آمار

تعداد نشریات39
تعداد شماره‌ها1,175
تعداد مقالات8,460
تعداد مشاهده مقاله6,346,031
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,597,435
زین العابدین, یوسف, مرادی کلارده, محمد رضا, مهکویی, حجت. (1401). تحلیل مبانی نظری و چشم انداز عوامل تاثیرگذار بر نظام منطقه‌ای ژئوپولتیک شیعه در خاورمیانه. پدافند الکترونیکی و سایبری, 8(3), 97-128.
یوسف زین العابدین; محمد رضا مرادی کلارده; حجت مهکویی. "تحلیل مبانی نظری و چشم انداز عوامل تاثیرگذار بر نظام منطقه‌ای ژئوپولتیک شیعه در خاورمیانه". پدافند الکترونیکی و سایبری, 8, 3, 1401, 97-128.
زین العابدین, یوسف, مرادی کلارده, محمد رضا, مهکویی, حجت. (1401). 'تحلیل مبانی نظری و چشم انداز عوامل تاثیرگذار بر نظام منطقه‌ای ژئوپولتیک شیعه در خاورمیانه', پدافند الکترونیکی و سایبری, 8(3), pp. 97-128.
زین العابدین, یوسف, مرادی کلارده, محمد رضا, مهکویی, حجت. تحلیل مبانی نظری و چشم انداز عوامل تاثیرگذار بر نظام منطقه‌ای ژئوپولتیک شیعه در خاورمیانه. پدافند الکترونیکی و سایبری, 1401; 8(3): 97-128.

تحلیل مبانی نظری و چشم انداز عوامل تاثیرگذار بر نظام منطقه‌ای ژئوپولتیک شیعه در خاورمیانه

