تعداد نشریات | 36 |
تعداد شمارهها | 1,232 |
تعداد مقالات | 8,936 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,717,617 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,611,082 |
حاکمیت حقوقی دولتها بر فضای مجازی و تأثیرآن بر امنیت ملی | ||
سیاست دفاعی | ||
مقاله 1، دوره 32، شماره 125 - شماره پیاپی 4، اسفند 1402، صفحه 11-48 اصل مقاله (1009.59 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
ابوالفضل پاسبان* | ||
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام- پژوهشکدع دفاعی امنیتی- دافوس | ||
تاریخ دریافت: 26 اردیبهشت 1401، تاریخ بازنگری: 10 خرداد 1401، تاریخ پذیرش: 26 اسفند 1402 | ||
چکیده | ||
امروزه فضای مجازی بهعنوان ستون فقرات فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی، در شکلگیری و ظهور فضاهای جدید اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی نقش اساسی دارد. اکنون مسئلهی کنترل و حاکمیت حقوقی دولت بهعنوان سردمدار جامعه بر فضای مجازی و همچنین تأثیرات سوء مدیریت آن، بر امنیت ملی از دغدغههای اصلی قانونگذار در کشور میباشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی حاکمیت حقوقی دولت بر فضای مجازی و تأثیر آن بر امنیت ملی انجام گردیده است. نتایج بررسی نشان میدهد، چنانچه در حوزه قانونگذاری فضای مجازی، قوانین بازدارنده پیشبینی نگردد، میتواند در حوزه امنیت ملی دارای اثرات مخرب و جدی باشد. سیاستگذاری جزیرهای، ضعف در قانونگذاری و سوءاستفاده از خلأهای قانونی، در قوانین مربوط به فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران، میتواند در برخی از موارد موجب آسیبپذیری حوزه امنیت داخلی و بعضاً امنیت ملی گردد. هماکنون برخی از شبکههای اجتماعی در فضای مجازی به طور جدی در جهت تخریب و القای ناکارآمدی نظام ج.ا.ا.، مشروعیت زدایی ساختاری از نظام سیاسی، تضعیف انسجام ملی، شکاف و تقابل بین جامعه و حاکمیت و تضعیف باورهای ملی فعالیت و در حوزهی امنیتی نیز با اقدامات جاسوسی، پایش اطلاعات کاربران، مهیاسازی ابزار ارتباطی برای گروههای برانداز، جمعآوری اطلاعات افراد و مشاغل خاص، آموزشهای مخرب به افراد و انتقال اطلاعات طبقهبندی در جهت مخدوشسازی امنیت ملی فعالیت میکنند. تأسیس ساختاری قدرتمند و فرا قوهای مبتنی بر الزامات حقوقی برای سیاستگذاری، قانونگذاری، جرمانگاری و همچنین ساماندهی فضای مجازی در کشور و راهاندازی شبکه ملی اطلاعات میتواند در رفع بسیاری از مشکلات در این حوزه مؤثر باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
حاکمیت حقوقی فضای مجازی؛ فناوریهای ارتباطی؛ امنیت ملی؛ قانونگذاری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The rule of law of cyberspace and its impact on national security | ||
نویسندگان [English] | ||
abolfazll paseban | ||
callog comnd and staff | ||
چکیده [English] | ||
Today, the cyberspace as the backbone of new information and communication technologies plays an essential role in the formation and emergence of new economic, cultural, social, political and security spaces. Now, the issue of control and legal sovereignty of the government as the leader of the society over cyberspace and also the effects of its mismanagement on national security is one of the main concerns of legislators in the country. The current research was conducted with the aim of investigating the government's legal sovereignty over cyberspace and its impact on national security. The results of the survey show that if there are no preventive laws in the field of cyberspace legislation, it can have serious and destructive effects in the field of national security. Insular politics, weakness in legislation and abuse of legal loopholes in the laws related to cyber space in the Islamic Republic of Iran can in some cases cause the vulnerability of internal security and sometimes national security. Currently, some social networks in the virtual space are seriously working to destroy and induce the ineffectiveness of the J.A.A. The security field also involves espionage measures, monitoring user information, providing communication tools for subversive groups, collecting information on specific people and businesses, and destructive training. to people and transfer classified information, they work to distort national security. The establishment of a powerful and super-powerful structure based on legal requirements for policymaking, legislation, criminalization, as well as organizing the cyber space in the country and setting up the national information network can be effective in solving many problems in this field. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Legal rule of cyberspace, communication technologies, national security, legislation | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
آرزمی، علی و همکاران،(1397)، دولت، فضای مجازی و آینده پژوهی پروبلماتیک های بازتولید قدرت در ایران پس از انقلاب، تهران، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشنامه انقلاب اسلامی، شماره 26.
آزر چونگ این مون، ادوارد ای، (1379)، گفتاری درباره امنیت ملی، فصلنامه امنیت ملی. تهران،پژوهشکده مطالعات راهبردی.
