اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 38 |
| تعداد شماره‌ها | 1,240 |
| تعداد مقالات | 8,994 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,844,891 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,706,542 |
تاثیر راهبرد بازدارندگی هسته‌ای نهفته بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران | ||
| سیاست دفاعی | ||
| دوره 33، شماره 127، شهریور 1403، صفحه 120-77 اصل مقاله (1007.22 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| علی اکبر دارینی* 1؛ حسین سلیمی2 | ||
| 1امیرآباد شمالی، بلوار آزادگان، خیابان ۱۸ (شهید زره پوش)، روبروی آژانس صدف، پلاک ۳۰ طبقه پنجم شرقی | ||
| 2دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| تاریخ دریافت: 07 آذر 1401، تاریخ بازنگری: 06 بهمن 1401، تاریخ پذیرش: 11 مهر 1403 | ||
| چکیده | ||
| بر پایه یکی از تحلیل‌های جاری و تأثیرگذار در زمینه مسائل هسته‌ای در کشورهای جهان، کشوری که از فن‌آوری پیشرفته غنی‌سازی اورانیوم یا جداسازی پلوتونیوم و یا فن‌آوری آب سنگین برخوردار است به «بازدارندگی هسته‌ای نهفته» دست یافته چون می‌تواند در زمان کوتاهی دست به ساخت جنگ‌افزار هسته‌ای بزند. از آن پس، ساخت یا عدم ساخت سلاح هسته‌ای به «اراده سیاسی» رهبران آن کشور وابسته است. اگر ساختار نظام بین‌الملل، محیط امنیتی و ادراک نخبگان از تهدید تغییر کند، تصمیم آنها نیز می‌تواند تغییر کند. هدف کلیدی این پژوهش پاسخ‌گویی به این پرسش است که، از منظر سیاست‌گذاران ایران، راهبرد «بازدارندگی هسته‌ای نهفته» چه تاثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ روش پژوهش کیفی است، گونه پژوهش «کاربردی» می‌باشد و موضوع با بهره‌گیری از نظریه «واقع‌گرایی نوکلاسیک» کنکاش شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که از نگاه نخبگان رسمی و سیاست‌گذاران ایرانی، استراتژی «بازدارندگی هسته‌ای نهفته» در جلوگیری از تجاوز نظامی تمام‌عیار دشمنان علیه ایران موثر بوده و همچنین به قدرت چانه‌زنی ایران در برابر خواسته‌های امنیتی غرب افزوده است و راهبرد «بازدارندگی هسته‌ای نهفته» در شرایطی ویژه می‌تواند از تجاوز نظامی تمام‌عیار دشمن جلوگیری کند اما مانع از مناقشات کم‌خطرتر نمی‌شود. این استراتژی یک «راهبرد موقت» است و در درازمدت با تغییر در محیط امنیتی و ادراک نخبگان کارآیی آن کم می‌شود و احتمال تغییر آن افزایش می‌یابد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بازدارندگی هسته‌ای نهفته؛ غنی‌سازی اورانیوم؛ برنامه هسته‌ای ایران؛ محیط امنیتی؛ ادراک نخبگان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The impact of “latent nuclear deterrence” strategy on the national security of the Islamic Republic of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Akbar Dareini1؛ Hossein Salimi2 | ||
| 1North Amirabad, Street No. 18, No. 30, Fifth floor, Tehran, Iran | ||
| 2Faculty of Law and Political Sciences, Allameh Tabataba'i University | ||
| چکیده [English] | ||
| According to some analytic bases, a country possessing advanced uranium enrichment or plutonium reprocessing technology as well as heavy water technology has achieved “latent nuclear deterrence” because it can build nuclear weapons in short time. Building or not building nuclear weapons depends on the “political will” of that country’s leaders. If the structure of the international system, security environment and the elite threat perceptions change, their decision will also be subject to change. The key goal of this article is to respond to this question: What has been, in the eyes of Iranian decision-makers, the impact of “latent nuclear deterrence” strategy on the national security of the Islamic Republic of Iran? The research method is “qualitative” and is of “applied” research. It has employed the theory of “neoclassical