تعداد نشریات | 39 |
تعداد شمارهها | 1,175 |
تعداد مقالات | 8,453 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,343,754 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,594,267 |
بررسی نسبتِ بین قضایای آینده و علم مطلقِ الهی | ||
آینده پژوهی انقلاب اسلامی | ||
دوره 3، شماره 2، آذر 1401، صفحه 11-36 اصل مقاله (817.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
انشاءالله رحمتی* 1؛ محسن حاکمی2 | ||
1نویسنده مسئول: استاد گروه فلسفه، ادیان و عرفان-دانشکده ادبیات و علوم انسانی واحد تهران مرکزی - دانشگاه آزاد اسلامی -تهران-ایران | ||
2دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
تاریخ دریافت: 18 تیر 1401، تاریخ بازنگری: 12 شهریور 1401، تاریخ پذیرش: 12 شهریور 1401 | ||
چکیده | ||
مسئله این پژوهش این است که اگر خداوند عالِم مطلق است و در صورت تعلق علم الهی به چیزی آن چیز محقق می گردد، و از طرفی انسان مختار و صاحب اعمال خویش است؛ پس خداوند چگونه به آن اعمال در آینده (مستقبل)علم دارد و مشخصاً رابطه علم الهی با قضایای آینده چیست؟ آنچه بر این پیچیدگی می افزاید این است که هم خداوند قادر متعال است، یعنی به آنچه بخواهد دست می یابد و بالاتر از آن، حتی نزدش بلافاصله حاضر می گردد؛ از طرفی اختیار انسان به گونه ای ست که اگر درست تبیین نگردد، با علم الهی دیالکتیک تکوینی خواهد داشت؛ از طرفی آنچه که در عالَم وجود مشاهده می گردد، تحقق موجودات در بستر زمان و مکان است. در این میان انسان معاصر با تکیه بر اختیار خویش بعنوان یکی از مبانی انسان شناسی آینده پژوهی، دست به تحقیق در آینده زده است و این امر مهم و پیچیده تبدیل به معمای هستی شناسانه ای برای هستندگان ناطقی(انسان یعنوان حیوان ناطق) شده است که به علم الهی، هستی و انسان، و دیالوگ تکوینی آنها، می نگرند. روش تحقیق در این مطالعۀ بنیادین مبتنی بر قیاس منطقی، استوار بر استدلال عقلی است که بحثی نظری( نه به مثابۀ روش های کیفی و نه به هیچ وجه کمّی) را در بر می گیرد. نتیجه تحصیل شده نیز از این قرار است که امور و اعمال اختیاری آینده تعیّن ناپذیرند؛ اما به دلیل علوّ الهی بر زمان در علم الهی موجود اند و با شناخت سبب و مسبات و جریانات تکوینی می توان به شناخت آینده تا حدّ مقدور دست یازید. | ||
کلیدواژهها | ||
علم الهی؛ تعیّن ناپذیری؛ شناخت ناپذیری؛ علم پیشینی و پسینی؛ لازمانی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 59 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 96 |