آشورى داریوش،(1384) دانشنامه سیاسى،تهران.
آلتوسر، لویی (1392)، ایدئولوژی و سازو برگ های ایدئولوژیک دولت، ترجمه ی روزبه صدر آرا، تهران: نشر چشمه.
ابن فارس، ابوالحسین احمد بن زکریا(1363-1404 )؛ معجم مقایس اللغة، عبدالسلام محمد بن هارون، قم، دفتر تبلیغات اسلامی قم.
افضلی، رسول ، قالیباف، محمدباقر و احمدی فیروزجائی، میثم ،(1392)، تبیین تحولات مفهوم مرز در فضای سیاسی مجازی، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره 45 ، شماره 1.
افتخاری، اصغر،(1382)، استراتژی ملی برای تأمین امنیت در فضای مجازی، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
انصاری، باقر(1386)؛ حقوق حریم خصوصی، تهران، نشر سمت.
انصاری، باقر (1391 )، حقوق حریم خصوصی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
انصاری، باقر،(1393)، حقوق ارتباط جمعی، چاپ هفتم، تهران، انتشارات سمت.
باستانی، برومند،(1386)، جرایم کامپیوتری و اینترنتی، جلوه ای نوین از بزهکاری، چاپ سوم، تهران، انتشارات بهنامی.
بشیری، عباس،(1388)، روزنامه جام جم، شماره 2536 به تاریخ 29/1/88، صفحه 10 سیاسی.تهران.
بهزادی، حمید(1369)،اصول روابط بین الملل و سیاست خارجی، تهران، دهخدا.
پاسبان، ابوالفضل، (1393)، بررسی عوامل موثر در بهرهگیری سپاه از بازنشستگان در استان خراسان رضوی و ارائه راه کار مناسب، تهران، دانشگاه جامع امام حسینعلیه السلام.
پاسبان، ابوالفضل(1395)، ژئوپلتیک ترکمنستان و تأثیر بر امنیت ملی ج.ا.ا، تهران، فصلنامه سیاست دفاعی، شماره 96.
پالیزبان، محسن،(1394)، بررسی رابطه اینترنت و امنیت ملی ج.ا.ا، فصلنامه سیاست، دوره 45، شماره3.
تاجیک، محمدرضا(1381)، مقدمهایی بر امنیت ملی ج.ا.ا، رهیافت ها و راهبردها، جلد1،تهران، فرهنگ لقمان.
تقیزاد، مهرداد، (1396)، مطالعه تطبیقی نظام حقوقی حاکم بر فضای سایبری، فصلنامه مطالعات بین المللی پلیس، شماره 31.
حسینی، حسین،(1390)، جنگ نرم و شبکههای اجتماعی مجازی، قابل دسترسی در migna.ir
جفریس، دیوید؛(1381) فضای مجازی؛ ترجمۀ داود شعبانی داریانی؛ تهران: دلهام.
جلالی فراهانی، امیر حسین، (1389)، درآمدی بر آیین دادرسی کیفری جرایم سایبری، انتشارات خرسندی.
چگنی زاده، غلامعلی، ( 1379)، رویکردی نظری به مفهوم امنیت ملی در جهان سوم، تهران، مجله سیاست خارجی، سال4، شماره 1.
حافظ نیا محمدرضا و دیگران،(1382)، تحلیل مبانی جغرافیایی قدرت ملی ج.ا.ا، نشریه علوم جغرافیایی دانشگاه تربیت معلم.
حسینی،حسین،(1390)، جنگ نرم و شبکههای اجتماعی مجازی، قابل دسترسی در migna.ir.
حسینی،پرویز،ظریفمنش،(1392)، مطالعه تطبیقی ساختار دفاع سایبری کشورها، فصلنامه پژوهشهای حفاظتی امنیتی دانشگاه جامع امام حسین(علیه السلام)، سال دوم، شماره ی 5.
خانیکی، هادی و بابائی، محمود، (1390)، فضای سایبر و شبکههای اجتماعی، فصلنامه مطالعات جامعه اطلاعاتی، دوره اول، شماره 1.
دفتر مقام معظم رهبری، نامه شماره1/1072 تاریخ 13/03/ 1380.
رامک، مهراب و همکاران، (1397)، ارائه الگوی راهبردی همکاری بین المللی برای ارتقاء امنیت فضای مجازی و ...، تهران، ف. امنیت ملی، سال نهم، شماره 33.
رییسی دزکی، لیلا، قاسم زاده لیاسی، فلور،(1398)، چالشهای نظام حقوقی ایران در نقض دادههای شخصی و حریم خصوصی در فضای سایبر، تهران، مجله حقوقی دادگستری، شماره 110.
سلطانی نژاد، احمد(1386)، کاربرد فناوری اطلاعات در سیاست، جزوه درسی دکتری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
شهباز قهفرخی،سجاد، مسعودیان،مصطفی(1391)، حمایت از حریم خصوصی اشخاص از منظر آیات و روایات، دوفصلنامه تخصصی پژوهشهای میان رشتههای قرآن کریم، سال سوم، شماره دوم.