realism.” Findings of this article show that, in the opinion of Iranian elites and decision-makers, the strategy of “latent nuclear deterrence” has been effective in preventing full-scale military invasion of enemies against Iran and has increased Iran’s bargaining power in the face of Western security demands. This research concludes that, based on Iranian polity’s understanding, this strategy can, under specific circumstances, prevent the full-fledged military invasion of enemy but doesn’t prevent less serious conflicts. It’s a temporary strategy, losing its effectiveness in the long term upon changes in the security environment and elite threat perceptions, thus increasing its chance of failure. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Latent nuclear deterrence, uranium enrichment, Iran’s nuclear program, security environment, elite perception | ||
| مراجع | ||
|
آدمی، علی و الهام کشاورز مقدم (۱۳۹۳)، «قابلیت بازدارندگی هسته‌ای ایران از چشم‌انداز نوواقع‌گرایی)، فصلنامه سیاست جهانی، دوره سوم، شماره اول، بهار ۱۳۹۳
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_176.html احمدی‌پور، زهرا، یحیی میرشکاران و هادی ویسی (۱۳۹۲)، «نقش انرژی هسته‌ای در تغییر وزن ژئوپلیتیکی ایران (با تاکید بر منطقه خلیج فارس)»، مدرس علوم انسانی، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره ۱۷، ش ۱، صفحه ۱۹-۱
https://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-2981-fa.html احمدی‌نژاد، حمید، عنایت‌الله یزدانی و سعید وثوقی (۱۳۹۷)، «تاثیر هویت نقشی بر راهبردهای تصمیم‌گیری در مورد پرونده هسته‌ای و بازنمایی آن در دوره روحانی»، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دوره ۸، شماره ۲۶، بهار ۱۳۹۷
http://sspp.iranjournals.ir/article_30293.html اسدی، بیژن (۱۳۸۶)، «تاثیر توان هسته‌ای ایران بر توازن قدرت، روابط و امنیت منطقه‌ای»، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره ۶، بهار ۱۳۸۶
https://www.sid.ir/paper/115805/fa بصیرت (۱۳۸۶)، «مناظره خواندنی زیدآبادی، باوند و عسگرخانی»، سایت خبری تحلیلی بصیرت، ۲۲ اردیبهشت ۱۳۸۶
https://basirat.ir/fa/news/8240 پنجره (۱۳۸۹)، «اولین سانتریفیوژ را به ایران آوردم»، هفته نامه خبری ـ تحلیلی پنجره، سال دوم، شماره ۳۹، شنبه ۴ اردیبهشت ۱۳۸۹
تابع افشار، ساناز و کیهان برزگر (۱۳۹۶)، «رئالیسم نئوکلاسیک و سیاست خارجی آمریکا؛ تحلیلی نظری بر فهم سیاست خارجی ایالات متحده»، فصلنامه رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، ۲۲/۰۷/۱۳۹۶
https://piaj.sbu.ac.ir/article_99476_eb8d4e1c016fa05141c806d8c6208d21.pdf تسنیم (۱۳۹۴)، «تجهیز رژیم پهلوی به سلاح هسته‌ای توسط آمریکا»، ۲۰ تیر ۱۳۹۴
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/04/20/796642
خامنه‌ای، آیت الله سید علی (۱۳۹۳)، «بیانات در حرم مطهر رضوی»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای، اول فروردین ۱۳۹۳
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=25993 خامنه‌ای، آیت الله سید علی (۱۳۸۴)، «دیدار رئیس جمهور تاجیکستان و هیات همراه با رهبرد انقلاب»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای، ۲۸/۱۰/۱۳۸۴
https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=1352 خامنه‌ای، آیت الله سید علی (۱۳۹۱)، «بیانات در شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای، ۹/۶/۱۳۹۱
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=20840 خامنه‌ای، آیت‌الله سید علی (۱۳۹۱)، «بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای، ۲۸ بهمن ۱۳۹۱
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=22042 خبرگزاری آریا (۱۳۹۴)، «عراقچی: حسین فریدون مطالب را به زبان سرخه‌ای با روحانی در میان می‌گذاشت»، ۱۱ مرداد ۱۳۹۴
