح امام، تصمیم قبول قطعنامه مبتنی بر یک سلسله «حوادث و عواملى» بوده که تحلیل محققانه آن را موکول به آینده نموده‌اند و به نظر می‌رسد اکنون وقت رمزگشایی از این تصمیم تاریخی است. چه اینکه بازشناسی فرایند تصمیم‌سازی‌های کلان سیاسی، در پیشگیری از تکرار برخی تصمیمات سخت و بعضاً تلخ، مؤثر خواهد بود.
اجماع مسئولان عالی‌رتبه سیاسی و نظامی از جمله اموری است که در روند تصمیم‌سازی و تغییر نظر اولیه امام، در دو مقطع تاریخی سرنوشت‌ساز بعد از فتح خرمشهر و پذیرش قطعنامه، نقش تعیین‌کننده داشته و به نوعی، متضمن حجت شرعی و عقلی برای تصمیم نهایی امام بوده است. پرسش آن است که در مدت کوتاه تصدی قائم‌مقامی فرماندهی کل قوا در بازه زمانی 12خرداد1367 تا 27تیر1367، چه اتفاقاتی رخ داد که امام در تصمیم قاطع خود پیرامون پایان جنگ، تجدیدنظر کردند؟
تاکنون احتمالات مختلفی از سوی سیاستمداران و تحلیلگران پیرامون علل پذیرش قطعنامه مطرح شده که از آن جمله می‌توان به ورود مستقیم آمریکا به جنگ، فقر نقدینگی، عدم توازن تسلیحات راهبردی، تغییر باورهای مسئولان نسبت به اهمیت و اولویت جنگ، دلسرد شدن مردم از حضور در جبهه و عوامل دیگر اشاره کرد که در این نوشتار مستندات نفی این عوامل به عنوان علت اصلی پذیرش قطعنامه پرداخته خواهد شد.
این پژوهش در زمره پژوهش‌های عِلّی است و با رویکرد توصیفی تحلیلی صورت گرفته و داده‌های آن با روش کتابخانه‌ای گردآوری شده است. در این مقاله بر پایه مستندات و شواهد تاریخی، ضمنِ بازکاوی نقش عوامل اجماع‌ساز برای تحمیل جام زهر، برخی زمینه‌ها و ریشه‌های سیاسی-اجتماعی تصمیم امام در پذیرش قطعنامه، مورد بازخوانی و بررسی قرار گرفته، نهایتاً مشخص می‌گردد که امام خمینی به دلیل شکل‌گیری اجماع در عرصه حکمرانی، از دیدگاه اولیه خود مبنی بر ادامه جنگ تا شکست پشیمان‌کننده رژیم بعثی، دست برداشته و با لحاظ اتفاق‌نظر متولیان سیاسی و نظامی، مصلحت مردم و نظام اسلامی را در پذیرش قطعنامه تشخیص داده است.
کلیدواژه‌ها
امام خمینی؛ دفاع مقدس؛ قطعنامه 598؛ جنگ ایران و عراق؛ اکبر هاشمی رفسنجانی
مراجع
  1. اقتصاد و پایان جنگ در گفتگو با مسعود روغنی زنجانی و روایتی از معاون او. (۱۳۹۴ مرداد). اندیشه پویا. ماهنامه اندیشه پویا.
  2. ‏‫ «بیانات در مراسم هفتمین سالگرد رحلت امام خمینی». (۱۳۷۵، ۱۴ خرداد). بازیابی از ‪https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2804‎
  3. ‏‫ خبرگزاری مهر. (۱۳۸۵، ۷ مهر). «متن کامل نامه امام خمینی درباره علل پذیرش قطعنامه 598 و پایان جنگ». بازیابی از ‪mehrnews.com‎
  4. ‏.دفتر منتظری. (۱۳۷۹). بخشی از خاطرات حضرت آیت‌الله العظمی منتظری. قم: دفتر منتظری.