شریعت پناه، رضا،(1389)،فضای مجازی،تهران، نشریه پیام انقلاب، شماره36.
ضیایی،سید یاسر، شکیب نژاد، احسان،(1395)، قانونگذاری در فضای سایبر؛ رویکرد حقوق بینالملل و حقوق ایران،مجله حقوقی بینالمللی، شماره 57.
طریحی، فخرالدین(1416)؛ مجمع البحرین، تهران، کتابفروشى مرتضوى.
عالمی، حمزه،( 1391)، )، نقش شبکههای اجتماعی مجازی در جنگ نرم، فصلنامه مطالعات سیاسی روز، سال یازدهم، شماره 44.
عصاریان نژاد، حسین،(1387)، جوششی بر امنیت ملی، تهران: دانشکده علوم و فنون فارابی.
فتحی، یونس، شاهمرادی، خیراله، (1395)، گستره و قلمرو حریم خصوصی در فضای مجازی،مجله حقوقی دادگستری، سال 81، شماره نود و نهم، پاییز 13.
.فیسک، جان (1381)، فرهنگ و ایدئولوژی؛ ارغنون شمارهی20 فرهنگ وزندگی روزمره 2، تهران، سازمان چاپ و انتشارات.
.قناد، فاطمه، علیقلی، امیره،( 1399)، مفهوم و اهمیت دادههای شخصی و حریم خصوصی و انواع حمایت از آن در فضای مجازی، دوفصلنامۀ حقوق قراردادها و فناوریهای نوین، دورۀ اول، شمارۀ 1، بهار و تابستان 1.
.کاستلز، مانوئل (1380)، عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ترجمه؛ احد علیقلیان، افشین خاکباز و حسن چاوشیان، تهران،انتشارات طرح نو.
.کیان خواه، احسان،(1397)، چالشهای راهبردی حکمرانی با گسترش فضای سایبر، تهران، فصلنامه علمی امنیت ملی، سال نهم، شماره 34، زمستان 1398.
.گنجی، علیرضا، امنیت شبکه: چالشها و راهکارها، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، علوم اطلا ع رسانی، دورة ١٨ ، شماره ٣ و ٤.
.مارتین، لی.نور.جی؛ (1382)، چهره جدید امنیت در خاورمیانه، ترجمه قدیر نصیری، تهران: مرکز پژوهشکده مطالعات راهبردی.
.مایل افشار، فرحناز، عزتی، عزت ا...،(1389)، تحلیلی بر نقش قدرتهای مداخله گر در خلیج فارس و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، علمی – پژوهشی، سال هفتم، شماره 26.
.مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری،(1399)، گزارش نشست چهارم حکمرانی فناوری و فضای مجازی، شماره مسلسل566.
.مکین لای، رابرت و آر.دی. و آر. لیتل، ( 1380 ): امنیت جهانی رویکردهای و نظریه ها، ترجمه اصغر افتخاری، تهران: مرکز پژوهشکده راهبردی.
.ندری،غلامرضا و همکاران،(1398)، بررسی نقش سیاسی - امنیتی شبکههای اجتماعی مجازی بر امنیت ملی ج. ا.ا.، فصلنامه پژوهش های حفاظتی امنیتی دانشگاه جامع امام حسین(علیه السلام)، سال هشتم، شمارة 29.
amniati.hormozgan.ir.
.Stein Schjølberg and Solange Ghernaouti-Hélie, A Global Protocol on Cybersecurity and Cybercrime, Cybercrimedata, Oslo, 2009, p. i. .Solange Ghernaouti-Hélie, “We Need a Cyberspace Treaty: Regional and Bilateral Agreements Are Not Enough”, I nter Media, vol. 38, Issue 3, 2010, p. 5. Bell, David (2001), an introduction to cyberculturse, USA, Routledge.. Andrew D. Murray, The Regulation of Cyberspace, Routledge Cavendish, Oxon, 2007, pp. 76-77 & 124.. Molly Land, “Toward an International Law of the Internet”, New York Law School Legal Studies, vol. 5, 2013, p. 16. Kelly A. Gable, “Cyber-Apocalypse Now: Securing the Internet against Cyberterrorism and Using Universal Jurisdiction as a Deterrent”, Vanderbilt Journal of Transnational Law, vol. 43, Issue 1, 2010, p. 45. John W. Berry, “The World Summit on the Information Society (WSIS): A Global Challenge in the New Millennium”, Network of Illinois Learning Resources in Community Colleges, vol. 56, 2006, p. 10.. Rebecca E. Casey, “ICANN or ICANN’t Represent Internet Users”, Faculty of the Virginia Polytechnic Institute and State University, Virginia, 2008, pp. 1-2. www.alef.ir www.savaderesane.ir | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 466 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 277 |