تعداد نشریات | 36 |
تعداد شمارهها | 1,175 |
تعداد مقالات | 8,477 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,461,737 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,701,808 |
ارتباطات میانفرهنگی و آمریکاییزدایی از ارتباطات جهانی | ||
مطالعات راهبردی آمریکا | ||
دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 9، دی 1402، صفحه 69-92 اصل مقاله (517.7 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.27834743/ASS.2212.1132.3 | ||
نویسنده | ||
عبدالله بیچرانلو* | ||
دانشیار گروه ارتباطات اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
تاریخ دریافت: 16 آذر 1401، تاریخ بازنگری: 12 آبان 1402، تاریخ پذیرش: 10 دی 1402 | ||
چکیده | ||
رویکرد غالب در مطالعات ارتباطی در جهان و ایران، به دلیل خاستگاه عمدتاً آمریکایی آن که بر مطالعات رسانهای متمرکز بوده است، از پاردایم «ارتباطات انتقالی» در مطالعات ارتباطی تبعیت میکند. این موضوع، باعث در حاشیه قرار گرفتن برخی گرایشهای مطالعات ارتباطی مانند ارتباطات میانفرهنگی شده است. این مقاله ضمن طرح مسالۀ روند انتقالی شدن ارتباطات از نیمۀ دوم قرن نوزدهم، به این پرسش پاسخ داده است که این روند چه پیامدهایی در زمینۀ ارتباطات این کشور و بسط و غلبۀ رویکردی خاص به فناوریهای ارتباطی داشته است؟ به منظور پاسخ به پرسش یادشده، ضمن تبیین دو رویکرد اصلی در ارتباطات یعنی ارتباطات انتقالی و ارتباطات آیینی، به امتداد یافتن آنها در سطح کلان جهانی، در قالب «جهانیسازی ارتباطات» و «ارتباطات میانفرهنگی»، پرداخته شده است. در این راستا ضمن مروری بر پیشینۀ هر یک از رویکردهای ارتباطی(انتقالی و آیینی) و تطورات آنها در قرن بیستم، بر ویژگیها و تمایزات آنها تمرکز شده و جهانیسازی ارتباطات (با تمرکز بر توسعۀ فناوریهای اطلاعات و ارتباطات) به مثابه یکی از ابعاد مختلف مگاپروژه جهانیسازیِ برآمده از نگاه آمریکایی به حهان و ارتباطات جهانی، بازخوانی شده شده است. در این مقاله با رویکرد توصیفی-تبیینی و با استفاده از روش مطالعۀ اسنادی دادههای مورد نیاز برای تحلیل، گردآوری شده است. نتیجۀ مطالعه نشان میدهد اتخاذ رویکرد فعالانۀ گسترش ارتباطات میانفرهنگی ایران، به ویژه در منطقۀ غرب آسیا و حوزۀ جغرافیای فرهنگی ایران، در بلندمدت، فرصتها و مزیتهای فرهنگی، و بالتبع آن، مزیتهای اقتصادی، سیاسی و امنیتی فراوانی را در برخواهد داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
ارتباطات میانفرهنگی؛ جهانی شدن ارتباطات؛ جهانیسازی؛ آمریکاییزدایی | ||
مراجع | ||
احمدی، علی. (1397). دلالتهای راهبردی ارتباطات میانفرهنگی برای همگرایی اسلامی با تأکید بر راهپیمایی اربعین، نامه فرهنگ و ارتباطات، ش ۱، 38 – 17.
بشیر، حسن و بصیریان جهرمی، حسین. (1385). فرهنگ رسانهای و سیاستهای فرهنگی. فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 3 (7)، 164-139
تهرانیان، مجید (1381). بازاندیشی تمدن: ارتباطات و ترور در دهکده جهانی. ترجمۀ داوود آقارفیعی و مرجان ارشدزاده. تهران: سیمای شرق.
ثلاثی، محسن. (1379). جهان ایرانی و ایران جهانی. تهران: نشر مرکز.
پری، راجر. (1394). تاریخ رسانه از گیلگمش تا گوگل. ترجمۀ بهروز تورانی. تهران: انتشارات موسسه ایران.
حافظنیا، محمدرضا. (1387). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: سمت.
حیدری، نصرتالله؛ عزتی، یونس و سارا فلاحی. (1401). نقش و جایگاه راهپیمایی اربعین بر قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران. مطالعات قدرت نرم، 12 (1)، 33-7.
خانمحمدی، کریم. (1388). عناصر فرهنگی پایداری ایرانیان. مطالعات ملی، ش 2: 26-3.
ریتزر، جورج. (1395). جهانیشدن (بایستهها). ترجمۀ عسگر قهرمانپور، تهران: شرکت چاپخش سهامی خاص.
رودنبولر، اریک دبلیو. (1387). ارتباطات آیینی؛ از گفتوگوهای روزمره تا جشنهای رسانهایشده. ترجمۀ عبدالله گیویان، تهران: دانشگاه امام صادق.
خاکی، محمد و حسینی، سیدقاسم. (1399). نقش راهپیمایی اربعین حسینی در ایجاد تمدن نوین اسلامی. پژوهشنامه معارف حسینی، 5(۱۹)، 93 – 114.
طباطبایی سیدمحمد؛ رسولی، محمدرضا؛ سیدوحید عقیلی و نسیم مجیدی قهرودی. (1401). قدرت نرم جبهه مقاومت: واکاوی قدرت رسانهای راهپیمایی اربعین. مطالعات قدرت نرم، 12 (۲۹)، 233-257.
عاملی، سیدسعیدرضا. (1389). دوجهانی شدنها و ارتباطات بینتمدنی. تحقیقات فرهنگی ایران، ش 1، 37-1.
عربی، حسینعلی. (1398). پیاده روی اربعین حسینى؛ جایگاه و کارکردها. معرفت، ش 262، 55-54.
فیاض، ابراهیم و یوسفی، مهدی. (1390). بحرانآفرینی فرهنگی رسانهها از منظر انسانشناسی ارتباطات؛ جهانیسازی و پارادایمهای رقیب. فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 7 (22)، 46-31.
گادیکانست، ویلیام بی.؛ کارمن ام لی؛ تسوکاسا نیشیدا و نائوتو اوگاوا. (1385). نظریهپردازی دربارۀ ارتباطات میانفرهنگی، ترجمه پیروز ایزدی. فصلنامۀ رسانه. 16 (67)، 98-49.
گلمحمدی، احمد. (1392). جهانی شدن، فرهنگ و هویت. تهران: نشر نی.
گیویان، عبدالله و امین، محسن. (1396). محبت و هویت در آیینه نمایش جهانی اربعین مطالعه ماهیت، کارکردها و ساختار پیاده روی اربعین از منظر ارتباطات آیینی. دین و ارتباطات، 24(52)، 167- 194.
مولانا، حمید. (1387). اطلاعات عالمگیر و ارتباطات جهانی. ترجمۀ محمدحسین برجیان، قم: موسسۀ آموزشی و پژوهشی امامخمینی.
مولانا، حمید. (1384). ارتباطات جهانی در حال گذار؛ پایان چندگونگی؟. تهران: سروش.
مولانا، حمید. (1391). ارتباط بینالملل و میان فرهنگی. بنیاد فرهنگی مولانا و موسسه انتشارات کتاب نشر.
ونلون، تئو. (1388). تکنولوژی رسانهای از منظری انتقادی. تهران: همشهری.
همایون، محمدهادی. (1391). جهانگردی؛ ارتباطی میانفرهنگی: مطالعه تطبیقی الگوی غربی معاصر و الگوی اسلامی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 101 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 78 |