آمار
| تعداد نشریات | 39 |
| تعداد شماره‌ها | 1,115 |
| تعداد مقالات | 8,109 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,004,467 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,268,790 |
واکاوی مؤلفههای هویتیابی در نظریه انسان به‌منزله عامل | ||
| فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 7، دوره 29، شماره 52، آبان 1400، صفحه 185-214 اصل مقاله (847.56 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه رهبری1؛ حکیمه السادات شریف زاده* 2؛ میمنت عابدینی بلترک3 | ||
| 1دانشجوی تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. | ||
| 2نویسنده مسئول: دانشیار، گروه علوم تربیتی، دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. | ||
| 3استادیار، گروه علوم تربیتی، دکتری مطالعات برنامه درسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 07 آذر 1398، تاریخ بازنگری: 05 آبان 1400، تاریخ پذیرش: 14 اردیبهشت 1399 | ||
| چکیده | ||
| هدف از پژوهش حاضر، واکاوی مؤلفههای هویتیابی در نظریه «انسان به‌منزله عامل» است. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیلی ـ استنتاجی انجام شد. این نظریه در انسان‌شناسی، تصویر انسان در قرآن را به‌عنوان سخت هسته توصیف نموده است. طبق این نظریه، اعمال فرد هویت او را میسازد. هر فرد به تناسب عمل خویش و تعامل با محیط پیرامونش، هویت معینی را در وجود خویش میآفریند. با توجه به کوشش فلسفی نظریه انسان به‌منزله عامل، در جهت تبیین ماهیت آدمی و استنتاج مبادی عمل از آیات قرآن، در این نظریه به واکاوی مؤلفههای هویتیابی پرداخته شد. طی این واکاوی، از مبادی شناخت، میل و اراده، عمل و آثار عمل، چهار مؤلفه خودآگاهی، ارزشمندی، وحدت و اقتدار استخراج گردید. از مؤلفه خودآگاهی، دو شاخص «معرفی خود و توصیف احساسات، هیجانات، نیازها، علاقه‌مندیها، توانمندیها» و «خودارزیابی» استنتاج شد. مؤلفه ارزشمندی نیز، از طریق «دیگر ارزیابی» و پی بردن فرد به «شباهت و تفاوت با دیگران» ارزش هویتی را محقق میسازد. با توجه به‌مواجهه فرد با تکثر و تنوع موقعیتهای زندگی، «اولویت‌بندی امور» موجب وحدت و انسجام درونی میشود. از طرفی هویت فردی ـ اجتماعی در جریان «مشارکت در فعالیت جمعی» به‌عنوان یکی از شاخص‌های مؤلفه وحدت، شکل میگیرد. علاوه براین سه مؤلفه، اقتدار هویتی با «انتخاب و تصمیم‌گیری» و درنظرگرفتن «اثر و نتیجه عمل» ظهور پیدا میکند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هویت؛ هویتیابی؛ نظریه انسان به‌منزله عامل؛ شناخت؛ میل؛ اراده | ||
| مراجع | ||
|
آزادمنش، سعید؛ سجادیه، نرگس؛ باقری، خسرو (1395)، تبیین اهداف و ملاحظات «تربیت» اخلاقی کودک با نظریه مفهوم عاملیت انسان در اندیشه اسلامی، تربیت اسلامی، 11 (23): 25-1.
باقری، خسرو (1389)، رویکردها و روشهای پژوهش در فلسفه تعلیم‌وتربیت، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
باقری، خسرو؛ سجادیه، نرگس؛ توسلی، طیبه (1385)، نگاهی دوباره به تعلیم‌وتربیت اسلامی، جلد 1، تهران: مدرسه.
باقری، خسرو (1382)، هویت علم دینی: نگاهی معرفت شناختی به نسبت دین با علوم انسانی، تهران: سازمان چاپ و نشر.
جنکینز، ریچارد (1381)، هویت اجتماعی، ترجمه تورج یاراحمدی، تهران: شادگان.
دارابی، جعفر (1395)، روان‌شناسی هویت (هویت فردی و جمعی)، تهران: آییژ.
