سجادی, مرضیه سادات, صالحی, حمید. (1401). مواضع و راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بحران اوکراین( ۲۴ فوریه ۲۰۲۲). پدافند الکترونیکی و سایبری, 14(3), 45-74.
مرضیه سادات سجادی; حمید صالحی. "مواضع و راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بحران اوکراین( ۲۴ فوریه ۲۰۲۲)". پدافند الکترونیکی و سایبری, 14, 3, 1401, 45-74.
سجادی, مرضیه سادات, صالحی, حمید. (1401). 'مواضع و راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بحران اوکراین( ۲۴ فوریه ۲۰۲۲)', پدافند الکترونیکی و سایبری, 14(3), pp. 45-74.
سجادی, مرضیه سادات, صالحی, حمید. مواضع و راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بحران اوکراین( ۲۴ فوریه ۲۰۲۲). پدافند الکترونیکی و سایبری, 1401; 14(3): 45-74.
مواضع و راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بحران اوکراین( ۲۴ فوریه ۲۰۲۲)
1دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
2دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
تاریخ دریافت: 07 شهریور 1401،
تاریخ بازنگری: 16 بهمن 1401،
تاریخ پذیرش: 19 مهر 1401
چکیده
بحران اوکراین، یکی از موضوعات سیاسی و تحولات نظامی شگرفی است که از سال 1945 تا کنون شاهد حمله به یک کشور اروپایی نبوده‌ایم با توجه به مواضع استراتژیک ایران پیرامون این بحران و اهمیت بسزایی که برای ایران و منطقه دارد در صدد ایم استراتژی سیاست خارجی ایران را درخصوص بحران کنونی اوکراین مورد مداقه قرار دهیم. این مهم با روش توصیفی-تحلیلی و بهره‌گیری از نظریه واقع‌گرایی ساختاری انجام شده، که پرسش «راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی نسبت به جنگ اوکراین و روسیه چیست؟» سوال این پژوهش می باشد و فرضیه بر این پایه استوار است که اتخاذ سیاست جانبدارانه با روسیه و یا همسو با منافع ملی نسبت به بحران اوکراین دارای اهمیت می‌باشد و از یک طرف می‌بایست متحد استراتژیک خود یعنی روسیه را با سیاست خارجی خود همراه کند و از طرف دیگر نسبت به اوکراین مواضع عقلانی و مبتنی بر منافع ملی اتخاذ نماید بر این اساس در شرایط کنونی سیاست خارجی جمهوری اسلامی بحران اوکراین را به عنوان تهدید و فرصت تلقی میکند و همواره به دنبال تامین منافع خود نیز می‌باشد و با محور قرار دادن منافع ملی درصدد تامین سیاست میانه در راستای حل مشکل به وجود آمده ایفای نقش میکند.
امام جمعه‌زاده، جواد و تویسرکانی، مجتبی (1388)، جنگ سرد جدید: چشم انداز رقابت‌های ژئوپلتیک میان ناتو و شانگ‌های، مجموعه مقالات پانزدهمین همایش آسیای مرکزی وقفقاز، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
امیدی، علی (1392)، چشم‌انداز روابط اقتصادی جمهوری اسلامی ایران- ارمنستان و قابلیت آن در ترانزیت گاز، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، دوره 19،شماره 83.
رستمی، محمدرضا (1393)؛ بحران اوکراین؛ زمینه‌های منطقه‌ای و پیامدهای فرامنطقه‌ای، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 85، 65-35.
رسولی ثانی‌آبادی، الهام (1393)، ماهیت اتحادها در خاورمیانه؛ قدرت یا هویت؟، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هفدهم، شماره 3.
زمانی، ناصر، (1392)، تحلیل ریشه‌ها و ماهیت بحران اوکراین: تشدید تنش شبه جنگ سرد بین روسیه و غرب، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و هفتم، شماره 4، 918-889 .
شاپوری، مهدی، (1393)، بحران اوکراین: دلایل،پیامدها و چشم‌انداز، ماه‌نگار راهبردی دیده‌بان امنیت ملی، شماره 24 و 25، 72-55.
شیخ‌الاسلامی، محمدحسن و شیراوند، صارم (1396)، تأثیر تحولات ژئوپلتیک اوکراین بر امنیت روسیه از منظر ژئوپلتیک انتقادی، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 99، 123-89.
عزیزی، حمیدرضا و نجفی، مصطفی (1396)، آینده شراکت ایران و روسیه در بحران سوریه، فصلنامه رهیافت‌های سیاسی و بین المللی، سال نهم، شماره 2، 95-67.
فتحی، فرحناز، (1399)، نقد رئالیسم ساختاری با مداقه در سیاست خارجی و واقع‌گرایی ساختاری، فصلنامه رهیافت‌های نوین در مطالعات اسلامی، دوره دوم، شماره 4.
فداکاریان، جلال و حسینی، حسین، (1400)، ارزیابی عملکرد دولت آمریکا در کنترل بحران کرونا، فصلنامه مدیریت بحران و وضعیت‌های اضطراری، سال سیزدهم، شماره 4، 51-7.
فلاحی، احسان و عامری، اسدالله، (1395)، ریشه‌های بحران اوکراین و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل، سال نهم، شماره 34، 92-66.
کریمی‌فر، حسین و روحی دهینه مجید (1393)، بیشینه‌سازی قدرت روسیه در قبال بحران اوکراین، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و هشتم، شماره 3، 577-551.
کولایی، الهه و صداقت، محمد (1396)، بحران اوکراین و آیین نظامی روسیه، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 10، شماره 1، 220-205.
صفری، علی‌اکبر؛ عظیمی حسینی، سیده شبنم (1400)، بررسی الگوهای مدیریت بحران، هفتمین کنفرانسبینالمللی کشاورزی، محیط زیست، توسعه شهری و روستایی.
موسوی، سیدمحمد (1396)، واقع‌گرایی ساختاری و جایگاه سوریه در سیاست‌های منطقه‌ای ایران و روسیه، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، سال 7، شماره 4، 128 -89.
نسرین‌دخت، نصرت (1385)، تغییرات سیاسی یا انقلاب؛ مورد اوکراین، رویدادها و تحلیل‌ها، شماره 198.
نونژاد، محمد و کریمی، مرتضی (1397)، تقابل روسیه و آمریکا در اوکراین و تأثیر آن بر منافع ملی ایران، فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل، سال یازدهم، شماره 41، 175-145.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، (1401)، سفر پوتین به ایران؛ نمایی از یک ائتلاف استراتژیک، 28/4/1401 ، قابل دسترسی در: https://www.isna.ir/news/1401042818931
Bartell, Dawn. L & David. H. Gray. (2012). “Conflict in Syria and the Opportunity to Reduce Iran’s Regional Influence and Iran’s Threat to the International Community”. Norwich University Masters of Diplomacy School of Graduate Studies. 3 (4). pp. 136-147
MacMahon, Robert (2014), “Ukraine in Crisis”, Council on Foreign Relations, Available at: http://www.cfr.org, Accessed on: 2015/8/1.
Mearsheimer, John J (2014), "Why the Ukraine Crisis Is the West’s Fault, The Liberal Delusions That Provoked Putin", Foreign Affairs, Vol. 93, No. 5.
Nygren, Bertil. ( 2008). The Rebuilding of Greater Russia Putin’s Foreign Policy Towards the CIS Countries, New York: Routledge.
Waltz, k. (1988) The Origins of War in Neorealist Theory, Journal of interdisciplinary History, Vol.18, 615-628.
weitz, Richard (2006) “ Averting a New Great Game in central Asia” ,The Washington Quarterly, Vol.29, No.3.