  5. ‏‫ رحیم محمدی. (۱۳۹۶، ۱۲ تیر). «تشکیل ستاد فرماندهی کل قوا؛ تدبیری تاریخی برای ایجاد هماهنگی‌ بین نیروهای مسلح». بازیابی از ‪defapress.ir‎
  6. دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. (۱۳۹۷، ۲۲ بهمن). «بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران». بازیابی از https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=41673‎
  7. ‏‫ روزنامه جمهوری اسلامی. (۱۳۶۷الف‌، ۱۸ تیر). «با حضور رئیس جمهور و امام جمعه تهران گردهمایی ائمه جمعه استان تهران تشکیل شد.». روزنامه جمهوری اسلامی، ش2641، ص 12.
  8. ‏‫روزنامه جمهوری اسلامی. (۱۳۶۷ب‌، ۱۸ تیر). «خطبه های نمازجمعه هاشمی رفسنجانی». جمهوری اسلامی، ش2641، ص 9-10.
  9. روزنامه جمهوری اسلامی، (۱۳۶۷، ۱۶ تیر). «رئیس جمهور در اجتماع مردم دامغان: حمله به هواپیمایی که اکثر مسافرانش زن و کودک هستند یک جنایت مسلم جنگی است.». ش2640، ص 4.
  10. روزنامه جمهوری اسلامی، (۱۳۷۴، ۱۴ فروردین). «مصاحبه منتشر نشده مرحوم حجت الاسلام حاج سید احمد خمینی پیرامون دفاع مقدس». ش4581، ص 14.
  11. ‏‫ سهراب مقدمی. ( زمستان۹۹). «جایگاه‌شناسی اصل صداقت سیاسی در سیره مبارزاتی امام خمینی(ره)». مطالعات دولت پژوهی در جمهوری اسلامی ایران، شماره 4، ص 101-113.
  12. ‏‫سهراب مقدمی شهیدانی. (۱۳۹۷). نقدی بر مدخل امام خمینی در دایرةالمعارف تشیع. تهران: بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.
  13. ‏‫ سهراب مقدمی؛ و میثم عبداللهی. (۱۳۹۵). نقدی بر مدخل خمینی در دائرة المعارف بزرگ اسلامی. بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.
  14. ‏‫‏‫سید حمید روحانی. (۱۳۹۶). درس گفتارهای حجت الإسلام سیّد حمید روحانی در «کارگاه مطالعات انقلاب اسلامی» تاریخ ۱۳۹۶/۱۲/۹؛در قم. قم: بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.
  15. ‏‫ سیداحمد خمینی. (۱۳۸۶). مجموعه آثار یادگار امام. تهران: موسسه ‌تنظیم ‌و نشر آثار امام ‌خمینی.
  16. ‏‫ علی اکبر محتشمی پور. ( ۹۲/۸/۲۸). «صحیفه خوانی در جماران / 1: تنها کسی که مخالف ادامه جنگ بود، امام بودند».
  17. ‏‫علیرضا هاشمی. (۱۳۹۰). پایان دفاع، آغاز بازسازی؛ کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی۱۳۶۷. تهران: معارف انقلاب.
  18. ‏‫علیرضا هاشمی. (۱۳۸۹). دفاع و سیاست؛ کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی۱۳۶۶. معارف انقلاب.
  19. ‏‫غلامحسین مقیمی. (۱۳۹۶). کارآمدی روش اجتهادی امام خمینی (ره) در تولید اندیشه فقهی – سیاسی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  20. ‏‫قدس آنلاین. (۱۳۹۲، ۲ مرداد). «کوثری:روحانی و لاریجانی برای روز تحلیف هوشمندانه عمل کنند». بازیابی از ‪http://qudsonline.ir/news/140617/‎
  21. ‏‫ کامران غضنفری. (۱۳۹۵). راز قطعنامه. تهران: کیهان.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 145
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 105