دولت پژوهی ایران معاصر
دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 16، آبان 1401، صفحه 97-128    اصل مقاله (1.12 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
یوسف زین العابدین* 1؛ محمد رضا مرادی کلارده2؛ حجت مهکویی3
1دانشیار، گروه جغرافیای سیاسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
2دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
3استادیار، گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
تاریخ دریافت: 21 اسفند 1400،  تاریخ بازنگری: 07 اردیبهشت 1401،  تاریخ پذیرش: 01 بهمن 1401 
چکیده
ایران با توجه به جمعیت انسانی، نظام سیاسی اسلامی و دارا بودن اکثریت جمعیت شیعه مذهب، به عنوان هارتلند تشیع در جهان تلقی می گردد که از آنها می توان به عنوان مکمل های ژئوپلیتیک تشیع در ایران یاد کرد و اقتدار آنها تا حدودی وابسته به میزان قدرتمندی ایران است. جهان تشیع امروزه یک خط سیر مهمی را از لحاظ جغرافیایی شامل می شود که در واقع از شرق کشور چین و هندوستان شروع شده و بعد از رسیدن به ایران، از طریق عراق و خلیج فارس به سوریه و لبنان می رسد. که این پراکندگی و قدرت چشم انداز ژئوپولتیک را تعیین می کند و مقاله فوق در صدد پاسخگویی به این فرض است که چه عواملی سبب تاثیرگذاری بر نظام منطقه‌ای ژئوپولتیک شیعه در خاورمیانه می گردد. به جهت یافتن پاسخ از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. برای گردآوری داده‌ها، از روش کتابخانه ای ومیدانی بهره گرفته شده است و برای تکمیل پرسشنامه و تعیین جامعه نمونه از جدول استاندارد مورگان و تعداد 269 نمونه انتخاب شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد شیعیان از یک سو با دارا بودن آموزه های آیینی و از سوی دیگر به دلیل شرایط تبعیض‌آمیز سیاسی- اجتماعی در ساختار قدرت این کشورها، زمینه های بازتولید هویت جمعی آنان و تحول خواهی به منظور تغییر شرایط موجود در منطقه را دارا است. امروزه شیعه به یک موضوع ژئوپلیتیک تبدیل شده است، زیرا نقطه ثقل جغرافیای شیعیان مناطقی است که بر روابط قدرت در سطح منطقه و جهان تأثیر گذار است.
کلیدواژه‌ها
چشم انداز؛ نظام منطقه ای؛ ژئوپولتیک شیعه؛ خاورمیانه
مراجع
  1. احمدی، سید عباس (1389) نقش مذهب در گسترش حوزه نفوذ (تشیع و ایران)، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال ششم، شماره اول صص 22-1
  2. تلاشان، حسن (1389) دورنمای ژئوپلیتیک شیعه در عراق، شیعه شناسی، شماره 31.
  3. توال، فرانسوا (1383) ژئوپلیتیک شیعه، ترجمه‌ی کتایون باصر، تهران، انتشارات ویستار، چاپ اول
  4. تلاشان، حسن (١٣٨٨)، «ژئوپلیتیک شیعه در لبنان قبل و بعد از جنگ ٣٣ روزه»، فصلنامه شیعه شناسی، قم: حوزه علمیه قم، سال هفتم، شماره ٢٦، صص ٣٤-٧.
  5. تلاشان، حسن (1391) دورنمای ژئوپلیتیک شیعه در عراق، شیعه شناسی، شماره 31.
  6. توال، فرانسوا (1382) ژئوپلیتیک شیعه، ترجمه­ی کتایون باصر، تهران، انتشارات ویستار، چاپ اول
  7. حافظ نیا، محمدرضا (١٣٩6)، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، مشهد، انتشارات پاپلی، چاپ سوم؛
  8. حافظ نیا، محمدرضا و سیدهادی زرقانی، (1391)، چالش‌های ژئوپلیتیک همگرایی در جهان اسلام، مجله پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 80، صص 154-131
  9. چگنیزاده، غالمعلی؛ تاجیک، هادی و نبوی، سید مهدی، 1395، تأثیر تحولات سوریه بر الگـوی تعـاملی میـان ایـران و ترکیـه، الگـوی مفهومی و نظری، فصلنامة آفاق امنیت، دورة 6، ش 21، صص 110-61
  10. رهبر، عباسعلی و همکارن (1395)، ارزیابی نظریه ژئوپلیتیک شیعه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، سال دهم، شماره 36، پاییز. صص 40-21
  11. زین‌العابدین عموقین، یوسف و جمشیدپور، ایمان (1398)، آینده پژوهی تاثیر ژئوپلیتیکی پیشران های جنگ، عرب،  نفت بر مرکز جهان اسلام ، پژوهش های سیاسی جهان اسلام شماره 1، دوره 10صص269-243
  12. زین العابدین عموقین یوسف، یحیی پور محمدصادق، شیرزاد زهرا. (1391)، ساختار ژئواکونومیکی خاورمیانه بر اساس اهداف توسعه هزاره سازمان ملل، فصلنامه جغرافیا، پاییز دوره 10شماره34 صص249-233 .
  13. زین‌العابدین، یوسف، خیرخواه، طاهره (1393) تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر واگرایی شیعیان در منطقه خاورمیانه، مجموعه مقالات همایش ملی مرزنشینی توسعه پایدار و فرصت‌های سرمایه‌گذاری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارس آباد مغان.
  14. زین­العابدین­ عموقین، یوسف، (1391)، جایگاه شیعه در ژئوپلیتیک پست مدرن، مجموعه مقالات همایش ژئوپلیتیک شیعه، دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران.
  15. سجادی، سید عبدالقیوم (1382) شیعه و جهانی شدن، فصلنامه شیعه شناسی، شماره‌های 3 و 4، صص 180-142
  16. سمیعی اصفهانی، محمد، (1390)، مطالعه سیر تحول تاریخی روحانیان شیعه؛ نقش نوگرایی و نوسازی در تغییر منش و روش سیاسی روحانیان، فصلنامه شیعه شناسی، دوره 16، شماره 63، صص 32-7
  17. سجادی، سید عبدالقیوم (1382): "شیعه و جهانی شدن"، فصلنامه شیعه شناسی، شماره‌های 3 و 4 صص 345-422
  18. طباطبائی، محمد حسین،1392، شیعه در اسلام، قدس رضوی، قم،
  19. عزتی، ابوالفضل (١٣٥٧)، اسلام انقلابی و انقلاب اسلامی، انتشارات هدی، چاپ اول؛
  20. عزتی، عزت­الله، (1371)، ژئوپلیتیک، انتشارات سمت
  21. فولر، گراهام و دیگران، (1384)، «شیعیان عرب، مسلمانان فراموش شده»، ترجمه: خدیجه تبریزی، موسسه شیعی شناسی، قم
  22. فاضلی نیا، نفیسه (1386) علل نگرانی غرب از انقلاب اسلامی با تأکید بر ژئوپلیتیک شیعه، فصلنامه علوم سیاسی، سال نهم، شماره 36.
  23. محمدپور، ارش، (1384)، ژئوپلیتیک شیعه در خاورمیانه پس از حمله آمریکا به عراق، دومین کنگره ژئوپلیتیک ایران، مهر، تهران، صص 83-97.
  24. محمدی، حمیدرضا، سلیم نژاد، ندیمه؛ احمدی، ابراهیم؛ (1397)، بازتعریفی از ژئوپولیتیک شیعه (با تأکید بر راه‌پیمایی اربعین، جغرافیا بهار 1396 ، شماره 52 ، صص از 120 تا 103 .
  25. نادری، احمد (١٣٩١)، «ریملند شیعی و نقش ایران به‌عنوان تمدن اسلامی در نبرد تمدن‌ها»، مجموعه مقالات همایش ژئوپلیتیک شیعه، ١٦ و ١٧ آبان ماه، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، صص ٣٤١-٣٢٠؛
  26. عزتی، عزت الله، (1378)، جغرافیای سیاسی جهان اسلام، انتشارات سمت
  27. فیاض، عبدالله، (1382)، تاریخ شیعه امامیه، ترجمه حمید خوش‌نواس، انتشارات بهبهانی، تهران.
  28. نصرتی، شهریار و بازدار، شهناز، 1394، ژئوپلیتیک شیعه و صلاحیت سرزمینی ایران در مدیترانه شرقی. نشریه شیعه، شماره 49، بهار، ص 29-29.
  29. ظاهر، شیخ سلمان، 1422، تاریخ الشیعه السیاسی الثقافی الدینی، جلد اول، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات.
  30. Luomi,M,2008, Sectarian Identities or Geopolitics The Regional Shia-Sunni Divide in the Middle East, Finnish Institute of International Affairs (FIIA), pp 1-60
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 69
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 82