https://www.aryanews.com/News.aspx?code=20150802094133992&svc=24 رضایی، نرگس (۱۳۹۶)، «دیپلمات ایرانی همکاری ایران و آمریکا در حمله به افغانستان را تایید کرد»، خبرگزاری آنادولو، ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۶
https://www.aa.com.tr/811183 روحانی، حسن (۱۳۹۰)، «امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای»، مرکز تحقیقات استراتژیک، چاپ نخست ـ پاییز ۱۳۹۰، صفحه ۶۲۵
روحانی، حسن (۱۳۹۰)، «امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای»، مرکز تحقیقات استراتژیک، چاپ نخست، پاییز ۱۳۹۰، صفحه ۱۰۶
سلیمی، حسین و منار ابراهیمی (۱۳۹۴)، «مبانی نظری، فرانظری و نقد نظریه واقع‌گرایی نئوکلاسیک»، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، دوره نخست، شماره هفدهم، پاییز ۱۳۹۴
http://www.iisajournals.ir/article_41989_933c8bea01faf0bea17a428f3e3c3b2c.pdf عباسی، فریدون (۱۴۰۱)، «فریدون عباسی: باید غنی‌سازی بالای ۹۰ درصد را انجام دهیم/طرف‌های مقابل باید از وجود پلوتونیوم در ایران بترسند»، انتخاب، ۸ شهریور ۱۴۰۱
https://www.entekhab.ir/fa/news/692616
گریفیتس، مارتین (۱۳۹۱)، «نظریه روابط بین‌الملل برای سده بیست و یکم»، نشر نی، صفحه ۵۵
لاریجانی، محمد جواد (۱۳۸۴)، «اظهارات محمد جواد لاریجانی در باره چهار خطای استراتژیک ایران»، همایش «فن‌آوری هسته‌ای ایران، نماد اراده ملی»، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، خبرگزاری ایسنا، ۱۰ مرداد ۱۳۸۴ کد خبر: ۵۶۲۷۰۵
هاشمی رفسنجانی، اکبر (۱۳۸۳)، «سخنرانی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در مراسم پایان کنفرانس بین‌المللی فن‌آوری هسته‌ای و توسعه پایدار، مرکز اسناد آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، یکشنبه ۱۶ اسفند ۱۳۸۳
منابع انگلیسی
Ajili, Hadi and Mahsa Rouhi (2019), “Iran’s Military Strategy”, Survival: Global Politics and Strategy, The International Institute for Strategic Studies, December 2019- January 2020 https://www.iiss.org/publications/survival/2019/survival-global-politics-and-strategy-december-2019january-2020/616-11-ajili-and-rouhi#:~:text=Thus%2C%20Iran's%20deterrence%20strategy%20rests,of%20airpower%3B%20and%20naval%20combat Clapper, James (2013), “Worldwide Threat Assessment of the US Intelligence Community”, Senate Select Committee on Intelligence, March 12, 2013 https://www.dni.gov/files/documents/Intelligence%20Reports/2013%20ATA%20SFR%20for%20SSCI%2012%20Mar%202013.pdf Dareini, Ali Akbar (2003) “Hard-line students want Iran to develop nuclear weapons to ward off U.S., Israeli threats”, The Associated Press, July 6, 2003 Dareini, Ali Akbar (2017), “Legitimate Deterrence: A Thrilling Story of Iran’s Nuclear Program”, Volume 2, Page 442, Tellwell Talent, Victoria, British Columbia, Canada, September 2017. ElBaradei, Mohamed (2011), “The Age of Deception: Nuclear Diplomacy in Treacherous Times”, Bloomsbury Publishing, 2011, p. 212 ElBaradei, Mohamed (2011), “The Age of Deception: Nuclear Diplomacy in Treacherous Times”, Bloomsbury, 2011, p. 119. Fuhrmann, Matthew and Benjamin Tkach (2015), “Almost nuclear: Introducing the Nuclear Latency dataset”, Conflict Management and Peace Science, Volume 32, 2015 https://pdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00TGVX.pdf Fuhrmann, Matthew (2018) “The Logic of Latent Nuclear Deterrence” Texas A&M University, 4 February 2018 https://www.iserp.columbia.edu/sites/default/files/Deterrence%20without%20Bombs%202018-0129.pdf Fuhrmann, Matthew and Benjamin Tkach (2015), “Almost nuclear: Introducing the Nuclear Latency dataset”, Conflict Management and Peace Science, Volume 32, 2015 https://pdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00TGVX.pdf 1Gasiorowski, Mark (1987), The 1953 Coup D’Etat in Iran, International Journal of Middle