دوران، بهناز (1389)، نقش بازیهای یارانهای در شکل‌گیری هویت جوانان، به‌راهنمایی پرویز آزادفلاح، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، رساله دوره دکتری.
ذاکری، مختار (1394)، مفهوم پردازی و کاربرد آن در تعلیم‌وتربیت، پژوهش پدیدارشناسانه، به‌راهنمایی بابک شمشیری، دانشگاه شیراز، پایان‌نامه دوره دکترای فلسفه تعلیم‌وتربیت.
سجادیه، نرگس (1397)، نظریه عاملیت انسان در کلاس درس: دانشآموز باید ارزیاب خود باشد، رشد معلم، 37 (4): 7-6.
سجادیه، نرگس (1397)، نظریه عاملیت انسان در کلاس درس: آیینههای روبرو، رشد معلم، 37 (6): 7-6.
شمشیری، بابک؛ ذاکری، مختار (1396)، هویت و تعلیم‌وتربیت از نظریه تا عمل، شیراز: دانشگاه شیراز.
صادق‌زاده، علی‌رضا و همکاران (1390)، مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران، تهران: دبیرخانه شورای عالی آموزش‌وپرورش.
فرمیهنی فراهانی، محسن (1389)، فرهنگ توصیفی علوم تربیتی، تهران: شباهنگ.
کاست، ورنا (1391)، بازهم من: احساس ارزش به خود و تجربه هویت/روان‌شناسی کهن الگویی انسان امروز، ترجمه تورج رضا بنی‌صدر. تهران: لیوسا.
گوتک، جرالد (1380)، مکاتب فلسفی و آرای تربیتی، ترجمه محمدجعفر پاک‌سرشت، تهران: سمت.
گیدنز، آنتونی (1385)، تجدد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمه ناصر موفقیان، تهران: نی.
مدنی‌فر، محمدرضا؛ باقری، خسرو (1396)، تبیین ماهیت عمل تربیتی ازمنظر الگوی هدف ـ وسیله، فلسفه تربیت، 2 (2): 60-37.
نوذری، حسین‌علی (1385)، نگاهی تحلیلی به مفهوم هویت در قالبهای سه‌گانه سنتی، مدرن و پست مدرن، مطالعات ملی، 7 (2): 148-127.
هایدگر، مارتین (1386)، هستی و زمان، ترجمه سیاوش جمادی، تهران: ققنوس.
Bagheri Noaparast, K. & Khosravi, Z. (2006). The Islamic concept of education reconsidered. The American Journal of Islamic Social Science, 23(4), 88-103
Bagheri Noaparast, K., & Khosravi, Z. (2010). A dynamic conception of humanity, intercultural relation and cooperative learning. Intercultural Education, 21(3), 281-290.
Bagheri Noaparast, K, (2016). Islamic Education as Asymmetrical Democratic Interaction, In The Palgrave International Handbook of Alternative Education (pp. 339-353). Palgrave Macmillan, London.
Bagheri Noaparast, K. (2014). Islam and philosophy of education: the three approaches. The Encyclopaedia of Educational Philosophy and Theory, M. Peters, T. Besley, A. Gibbons, B. Žarnić, P. Ghiraldelli (eds.).
Côté, J. E., & Levine, C. G. (2014). Identity, formation, agency, and culture: A social psychological synthesis. Psychology Press.
Edgar, Andrew & Sedgwick, Peter. (2005). Key Concepts in Cultural Theory. London: Routledge.
Schachter, E. P., & Rich, Y. (2011). Identity education: A conceptual framework for educational researchers and practitioners. Educational Psychologist, 46(4), 222-238.
Schachter, E. P., & Galili-Schachter, I. (2012). Identity literacy: Reading and teaching texts as resources for identity formation. Teachers College Record, 114(5), 1-37.
Shoemaker, D., & Tobia, K. P. (2018). Personal identity.
Spencer, Helen. (2007). “Theories of identity and the analysis of face”. Oatey Journal of Pragmatics: 639–656.
Woodward ,k. (ed) .(2004). Questioning identity . London, Routlege | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 192 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 136 |
||