East Studies, Volume 19, Issue 3, August 1987, pp. 261-286 Harris Shane and Matthew Aid (2013), “Exclusive: CIA Files Prove America Helped Saddam as He Gassed Iran”, Foreign Policy, 26 August 2013 https://foreignpolicy.com/2013/08/26/exclusive-cia-files-prove-america-helped-saddam-as-he-gassed-iran/ Hunnicutt, Trevor and Rami Ayyub (2022) “U.S. will never allow Iran to acquire a nuclear weapon, Biden tells Israel’s Lapid”, Reuters, 31 August 2022 https://www.reuters.com/world/biden-israels-lapid-speak-amid-discussions-possible-iran-nuclear-deal-2022-08-31/ IAEA (2004), “Implementation of the NPT Safeguards Agreement in the Islamic Republic of Iran”, Report by the Director General, GOV/2004/83, 15 November 2004 https://www.iaea.org/sites/default/files/gov2004-83.pdf Kalman, Aaron (2013) “Iran hasn’t crossed red line … yet, Netanyahu says”, The Times of Israel, 29 April 2013 https://www.timesofisrael.com/iran-hasnt-crossed-red-line-netanyahu-says/amp Katz, Yaakov (2022) “Iran nuclear program hasn’t crossed Israel’s red line yet – opinion”, The Jerusalem Post, 8 September 2022 https://m.jpost/com/opinion/article-716694/amp Majeed, Zaini (2022), “CIA Director Claims Iran ‘never resumed’ nuclear weapons program since 2004”, Republicworld, July 21, 2022 https://www.republicworld.com/world-news/rest-of-the-world-news/cia-director-claims-iran-never-resumed-nuclear-weapons-programme-since-2004-articleshow.html Morgenthau, Hans, (1948), “Politics among Nations: The Struggle for Power and Peace”. New York: Alfred A. Knopf, 11 October 1948, Pages 13-14 Obama, Barack (2013), “Public Papers of the President of the United States”, Barack Obama, 2013, Book II (July 1 to December 31, 2013), United States Government Publishing Office, Washington, 2018, p. 1350 Panofsky, Wolfgang (2007), “Capability versus intent: The latent threat of nuclear proliferation”, Bulletin of the Atomic Scientists, 14 June 2007 https://thebulletin.org/2007/06/capability-versus-intent-the-latent-threat-of-nuclear-proliferation-2/ Pilat, Joseph (2019), “Nuclear Latency and Hedging: Concepts, History, Issues”, Wilson Center, September 2019 https://www.wilsoncenter.org/sites/default/files/media/documents/book/nuclear_latency_and_hedging_-_concepts_history_and_issues.pdf Roehrig, Terence (2017), “Japan, South Korea, and the United States Nuclear Umbrella: Deterrence After the Cold War”, Columbia University Press, 2017 Rose, Gideon (1998), “Neoclassical Realism and Theories of Foreign Policy”, World Politics 51, October 1998, Pages 145-146 https://edisciplinas.usp.br/pluginfile.php/326196/mod_resource/content/1/Rose_Neoclassical%20realism%20and%20theories%20of%20foreign%20policy.pdf Sanger, David (2004), “When a Virtual Bomb May Be Better than the Real Thing”, The New York Times, December 4, 2012 https://www.nytimes.com/2004/12/05/weekinreview/when-a-virtual-bomb-may-be-better-than-the-real-thing.html Waltz, Kenneth (1959), “Man, the State and War: A Theoretical Analysis”, Columbia University Press, New York and London, 1959, page 160 Waltz, Kenneth (1997) “Thoughts about virtual nuclear arsenals”, The Washington Quarterly, 20:3, Summer 1997, Page 155 https://ur.booksc.me/book/22104006/e4898d Waltz, Kenneth (2012), “Why Iran Should Get the Bomb”, Foreign Affairs, July/August 2012 https://www.foreignaffairs.com/articles/iran/2012-06-15/why-iran-should-get-bomb | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 303 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 169 |
||